• برای فهمی مشخص از تاثیرات منفی رسانه بر هویت.
7-1 روش پژوهش:
1-7- 1 چارچوب نظری:
در این پژوهش بر آنیم که رابطه بین رسانه ها و چالش های فرا روی هویت را در سال های 2010- 1990 مورد بحث قرار دهیم. در بحث رسانه‌ها و تاثیرات منفی آن بر هویت از چارچوب نظری نظریه انتقادی استفاده می شود که به طرزی جسورانه اما شاید دن کیشوت وار بر مقابله با رشته ای از پرسش های معرفت شناسانه ی شکاکانه که در هر زمان مطرح اند، اصرار می ورزد و بیشترین اهمیت را به خود نقادی می دهد و به مشخص کردن موضع اخلاقی و یا سیاسی ای که فرد بر اساس آن تلاش می کند تا چنین موضعی را در معرض بازرسی خوانندگان نقاد یا دیگر مخاطبان تامل گر قرار دهد. در این چارچوب، نظم اجتماعی آن گونه توصیف می شود که در آن رسانه های جمعی و فرهنگ عامه بر تمام اشکال دیگر روابط اجتماعی حاکم اند و به آن شکل می دهند. به عبارت دیگر، نشانه های فرهنگ عامه و تصاویر موجود در رسانه ها به طور فزاینده بر درک ما از واقعیت و تعریف ما از دنیای خود و دنیای اطراف مان تاثیر می گذارند. برای مثال، رسانه های جمعی در گذشته یک آینه محسوب می شدند که واقعیت اجتماعی را منعکس می کردند. اکنون واقعیت تنها از طریق توصیف تصاویر سطحی در این آینه قابل تعریف است. جامعه در رسانه های جمعی غرق شده است. دیگر مسئله ی مخدوش شدن واقعیت مطرح نیست چون خارج از محرک های سطحی رسانه ها، واقعیتی وجود ندارد تا مخدوش شود.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
در وجه دیگر، در این رویکرد تصاویر بر روایت ها سیطره می یابند. به این معنی که تصاویر و نشانه ها به خاطر خودشان مصرف می شوند و به فایده آنها یا ارزش های عمیق تری که ممکن است در آنها وجود داشته باشد، توجه نمی شود. این نکته در فرهنگ عامه کاملا بارز است چون در این فرهنگ، سطح، ظاهر و سبک یعنی ظاهر مسائل و سرگرم کننده بودن آنها به به بهای از میان رفتن محتوا، جوهر و معنی آنها مورد تاکید قرار می گیرد. در نتیجه خصوصیاتی چون کیفیات هنری، انسجام، برجستگی، اصالت، واقع گرایی، ژرفای فکری و قدرت اهمیت خود را از دست می دهند. به علاوه تصاویر رایانه ای از واقعیت عملا برای مردم این امکان را فراهم می آورند که اشکال مختلف واقعیت را تجربه کنند. بنابراین، این همانند سازی های سطحی می توانند جایگزین همتایان واقعی آنها شوند.
همچنین مطابق این نظریه، دسترسی آسان به تمام مکان ها و زمان ها که در اثر گسترش رسانه های جمعی به وجود آمده باعث شده است که عقاید واحد و منسجم قبلی ما درباره فضا و زمان ارزش خود را از دست بدهند و مخدوش و گمراه کننده شوند. جریان های سریع سرمایه، پول، اطلاعات و فرهنگ بین المللی، وحدت خطی زمان و فواصل تثبیت شده ی جغرافیایی و فضا را از بین برده است. به دلیل سرعت و دامنه ی ارتباطات وسیع مدرن و سادگی نسبی و سرعت به حرکت درآمدن مردم و اطلاعات، زمان و فضا بی ثبات تر، پیچیده تر، گمراه کننده تر و نامنسجم تر شده اند. ضمن این، فقدان واقعیت و ایدئولوژی به عنوان پایه های اصلی تصاویر، مصداق دیگری از فقدان یک روایت اصلی است. پیامد کلیدی این فقدان، پاره پاره شدن تجربه و پنداره های آن است. نظریات اندیشمندانی چون بودریار، واتیمو، لیوتار، کاستلز و مک لوهان در این چارچوب قرار دارد که در اثبات فرضیه ی رساله حاضر مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
برای مثال، بودریار با وضع مفهوم «وانمایی» به محو شدن مرز میان واقعیت و تصویر (انگاره) اشاره می کند. به زعم او، رسانه های جمعی با عرضه ی بی پایان تصاویر، مرز میان واقعیت و تصویر را مخدوش و تصویر را جایگزین واقعیت می سازند و به این ترتیب در خلق هویت هایی غیرواقعی و گسسته نقش دارند. به عبارت دیگر آنچه در خلق هویت نقش دارد به واسطه عناصر زبان و رسانه هاست که شکل می گیرد.
