فصل پنجم
تجزیه و تحلیل یافته ها……………………………………………………………………….۱۰۶
نتیجه گیری نهایی یافته ها …………………………………………………………………..۱۳۶
کاربرد یافته هادر پرستاری………………………………. ………………………………..۱۳۹
پیشنهادات براساس یافته ها………………………………………………………………۱۴۰
فهرست منابع ………………………………………………………………………………….۱۴۲
فهرست جداول و نمودارها
عنوان صفحه
جدول شماره۱-۴ : توزیع واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات فردی- اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان………………………………………………………………………………………………………………. ۷۲
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
نمودار شماره ۱-۴ : توزیع وضعیت سبک زندگی واحدهای مورد پژوهش………………………………………. ۷۵
نمودار شماره ۲-۴ : توزیع وضعیت حیطه های سبک زندگی واحدهای مورد پژوهش ……………………… ۷۶
جدول شماره ۲-۴ : ارتباط سبک زندگی مادر در دوران بارداری با وزن زمان تولد نوزادان ……………….. ۷۷
جدول شماره ۳-۴ : ارتباط وضعیت حیطه های سبک زندگی مادر در دوران بارداری با کم وزنی زمان تولد نوزادان …………………………………………………………………………………………………………………………………… ۷۸
جدول شماره ۴-۴ : عوامل تغذیه ای (آنالیز تک متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش …………………………………………………………………………………………………………………………………..۸۰
جدول شماره ۵-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل تغذیه ای (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ………………………………………………………………………………………………………………………. 82
جدول شماره ۶-۴ : عوامل مرتبط با فعالیت و استراحت (آنالیز تک متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………… ۸۳
جدول شماره ۷-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط با فعالیت و استراحت (آنالیز چند متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) …………………………………………………………………………………… 84
جدول شماره ۸-۴ : عوامل مراقبت از خود (آنالیز تک متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………………………………….. ۸۵
جدول شماره ۹-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل مراقبت از خود (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ……………………………………………………………………………………………………… 87
جدول شماره ۱۰-۴ : عوامل مرتبط در روابط اجتماعی (آنالیز تک متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………………………… ۸۸
جدول شماره ۱۱-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل روابط اجتماعی (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ……………………………………………………………………………………………………… 90
جدول شماره ۱۲-۴ : عوامل مرتبط در نحوه مقابله با عوامل تنش زا (آنالیز تک متغیره) در ارتباط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش ………………………………………………………………………………….. ۹۲
جدول شماره ۱۳-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل مرتبط در نحوه مقابله با عوامل تنش زا (آنالیز چند متغیره) مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ………………………………………………………………………. 93
جدول شماره ۱۴-۴ : مقیاس شاخص های آماری وزن نوزادان واحدهای مورد پژوهش برحسب مشخصات فردی- اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان ……………………………………………….۹۴
جدول شماره ۱۵-۴ : توزیع وزن نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر حسب مشخصات فردی- اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان ………………………………………………………………………………………. ۹۶
جدول شماره ۱۶-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی عوامل فردی و اجتماعی واحدهای مورد پژوهش و نوزادان آنان بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) …. 101
جدول شماره ۱۷-۴ : برآورد ضرایب رگرسیونی حیطه های سبک زندگی مادران در دوران بارداری و ویژگی فردی و اجتماعی آنان ، مرتبط با وزن زمان تولد نوزادان واحدهای مورد پژوهش بر اساس مدل لوجستیک رگرسیون چندگانه (Multiple Logestic Regression) ………………………………………. 103
فصل اول