مارشال مک لوهان: مک لوهان در اوایل دهه 1960 نظریه تحول تاریخی بر مبنای ارتباط را رواج داد. او معتقد است انسانها در جوامع اولیه ارتباط صمیمانه ای داشتند و ارتباطات رودرو برقرار و بر مبنای حواس انسانی بود. از دیدگاه او وسیله همان پیام است و وسایل ارتباطی امتداد حواس انسان است. در هر دوره تمدن بشر یکی از حواس بشر غلبه دارد. دوره کهکشان شفاهی یا تمدن باستانی که در این عصر، ارتباطات چهره به چهره و حس غالب شنوایی است. دوره بعد از آن دوره تمدن بصری یا کهکشان گوتنبرگ است که در آن حس غالب بینایی است و ارتباط از طریق نشریات و کتاب‌ها انجام می‌گیرد. دوره سوم عصر کهکشان مارکنی یا تحول الکترونیک است و کسب اعتبار مجدد بیان شفاهی و نوعی رجعت به جامعه ابتدایی فاقد کتابت است و همان دهکده جهانی است. او غلبه اشکال گوناگون رسانه ها را حاصل چرخشی به سوی ارزش های سرد انتزاعی و غیرشخصی آفریده ی رسانه ها بر ارزش های گرم پرشور و شخصی مکتوبات می داند
به نظر کاستلز تکنولوژی‌های نوین اطلاعات، اقصی نقاط عالم را در شبکه ها جهانی بر ساخته از ابزارها به یکدیگر پیوند می دهند. ارتباط کامپیوتری مجموعه گسترده از جوامع مجازی را به وجود می‌آورد. به نظر می‌رسد، نخستین گام های تاریخی جوامع اطلاعاتی اهمیت هویت به عنوان اصل سامان دهنده را به وجه بارز این جوامع مبدل ساخته است.
2-7-1 فنون و تکنیکهای جمع آوری اطلاعات:
روش گردآوری اطلاعات در این پژوهش به شیوه اسنادی است. بنابراین اطلاعات از طریق فیش برداری از اسناد و مدارک موجود، کتابها و مقالات و منابع اینترنتی جمع‌ آوری گردیده است.
8-1 تعریف عملیاتی مفاهیم :
● رسانه: رسانه صرفا انتقال دهنده پیام نیست بلکه خود پیام است. رسانه عبارت است از مجموعه وسایل ارتباطی که حامل های زیادی را در بر می‌گیرد.
●هویت: هویت منبع معنا برای کنشگران است. هویت همچنین آگاهی فرد نسبت به خود است که شرط لازم برای ورود به عرصه تعامل و تبادل در جهان است.
●جهانی شدن: جهانی شدن عبارت است از فرایند فشردگی زمان و مکان که به واسطه آن مردم دنیا کم و بیش به صورتی نسبتاً آگاهانه در جامعه جهانی واحد ادغام می شوند. جهانی شدن درهم تنیدگی فزاینده حوزه اجتماعی در گستره جهانی یا در هم تنیدگی فزاینده فعالیت اجتماعی انسان است.
● پست مدرن: پست مدرن به دوره‌ای اطلاق می‌شود که ما فرایند مدرنیته را گذرانده‌ایم وبه عصر جهانی شدن رسیده‌ایم.
9-1 سازماندهی پژوهش:
بخش اول
فصل اول: مبانی و کلیات
فصل دوم: تاریخچه رسانه
فصل سوم: تعریف هویت
بخش دوم
فصل اول: پست مدرنیسم
فصل دوم: بررسی تاثیر شکاف اطلاعاتی ناشی از رسانه در شکنندگی هویت
فصل سوم: تاثیر انواع ایدئولوژیهای خبری ناشی از رسانه در شکنندگی هویت
فصل چهارم: بررسی تاثیر انواع تکنولوژی های جدید و افزایش اطلاعات در شکنندگی هویت

فصل دوم
رسانه
1-2 مقدمه
ارتباطات به عنوان یكی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین نیاز انسان، عرصه ای است كه در طول تاریخ، همواره مورد توجه اندیشمندان واقع شده است. به باور بسیاری از جامعه شناسان، عصر ما زمان انحصار رسانه های اطلاعاتی است و در چنبره این انحصار، راهی برای گریز از تاثیرات ناخودآگاه امواج رسانه ای وجود ندارد، امواجی كه گویی وجود آدمی را تسخیر می كنند. در فرایند گسترش فناوری اطلاعاتی و رسانه‌ای و تاثیرگذاری آن در تار و پود زندگی مردم و جوامع انسانی، اسارت انسان در حصار زمان از بین رفت، خبرها و اطلاعات، گستره جهانی یافتند و ارتباطات فرهنگی در سطح بسیار وسیع گسترش یافت.
نتیجه تصویری درباره فناوری اطلاعات
بی گمان در مورد همه مسائل جهانی، بزرگترین رسالت اطلاع رسانی بر دوش رسانه های جمعی است. امروز رسانه ها با گسترش مرزهای جغرافیایی، فرهنگی و سیاسی، هویت انسان معاصر را تحت تاثیر قرار داده اند، به طوری كه می توان هویت انسان معاصر را هویت رسانه ای شده نام داد. چنانکه پاستر، در عصر دوم رسانه ها اشاره می کند: «آنچه در نوآوری های فنی مربوط به عصر دوم رسانه ها مهم است، دگرگونی گسترده فرهنگ، هویت فرهنگی و روش جدید ساخته شدن هویت‌هاست.» (پاستر، 1378: 52)
برخی بر این باورند كه رسانه های جمعی دارای چنان قدرتی هستند كه می توانند نسلی تازه را برای اولین بار در تاریخ انسان پدید آورند. امروزه در عصر انفجار اطلاعات، این حقیقت به اثبات رسیده است كه از نظر كاركردهای آموزشی، رسانه ها سهم قابل ملاحظه‌ای را در انتقال میراث‌های فرهنگی و فكری بشر در میان ملل و انسان ها دارا هستند. رسانه ها در فرایند تهاجم فرهنگی و مقابله با آن، جنگ روانی، استعمار ملت ها در امر بازسازی و دستیابی به توسعه یافتگی، وحدت، همبستگی و وفاق ملی، جهت ‌دهی افكار عمومی و هماهنگ سازی نظریات توده مردم و جامعه نسبت به نظام سیاسی، كاربرد موثری دارند.
عصر رسانه ها جهان متكثر پست مدرن را بسیار كوچك كرده و به صورت یک دهكده جهانی درآورده به گونه ای که تصاویر و ایماژهای رسانه ای به طور فزاینده بر دریافت ما از واقعیت سیطره می یابند. در این فصل برآنیم كه ابتدا تعریفی از ارتباط و وسایل ارتباط جمعی ارائه دهیم و سپس سیر تحولاتی كه رسانه پشت سر گذاشته و كاركردها و انواع رسانه را مطرح كنیم و در پایان جایگاه رسانه را در عصر پسامدرن بیان نمائیم.
2-2 تعریف وسایل ارتباط جمعی
واژه ارتباط از ریشه لاتین communis به معنای اشتراك گرفته شده است. این كلمه در زبان فارسی به صورت مصدر عربی باب افتعال به كار می رود كه در لغت به معنی پیوند دادن و ربط دادن و به صورت اسم مصدر به معنای بستگی، پیوند، پیوستگی و رابطه كاربرد دارد. (فرهنگ معین، 1342: 189).
در مورد تمایز دو واژه ارتباط، یكی به معنای مفرد و دیگری به معنای جمع، محققان عقیده دارند كلمه ارتباطات به صورت مفرد[1]، نشانگر فرایند و جریانی است كه پیام را از منبع یا فرستنده به مقصد یا گیرنده ارسال می كند. اما كلمه ارتباطات به صورت جمع[2]، به معنای ابزار و وسایل پیام می باشد. در صورتی كه قصد پیام دهنده از انتقام پیام برای گیرندگان زیادی مطرح باشد، آن را ارتباط جمعی می گویند.
ارسطو، فیلسوف یونانی نخستین اندیشمندی بود كه 2300 سال پیش در زمینه ارتباط سخن گفت. او در كتاب مطالعه معنای بیان كه معمولاً آن را مترادف ارتباط می دانند، ارتباط را جستجو برای دست یافتن به وسایل و امكانات موجود برای ترغیب و امتناع دیگران تعریف می کند. انجمن بین المللی تحقیقات ارتباط جمعی، تعریف زیر را برای ارتباط ارائه داده است:
«منظور از ارتباط روزنامه‌ها، نشریات، مجلات، كتابها، رادیو، تلویزیون، آگهی، ارتباطات دور و پست است. همچنین ارتباط چگونگی تولید و توزیع كالاها و خدمات مختلفی را كه وسایل و فعالیت های فوق به عهده دارند و مطالعات و تحقیقات مربوط به عنوان پیام ها و نتایج آثار آن را در بر می گیرد.» (محسنیان راد، 1379: 47-43)
ژوزف تی كلاپر در كتاب تاثیر ارتباط جمعی می گوید: «ارتباط جمعی عبارت است از رساندن اطلاعات، ایده ها و برداشت ها از طریق وسایل ارتباط و دریافت این اطلاعات به وسیله عده زیادی از انسان ها در یک زمان». (رزاقی، 1385: 12-9)
در وسایل ارتباط جمعی، آگاهی ها، اندیشه ها، افكار، خواسته ها و تمایلات گروهی برای عام فرستاده می‌شود و مورد رد و بدل قرار می گیرد. به طور كلی در یک زمان، انتقال ارتباط در حیطه گسترده و وسیعی از مردم انجام می شود و پیام منتقل می شود. ارتباط جمعی یا عمومی، تعبیر تازه ای است كه جامعه شناسان آمریكایی برای مفهوم رسانه توده‌ای[3] به كار برده اند. این واژه كه از ریشه لاتینی[4] توده تشكیل شده است، از نظر لغوی به معنای ابزارهایی است كه از طریق آنها می توان با افرادی نه به طور جداگانه یا با گروه های خاص و همگون، بلكه با جماعت كثیر یا توده‌ای از مردم به طور یكسان دسترسی پیدا كرد. برخی از این وسایل را وسایل ارتباط جمعی، ابزارهای مهم اطلاعاتی یا ابزارهای ارتباط اجتماعی و فنون پخش جمعی می نامند.
هر ارتباط دارای عناصر تشکیل دهنده ای است که شناخت آنها به بررسی کلیت ارتباط یاری می رساند که می توان آنها را به شرح زیر برشمرد:
پیام دهنده یا فرستنده: هر فرد یا گروهی که به منظور اثرگذاری بر خط مشی فرد یا گروهی دیگر اقدام کند، یک پیام دهنده است.

پیام: پیام دهندگان می کوشند به یاری پیام (کلمه، تصویر، کتابت و …) افکاری را که در سر دارند به ذهن دریافت کنندگان مورد نظرشان منتقل کنند.