زمینه پژوهش:
وزن هنگام تولد به عنوان یک شاخص مهم بهداشت باروری و وضعیت بهداشت عمومی جامعه به شمار می آید (۱). تعیین این شاخص یکی از متداول ترین و ساده ترین روش ها برای ارزیابی رشد و نیز بررسی وضعیت سلامت نوزادان یک جامعه می باشد ، زیرا وزن زمان تولد مهمترین فاکتور بقاء انسان در دوران نوزادی و یکی از عوامل پیش بینی کننده ی توانایی های جسمی و تکامل آینده ی وی می باشد (۲). همچنین وزن هنگام تولد یکی از عوامل مهم تاثیرگذار در مرگ و میر نوزادان و کودکان است (۳).
امروزه تولد نوزادان کم وزن[۱] یکی از جدی ترین مشکلات بهداشتی جهان محسوب می گردد (۲). نوزادان نارس و کم وزن به دلیل شرایط خاص خود قادر به سازگاری با محیط خارج از رحم نیستند و بیشتر در معرض خطر مرگ و میر قرار دارند (۴). میزان مرگ ومیر نوزادان کم وزن ، ۴۰ برابر و نوزادان خیلی کم وزن[۲] ، ۲۰۰ برابر ، نسبت به نوزادان تولد یافته با وزن طبیعی ، بیشتر است. در ایران نیز دو سوم مرگ ومیر نوزادان در ۲۴ ساعت اول پس از تولد در نوزادان کم وزن اتفاق می افتد. تولد زودرس[۳] و تاخیر رشد داخل رحمی[۴] دو عامل کم وزنی نوزادان می باشد. علت اصلی کم وزنی در ایالات متحده ، تولد نوزاد نارس[۵] و در کشورهای در حال توسعه ، تاخیر رشد داخل رحمی است. از دو دهه گذشته ، میزان تولد نوزاد کم وزن افزایش یافته است (۵). به طوری که سالانه تقریبا ۲۰ میلیون نوزاد کم وزن در جهان متولد می شوند. بروز کم وزنی در سراسر جهان به صورت یکنواخت نیست ؛ بلکه دامنه ی آن از ۴ تا ۵ درصد نوزادان متولد شده در کشورهای توسعه یافته تا قریب به ۵۰ درصد کشورهای توسعه نیافته ، متفاوت است (۱). بین سال های ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۵ درصد تولد نوزاد کم وزن ۷/۶ درصد تا ۲/۸ درصد افزایش داشته و در طی سا ل های ۱۹۸۰ تا ۲۰۰۵ تولد نوزادان خیلی کم وزن ۲/۱تا ۵/۱ درصد افزایش یافته است (۵). بر طبق آمارهای سازمان بهداشت جهانی ۹۵درصد تولد نوزادان کم وزن در کشورهای در حال توسعه اتفاق می افتد. این سازمان تا سال ۲۰۰۴ شیوع کم وزنی را در صحرای آفریقا ۱۵درصد ؛ در خاورمیانه و آفریقای شمالی ۱۰درصد ؛ در کشورهای شرق آسیا ۱۰درصد ؛ در جنوب آسیا ۳۳درصد ؛ در آمریکای لاتین ۹درصد ؛ در کشورهای توسعه یافته ۶درصد ؛ در کشورهای در حال توسعه ۱۸درصد ؛ در کل جهان ۱۷درصد و در ایران ۱۰درصد گزارش نموده است. در مطالعه ای که در سال ۱۳۸۴ در رشت توسط “عدل شعار” با هدف تعیین عوامل مادری پیش بینی کننده ی کم وزنی نوزادان انجام شد ، شیوع کم وزنی را ۲/۵ درصد گزارش کردند (۲).
کم وزنی هنگام تولد هم در کشورهای پیشرفته و هم در کشورهای در حال توسعه فشار فوق العاده ای را بر سیستم خدمات بهداشتی و افراد خانواده تحمیل می کند (۱). هزینه ی دلاری منابع مورد استفاده برای مراقبت از نوزادان کم وزن ، جزء شاخص هایی جهت تعیین بار اقتصادی برای کشور است. حدود هفت درصد نوزادان کم وزن که در ایالات متحده متولد می شوند ، بیش از یک سوم هزینه ی مراقبت های بهداشتی را به خود اختصاص می دهند. اگر موردی بررسی کنیم هزینه ی نجات جان نوزادان بسیار کوچک با انجام مراقبت های ویژه خیلی اوقات از چند هزار دلار نیز فراتر رفته است. سوای زنده ماندن ، مسئله مهم دیگری که برای نوزادان کم وزن مطرح است ، کیفیت عمر آتی آنهاست (۶). علیرغم زنده ماندن برخی از نوزادان بسیار کوچک تحت مراقبتهای ویژه ی طولانی و بسیار پرهزینه باز هم نتایج امیدوارکننده نیست (۷) و این نوزادان کم وزن سه برابر نوزادان با وزن طبیعی دچار عوارض تکامل عصبی و ناهنجاری های مادرزادی می شوند (۸). این نوزادان حتی در دوران کودکی هم به میزان بالاتری به اختلالات حرکتی ، گفتاری ، شنیداری و عدم توانایی یادگیری مبتلا می شوند (۲). به طوری که احتمال بروز فلج مغزی ، عقب ماندگی ذهنی ، مرگ ناگهانی ؛ سپتی سمی و اسهال در کودکانی که کم وزن به دنیا آمده اند بیشتر است(۱و۵). حتی تحقیقات به عمل آمده بر روی نوجوانان نشان داده است که اختلالات روانی و رفتاری در افرادی که در هنگام تولد کم وزن بوده اند سه برابر بیشتر از دیگران است که عمده ترین آنها اختلال بیش فعالی است. کمبود مهارت های اجتماعی ، اختلالات تعاملی در ارتباط با همسالان ، کاهش سطح فعالیتهای اجتماعی و اعتماد به نفس پایین هم از دیگر موارد شایع در این گروه می باشد. نکته جالب توجه آن است که مطالعات اپیدمیولوژیک اخیر نشان می دهند که خطر بروز بیماریهای دوران میانسالی نظیر فشارخون میانسالی ، بیماری های کلیوی ، دیابت ، سکته مغزی و چاقی در افراد با سابقه ی کم وزنی زمان تولد ، بیشتر است (۱و۲).
عکس مرتبط با اقتصاد
بنابراین وزن زمان تولد به عنوان یکی از شاخص های مهم بهداشتی در ارزیابی مراقبت های دوران بارداری و مقیاس تعیین کننده ی سلامت نوزادان در سطح جامعه مطرح است که با روند رشد و تکامل و بقای نوزادان در آینده پیوند نزدیک دارد (۱).
عوامل زیادی روی کم وزنی زمان تولد تاثیر می گذارند که از مهمترین این عوامل می توان ژنتیک ، عوامل محیطی ، جنینی ، جفتی و مادری را نام برد (۲و۸). در این میان عوامل مادری ، بر اساس تحقیقات به عمل آمده مهمترین وبیشترین نقش را بر وزن زمان تولد نوزادان دارد (۲). عوامل مادری در دوران بارداری از قبیل سن ، شاخص توده بدنی ، عوامل اقتصادی-اجتماعی ، طبی ، فعالیت ، نوع تغذیه ، چگونگی گذراندن اوقات فراغت ، عادات سیگار کشیدن ، وضعیت نامطلوب زندگی در دوران بارداری و نحوه ی مقابله با استرس ، چگونگی استفاده از خدمات بهداشتی – درمانی و… از جمله مواردی هستند که قسمتی از سبک زندگی مادر را در دوران بارداری تشکیل می دهند و نتایج برخی از مطالعات اذعان دارند که ممکن است این عوامل با تولد نوزاد کم وزن ارتباط داشته باشند (۹). همچنین شواهدی وجود دارد که رفتارهای ارتقای بهداشتی سبک زندگی[۶] در دوران بارداری در حفظ بهداشت زنان به منظور زایمان نوزاد سالم ضروری هستند و خطر کم وزنی زمان تولد را کاهش می دهند (۱۰). به طوری که والت[۷] (۲۰۰۵) نیز در مطالعه خود بیان کرد که سبک زندگی مادر در دوران بارداری از عوامل مداخله کننده در تولد نوزاد کم وزن ترم است (۱۱). متخصصان بهداشتی سبک زندگی را به عنوان یکی از عوامل مهم که روی سلامتی تاثیر می گذارد ، توصیف کرده اند (۹). رفتارهای ارتقاء دهنده ی بهداشتی برای همه ی اعضای جامعه ، به ویژه برای زنان مهم است (۱۰). چون سلامتی و پیشرفت هر جامعه ای به میزان زیادی به سلامتی زنان وابسته است حاملگی و زایمان اثر قابل توجه ای روی سلامتی و بهداشت زنان دارد و برای سلامت ملی ، شاخص مهمی به شمار می رود. از طرف دیگر سبک زندگی مادر اثر دائمی و طولانی مدت روی سلامتی مادر و کودک دارد (۹). سبک زندگی در دوران بارداری رفتارهایی است که مادر باردار در ارتباط با نوع تغذیه و مواد خوراکی مصرفی ، عادات سیگار کشیدن و مصرف الکل و داروها، فعالیت های جسمی ، مراقبت حین بارداری ، روابط اجتماعی و چگونگی مقابله با عوامل تنش زا انجام می دهد (۹ و ۱۰).
عکس مرتبط با سیگار
همان طور که ذکر شد تغذیه جزئی از سبک زندگی می باشد ، نیازهای تغذیه ای طی حاملگی افزایش می یابد که نشان دهنده ی نیازهای جنین برای رشد ، و نیازهای فیزیولوژیک مادر هستند (۱۲). رژیم غذایی نامناسب و ناکافی در این دوران بر سلامتی مادر و وزن هنگام تولد نوزاد ، تاثیر منفی می گذارد. بنابراین رژیم غذایی مناسب ، تامین کننده ی انرژی برای مادر است و ارتباط مثبت خطی میان وزن گیری مادر و نوزاد وجود دارد (۱۳). در یک خانم با وزن متوسط یا پایین ، عدم افزایش وزن در طول بارداری می تواند سبب محدودیت رشد جنین شود. به خصوص عدم افزایش وزن در سه ماهه ی دوم ، ارتباط محکمی با کاهش وزن هنگام تولد نشان می دهد. محدودیت کالری روی رشد جنین تاثیر سوء دارد و میانگین وزن نوزاد را کاهش می دهد (۷). اخیرا متخصصان تغذیه بیان می کنند که رژیم پرکالری و پرپروتئین رشد و تکامل جنین را افزایش می دهد. در بعضی مطالعات دیده شده ، افرادی که بیش از ۲۰% رژیم غذایی آنان در دوران بارداری فقط پروتئین بوده است نوزادان کم وزن به دنیا آورده اند که می توان نتیجه گرفت رژیم بیش از حد پروتئین می تواند مضر باشد (۱۴). اما در مطالعه ای که سوکو و همکاران[۸] (۲۰۰۶) انجام دادند پی بردند: مادرانی که در دوران بارداری بیشتر گوشت و سبزیجات مصرف می کنند ، نوزادانی با وزن طبیعی به دنیا می آورند و بر عکس مصرف بیش از حد مواد شیرین در دوران بارداری با تولد نوزاد کم وزن ارتباط مثبت دارد (۱۵). صحتی و همکاران (۲۰۰۷) نیز بیان کردند که تغذیه به عنوان قسمتی از سبک زندگی بر وزن زمان تولد موثر است (۰۰۵/۰>p) (9). عدل شعار و همکاران نیز (۱۳۸۴) بیان کردند که مصرف کم میوه بر کم وزنی زمان تولد نوزاد تاثیر دارد (۲). به همین دلیل پیشنهاد می شود که زنان باردار از همه نوع مواد غذایی در حد متعادل استفاده کنند (۱۴).
فعالیت بدنی عامل تعیین کننده ی دیگر ، در سبک زندگی می باشد (۱۲). فعالیت بدنی زیاد و همچنین کارهای سنگین فیزیکی ، نوزاد را در معرض خطر کم وزنی زمان تولد قرار می دهد و گزارش شده است زنانی که در مزارع کار سنگین می کردند میزان تولد نوزادان کم وزن در آنها هفت برابر بیشتر بوده است (۷). وین گساخون و همکاران[۹] (۲۰۱۰) نیز در مطالعه خود به این نتیجه رسیدند که کار جسمانی شدید در دوران بارداری با کم وزنی زمان تولد ارتباط دارد (۱۶). ولی صحتی و همکاران (۲۰۰۴) در مطالعه خود ، بین فعالیت جسمانی در دوران بارداری و تولد نوزاد کم وزن ارتباطی پیدا نکردند (۹) عدل شعار و همکاران (۱۳۸۴) و ریمی و همکاران (۲۰۰۶) نیز ارتباطی بین کار جسمانی سخت (شغل کارگری مادر در دوران بارداری) و تولد نوزاد کم وزن پیدا نکردند (۲و۱۷).
روابط اجتماعی به معنی چگونگی برقراری ارتباط با دیگران و برخورداری از حمایت های اجتماعی می باشد (۹). وضعیت اجتماعی مادر و محیط مناسبی که در پیرامون وی قرار دارد تاثیر قابل توجهی بر وزن کودک دارد (۷). سلامت بعد اجتماعی بیانگر سازگاری درونی فرد و تطابق فرد با سایر افراد اجتماع و دنیای پیرامون وی می باشد ، انسان موجودی اجتماعی است و تماس با دیگران برای سلامتی جسمی و روانی او ضروری است ، روابط ضعیف می تواند منبع فشار روانی و روابط خوب منبع کمال و شکوفایی باشد (۱۶).
مراقبت های بهداشتی در دوران بارداری ، بدون شک برای سلامت جسمانی و روحی مادر و کودک او بسیار مفید خواهد بود. مادرانی که در انجام مراقبت های بهداشتی خود درگیر می شوند ، به تغذیه ، فعالیت و استراحت خود توجه دارند و الکل و مواد مخدر مصرف نمی کنند ، از این طریق راه امنی را برای خود و نوزادشان در پیش گرفته اند (۱۰) و همچنین با انجام چنین مراقبت هایی ، بسیاری از بیماری های اکتسابی و ناهنجاری ها را می توان زودتر تشخیص داد ، اقدامات مناسب برای رفع یا کاهش آثار مخرب آنها به انجام رساند ، میزان تولد نوزادان کم وزن را کاهش داد و حتی با چنین مداخلاتی می توان وزن زمان تولد را افزایش داد و از تولد نوزاد پره ترم پیشگیری نمود (۱۸). وین گساخون و همکاران (۲۰۱۰) نیز تاکید کردند که بهداشت ضعیف مادر در دوران بارداری با تولد نوزاد کم وزن ارتباط دارد (۱۹). اما صحتی و همکاران (۲۰۰۷) ارتباطی بین مراقبت از خود در دوران بارداری با تولد نوزاد کم وزن پیدا نکردند (۹).
یکی از علل عمده ی تولد نوزادان پره ترم و کم وزن ، استرس های روانی می باشد (۲۰). استرس هایی که زنان در دوران بارداری با آنها روبه رو می شوند از قبیل فشار کاری ، داشتن نقش های چندگانه ، عدم حمایت اطرافیان و… که اگر به طور موثر کنترل نشوند ممکن است منجر به پیامدهای زیان آور شوند (۱۰). همچنین مطالعه ای در زنان سوئدی نشان داد که کمبود حمایت روانی اجتماعی ، خطر تولد نوزاد کم وزن را افزایش می دهد (۷). به علاوه مطالعاتی وجود دارد که نشان می دهد با برطرف شدن استرس های محیطی و بهبود کیفیت زندگی ، پیامدهای حاصل از بارداری نیز بهبود یافته است (۲۱). استرس های مزمن اثر منفی روی سیستم ایمنی دارد ، و این استرس هایی که منجر به ضعف سیستم ایمنی می شود ممکن است نقش کمک کننده ای در عدم رشد جنین داشته باشند. به طوری که بوردرز و همکاران[۱۰] (۲۰۰۷) بیان کردند که ۳/۱۳ درصد از زنان خانواده های کم درآمد که با استرس های مزمن روانی روبه رو بودند نوزادان کم وزن به دنیا آورده اند (۲۰).
اگرچه خدمات بهداشت مادر و کودک[۱۱] به طور گسترده ای افزایش یافته است ، اما زنان در دوران بارداری هنوز با مشکلات بهداشتی زیادی روبه رو هستند که زندگی آنان را در معرض خطر قرار می دهد (۱۰). از آنجایی که پرستاران جایگاه خاصی در زمینه های مختلف بهداشتی ، اجتماعی و نقش مهمی در امر آموزش و شناساندن عوامل پیش بینی کننده به مادران در تولد نوزاد کم وزن دارند (۲) و با توجه به اینکه شواهدی در ارتباط با وابستگی مرگ و میر مادران ، کم وزنی زمان تولد و سایر مشکلات با سبک زندگی در دوران بارداری وجود دارد ، بعلاوه آموزش بهداشت و خدمات ارتقاء بهداشت برای زنان در یک شیوه سازمان یافته و فراگیر جهت بهبود سبک زندگی فراهم نشده است (۱۰) تعیین عوامل موثر در سلامتی زنان و به ویژه کم وزنی زمان تولد ، جهت طراحی راهکارهایی برای برنامه ریزی و اجرای مداخلات مناسب در ارتقاء بهداشت به پرستاران و دست اندرکاران بهداشتی کمک خواهد کرد که هرچه بیشتر و بهتر در زمینه ی ارتقاء بهداشت مادر و کودک مثمر ثمر باشد (۲۲) ، ارزیابی صحیح و مناسب رفتارهای ارتقاء بهداشتی در میان زنان برای پرستاران و حرفه های بهداشتی به منظور ارتقاء ، برنامه ریزی ، و ایفای مداخلات ویژه فرهنگی ضروری است (۱۰). از آنجایی که فرهنگ و ارزش ها به درک سلامت شکل می دهند و فرهنگ هر جامعه ای از جمله عواملی است که روی سبک زندگی تاثیر می گذارد ، از طرفی سبک زندگی اثر دائمی و طولانی مدت روی سلامت مادر و کودک دارد (۹) و با توجه به آمار ۲/۵ درصدی از تولد نوزادان کم وزن در گیلان که پیامدهای کوتاه مدت و طولانی مدتی را برای سلامتی کودک به دنبال دارد این هشدار را می دهد که باید فعالیت هایی در زمینه کاهش میزان تولد نوزاد کم وزن و بهبود سلامتی مادر در دوران باروری انجام شود و از آنجایی که تاکنون پژوهشی در زمینه سبک زندگی زنان گیلانی در دوران بارداری و ارتباط آن با وزن تولد نوزادان آنان صورت نگرفته است و با توجه به نتایج متفاوت در مطالعات انجام شده در این زمینه ، پژوهشگر بر آن شد تا تحقیقی را با هدف تعیین ارتباط سبک زندگی مادران با وزن زمان تولد نوزادان آنان در مراکز بهداشتی شهر رشت انجام دهد ، تا با یافتن عوامل مرتبط با وزن زمان تولد و ارائه آن به سازمان های زی ربط زمینه ای را جهت آموزش مادران و توجه به عوامل موثر در کم وزنی نوزادان در جهت کاهش تولد نوزادان کم وزن و پیشگیری از عواقب بعدی فراهم نماید.
اهداف پژوهش:
هدف کلی: تعیین ارتباط سبک زندگی مادران در دوران بارداری با کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم در مراکز بهداشتی – درمانی شهر رشت در سال ۱۳۸۹
اهداف ویژه:
۱- تعیین وضعیت سبک زندگی مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی شهر رشت
۱-۱- تعیین وضعیت تغذیه ای مادران در دوران بارداری
۲-۱- تعیین وضعیت فعالیت و استراحت مادران در دوران بارداری
۳-۱- تعیین وضعیت مراقبت از خود مادران در دوران بارداری
۴-۱- تعیین وضعیت روابط اجتماعی مادران در دوران بارداری
۵-۱- تعیین نحوه ی مقابله با استرس در دوران بارداری
۲- تعیین ارتباط بین سبک زندگی مادران و ویژگی های فردی و اجتماعی آنان در دوران بارداری با کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم
سوالات پژوهش :
۱- وضعیت سبک زندگی مادران مراجعه کننده به مراکز بهداشتی – درمانی شهر رشت چگونه است؟
۱-۱- وضعیت تغذیه ای مادران در دوران بارداری چگونه است؟
۲-۱- وضعیت فعالیت و استراحت مادران در دوران بارداری چگونه است؟
۳-۱- وضعیت مراقبت از خود مادران در دوران بارداری چگونه است؟
۴-۱- وضعیت روابط اجتماعی مادران در دوران بارداری چگونه است؟
۵-۱- نحوه ی مقابله با استرس در دوران بارداری چگونه است؟
۲- شدت ارتباط سبک زندگی مادران در دوران بارداری و ویژگی های فردی و اجتماعی آنان با کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم به چه میزان می باشد؟
فرضیه پژوهش :
سبک زندگی مادران در دوران بارداری با کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم ارتباط دارد.
تعریف واژه ها:
تعریف نظری سبک زندگی:
سبک زندگی ، رفتار زندگی فردی و یکی از عوامل مهمی است که روی سلامت فرد تاثیر می گذارد و به ارزش های اجتماعی ، دیدگاه و فعالیت افراد برمی گردد و در واقع رفتارهایی است که افراد در ارتباط با نوع تغذیه و مصرف مواد غذایی ، چگونگی گذراندن اوقات فراغت ، عادات سیگارکشیدن ، فعالیت های جسمانی ، رفتارهای اجتماعی و چگونگی استفاده از خدمات بهداشتی و درمانی انجام می دهند (۹).
تعریف نظری سبک زندگی مادران باردار :
سبک زندگی در دوران بارداری رفتارهایی است که مادر باردار در ارتباط با نوع تغذیه و مواد مصرفی ، عادات سیگار کشیدن ، مصرف الکل و داروها، فعالیت های جسمی ، مراقبت از خود ، روابط اجتماعی و چگونگی مقابله با عوامل تنش زا انجام می دهد (۹و۱۰).
تعریف عملی سبک زندگی مادران باردار :
منظور از سبک زندگی مادران باردار ، مجموع نمراتی است که از پاسخگویی واحدهای مورد پژوهش به سؤالات پرسشنامه چند بعدی (نوع تغذیه ، نحوه فعالیت و استراحت ، مراقبت از خود ، روابط اجتماعی و نحوه مقابله با عوامل تنش زا) بر اساس مقیاس ۴ گزینه ای لیکرت کسب می کنند. حداکثر نمره ی این پرسشنامه ۲۴۸ و حداقل نمره ۶۲ می باشد.
تعریف نظری و عملی کم وزنی بدو تولد نوزادان ترم :
منظور از نوزادان کم وزن ترم ، نوزادانی است که سن داخل رحمی ۴۲-۳۸ هفته داشته باشند و وزن هنگام تولد آنان ۲۵۰۰ گرم یا کمتر باشد (۲۳).
تعریف نظری تغذیه در دوران بارداری :
مصرف مواد غذایی در دوران بارداری که تامین کننده ی انرژی برای مادر و جنین است و شامل انواع مواد غذایی ، مکمل ها و مواد معدنی می باشد که در این دوران برای رشد جنین لازم می باشد (۷).
تعریف عملی تغذیه در دوران بارداری :
منظور از تغذیه در دوران بارداری، مجموع نمراتی است که واحدهای مورد پژوهش از پاسخگویی به ۱۱ سوال مربوط به تغذیه در پرسشنامه سبک زندگی مادر باردار، کسب می کنند. حداکثر نمره ی این قسمت ۴۴ و حداقل نمره ۱۱ می باشد.
تعریف نظری فعالیت و استراحت در دوران بارداری :
فعالیت جسمانی ، میزان توانایی زنان برای پیگیری الگوهای ورزشی منظم است که این خود تناسب جسمی ، وضعیت روانی و اجتماعی و حس قدرت را در دوران بارداری ارتقاء می دهد (۱۰) و شامل فعالیت های روزانه ، برنامه ورزشی ، شدت و نوع فعالیت و نحوه ی قرارگیری بدن در زمان کار و استراحت در دوران بارداری می باشد (۱۲).