رسانه: این عنصر به عنوان مجرای انتقال پیام به مخاطب عمل می کند.
مخاطب: کسی که به طور مستقیم یا غیرمستقیم پیام را دریافت می کند. دانش، علاقه و آگاهی دریافت کننده پیام از جمله عواملی هستند که بر اثرپذیری آن تاثیر می گذارند.
واکنش: البته هر ارتباطی به انگیزه ی ایجاد نوعی واکنش در مخاطب صورت می گیرد.
رسانه های همگانی به عنوان جزیی از هر ارتباط از جمله ابزار قدرت در جامعه هستند. به عبارت دیگر، ابزار كنترل، مدیریت و نوآوری به شمار می روند و در عین حال می توانند جانشینی برای قوه قهریه محسوب شوند. رسانه‌های همگانی همچنین به عنوان جایگاهی به شمار می روند كه از آنجا فرهنگ جریان می یابد و بر شیوه رفتار، نحوه سلوك، هنجارها و سلیقه های عمومی در جامعه اثر می گذارند.
3-2 تاریخچه رسانه
مبادله اطلاعات و اندیشه ها بین افراد انسانی از شرایط ضروری زندگی اجتماعی است. برقراری ارتباط بین افراد و گروه ها، مستلزم وسایل خاصی است كه به كمك آنها انسان ها بتوانند پیام ها و خواسته های خویش را به یكدیگر منتقل كنند، با محیط زندگی بهتر آشنا شوند، خود را با آن هماهنگ سازند و یا برای بهبود شرایط آن اقدام نمایند. به طور كلی استفاده از وسایل مختلفی كه برای بیان اندیشه های انسانی و شناخت محیط زندگی به كار می روند، تابع شرایط و اوضاع و احوال تاریخی جوامع انسانی است. زیرا در هر جامعه به تناسب نیازها و پیشرفت های آن، برای برقراری ارتباط بین افراد و انتقال افكار و اطلاعات وسایل معینی ایجاد می‌شوند. كارشناسان علم ارتباطات معتقدند كه در ظهور رسانه های همگانی در طول تاریخ چهار عامل اساسی دخالت داشته اند كه عبارتند از:
1. تكنولوژی 2. شرایط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جامعه، 3. مجموعه‌ای از فعالیت ها، كاركردها یا نیازها 4. مردم، به ویژه در قالب سازمان یافته كه به صورت گروه‌ها، رده ها و طبقات تجلی می یافتند و از نظر منافع با یكدیگر در تعارض بودند. (مهرداد، 1379: 14)
عکس مرتبط با اقتصاد
بر این مبنا، مارشال مك لوهان تاریخچه ارتباطات را به سه مرحله تقسیم بندی كرده است به طوری كه در هر دوره یكی از حواس بشر غلبه داشته است:
1. دوره اول یا كهكشان شفاهی، پیام ها از طریق شنوایی و گوش منتقل می شود. حس غالب شنوایی است و ارتباطات چهره به چهره و صمیمی است و افراد در محیط طبیعی با یكدیگر زندگی می كنند و خود را با نظام اجتماعی خویش، یعنی قبیله ادغام می كنند. وی انتقال دانستنی های این دوره را سینه به سینه می داند.
2. دوره دوم، عصر تمدن بصری یا كهكشان گوتنبرگ است. با پیدایش خط و سپس اختراع صنعت چاپ در این دوره، تجربه و دانستنی ها برای نسلهای بعدی محفوظ می ماند و افراد در مكان خلوت خود به مطالعه می پردازند و رواج مكتب فردگرایی در همین دوره است كه به عقیده مك لوهان، انسان از محیط گرم روستایی خارج شده و بدبختی ماشینی بشر آغاز می شود. به این دلیل که ارتباط افراد از طریق نشریات و کتابها به صورت مجزا و بی روح انجام می گیرد.
3. در عصر سوم، كهكشان ماركنی یا تمدن الكترونیك، مجدداً حس شنوایی با اختراع رادیو، باز می گردد و بیان شفاهی دوباره اعتبار می یابد. البته یک تفاوت اساسی با نظام ابتدایی و قبیله ای وجود دارد و آن هم این كه این نظام در یک سطح جهانی مطرح است. (رزاقی، 1385: 59 و 60)
در جوامع اولیه كه انسان ها در گروه های بسیار كوچك در كنار هم زندگی می كنند، جز زبان و بیان شفاهی وسیله و روش دیگری برای ارتباط موجود نیست. اما به تدریج كه محیط زندگی وسعت می یابد یا فاصله ها بیشتر می شوند، انسان هایی كه دورتر از هم زندگی می كنند، ناچارند فریادها را بلندتر كنند، از جارچی كمك بگیرند یا طبل به صدا درآورند و یا از آتش و دود و علامات و نشانه ها و نمادهای دیگر بهره برداری كنند. در جوامع بعدی به موازات پیشرفت فرهنگی انسانی، ابتدا خط تجسمی و اندیشه نگار[5] با تصویرها و شكل های خاص نظیر خط هیروگلیف مصری یا خط چینی و سپس خط صوتی و الفبایی با حروف قراردادی پدید می آیند و افراد می توانند علاوه بر بیان شفاهی، برای انتقال مقاصد خود به دیگران از بیان كتبی نیز استفاده نمایند و با غلبه بر محدودیت های مكانی و زمانی، ارتباطات غیر مستقیم را گسترش دهند. این سیر را می توان با بهره گرفتن از تعبیر توماس بکدال –رسانه شناس و پژوهشگر معروف دانمارکی- بهتر بیان کرد.
به زعم بکدال، تا حدود سالهای 1800 میلادی افراد برای گرفتن اطلاعات چاره ای جز بیرون آمدن از خانه و حضور در مکان های عمومی و عرضه ی اطلاعات و اخبار نداشتند. بنابراین ارتباط در این دوران امری زمانمند و مکانمند جلوه می نمود. (Baekdal,2009) اختراع چاپ در زمینه وسایل ارتباط انسانی، انقلابی بزرگ ایجاد نمود. با تكثیر كتابها علوم و فنون بشری رو به رونق گذارد و با پیدایش و پیشرفت روزنامه‌ها، امكانات فراوانی برای توسعه ارتباطات اجتماعی فراهم گردید. به موازات تحولات اقتصادی و اجتماعی دو قرن اخیر، وسایل فنی جدید نظیر عكس، تلگراف، تلفن، بی سیم، صفحه نوار ضبط صوت و فیلم برای ارتباطات اجتماعی ساخته شد و در نتیجه آن وسایل ارتباط نوین سمعی و بصری چون رادیو و سینما و تلویزیون ایجاد گردیدند که با امكانات تازه‌ای كه برای انتقال سریع اخبار و افكار و روش های زندگی در اختیار توده‌های وسیع انسانی در سراسر جهان قرار می دادند، عصر تازه ای در ارتباطات پدید آوردند. (معتمدنژاد، 1371: 70-67)
از سال 2004 میلادی اینترنت فراورده ها و قابلیت های خود را معرفی می کند و توسعه می دهد و با ارائه اطلاعات از طریق متن، تصاویر متحرک، صدا و تصویر و به طور کل چندرسانه ای ها، یک سطح مشترک و میانجی حسی غنی بین انسان و رایانه ایجاد می کند که در بیشتر مواقع به کاربر امکان کنترل سرعت و توالی اطلاعات را می دهد. هوگیوین اشاره می کند که چندرسانه ای ها یک شی یا بخشی از یک سیستم اند که در آن بازنمایی از چندین دریافتگر حسی از قبیل صدا، موسیقی، متن، گرافیک، تصویر ساکن، انیمیشن و ویدئو در یک روند به هم پیوسته استفاده می شود. (Hoogeveen, 2004: 158) به طوری که اکنون می توان گفت اینترنت، سریع الرشدترین رسانه تاکنون بوده است. (Ibid, 165) بنابراین رسانه های جدید، عامل زمان و مکان و مرزهای جغرافیایی را حذف نموده و جهان را با شیوه ی جدیدی از تبادل اطلاعات مواجه نمودند. حال با دریافتی کلی از تاریخچه تطور رسانه ها به بیان انواع رسانه می پردازیم.
4-2 انواع رسانه:
سیر تکامل ارتباطات در بستر تاریخ زندگی انسانها را دچار تحول و تغییرات شگرفی نموده است. در مرحله اول، اختراع خط و کتابت و سپس اختراع ماشین چاپ، تحول عظیمی در گسترش و تبادل دانستنی ها ایجاد کرد. بنابراین ضمن در نظر گرفتن نقش رسانه ها در بازتولید دانش، نشر اطلاعات و یا حتی آگاهی و برانگیختن مردم باید نوع رسانه را نیز مدنظر قرار داد. پیشتر اشاره شد که هر زمان بسته به اقتضای زمانه، نیاز مردم و پیشرفت تکنولوژیک رسانه ی مخصوص و جدیدی را به بشر عرضه داشته است.
در این بین، جان فیسک تقسیم بندی سه گانه ی جالبی از رسانه ها به دست داده است : نمایشی[6]، تصویری[7] و مکانیکی[8]. رسانه های نمایشی شامل صدا، چهره و بدن فردی است که از زبان گفتاری و حرکات استفاده می کند و در آن برقرار کننده ی ارتباط رسانه است. رسانه های تصویری شامل همه ی موارد نوشتاری و چاپی مثل کتاب، مطبوعات و عکس هستند که همه وجودی مستقل از ارتباط گر دارند و رسانه های مکانیکی شامل تلفن، رادیو، تلویزیون، فیلم و دستگاه های فکس و مانند آن. (راش، 1377: 174)

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

۹۳-۹۰

۷-۶

۲-۰

۳-۰

وجود حداقل یک حرف مشابه در میانگین هر ستون، نشان دهنده عدم وجود اختلاف معنی دار در سطح ۵ درصد است.