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

ریسک سیستماتیک + ریسک غیرسیستماتیک = ریسک کل
۲-۱۵-۱- ریسک غیرسیستماتیک[۱۴]
به آن قسمت از تغییرپذیری در بازده کلی محصولات مالی که به تغییرپذیری کلی بازار بستگی ندارد، ریسک غیرسیستماتیک می گویند. این نوع ریسک منحصر به محصول خاصی نیست و به عواملی همچون ریسک تجاری، مالی و ریسک نقدینگی بستگی دارد. این نوع ریسک را می توان با ایجاد پرتفلیو کاهش داد.
۲-۱۵-۲- ریسک سیستماتیک[۱۵]
به آن قسمت از تغییرپذیری در بازده کلی محصولات مالی را که مستقیماً به تغییرات بازار یا اقتصاد بستگی دارد، ریسک سیستماتیک گویند. معمولاً تمامی اوراق بهادار تا حدودی از ریسک سیستماتیک برخوردارند و دربرگیرنده عواملی همچون ریسک تورم، بازار و نرخ بهره است. این نوع ریسک غیرقابل کاهش است. (همان منبع، صص ۱۳۱ و ۱۳۲)
عکس مرتبط با اقتصاد
با توجه به تغییرات مداوم در عوامل محیطی و سیستم های اقتصادی، هر روز ریسک های متفاوتی بر ساختار مالی موسسات مختلف اثر می گذارد. موسسات مختلف از جمله شرکت های صنعتی، تولیدی و خدماتی، موسسات پولی و مالی و حتی دولت ها با توجه به حوزه عملکرد خود، با ریسک های خاصی مواجه می شوند. با توجه به انواع تقسیم بندی ریسک در کتب مختلف، ریسک به دو دسته کلی تقسیم می شود. (راعی، سعیدی، ۱۳۸۹، صص۵۹-۵۸)
۲-۱۶- ریسک های مالی
ریسک های مالی به طور متغیر بر سودآوری شرکت ها اثر می گذارند و می توانند حتی شرکتی را از پای درآورند، تغییرات قیمت مالی باعث بروز ریسک های مالی می گردد، که در زیر به انواع آن اشاره می کنیم: (همان منبع، ص ۶۱)
۲-۱۶-۱- ریسک نرخ ارز
ریسک نرخ ارز به واسطه تغییر در نرخ ارز به وجود می آید. کلیه شرکت هایی که در خارج از مرزهای سیاسی و با کشورهای دارای واحد پولی متفاوت ارتباط معاملاتی دارند در معرض ریسک نرخ ارز قرار دارند. (همان منبع، ص ۶۱)
۲-۱۶-۲- ریسک نرخ سود (بهره)
نرخ سود و تغییرات آن را در اقتصاد کنونی یکی از عوامل مهم ریسک مالی محسوب در صورتی که سازمان­ها برخی از دارایی های خود را به صورت دارایی های مالی نگهداری کنند با این ریسک مواجه خواهند شد. در حقیقت تغییر در نرخ سود و دارایی های مالی هنگامی اثر خود را نمایان می کند که شرکت تعهدات مالی داشته باشد. (همان منبع، صص ۶۵-۶۴)
۲-۱۶-۳- ریسک نکول
ریسک نکول هنگامی رخ می دهد که وام گیرنده به علت عدم توان یا تمایل به تعهدات خود در مقابل وام دهند و در تاریخ سررسید عمل نمی کند. ریسک نکول از مهم ترین ریسک هایی است که خصوصاً در نهادهای پولی و مالی را تحت نظر قرار می دهد، چرا که نکول تعداد کمی از مشتریان می تواند زیان های زیادی را به یک سازمان وارد سازد. هنگامی که مشتریان به علت ضعف اقتصادی با بحران های مالی مواجه می شوند، احتمال نکول افزایش می­یابد و به همین علت ریسک نکول برگزار می کند. (همان منبع، ص ۶۶)
۲-۱۶-۴- ریسک نقدینگی
ریسک نقدینگی ریسک نبود وجه نقد برای بازپرداخت تعهدات است. عموماً شرکت هنگامی که به علل مختلفی نتواند محصولات تولیدی خود را به فروش رسانند یا نتوانند وجوه نقد ناشی از فروش دریافت کنند و یا اینکه هزینه های آنها افزایش بی رویه داشته باشد در نهایت کارایی مجموعه کاهش یابد، با مشکل نقدینگی مواجه می شوند. (همان منبع، ص ۶۷)
۲-۱۶-۵- ریسک تغییرات سطح عمومی قیمت ها (تورم)
تورم اصولاً باعث افزایش سطح عمومی قیمت ها شده، بهای تمام شده کلیه نهادهای یک شرکت را افزایش می دهد و در نهایت سطح عملکرد شرکت را متاثر می سازد. ریسک تغییرات سطح عمومی قیمت ها به عنوان ریسک قدرت خرید نیز شناخته می شود. هنگامی که سطح عمومی قیمت ها افزایش می یابد، بدین معناست که با مقدار ثابتی دارایی مالی مقداری کمتری کالا می توان خرید. به عبارت دیگر تورم به معنی کاهش قیمت دارایی های مالی به نسبت دارایی های حقیقی است. (همان منبع، صص ۶۹-۷۰)
۲-۱۶-۶- ریسک سرمایه گذاری مجدد
ریسک سرمایه گذاری مجدد، مربوط به دارایی های مالی است که بیش از یک جریان نقدی دارند، بازدهی این گونه سرمایه گذاری ها به نحوه سرمایه گذاری مجدد جریان نقدی که در طول دوره سرمایه گذاری دریافت می شوند بستگی دارد. در حقیقت در عدم اطمینان از روند آتی نرخ سود و اصولاً پیدا کردن فرصت مناسب سرمایه گذار، منشأ چنین ریسکی می باشد. در مقابل برخی از ابزارهای مالی از جمله اوراق بدون سود، اوراق خزانه دولتی، اوراق خزنه بدون سود و نوعی خاصی از گواهی سپرده که تنها دارای یک پرداخت و در نتیجه یک جریان نقدی می باشد، عاری از این نوع ریسک می باشند. (همان منبع، ص ۷۴)
۲- ۱۶-۷- ریسک بازار
ریسک بازار، ریسک زیان ناشی از حرکات[۱۶] یا نوسان های غیرمنتظره قیمت ها یا نرخ های بازار است با این تعریف می توان آن را از سایر انواع ریسک ها مثل ریسک اعتباری و عملیاتی تمیز داد. در عین حال ریسک بازار را نمی توان به طور کامل از چنین ریسک هایی تفکیک نمود، چرا که گاهی اوقات آن ریسک ها منشأ ریسک بازارند. به عنوان مثال، رویدادهای اعتباری[۱۷] ممکن است به تغییر قیمت اوراق قرضه منجر شده و بدین ترتیب محرک زیان های ناشی از ریسک بازار شود. رویدادهای

جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.
عملیاتی[۱۸] نیز ممکن است به زیان های بازار منجر شود. اقدامات سفته بازانه معامله گری در بانک بارینگز[۱۹] که به صفر شدن ارزش سهم آن بانک منجر شد، مثال خوبی در این زمینه است.
لایه های مختلفی از ریسک بازار وجود دارد. در شکل ۲ لایه بندی ای از ریسک بازار ارائه شده است. (رادپور، عبده تبریزی، ۱۳۸۸، ص ۳۰)

ریسک اوراق با درآمد ثابت
ریسک بازار
ریسک نرخ ارز
ریسک کالا
ریسک سهام
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)