این در حالی است که حضور تعدادی از کپورماهیان در معرض انواع زیست­کش­ها با ثابت بودن تعداد کل گلبول­های سفید، منجر به کاهش لنفوسیت­ها و افزایش نوتروفیل، مونوسیت­ و ائوزینوفیل می­ شود [۳۸، ۸۲، ۸۷، ۹۵]. سیستم ایمنی ارتباط بسیار نزدیکی با سیسستم درون­ریز و و بلوغ جنسی دارد. افزایش میزان هورمون­های استروئیدی در آزادماهیان سبب توقف پاسخ­های ایمنی و در نتیجه افزایش حساسیت ماهی نسبت به ابتلا به بیماری می­ شود. این توقف در سیستم ایمنی به دلیل ازدیاد هورمون­های جنسی استروئیدی و همچنین کورتیزول ایجاد می­گردد. استروئیدها، فعالیت سلول­های ترشح کننده آنتی­بادی و سطح آنتی بادی در پلاسما را کاهش می­دهند. این در حالی است که مطالعات انجام شده بر روی کپورماهیان نشان داد که استروئیدهای جنسی فاقد اثر بازدارندگی بر عملکرد سیستم ایمنی هستند. به عنوان مثال، علی­رغم بالا بودن در طول فصل تخم­ریزی در این ماهیان، علائم توقف پاسخ­های ایمنی در آن­ها مشاهده نشده است. این موضوع بیان­گر راندمان بیش­تر سیستم ایمنی کپورماهیان در فصل تولیدمثل و بنابراین حضور آن­ها در معرض ترکیبات شبه­استروئیدی در محیط است [۲۵، ۸۴، ۸۵]. این موضوع می ­تواند علت عدم کاهش میزان WBC و حتی افزایش معنی­دار برخی از انواع گلبول­های سفید در ایستگاه آلوده به ترکیبات شبه استروژنی را توجیه کند.
۴-۴- شاخص توسعه گنادی، بافت­شناسی گناد و نسبت جنسی
پس از انجام نمونه­برداری از ماهیان، ابتدا گناد تمام آن­ها از نظر ماکروسکوپی مورد بررسی قرار گرفت. گنادها در این ماهی به صورت زوج در امتداد بدن کشیده شده و بیضه دارای ساختاری نواری با رنگ سفید و تخمدان با تخمک‌های نسبتاً ریز به رنگ سبز تیره در محوطه شکمی قابل مشاهده بود (شکل ۴-۱). از نظر ماکروسکوپی، هیچ‌گونه ناهنجاری گنادی، در هیچ یک از ماهیان نمونه برداری شده مشاهده نشد.

شکل ۴-۱) ساختار ماکروسکوپی بیضه (بالا) و تخمدان (پایین) در عروس­ماهی زاینده­رود. عکس از اسداله، منتشر نشده.
۴-۴-۱- شاخص توسعه گنادی
در این مطالعه دامنه GSI در جنس نر ایستگاه­های چشمه­دیمه، خرسونک، چمگردان و پل صفائیه به ترتیب ۷۷/۲-۷۷/۰، ۰۷/۴-۸۲/۰، ۵۴/۱-۳۳/۰ و ۰۸/۴-۳۱/۰ و در جنس ماده ماهیان صید شده از همان ایستگاه­ها به ترتیب ۲۹/۷-۱۴/۰، ۷۷/۵-۲۷/۰، ۲۴/۸-۸۹/۱ و ۹۱/۵-۶۳/۰ محاسبه شد. با توجه با ارقام یاد شده، مشاهده می­ شود که میزان این شاخص در جنس ماده هر ایستگاه، از جنس نر آن بیش­تر است.
در مقایسه­ ای که بین میانگین GSI جنس نر ماهیان صید شده از ایستگاه­های مختلف نمونه­برداری صورت گرفت، این شاخص در چمگردان به طور معنی­داری از سایر ایستگاه­ها کم­تر بود (شکل ۴-۲؛ ۰۵/۰p<).
با توجه به یکسان بودن تقریبی زمان نمونه­برداری در هر چهار ایستگاه، کم­تر بودن این شاخص در ایستگاه چمگردان نشان می­دهد که ماهیان این ایستگاه احتمالا تحت تاثیر آلاینده­هایی قرار داشته اند که از رشد و توسعه اندام جنسی در آن­ها ممانعت می­ کند. این یافته، با بسیاری از مطالعات انجام شده بر روی سایر ماهیان هم­خوانی دارد.
GSI شاخصی از حضور ترکیبات شبه استروژنی در محیط­های آبی است چراکه در اغلب موارد همبستگی منفی بین رشد بیضه ماهیان و قدرت ترکیبات استروژنی وجود دارد [۲۱، ۵۹]. مکانیسم ممانعت از رشد بیضه توسط ترکیبات استروژنی به طور کامل شناخته نشده است اما احتمالا اثر این ترکیبات از طریق ممانعت از سنتز آندروژن­ها به طور مستقیم بر بیضه اعمال می شود (آندروژن­ها برای اسپرماتوژنزیز مورد نیاز هستند) [۱۰۳]. از دیگر مکانیسم­های عمل ترکیبات استروژنی، اثر بر یک یا چند مرحله از مسیرهای توسعه بیضه و در نتیجه ممانعت از اسپرماتوژنزیز است. از جمله این مراحل می­توان به بازدارندگی تولید GnRH در هیپوتالاموس یا گنادوتروپین­ها از هیپوفیز یا بیان ژن مربوط به آنها اشاره کرد [۵۸، ۱۰۹، ۱۱۰]. مطالعه­ انجام شده بر روی دو گونه Ameiurus nebulosus و Micrpterus salmoides نشان داد که GSI ماهیان نر رودخانه­ آلوده به ترکیبات شبه استروژنی به طور معنی­داری از میانگین این شاخص در رودخانه شاهد کم­تر بود در حالی­که میانگین این شاخص در ماهیان ماده دو رودخانه تفاوت معنی­داری نداشت [۵۰].
شکل ۴-۲) مقایسه میانگین GSI جنس نر عروس­ماهی زاینده­رود در ایستگاه­های مختلف. خطوط عمودی نشانگر خطای استاندارد و وجود حداقل یک حرف مشابه در میانگین هر ستون، نشان دهنده عدم وجود اختلاف معنی دار در سطح ۵ درصد است.
در مقایسه­­ای که بین میانگین GSI جنس ماده ماهیان صید شده از ایستگاه­های مختلف نمونه­برداری صورت گرفت، در ایستگاه چمگردان با وجود افزایش نسبی میانگین این شاخص، استفاده از آزمون­های آماری تفاوت معنی­داری را در بین ایستگاه­های مختلف نمونه­برداری نشان نداد (شکل ۴-۳).
a
شکل ۴-۳) مقایسه میانگین GSI جنس ماده عروس­ماهی زاینده­رود در ایستگاه­های مختلف. خطوط عمودی نشانگر خطای استاندارد و وجود حداقل یک حرف مشابه در میانگین هر ستون، نشان دهنده عدم وجود اختلاف معنی دار در سطح ۵ درصد است.
مطالعاتی که بر روی سایر ماهیان انجام گرفته است نشان می­دهد که اثرات EDC­ها بر رشد گناد تنها به جنس نر محدود نمی­ شود. از آنجایی­که گیرنده­های استروژنی در جنس ماده بسیار بیش­تر از جنس نر است، ترکیبات شبه­استروژنی احتمالا بر ماهیان ماده نیز اثرگذار خواهند بود [۹۶]. به عنوان مثال در مطالعه­ ای که بر روی جمعیت وحشی R. cataractae در رودخانه­های آلوده به انواع EDC­ها در کانادا صورت گرفت، افزایش اندازه گناد همزمان با بیان ژن ویتلوژنین مشاهده شد. این نتیجه نشان می­دهد که با وجود تاثیر فیزیولوژیک EDC­ها بر فرایندهای فیزیولوژیک، ماهیان از نظر ریخت­شناسی سالم به نظر می­رسند در حالی­که از تنش­های ناشی از این اثرات رنج می­برند [۵۴].
۴-۴-۲- مطالعه میکروسکوپی توسعه گنادی
به­ طور کلی تعداد ۴۰ نمونه از گناد ماهیان صید شده (۱۰ نمونه از هر ایستگاه) مورد مطالعات بافت­شناسی قرار گرفت. بررسی میکروسکوپی گناد در جنس ماده وجود حداقل دو دسته تخمک را نشان داد (شکل ۴-۴). تخمک‌های اولیه در مراحل بسیار‌ آغازین رسیدگی جنسی، پیش از مرحله زرده‌سازی خارجی و در مرحله هستک‌های کناری قرار داشتند که احتمالا دوره‌های بعدی تولیدمثلی در سال‌های آینده، آماده رهاسازی می‌شدند. دسته دوم تخمک‌ها در مراحل میانی زرده‌سازی خارجی با هسته‌های مشخص در وسط قرار داشتند. از این لحاظ ماهیان ماده را می‌توان در مرحله گذار از مرحله دوم رسیدگی جنسی به مرحله سوم رسیدگی جنسی لحاظ نمود. در مطالعه­ ای که توسط صوفیانی و همکاران (۱۹۹۰) بر روی همین گونه صورت گرفت نیز وجود تخمک­هایی با اندازه متفاوت در تخمدان و در نتیجه تخم­ریزی در دوره­ای طولانی (اردیبهشت تا مرداد ماه) گزارش شده است [۳]. در بررسی میکروسکوپی، هیچ‌گونه ناهنجاری گنادی، از منظر حضور بافت بیضه درون بافت تخمدان مشاهده نشد. همچنین تفاوتی بین ساختار گنادی ماهیان ماده در ایستگاه‌های مختلف مشاهده نشد (شکل ۴-۴ (الف و ب)).
قطر تخمک با بهره گرفتن از سنجش قطر حداقل ۲۰ قطعه تخمک دارای بیش­ترین قطر در ماهیان هر ایستگاه تعیین گردید (جدول ۴-۶). بیشینه قطر تخمک در دامنه ۸/۰-۵۵/۰ میلی‌متر و کمینه آن در گستره ۲۷/۰-۱۲/۰ میلی‌متر قرار داشت. از نظر میانگین قطر تخمک‌ها، در بین ایستگاه‌های مختلف، تفاوت معنی‌داری مشاهده شد، به طوری که بیش­ترین میانگین قطر تخمک‌ در ایستگاه خرسونک ۰۹/۰ ± ۶/۰ میلی‌متر و کم­ترین آن در ایستگاه پل صفائیه ۱/۰ ± ۳۴/۰ میلی‌متر مشاهده شد (جدول ۴-۵؛ ۰۵/۰>p). میانگین کلی قطر تخمک‌ها ۱۹/۰ ± ۴۷/۰ میلی‌متر محاسبه شد. میانگین قطر تخمک در این گونه در طی سال در ایستگاه چشمه دیمه در گستره ۱۱/۱-۳۵/۰ میلی‌متر اندازه‌گیری شده است، همچنین بیشینه و کمینه قطر به ترتیب معادل ۸/۱ و ۱۸/۰ میلی متر گزارش شد [۳]. تغییر در میانگین قطر تخمک می‌تواند متاثر از فصل، مرحله رسیدگی جنسی، سن و اندازه مولدین باشد. به طور کلی از ماهیان با افزایش اندازه، قطر تخمک نیز افزایش می‌یابد [۱]. به نظر می‌رسد اندازه بزرگ­تر ماهیان دو ایستگاه بالادست رودخانه (چشمه دیمه و خرسونک) بتواند توجیه کننده میانگین بیشتر قطر تخمک در ماهیان این منطقه نسبت به ماهیان ایستگاه پل صفائیه باشد.