شکل ۲-۳- لایه های ریسک بازار
۲-۱۷- ریسک های غیرمالی
دسته دوم ریسک هایی که مورد بررسی قرار کمی قرار می گیرند، ریسک های غیرمالی اند. این تقسیم بندی با این فرض انجام گرفته که گروهی از ریسک های ماهیت مالی و گروهی از ریسک ها جنبه غیرمالی دارند، در حالی که در برخی از منابع ریسک مالی به تغییرات نرخ ارز و نرخ سود گفته می شود. براین اساس انواع ریسک های غیرمالی عبارت است از:
۲-۱۷-۱- ریسک مدیریت
تصمیمات نادرست مدیران اجرایی شرکت ها و موسسات می تواند تبعات منفی برای یک سازمان به دنبال داشته باشد. براساس سطوح مختلف مدیریتی، میزان ریسک ناشی از تصمیمات نادرست متفاوت است و به میزان مختلفی سطح عملکرد سازمان را تحت تاثیر قرار می دهد. اشتباه مدیران عملیاتی در تصمیم گیری، نسبت به اشتباهات مدیران ارشد مشکلات کمتری به بار خواهد آورد. (همان منبع،ص ۷۵)
۲-۱۷-۲- ریسک سیاسی (کشور)
در صورتی که گروه های ضعیف به لحاظ سیاسی بخواهند منافعی به گروه های قوی تر برسانند که این تلاش برای تحکیم وضعیت خود صورت می گیرد، عموماً تغییراتی به وجود می آید که بر ارزش دارایی ها اثر می گذارد. هنگامی که این تغییرات از ناحیه مراجع حقوقی، قضایی یا اداری دولت باشد، صرف نظر از اینکه آیا منافع سیاسی یا اقتصادی در پشت صحنه وجود دارد، ریسک به وجود آمده ریسک سیاسی نامیده می شود. تغییرات قوانینی از جمله قوانین مالیات و قوانین مربوط به صادرات و واردات منجر به ریسک سیاسی خواهند شد. (همان منبع، ص ۷۶)
۲- ۱۷-۳-ریسک صنعت
صنعت عبارت است از گروهی از شرکت ها که در یک بازار با یکدیگر رقابت می کنند و در حقیقت دارای قلمرو یا بازار یکسانی می باشند. ریسک صنعت عبارت است از نوسانات بازدهی سرمایه گذاری که بر اثر اتفاقات یا .قایع خاص و تغییرات در یک صنعت خاص متحمل است. (همان منبع، ص ۷۷)
۲- ۱۷-۴-ریسک عملیاتی
ریسک عملیاتی هنگامی بررسی می شود که یک سازمان عملیات خود را به خوبی انجام ندهد. به طور کلی با سیستم های داخلی و روش های انجام کار به درستی تعریف نشده اند و یا به درستی اجرا نمی شوند. در صورت ادامه این روند، وضعیت سازمان رو به افول خواهد گذاشت و نرخ بازدهی سرمایه گذاری سازمان دچار کاهش می شود. (همان منبع، ص ۷۸)
۲-۱۷-۵- ریسک قوانین و مقررات
ریسک مقررات به علت تغییرات در قوانین مختلف در یک جامعه اقتصادی به وجود می آید. ریسک ناشی از تغییرات قوانین، شرکت های تولید و موسسات و نهادهای مالی را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.
۲-۱۷-۶- ریسک نیروی انسانی
منظور از ریسک نیروی انسانی کارکنانی هستند که مهارت های ویژه ای دارند. شرکت های مواجه با ریسک نیروی انسانی در صورت از دست دادن پرسنل خود برتری های خود را نیز دست می دهند. بنابراین در یک دیدگاه کلی می توان به این نتیجه رسید که مدیریت بهینه نیروی انسانی و توجه به کلیه جوانب آن می تواند بسیار از ریسک های دیگر را قابل کنترل کند و محیطی منعطف به وجود آورد. (همان منبع، ص ۸۰)
۲-۱۷-۷- ریسک فناوری
ریسک ناشی از تغییرات تکنولوژی و کاربرد آن در فعالیت های بنگاه و در زنجیره ارزشی رخ می دهد.
۲-۱۷-۸- ریسک جغرافیایی
ریسک ناشی از تغییرات جوی و عوامل طبیعی است که موجب انحراف در بازده می شود.
۲-۱۸- عوامل موثر بر ریسک و بازده سرمایه گذاری در محصولات مالی
عوامل زیادی بر ریسک و بازده سرمایه گذاری در هر محصول مالی دخالت دارند. در اینجا عوامل موثر بر ریسک و بازده سرمایه گذاری در محصولات مالی در سه دسته کلی عوامل کلان اقتصادی، عوامل خرد اقتصادی و عوامل غیراقتصادی طبقه بندی شده و به طور خلاصه مورد بررسی قرار می گیرد. (همان منبع، ص ۱۳۳)
۲-۱۸-۱- عوامل کلان
این عوامل بر ریسک بازار تاثیر داشته که در مدل [۲۰]CAPM نتیجه و میزان تاثیر این عوامل بر ریسک بازار، تحت عنوان ریسک سیستماتیک با بهره گرفتن از بررسی وابستگی تغییرات قیمت هر محصول به تغییرات قیمت های محل بازار اندازه گیری می شود و شامل موارد زیر می باشد:
۲-۱۸-۲- سیاست ها و خط مشی های دولت
دولت به عنوان یک ناظر و سیاستگذار کلان نقش پررنگی در بازار سرمایه دارد و یکی از وظایف دولت، ارائه برنامه ای است که بتواند به بازار سرمایه رونق بخشد. اما به طور کلی تکثر مراکز قدرت و تصمیم گیری، ابهام نقش و رابطه این مراکز با یکدیگر، تداخل قوای سه گانه کشور، شفاف نبودن قوانین و وجود برداشت های متفاوت و متناقض از آنها، وجود قوانین نامناسب و دست و پاگیر، نقض آزادی های اقتصادی و بی ثباتی سیاسی دولت، موجب افزایش ریسک سیستماتیک و لذا کاهش شدید سرمایه گذاری می گردد. اقدامات و میزان دخالت دولت در اقتصاد، صنع
ت و بازرگانی نیز بر سرمایه گذاری در محصولات مالی تاثیرگذار است. به این معنی که هرچه میزان دخالت دولت در اقتصاد بیشتر باشد (کاهش مشارکت بخش خصوصی)، ریسک سیستماتیک افزایش و میزان سرمایه گذاری در محصولات مالی کاهش می یابد. برای مثال اگر دولت برای جبران کسری بودجه خود اقدام به انتشار اوراق قرضه نماید، مقدار اوراق قرضه عرضه شده در قیمت و نرخ بهره ای از این اوراق افزایش می یابد که این خود منجر به کاهش قیمت اوراق و افزایش نرخ بهره می گردد. (همان منبع، ص ۱۳۳)
۲-۱۸-۳- عوامل فرهنگی و اجتماعی
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
در کشورهای توسعه یافته از بازار سرمایه به عنوان بازاری که موجب جلب مشارکت تمام افراد جامعه می شود نام می برند. اما در کشورهای توسعه نیافته و یا در حال توسعه به دلیل عدم فرهنگ سازی مناسب، درصد بسیار کمی در این بازار سهیم هستند، در حالی که اگر بتوان بستر مناسبی فراهم نمود و با ایجاد جاذبه های واقعی، پس اندازهای مردم را به این سو هدایت کرد، این مساله موجب بالا رفتن درآمد ملی، کاهش تورم، تخصیص نقدینگی موجود در بازار مولد و افزایش سرمایه گذاری و رفاه نسبی در جامعه می شود. (همان منبع، ص ۱۳۴)
۲-۱۸-۴- وضعیت صنعت
صنایع مختلف و شرکت های آن تحت تاثیر شرایط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و حتی جغرافیایی داخلی و خارجی می تواند دچار رونق و رکود شود. برای مثال در صورت بهبود قیمت جهانی نفت، صنایع وابسته به فرآورده های نفتی، تحت تاثیر قرار گرفته و سهام آن دچار رونق می شود یا در صورت بروز خشکسالی، صنایع وابسته به محصولات کشاورزی تحت تاثیر قرار گرفته و سهام آنها دچار رکود خواهد شد. از طرف دیگر هر چه میزان تاکیر بر صنایع وابسته و مصرفی بیشتر باشد و وابستگی این صنایع به خارج بیشتر باشد ریسک سیستماتیک افزایش می یابد که این خود منجر به کاهش سرمایه گذاری در این صنایع می شود. (همان منبع، ص ۱۳۴)
۲-۱۸-۵- شرایط اقتصادی و دوران تجاری و مالی
کاهش نرخ بهره به تنهایی می تواند یک عامل موثر برای افزایش بازده سرمایه گذاری ها باشد. با کاهش نرخ بهره، هزینه های سرمایه گذاری نیز کاهش می یابد و این امر باعث افزایش بازده سرمایه گذاری می شود. اما مساله زمانی حالت ایده آل دارد که نرخ بهره با توجه به مکانیسم های عرضه و تقاضا تعیین گردد، چرا که این نوع کاهش نرخ بهره اگر همراه با ابزارهای مناسب برای کنترل آثار آن نباشد، اگرچه می تواند باعث افزایش نرخ سرمایه گذاری شود، ولی به احتمال زیاد این سرمایه گذاری ها در بخش های غیرمولد و بعضاً مخرب برای اقتصاد خواهد بود. نکته دیگر اینکه اگر این کار بدون پیش بینی های لازم انجام شود، با توجه به نرخ تورم موجود در کشور می تواند باعث نوعی زیان غیرآشکار (ریسک) برای سپرده گذاران شود. از طرف دیگر افزایش نرخ بهره، موجب افزایش ریسک نوسان نرخ بهره می شود، زیرا با افزایش نرخ بهره، قیمت اوراق قرضه با باره ثابت کاهش می یابد و در صورتی که دارنده این اوراق آن را قبل از سررسید بفروشد، متحمل زیان خواهد شد.
افزایش در نرخ تورم مورد انتظار نیز بر سرمایه ­گذاری در محصولات مالی تاثیرگذار است. بدین صورت که با افزایش نرخ تورم مورد انتظار، نرخ بازده مورد انتظار دارایی های فیزیکی در مقایسه با دارایی های مالی (محصولات مالی) بیشتر افزایش یافته و دارایی های فیزیکی جایگزین دارایی های مالی در سبد دارایی ها می شود.
در یک اقتصاد در حال رشد (چرخه توسعه تجاری) که میزان ثروت و درآمد افراد در حال افزایش است، میزان تقاضا برای سرمایه گذاری در محصولات مالی افزایش می یابد که این خود منجر به افزایش قیمت و بازده سرمایه گذاری در این محصولات می شود. رکود اقتصادی و کاهش اشتغال نیز موجب افزایش ریسک سیستماتیک و کاهش میزان سرمایه گذاری می شود. (همان منبع، صص ۱۳۲ و ۱۳۵)
۲-۱۹- عوامل خرد
این عوامل موجبات تغییر در ریسکی خواهند شد که مربوط به وضعیت عمومی بازار نبوده و مختص وضعیت هر شرکت است (ریسک غیرسیستماتیک) که به طور خلاصه عبارتند از:
۲-۱۹-۱- میزان تقاضا و کشش کالای تولیدی شرکت

«بلوغ در اصطلاح فقهی عبارت است از رسیدن به سنی که غریزه ی جنسی در آن به حد کافی رشد کرده و شخص آماده ی تولید مثل می گردد.
در فقه امامیه، بنا بر قول مشهور، سن بلوغ در دختر۹ سال تمام قمری و در پسر ۱۵سال تمام قمری است.غیر از سن مذکور، نشانه‌های دیگری نیز برای بلوغ ذکر شده است.
در واقع بلوغ در حقوق اسلام یک پدیده ی طبیعی و فیزیولوژی است که زمان آن در همه جا و همه کس، یکسان نیست.البته برای استقلال در امر ازدواج، تنها رسیدن به سن بلوغ در فقه امامیه کافی نیست بلکه علاوه بر آن دختر و پسر باید رشید باشند، یعنی بتوانند مصلحت خود را تشخیص دهند، به دیگر سخن عقل معاش داشته باشند، تا بتوانند به استقلال عقد ازدواج ببندند، یا لااقل اراده آنان در ازدواج یک رکن اساسی به شمار آید[۴۳].»
ج: بلوغ از منظر مذاهب
مذاهب اتفاق دارند که حیض و حامله شدن دلیل بلوغ است، زیرا حامله شدن بر فرزند به علت مخلوط شدن منی مرد و زن است و در زنان، حیض به منزله ی مند در مردان است.
امامیه و مالکیه شافعیه و حنابله گفته اند: در آمدن موی زبر در اطراف عورت دلیل بلوغ است. [۴۴]
البته فقهای حنفیه این نظر را قبول ندارند و معتقدند که روییدن این موها نمی تواند نشانه ی بلوغ باشد و بر بلوغ دلالت نمی کند زیرا آن مو مانند سایر موهای بدن است.
«شافعیه و حنابله گفته اند: در پسر و دختر بلوغ در پانزده سالگی محقق می‌شود.
مالکیه گفته اند: بلوغ هر دو در هفده سالگی است.
حنفیه معتقد است: در پسر هجده سالگی و در دختر هفده سالگی است».[۴۵]
امامیه گفته اند: بلوغ در پسر پانزده سالگی و در دختر نه سالگی است به جهت حدیث ابن سنان: اذا بلغت الجاریه تسع سنین دفع مالها، و جاز امرها و اقیمت الحدود التامه لها و علیها.
«اگر دختر به نه سالگی رسید مالش را به او بدهید و جایز است به امور خود دخالت کند و حد تماماً به نفع و علیه او اجرا می‌شود».
د: سن بلوغ از نظر فقهای اهل سنت
ابوحنیفه، شخصاً سن بلوغ را هجده سال تمام می‌داند. و بنابر قولی سن بلوغ در مرد نوزده سال ودرزن ، هفده سال است، نظر مشهوردر مذهب مالک با نظر ابوحنیفه یکسان است.زیرا اصحاب مالک سن بلوغ راهجده سال می‌دانند حتی بعضی از آنان معتقدند که سن بلوغ نوزده سال است.
البته اقوال دیگری هم از عامه نقل شده وبعضی از آنان اصولا سن را در بلوغ معتبر ندانسته‌اند.[۴۶]فقهای عامه در سن بلوغ اختلاف دارند، شافعیان و حنابله سن بلوغ را در دختر و پسر۱۵سال تمام قمری می‌دانند.مالکیان ۱۷ سال و وخود مالک۱۵ سال را در دختر وپسر را نشانه ی بلوغ می‌داند.
حنفیان ۱۸ سال در پسر و۱۷سال در دختر و خود ابوحنیفه۱۷سال در دختر و به استناد روایتی ۱۸سال در پسر ، و به استناد روایتی دیگر۱۹سال گفته است.
به گفته برخی از نویسندگان، ابوحنیفه سن بلوغ را در مذکر۱۸سال و درمونث ۱۷ سال می‌داند.و از ابن عباس چنین نقل شده است.لیکن غالب پیشوایان عامه، پیرو ابو حنیفه و همچنین قانون مدنی عثمانی سابق، که مبتنی بر فقه حنفی است سن بلوغ را در دختر و پسر ۱۵سال می‌دانند.همچنین از حنفیان نقل شده است که پایین ترین حد بلوغ ۱۲سال درپسر و۹سال در دختر است و بالاترین آن در هر دو ۱۵ سل است. [۴۷]
از مطالعه ی نظرات فقهای اهل سنت ، در می‌یابیم که در میان آنان سن واحدی، به عنوان سن بلوغ، مطرح نشده است و در این مورد عقاید مختلفی از ایشان بیان شده است و گاه از یک نفر چند قول متفاوت نقل شده است.
بند دوم: ولی قهری
هنگامی که فردی اهلیت نداشته باشد یعنی محجور باشد اجازه انجام پاره ای از اعمال از جمله معاملات و عقد قرارداد‌های مالی را ندارد و حتماً باید انجام اینگونه امور را با نظارت و اذن شخص دیگری انجام دهد. در شرع مقدس اسلام مسئولیت این امر بر عهده‌ی ولی شخص محجور قرار داده شده است.
ولی کیست؟
ولی کسی است که سرپرستی و رسیدگی به امور محجورین به او سپرده می‌شود. در فقه امامیه، ولایت محجور بر عهده‌ی پدر و جد پدری یا یکی از اجداد پدری و یا وصی منصوب از طرف آنان تعیین شده است.
ماده‌ی ۱۰۴۳ قانون مدنی[۴۸] در مورد این که (ولی کیست؟) فقط از پدر و جد پدری نام برده است. برابر مواد ۱۱۸۰ و ۱۱۸۱ قانون مدنی و طبق نظر حضرت امام خمینی (ره) در تحریرالوسیله اولیای صغیر در امر نکاح عبارتند از: پدر و جد پدری در مورد ولایت وصی در نکاح صغیر یا صغیره نیز از طرف فقها نظریات متفاوتی ابراز شده است. امام خمینی (ره) دراین باره می‌فرماید: «در این خصوص اشکال نیست و بنابر احتیاط ترک شود»[۴۹].طبق همین احتیاط است که در اصلاحیه ماده ۱۰۴۱ ق.م از وصی نام برده نمی‌شود.
«مقصود از ولی در تبصره ماده ۱۰۴۱اصلاحی، همان طور که فقهای امامیه گفته‌اند، ولی قهری یعنی پدر و جدپدری است. برای مادر و جد مادری یا اشخاص دیگر ولایتی در نکاح وامور دیگر نیست.
در مورد وصی منصوب از سوی پدر و جد پدری بعضی از فقها در صورت تصریح ولی قهری به چنین اختیاری قایل به ولایت شده‌اند. لیکن قول مشهور فقها بر عدم ولایت است، با این استدلال که اصل عدم ولایت و عدم قابلیت انتقال ولایت از ولی قهری به وصی است و دلیلی بر ولایت وصی در این مورد نیست و صغیر هم نیازی به این گونه ولایت ندارد.
به هر حال قانون مدنی محمول بر قول مشهور فقهای امامیه است.در مورد قیم نیز باید بی‌شک باید همین نظر را پذیرفت»[۵۰].
اشخاص دیگر در این مورد هیچ ولایتی بر صغیر ندارند و نکاح آنان برای صغیر فضولی بوده و اعتبار آن در صورت دسترسی به ولی منوط به تنفیذ ولی و در غیر این صورت مشروط به تنفیذ صغیر پس از بلوغ است.
ب: ولی از منظر مذاهب
اهل سنت معتقدند که ولی در نکاح کسی است که صحت عقد بستگی به او دارد و بدون او عقد نکاح صحیح نخواهد بود و آن شخص(ولی) در وحله ی اول پدر است و دیگران به ترتیبی که در ذیل آمده است.
الولی فی النکاح هو الذی یتوقف علیه صحه العقد فلا یصح بدونه و هو الاب أو وصیه و القریب و المعتق و السلطان و المالک و ترتیب الاولیاء فی أحقیه الولایه مفصل فی المذاهب.
در مورد ترتیب اولیاء در ازدواج مذاهب چهارگانه اهل سنت نظرات متفاوتی دارند که در ذیل به آنها اشاره می کنیم:
حنفیه قالوا: ترتیب الأولیاء فی النکاح هکذا،العصبه بالنسب أو بالسبب کالمعتق فانه عصبه بالسبب ثم ذوو الأرحام ثم السلطان ثم القاضی إذا کان ذلک الحق منصوصا علیه فی امر تعیینه.
شافعیه: ترتیب الاولیاء فی النکاح هکذا الأب ثم الجد ابوالأب ثم ابوه فإدا اجتمع جدان کان الحقللأقرب ثم الاخ الشقیق ثم ابن الأب لأب ثم العم الشقیق ثم العم لأب ثم ابن العم الشقیق ثم ابنالأب.والمراء بالعم ما شمل عم المرأه و عم ابیها و عم جدها ثم تنتقل الولایه بعد ذلک الی المعانکان ذکرا ثم عصبته ان وجدت ثم الحاکم یزوج عند فقد اولیاء من النسب و الولاء. [۵۱]
الحنابله: ترتیب الاولیاء هکذا الأب وصی الأب بعد موته الحاکم عند الحاجه و هولاء اولیاء مجبرون کما ستعرف- ثم تنتقل الولایه الی الأقرب فالأضرب من العصبات کالارث و أحق الاولیاء الأب ثم الجد و ان علا ثم الابن ثم ابنه و ان نزل و عند اجتماع هولاء یقدم الأقرب ثم من بعد الابن یقدم الأخ و الشقیق ثم الأخ لأب.
المالکیه: ترتیب الاولیاء فی نکاح :الولی المجبر و هو الأب و .صیه و المالک ثم بعد الولی المجبر یقدم الابن ولو من الزنا
در یک تقسیم بندی دیگر اهل سنت ولی را به دو قسم ولی مجبر و ولی ولی غیر مجبر تقسیم کرده اند و می گویند:
ینقسم الولی الی القسمین:ولی مجبر له حق تزویج بعض من له علیه الولایه بدون إذنه و رضاه و ولی غیر مجبر. [۵۲]
الحنفیه قالوا :
لا ولی الا المجیر فمعنی الولایه تنفیذ القول علی الغیر سواء رضی أو لم یرضی فلیس عندهم ولیغیر مجیر یتوقف علیه العقد و یختص الولی المجبر باجبار الصغیر و الصغیره مطلقا و المجنون المجنونه الکبار[۵۳]
الشافعیه قالوا:
الولی المجبر هو الأب لاالجد و وصی الأب بعد موته بشرط ان یقول له:أنت وصی علی زواج بناتاو
انت وصی علی تزویج بنتی. [۵۴]
الحنابله قالوا المجیر الأب بخصوصه فلا یجبر الجد کالمالکیه الثانی وصی الأب یقوم مقامه سواء عین له الأب الزواج أو لا خلافا للمالکیه.الثالث الحاکم عند عدم وجود الأب و وصیه. [۵۵]
بند سوم: اهلیت
الف) تعریف لغوی: اهلیت در لغت به معنای سزاواری، شایستگی، لیاقت داشتن و صلاحیت، اشتیاق و قابلیت آمده است. تعریف اصطلاحی: اهلیت به طور مطلق یعنی توانایی قانونی شخص برای دارا شدن یا اجرای حق. توانایی قانونی برای دارا شدن حق را اهلیت تمتع و توانایی قانونی برای اجرای حق را اهلیت استیفاء می‌گویند.
ب) اهلیت در قانون: اهلیت عبارت است از نوعی قابلیت و شایستگی که به اعتبار آن فرد می‌تواند دارای حقوقی شده و تکالیفی را عهده‌دار گردد که در این خصوص ماده ۹۵۶ ق.م چنین می‌گوید: «اهلیت برای دارا بودن حقوق، با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او تمام می‌شود.»[۵۶] و یا اهلیت عبارت از توانایی و صلاحیتی است که به موجب آن شخص بتواند دارای حقوقی شده و آن را اجرا نماید.[۵۷]
در نتیجه اهلیت بر دو گونه است: ۱- اهلیت تمتع. ۲- اهلیت استیفاء
۱- اهلیت تمتع:
قابلیت و استعدادی است که فرد به اتکاء آن دارنده‌ی حق شناخته می‌شود و برای او تکالیفی مقرر می‌گردد و از زمانیکه متولد می‌شود آغاز گردیده و به فوت او ختم می‌گردد و پایان می‌پذیرد. طبق مطلبی که در بالا از قانون مدنی آمده دوباره یادآور می‌شویم که طبق همین قانون اهلیت با زنده متولد شدن انسان شروع و با مرگ او خاتمه می‌یابد وحمل نیز به شرط زنده متولد شدن دارای این اهلیت خواهد بود.
۲- اهلیت استیفاء:
نوعی شایستگی و قابلیت است که انسان با توسل به آن می‌تواند حقوق خود را اعمال کند و منظور از اعمال این است که فرد بتواند در اموال و حقوق خود تصرف نماید و یا اینکه معاملاتی انجام داده یا تعهدی بنماید بر طبق قانون مدنی لذا صغار و مجانین و افراد غیر رشید از چنین اهلیتی برخوردار نمی‌باشند.
در نتیجه قانون گذار برخی از افراد را با وجود داشتن اهلیت تمتع، رأساً و به طور مستقل از انجام و اجرای اعمال حقوقی خویش منع نموده است. چرا که این افراد قدرت تشخیص منافع و ضرر و زیان را ندارند و لذا بدون اجازه و دخالت نمایندگان قانونی از تصرف در اموال و حقوق مالی خود ممنوع بوده و به عبارتی محجور نامیده می‌شوند لذا قراردادها و اقدامات مالی آن‌ ها صرفاً با دخالت و تنفیذ و تأیید بعدی نمایندگان و سرپرستان قانونی صحیح و معتبر خواهد بود و از آنجا که گروه محجورین دارای اهلیت تمتع می‌باشند شارع ولی را مسئول رسیدگی به امور محجورین قرار داده که در قانون از آن تحت عنوان ولی قهری یاد شده.
ج: اهلیت در نکاح
«یکی از شرایط نکاح اهلیت است، یعنی طرفین باید توانایی قانونی برای عقد نکاح را داشته باشند. اهلیت در نکاح تابع قواعد ویژه ای است و قواعد عمومی اهلیت در اینجا کاملاً قابل اجرا نیست. اهلیت برای نکاح شامل چند نکته است: اولاً: مرد و زن باید به سن بلوغ مقرر در قانون یا قابلیت صحی برای نکاح رسیده باشند، ثانیاً: در پاره ای موارد باید ولی با ازدواج موافقت نماید و اهلیت با اجازه ی او کامل می‌شود. ثالثاً: ازدواج سفیه و مجنون نیز تابع احکام خاصی است»[۵۸]. که در قسمتهای دیگر این پایان نامه به آن پرداخته‌ایم.
ازدواج دارای شرایط خاصی برای متعاقدین است، یعنی کسی که قصد ازدواج وتشکیل خانواده دارد، باید دارای خصوصیاتی باشد که از آن با عنوان اهلیت نام برده می‌شود که شامل بلوغ، عقل و رشد می‌باشد .
۱- اهلیت عاقد:
طبق ماده ی۱۰۶۴ قانون مدنی عاقد باید عاقل و بالغ و قاصد باشد.این ماده در مقام بیان شرایط عاقد است.
عاقد یعنی کسی که صیغه ی عقد را جاری می‌کند، عاقد ممکن است زوجین یا نمایندگان قانونی آنان باشد و در هر حال باید اهلیت داشته باشد. [۵۹]
کسی که صیغه ی عقد را جاری می‌کند، عاقد نام دارد و در هرحال چه برای خوش بخواند و یا برای دیگری عقد را جاری سازد، باید اهلیت داشته باشد، پس اگر صغیر یا صغیره، برای خودشان صیغه نکاح جاری سازند عقد باطل است و اگر برای دیگری نیز جاری سازند به همان گونه یعنی باطل است. چون فاقد شروط عاقدین هستند. در این مورد عده ای از فقها به حدیث معروف: رفع القلم من الصبی حتی یحتلم.از کودکان تا زمان بلوغ رفع تکلیف شده است.
۱) عاقل باشد، بنابراین چنانچه شخص مجنون صیغه را جاری سازد ، عقد باطل است.
۲) بالغ باشد بنابراین چنانچه طفل صغیر صیغه را جاری سازد، عقد باطل است.
۳) قاصد باشد، پس اگر شخصی از روی مزاح و یا در حال مستی صیغه را جاری سازد، این عقد بطل و بلااثر است. [۶۰]
صیغه ی عقد نکاح ممکن است توسط شخص زوجین جاری گردد و ممکن است وکالتاً از سوی آنان و یا به طور فضولی توسط دیگران اجرا شود و در تمامی حالات باید عاقد (مجری صیغه)دارای شرایط فوق باشد. [۶۱]
همان گونه که در موارد بالا ذکر شد عاقد، باید اهلیت داشته باشد، چه برای خودش عقد کند و چه برای دیگری عقد را منعقد سازد و در هر دو صورت باید علاوه بر بالغ بودن، عاقل و رشید نیز باشد چرا که شخص مجنون نیز فاقد صلاحیت است و انعقاد عقد از طرف او مانند اطفال نابالغ باطل و بلااثر است.
مبحث دوم: ازدواج در ادیان،ایران و اسلام
گفتار اول: ازدواج در ادیان
بند اول: ازدواج در دین مسیحیت:
مسیحیان ازدواج را یک امر دنیوی نمی دانند، زیرا ازدواج نشانه محبت خدا به بشریت است. ازدواج عبارت از یکی شدن محبت دو شخص که با یکدیگر برای زندگی مشترک، همراه با امانت داری متقابل و همکاری، متعهد می‌گردند برای تولید فرزندان و رشد آنان در فضای ایمان و محبت به خدا می‌کوشند.
از این رو مسیحیان ازدواج را رمزی و نشانه ای بشری برای شیوه ی رفتار انسان با خداو با انسان به شمار می‌آورند، همان خدای پاک که انسان‌ها را دوست می‌دارد، به امور آنان اهتمام می‌ورزد و به وعده‌های خود نسبت به آنان پایبند است.مسیحیان هنگام ازدواج متعهد می‌گردند یکی شدن مرد و زن را نشانه آشکاری برای محبت خدا به بشر و محبت مسیح به شاگردانش قرار دهند. به همین علت مسیحیان، ازدواج را التزام و تعهد در طول زندگی می‌شمارند و با طلاق و تجدید همسر مخالفند.[۶۲]
اگرچه ازدواج در مسیحیت پدیده ای مقدس محسوب میگردد و سرّ عظیم نامیده می‌شود اما در برابر آن دوری گزیدن از ازدواج امری پسندیده تراست شخصی مجرد، با تمام توان به خدمت خداوند می‌رسد و با کم کردن مشغله‌های دنیوی و مادی، زندگی خود را مانند حضرت عیسی می‌سازد.[۶۳]
مسیحیان ازدواج را یکی از آیین‌ها و شعائر مقدس هفت گانه خود می‌دانند البته به استثناء فرقه پروتستان که آن را جزء آیین مقدس خود ندانسته بلکه به عنوان یک رسم دینی می‌پذیرند.
به درستی معلوم نیست از چه زمانی ازدواج در ردیف آییین‌های مقدس مذهبی در آمده است.
برخی از دانشمندان علم الهیات کاتولیک معتقد هستند از آن تاریخ که مسیح در مراسم عروسی یکی از اهالی قانای جلیل شرکت نموده است، ازدواج در اعداد آیین‌های مقدس در آمدو عده ای دیگری بر این باورند که جنبه ی قدوسیت ازدواج از تعلیمات مسیح استنباط می‌شود، هنگامی که وی مسئله ی طلاق را مطرح می‌سازد به شدت آن را مورد نکوهش قرار می‌دهد و برخی را عقیده بر آن است که عیسی مسیح در چهل روز بعد از رستاخیزش از مردگان بر حوارین ظاهر می‌شود و ازدواج را جزءآیین مقدس قرار می‌دهد.
اما در این بین فرقه‌های مختلف مسیحیت در باب چگونگی اجرای این رسم با یکدیگر اختلاف دارند به عنوان مثال در کلیسای کاتولیک، امر ازدواج به مقام آیین‌های مقدس مذهبی «واجب»ارتقائ یافته است. [۶۴]
و در کلیسای ارامنه تنها مقامات جاثلیق و اسقف هستند که تا اخر عمر مجرد می‌مانند و در صورت اختیار همسر، از مقام روحانی خود برکنار می‌شوند، در حالی که بقیه ی روحانیون در سلسله مراتب پایین تر از اسقف می‌توانند و اجازه دارند که ازدواج کنند. [۶۵]ازدواج در قوانین مسیحیت، از قوانین چندی تبعیت می‌کند که ای قوانین تقریباًدر میان تمامی کلیساها مشترک است.از جمله ی این موارد می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد:
۱-طرفین هم کیش باشند(هر دو مسیحی باشند).

بخش اول : مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….۶۰
بخش دوم : همکاری جهانی …………………………………………………………………………………….۶۲
بخش سوم : اتحادیه‌ای برای ارتباطات جهانی…………………………………………………………………………………………………………………….۶۳
بخش چهارم : اداره‌ی قانونیGSO……………………………………………………………………………………………………………..67
بخش پنجم : دفاع در برابر صدمات ماهواره‌ای در GSO ………………………………………………………………………………………………………………………………68
بخش ششم : بازبینی توانایی‌های قدرت‌طلبانه‌ی ITU……………………………………………………69
بخش هفتم : UNCOPUOS ) کمیته استفاده صلح امیز از فضای ماورای جو)………………………………………………………………………………………………………………………۷۰
بخش هشتم : نتایج……………………………………………………………………………………………………………………..۷۲
فصل پنجم : حمل و نقل فضایی…………………………………………………………………………………………………………..۷۳
بخش اول : مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….۷۳
بخش دوم : مفهوم حمل و نقل فضایی ………………………………………………………………………۷۴
بخش سوم : سیستم‌های حمل و نقل فضایی……………………………………………………………………………………………………………………۷۵
بخش چهارم : حکومت قانونی در سطح زمین …………………………………………………………………………………………………………………………….۷۶
بخش پنجم : قلمرو قانونی دریاهای آزاد………………………………………………………………………………………………………………………۷۷
بخش ششم : قلمرو قانونی فضای هوایی …………………………………………………………………………………………………………………………….۷۹
بخش هفتم :رژیم قانونی فضای ماورای جو………………………………………………………………………………………………………………………..۷۹
بخش هشتم : نتیجه………………………………………………………………………………………………….۸۴
فصل ششم : حقوق دارایی های فکری و فعالیتهای فضای ماورای جو……………………………….۸۵
بخش اول : سنجش از راه دور در فضا و کپی‌رایتها (حق امتیازات) …………………………………………………………………………………………………………………………….۸۷
بخش دوم : حقوق اختراعات و تجاری‌سازی امور فضایی ……………………………………………۸۹
بخش سوم : تجاری سازی سنجش از راه دور از فضا ………………………………………………….۹۰
بخش چهارم : همکاریهای بین‌المللی …………………………………………………………………………………………………………………………….۹۰
فصل هفتم : نتیجه……………………………………………………………………………………………………………..۹۲
منابع……………………………………………………………………………………………………………..۹۵
چکیده انگلیسی…………………………………………………………………………………………….. ۹۹
چکیده
در آغاز عصر فضا توجه جهانی به فعالیت های تجاری ماورای جو به شدت افزایش یافته است ، سفر به ماه در سال ۱۹۶۹ رخ داد ، در ابتدا تنها وقایع غیر عادی و شگفت انگیز نظر بشر را به خود معطوف می ساخت و رسانه ها بیشتر سعی در پوشش این وقایع داشتند اما امروزه توسعه در بهره برداری و اکتشاف در عرصه فضا زندگی و دیدگاه بشر را تحت تأثیر قرارداده و عموم افراد از تحولات در فضا اطلاع زیادی ندارند ، اما نگرانی پژوهشگران ، فقدان چارچوب های قانونی در این عرصه می باشد.
توسعه ی ماهواره ها برای ارتباطات ، تلویزیون ، نظارت بر زمین ، پیش بینی آب و هوا و دریا نوردی از جمله پیشرفت هایی هستند که نتیجه ی فعالیت در فضای ماورای جو می باشند.
ایجاد یک رژیم آزاد با کشور های مستقل با عنوان اتباع حقوق بین الملل بدون قدرت مافوق برای اعمال قانونی، خطر افزایش تنش ها و احتمال وقوع جنگ بین کشور ها را ایجاد کرده است ، همچنین امروزه شانس و فرصت برابر برای بهره برداری از فصا برای تمام کشور ها وجود ندارد.
یکی دیگر از نکاتی که باید مورد توجه واقع شود ، ایجاد فرصت و اجازه ی فعالیت برای تعدادی از موسسه ها و شرکت های خصوصی در جهت فعالیت در فضای ماورای جو و پیش بینی تعدادی مالکیت های محدود توسط حقوق بین الملل فضا می باشد.
هدف نهایی ایجاد یک سطحی از فرصت ها و شانس ها و مشارکت ها برای کشور ها و شرکت ها و موسسه های خصوصی که تمایل به گسترش فعالیت و صرف هزینه در جهت بهره برداری از فضا را دارند ، است.
بخش خصوصی نقش عمده ای در ایجاد یک چارچوب جدید قانونی برای بهره برداری تجاری از فضا خواهد داشت ؛همچنین افزایش فعالیت های تجاری در فضا بایستی تسهیل شود که این امر در صورتی محقق خواهد شد که فعالان این عرصه با معرفی یک ضابطه ی اخلاقی ، جوانب مختلف فعالیت از جمله: نظارت بر محیط فضا ، توسعه ی معاملات صادقانه ، ایجاد امنیت ، اطمینان از یک بازار اقتصادی آزاد و عدم پنهان کاری سیاسی را تحت حمایت و مورد توجه قرار دهند .
عکس مرتبط با اقتصاد
مقدمه
با اینکه چالش‌های فضای ماورای جو تنها از چند دهه قبل شروع شده است، بشر پیش از این تعدادی از موانع فیزیکی و فنی را از بین برده و پیشرفت های علمی وسیعی در راه اکتشاف آنچه که سابقاً برای بشر غیرقابل سکونت و استفاده بوده، صورت گرفته است.
از آنجائی که علوم فضانوردی و دیگر تکنولوژی های پیشرفته راهی برای ترک سیاره‌ی مان پیدا کردند، توانایی دسترسی به فضای ماورای جو فرصتهای زیاد و بالقوه ای برای پیشرفتهای اجتماعی، علمی و اقتصادی و کسب منفعت، برای بشر فراهم آورده است.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
با نگاهی به گذشته، در روزهای اولیه‌ی کشف فضا، که بر مأموریتهای فضایی تفریحی تمرکز داشته،‌اولین مراحل درگیری بشر با فضا بوده است. در مراحل اولیه، در اواسط جنگ سرد، کشف فضا عمدتاً تنها توسط دو کشور (اتحاد جماهیر شوروی و امریکا)انجام می‌شد که در اصل مبتنی بر اعتبار نظامی و ملی آنها این اقدامات صورت می‌پذیرفت.
با این حال طی ۶۰ سال گذشته در نتیجه‌ی عوامل مختلفی، برای مثال پیشرفتهای بزرگ تکنیکی در دهه‌ های گذشته، سرو کار داشتن با فضای ماورای جو به صورتهای زیادی تغییر کرده است.
عناصر اصلی که با آن سرو کار دارند بر تغییرات جامعه‌ی اکتشافی فضای جهانی تأثیر گذاشته و فرایند تکاملی ای را در جهت استفاده‌ی تجاری از فضای ماورای جو مطابق زیر در برداشته است:
-توسعه‌ی سیستم‌های مختلف حمل و نقل فضایی، برنامه‌ی مسافرت به فضای ماورای جو را راحت و ساده ساخته است. عموماً،‌درجه‌ی بالایی از بلوغ فنی در تکنولوژی های فضایی وجود دارد.
-معرفی تجارت در فعالیتهای مربوط به فضا به عنوان محصولی از پیشرفت در محاسبات منطقی در ارتباط با دسترسی متداول به این منطقه.
-افزایش بالقوه‌ کاربری های فضایی به واسطه‌ی پیشرفت در تکنولوژی فضایی و دیگر علوم مربوطه که به فعالیتهای مختلف و افزایش بی‌شمار فواید و منفعت سوق می‌یابد.
-توسعه‌ی بیشتر کاربری های فضایی که به واسطه‌ی تجربیات عملی بدست آمده است.
-استفاده‌ی روزافزون و متمرکز از پتانسیل فضای ماورای جو با رشد تعدادی از جوامع و کشورها که برنامه‌های فضایی‌شان را گسترش داده و اینها شامل توسعه‌ی کشورهایی همچون نیجریه،و کشورهای اروپای شرقی است.
عوامل مذکور به همراه دیگر عناصر با اعتبار کمتر، در یک تغییر قطعی در خود مفهوم بهره‌برداری از فضای ماورای جو مشارکت دارند: از فعالیتهای پیش-عملکردی، تجربی و جهت دار علمی تا فعالیتهای عملکردی انجام شده توسط عوامل فضایی برای تعداد روبه رشد اهداف کاربری در مصارف تجاری و صلح‌طلبانه‌ی فضای ماورای جو.
کسی تردیدی ندارد و ما باید به خوبی از مقادیرقابل توجه پروژه‌های فضایی نظامی مطلع باشیم. با وجود این مسئله، این امر هدف این پایان نامه نمی باشد که به جوانب نظامی اکتشاف و توسعه‌ی فضای ماورای جو بپردازد.
هم‌اکنون برنامه‌های فضایی و آژانس‌های فضایی بخشی از زندگی روزانه‌ی‌مان را در برگرفته‌اند و هم‌اکنون در حالت کاربردی و عملکردی می‌باشند. عنصر مهم دیگری به همه‌ی پیشرفتهای بالا به طور ترکیبی اضافه شده‌است که موضوع اصلی این پایان نامه است، برای مثال مصارف تجاری ماورای جو.
تجاری سازی امروزه یک نقش مهم برای توسعه و اکتشافات فضایی آینده به عنوان یک کاتالیزور دارد. در واقع اگر از یکسو، فعالیتهای تجاری در نتیجه‌ی عناصر مذکور باشد و مؤلفه‌های مرحله‌ی تغییر را در بهره‌برداری از فضا تشکیل بدهند، از سوی دیگر، بازده تجاری فعالیتهای فضایی به طور دو جانبه بر توسعه‌ی بیشتر در این فرایند تکاملی تأثیر می‌گذارد، این روند موضوع اصلی مورد توجه ما است که باعث پرسشهای قانونی و مسائل علمی (کاربردی) می‌شود.
هدف از این پژوهش، ارزیابی وضعیت جاری مقررات فعالیت فضایی(در طرف اصلی) در برابر پیش‌زمینه‌های رو به پیشرفت جوانب تجاری سازی و برعکس می‌باشد. براساس نتایج این تحقیق و مفاهیم قانونی در نتیجه‌ی بکارگیری این آنالیز در بهره‌برداری عملی فضا، دورنمای حوزه‌ی تلاش ما، فراهم آوردن حداقل یک بینش در سؤالات قانونی مربوط به تجاری‌سازی فضا می‌باشد که این جنبه در حوزه‌ی آکادمیک ایرانی مورد غفلت قرار گرفته است.
نتایج این پژوهش این حقیقت را که چارچوب قانونی مبنایی در زمان رقابتهای آژانس‌های فضایی ایجاد شده و هنوز در مرحله‌ی اولیه‌ی تجربی و ابتدایی خود قرار دارد و ارزیابی مهم قوانین آن نه تنها فرا رسیده بلکه بسیار ضروری نیز می‌باشد را مورد توجه قرار داده است.
یک گزارش کلی از مفاهیم قضایی و مسائل عملی مربوطه ممکن است اساسی را برای تدوین قوانین جدید، برای تسهیل در فرایند رو به پیشرفت بهره‌برداری از فضا تشکیل دهد. چنین پیشرفتی بر فعالیت‌های فضایی در آینده تأثیر خواهد گذاشت. به طوری که سود تجاری در این موضوع یکی از عوامل بسیار مؤثر می‌باشد.

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

فصل اول : تاریخ حقوق فضا

فصل اول خوانندگان را با زمینه‌ی قوانین فضایی آشنا می‌سازد که گزارش مختصری از تاریخ توسعه‌ی تدوین قوانین بین‌المللی فضا، در چارچوب همکاری سراسری در بخشهای مربوط به فضا ارائه می‌دهد. در اینجا یک فعالیت سخت و پیش‌رونده در قانونگذاری بین‌المللی طی دهه‌ های گذشته را نشان می‌دهیم.
نهایتاً بیشتر تمرکز بر مسائلی شده است که با موارد توافقات جهانی در زمینه‌ی فعالیتهای فضایی، مسائل ناشی از موارد مهم استراتژیکی و ژئوپلیتیکی فضا در ارتباط با امنیت ملی مواجه است و به علاوه بهره‌برداری از روش های بسیار سودآور در این منبع جدید می‌باشد.
در آخر، این فصل حاوی فهرستی از سازمان های عمده‌ی دولتی و غیردولتی در خانواده‌ی ملل متحد با ویژگیهای اقدامات مربوطه در بخش فضا می‌باشد.
۲-فصل دوم-اقدامات تجاری سازی فضا تحت شرایط اساسی قانون فضایی (حقوق حاکم بر فضا)
فصل دوم تلاش می کند در مفهوم کلی، موضوع تجاری‌سازی فعالیتهای فضایی را فی‌نفسه و وضعیت آن در شرایط و قابلیت‌های حقوق فضا موجود را مورد توجه قرار می‌دهد. مشخص است شتابی که تحت تأثیر قابلیت‌های تجاری و توسعه‌ی فنی در فضا قرار دارد، نیاز به بروز شدن چارچوب فضایی متداول را تحمیل می‌کند: با این وجود این فصل یک بازبینی از قوانین بین‌المللی فضا ارائه می‌دهد که برای ارزیابی اصولی است که موقع ظهور سیاستهای فضایی مبنی بر جنبشهای مختلف احراز شد، و یا اصولی است که بر انتظارات عمده‌ی یک بخش و محیط جدید تمرکز داشته و همچنین بر احراز شرایط قانونی پایه متمرکز شده و هم‌اکنون با تطبیق روندها در کارهای فضایی مخصوصاً در فرایند تجاری‌سازی نیز سروکار دارند.
دو نکته‌ی تعیین کننده مورد بررسی قرار گرفته است:
۱: معاهدات فضای ماورای جو فعالیتهای فضایی تجاری را مجاز کنند .
۲: معاهدات فضای ماورای جو در شکل فعلی‌اش قادر به سروکار داشتن با نتایج قانونی فعالیتهای فضایی تجاری باشند. در وهله‌ی اول قوانین بررسی شده اجازه‌ی کلی برای فعالیتهای تجاری ماورای جو را نشان می‌دهند. به هر حال، چارچوب بسیار عمده‌ی قوانین فضایی بین‌الملل، دستورالعملها (قوانین) کافی را فراهم نمی‌آورند. بنابراین، برای فراهم آوردن یک اساس امن و قانونیدر این فعالیتها، نیاز به قانونگذاری جدید بین‌المللی وجوددارد.
۳- فصل سوم- حقوق فضا، تشکیلات خصوصی و مالکیت خصوصی
فصل سوم پدیده‌ های محض فرایند تجاری‌سازی را که در فعالیتهای اقتصادی فضا وجود داشته، با افزایش نقش تشکیلات خصوصی در زمینه‌های مختلف فعالیتهای فضایی ارائه می‌ کند. گرچه تجاری‌سازی فضا که با تشکیلات خصوصی انجام می‌گیرد، در اصل یک موضوع قانونگذاری ملی است که توسط قانونگذاران ملی اداره شده و با مقررات ناحیه‌ای/ملی اجرا می‌شود. با این وجود این امر در همه‌ی سطوح بر حقوق فضا تأثیر می‌گذارد.
در واقع، توافقات بین‌المللی آشکار می‌سازند که هیچ دولتی نمی‌تواند ادعای مالکیت فضای ماورای جو یا اجرام سماوی در ماورای جو را داشته باشد، در حالی که شرکتهای خصوصی و اپراتورهای تجاری امید به سرمایه‌گذاری در تشکیلات فضایی بالقوه را دارند که مکرراً اشاره می‌شود این قوانین یکی از موانع عمده در توسعه‌ی تجاری فضا برای آینده را ایجاد می‌کنند.
حقیقت این است که فقدان حمایت کافی از حقوق اموال، مانع سرمایه‌گذاریهای بالقوه برای بدست آوردن وجوهات کافی، حمایت مخفیانه از سرمایه‌گذاریهای مربوطه و محروم‌سازی آنها از تضمین درآمد کافی در نتیجه سرمایه‌گذاریهایشان می‌باشد. به بیانی دیگر عدم وجود حاکمیت در فضا، قابلیت ایجاد منفعت از سرمایه‌گذاری خصوصی را افزایش می‌دهد چرا که بخش خصوصی متعهد خطر توسعه تکنولوژی و سرمایه‌گذاری منابع،‌در صورتی که نتواند منافع کارش را تضمین کند، نخواهد بود.
این فصل چگونگی امضاء ماهیت سودکرایانه‌ی معاهدات ماورای جو را در ۵۰ سال قبل که هنوز مانع شخصی‌سازی آنچه مجاز شمرده شده و آنچه در فضای ماورای جو نمی‌باشد، می‌شود را شرح می‌دهد. یک آنالیز عینی از معاهده ی فضای ماورای جو(و معاهده ماه) نشان می‌دهد که حقوق مالکیت وجود داشته اما به اندازه‌ای است که ممکن است بسیاری از عاملین تجاری را راضی نکند. دو معاهده، حاکمیت بر اموال موجود در فضا، اموال تولید شده در فضا و منابع گرفته شده از مکانشان در فضا را به رسمیت می‌شناسد، اما هرگونه ادعای حاکمیت توسط کشورها را ممنوع ساخته است. از سوی دیگر، حقوق بین‌الملل این تحریم را برای افراد نیز بسط می‌دهد. به اصطلاح معاهده‌ی ماه برای شراکت «منصفانه» منافع برای همه‌ی کشورها، می‌باشد اما مشخص است که کشورهای پیشرفته از لحاظ تکنولوژی، مخالفت شدیدی را در برابر هزینه‌های ارائه شده، و کسب منافع بیشترشان مطرح می‌نمایند. همچنین این فصل که با تشکیلات خصوصی در فضا سرو کار دارد، نشان می‌دهد که چگونه از درگیری غیرمستقیم آغاز عصر فضا به سناریویی گذر کنیم که بخش خصوصی را به طور مستقیم در فعالیتهای فضایی مشارکت دهیم. با بررسی مواد قانونی ۶ و ۹ از معاهده‌ی فضای ماورای جو، ما می‌توانیم اظهار کنیم که نهادهای غیردولتی می‌توانند عاملین بالقوه‌ فعالیتهای فضای ماورای جو باشند و صراحتاً هیچ ممانعتی در مشارکت تشکیلات خصوصی را نمی‌توان به طور منطقی بی‌اعتبار شمرد. با این حال، این اظهارات با تأییدی همراه است که فعالیتهای انجام شده توسط نهادهای خصوصی اداره شده ودر نتیجه با همان موانع و شرایط کلی که برای معاهده‌ی ماورای جو با توجه به کشورهای عضو فراهم آمده محدود می‌شود.
۴-فصل چهارم-ارتباطات ماهواره ای
فصل چهارم به موضوع ارتباطات ماهواره‌ای فضا می‌پردازد و اشاره دارد که چگونه این امر اولین و موفق‌ترین کاربری فضایی در مفهوم تجاری و محصول فرعی در زمین می‌باشد. بسیاری از موضوعات مربوط به این جنبه از حقوق فضا در برابر زمینه‌ی قوانین بین‌المللی به واسطه‌ی اتحادیه ارتباطات بین‌المللی (ITU) و کمیته‌ی ملل متحد برای استفاده ی صلح‌آمیز از ماورای جو (UNCOPUOS)، شرح داده شده‌اند.
این فصل یک بازبینی از چارچوب قانونگذاری بین‌المللی،مخصوصاً در زمینه‌ی فنی از فعالیت اقتصادی فضافراهم آورده است، که رابطه‌ی نزدیکی را بین حقوق بین‌الملل فضا و حقوق ارتباطات بین‌المللی نشان می‌دهد. ما در اینجا دو نهاد اصلی بین‌المللی را معرفی می‌کنیم که با مقررات ارتباطی توسط ماهواره سرو کار دارند :

۲-١۶- ساختار مغز در بیماران اسکیزوفرنی ٣۰
۲-١٧- کارکرد لوب پیشانی ٣۱
۲-١٨- جایروس ها ی لوب پیشانی ٣۲
۲-١٩- نظریه های عملکرد لوب پیشانی ۳۴
۲-٢٠- پیشینه عملی پژوهش ۳۶
۲-٢٠-١- تحقیقات انجام شده در خارج از ایران ۳۶
۲-٢٠-۲- تحقیقات انجام شده در ایران ۳۹
فصل سوم: روش تحقیق
۳-۱- مقدمه ۴۴
۳-۲- روش تحقیق ۴۴
۳-۳- جامعه آماری ۴۴
۳-۴- نمونه وروش نمونه گیری ۴۵
۳-۵- روش اجرا ۴۵
۳-۶- ابزارگرد آوری اطلاعات ۴۵
۳-۶-١- آزمون رنگ و لغت استروپ(SC-WT) 45
۳-۶-٢دسته بندی کارتهای ویسکانسین ۴۶
۳-۶-٣-عملکرد پیوسته (CPT) 48
۳-٧- روش تجزیه و تحلیل آماری ۴۸
فصل چهارم:یافته های پژوهش
۴-۱- مقدمه ۵۰
۴-۲- یافته های جمعیت شناختی ۵۰
۴-۳- آمار استنباطی ۵۴
۴—۴— بررسی تاثیر جانبی دارو ۶۰
۴—۵—بررسی اجمالی پژوهش بر اساس فرضیه های آماری ۶۱
فصل پنجم: بحث ونتیجه گیری
۵-۱- مقدمه ۶۳
۵-۲- بحث در یافته ها ۶۳
۵—٢—١— سوال اول ۶۴
۵—٢—٢— سوال دوم ۶۵
۵—٢—٣— سوال سوم ۶۶
۵-۳- محدودیت های پژوهش ۶۷
۵-۴- پیشنهادات ۶۸
فهرست جدول ها
عنوان صفحه
جدول ۴-١ :تفکیک گروه های تحقیق بر اساس سن ۵۱
جدول ۴-٢: تفکیک گروه های تحقیق بر اساس سطح تحصیلات ۵۱
جدول ۴-٣: میانگین وانحراف معیار آزمودنی ها درخرده مقیاسهای
آزمونهای استروپ،ویسکانسین ،عملکرد مداوم ۵۲
جدول ۴-۴: مقایسه عملکرد طبقه بندی در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو با افراد
بهنجار، مبتلایان به اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنیا ۵۳
جدول ۴-۵- اختلاف بین گروه ها در آزمون توکی در آزمایه ی تعداد طبقات ۵۴
جدول ۴-۶: مقایسه عملکرد درجاماندگی در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو با
افراد بهنجار، مبتلایان به اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنیا ۵۵
جدول ۴-۷: مقایسه عملکرد تداخل در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو با
افراد بهنجار، مبتلایان به اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنیا ۵۶
جدول ۴-۸: مقایسه عملکرد واکنش همخوان در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو با
افراد بهنجار، مبتلایان به اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنیا ۵۷
جدول ۴-۹: بررسی آزمون تعقیبی توکی در مقایسه ی دو به دوی گروه ها در عملکرد
واکنش همخوان ۵۷
جدول ۴-۱۰: مقایسه واکنش ناهمخوان در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو با افراد
بهنجار، مبتلایان به اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنیا ۶۰
جدول۴-۱۱: بررسی آزمون تعقیبی توکی در مقایسه ی دو به دوی گروه ها در عملکرد
واکنش ناهمخوان ۶۰
جدول ۴-۱۲: مقایسه عملکرد خطای حذف در مبتلایان به اختلال اسکیزوافکتیو با
افراد بهنجار، مبتلایان به اختلال دوقطبی و اسکیزوفرنیا ۶۰
جدول ۴-۱۳: بررسی آزمون تعقیبی توکی در مقایسه ی دو به دوی گروه ها در عملکرد
خطای حذف ۶۱

فصل اول
مقدمه
مغز[۱] چیست؟ کارکرد آن چگونه است؟ چگونه می توان به عملکرد مغز انسان نظر انداخت؟ متخصصین اعصاب، اعمال مناطق مختلف مغز را به کمک سیستمهای کامپیوتری مثل برش نگاری رایانه ای، تصویربرداری با تشدید مغناطیسی[۲]، طیف بینی با تشدید مغناطیسی[۳]، برش نگاری رایانه ای با گسیل فوتون منفرد[۴]، نوار مغز[۵] و یا اسکن پت[۶] و … مورد بررسی قرار می دهند. اما آنچه که مورد سوال می باشد این است که تا چه اندازه این دستگاه ها ما را در جهت فهم دقیق رابطه میان مغز و رفتار، یاری می کنند؟ آیا یک حلقه قرمز رنگ در یک اسکن پت می تواند معرف خیالات باطل مبنی بر پارانویای بیمار باشد؟ یا یک الگوی الکتریکی خاص وجود دارد که شاخص و معرف هذیان بزرگ منشی در یک مانیک باشد؟ آیا این ماشینها می توانند علت و ماهیت توهمات را منعکس کنند؟ پس آنچه که مسلم است، این است که علی رغم همه ی پیشرفتهای صورت گرفته در علوم مغزی و اعصاب هنوز سبب شناسی و تفکیک بسیاری از اختلالات در پرده ای از ابهام می باشد. یکی از این موارد مناقشه آمیز و چالش برانگیز تشخیص و تمایز قائل شدن بین دسته ای از اختلالات سایکوتیک[۷] مانند اسکیزوافکتیو، اسکیزوفرنیا[۸] و اختلال دوقطبی[۹] می باشد. اختلال اسکیزوافکتیو؛ اختلالی است که همزمان هم علائم اختلال خلقی و هم علائم بیماری اسکیزوفرنیا را نشان می دهد؛ بطوری که نمی توان در تشخیص، یکی از آنها را بطور جداگانه مطرح کرد ( سادوک[۱۰]،٢٠١٠؛ دانر[۱۱]، ۲۰۰۳) و علت را تشخیص داد. تنها در این زمینه چهار الگوی نظری ارائه شده است:

اختلال اسکیزو افکتیو ممکن است نوعی اسکیزوفرنی یا نوعی اختلال خلقی باشد.

اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است تظاهر همزمان اسکیزوفرنی و اختلالال خلقی باشد.

اختلال اسکیزوافکتیو ممکن است خود روانپریشی جداگانه و ثالثی باشد که نه ربطی به اسکیزوفرنی دارد و نه ربطی به اختلالات خلقی.

شاید محتمل ترین حالت آن باشد که اختلال اسکیزوافکتیو ، گروهی اختلال ناهمگن هست که هر یک از این وجوه ممکن را شامل می شود(کاپلان[۱۲] و سادوک، ۲۰۰۷).

در مطالعاتی که برای کشف این احتمالات طراحی شده است، تاریخچه خانوادگی، شاخص های زیستی، پاسخ کوتاه مدت به درمان و فرجام دراز مدت بررسی شده است. در اکثر این بررسی ها بیماران دچار اختلال اسکیزوافکتیو گروهی همگن فرض شده اند. اما در مطالعات اخیر دو نوع افسرده و دو قطبی اسکیزوافکتیو جداگانه بررسی می شوند(روزنهان[۱۳] و سلیگمن[۱۴]، ۱۳۸۸، کاپلان و سادوک، ۱۳۸۷). در DSM-IV-TR نیز طبقه بندی جداگانه ای برای این انواع در نظر گرفته شده است. برخی داده ها حاکی از آن است که ممکن است از نظر وراثتی به هم مرتبط باشند. در مطالعات انجام شده بر روی بستگان بیماران اسکیزوافکتیو، نتایج همسانی گزارش نشده است با این حال طبق ملاک های DSM-IV-TR، خطر بروز اسکیزوفرنی در میان بستگان مورد تحقیق اسکیزوافکتیو افزایش می یابد. بیماران اسکیزوافکتیو در کل و به عنوان یک گروه، اولاً پیش آگهی شان بهتر از بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی و بدتر از بیماران دچار اختلالات خلقی است؛ دوماً در مقایسه با اسکیزوفرنی به لیتیوم جواب می دهند و اکثرشان سیر رو به تباهی نیز ندارند(کاپلان و سادوک، ۱۳۸۷) .
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
علاوه بر موارد فوق در پژوهش هایی نیز که بر روی سیستم عصبی و مغزی این دسته از بیماران سایکوتیک که علائم منفی و شناختی بارز و پایدار در آنها مشاهده می شود (گرانت[۱۵]، ١٩٩٨ ) نشان می دهد که این علائم با ضایعات و ناهنجاریهای ساختاری مشهودی به خصوص در قطعه ی پیشانی همراه هستند (سادوک، ۲۰۰۳).
-ازطرفی با توجه به اینکه علائم منفی در بیماران سایکوتیک با ضایعه قطعه پیشانی همخوانی دارد(هاریسون ،٢٠٠٨) مطالعه ی این قسمت ضروری به نظر می رسد.قطعه پیشانی ناحیه ای از مغز است که نارسایی عصب – روانشناختی در آن بارزتر از نارسایی دیگر مناطق مغز، در بیماران شدید روانی است (سایکین و همکاران ٢٠٠٣).