در ماهیان نر در اغلب موارد، بیضه در مرحله دوم رسیدگی جنسی قرار داشت. ساختارهای لوب مانند در برخی نواحی بیضه مشاهده شد. در ساختار میکروسکوپی بیضه، سلول­های جنسی اسپرماتوگونیا و اسپرماتوسیت اولیه به وفور مشاهده می‌شد،‌ هیچ موردی از ناهنجاری گنادی از قبیل‌ جنسیت بینابین در ماهیان نر مشاهده نشد،‌ به بیان دیگر ماهیان مورد بررسی، به طور کلی جداجنس بودند (شکل ۴-۴ (ج و د)). در تنها مطالعه منتشر شده در خصوص این گونه در رودخانه زاینده‌رود نیز، ساختار جنسیت بینابین مشاهده نشد [۳].
جدول ۴-۶) قطر تخمک در ماهیان صید شده در ایستگاه­های مختلف نمونه­برداری.

ایستگاه بیشینه کمینه میانگین
چشمه­دیمه ۶/۰ ۲۵/۰ a25/0 ± ۴۵/۰

ثالثاً : اینکه وزن دقیق تر است و اصل برای پیمانه محسوب می شود . به همین دلیل آنچه که وزنی فروخته می شود ، پیمانه ای فروخته نمی شود . زیرا اشتباه درآن به این وسیله بر طرف نمی شود .
رابعاً : در صدق اطلاق دو مثل با وجود تفاوت وزن شک وجود دارد ؛ زیرا برخی افراد این قاعده قابلیت پیمانه ای ندارند . مانند گندم برابر نان و کنجد برابر شیره .
لذا احتیاط در آن است که آنها را با وزن تعدیل کنیم ، که اصل بوده است. و در مختلف آمده است : گندم از پیمانه ای هاست . و همچنین آرد ، چون اصل آن از گندم بوده است . و گندم پیمانه ای است . لذا فقط باید در برابر هم فقط به صورت کیلی باشند و نباید وزنی باشند و گرنه ربا لازم می آید . گفته نمی شود که وقتی کیلی فروخته می شوند ؛ ربا حاصل می شود . زیرا گندم سنگین تر از آرد است و موجب تفاوت وزنی می شود . و این همان رباست. زیرا جواب می دهیم که هیچ اعتباری به تفاوت وزن و پیمانه نیست .
و قطعاً برابری در مقدار که شارع معیاری برای دو طرف قرار داده پیمانه است. هر چند درجای دیگر تفاوت دارد که معیار قرار داده نشده است . و سخن مرحوم شیخ خوب و محکم نیست که محتاطانه تر ، ترازو قرار داده به این علت که آرد سبک تر از گندم است . زیرا وزن از این حیث از پیمانه محتاطانه تر است . چرا که تساوی وزنی ، تفاوت آنها در معیاری که شارع گذاشته یعنی پیمانه را باعث می شود و شیخ از پیمانه منع کرده است . و تساوی آنها در پیمانه موجب می شود که تساوی در معیار گذاشته شده و امرشده شرعی برقرار شود . هرچند در غیر آن متفاوت باشند.[119]
فرع دو م : در بیع نان با مثل آن
صاحب مفتاح می گوید : بیع نان به مثل آن جایز است . اگرچه احتمالاً اختلاف آن دو در اجزاء آب باشد زیرا این اختلاف کم است . مانند گره کاه که در مساوات تأثیری ندارد و وضعیت بیع هر چیزی با مانندش چنین است . [120]
صاحب جواهر می نویسد : فروش هر نوع نان برابر دیگری ، با اتحاد جنس و برابری ، و اگر جنس متفاوت باشد با زیادی ، جایز است. البته همچنین اتحاد نیز در رطوبت و خشکی بدون هیچ اختلافی بین فقهاء معتبراست . و گرنه بحث قبلی در مورد آن پیش می آید . به علت فروش یکی به دیگری اگر مرطوب باشند جایز نیست . اگر خشک باشند . بطوری که خرد باشند و بتوان آنها را پیمانه کرده جایز نیست . و همچنین معامله سرکه ها با هم برابر در اتحاد جنس و اختلاف جنس جایز است . بدون این که اختلافی دیده باشم بین علما و بدون تفاوتی بین انواع سرکه ها چه افشرده و چه مخلوط با آب . لذا نزد ما جایز خواهد بود . معامله سرکه انگور با سرکه کشمش بدلیل اتحاد اصل آنها صحیح است . زیرا در سرکه کشمش آب است . خلاصه ایرادی در جواز ، در تمام اینها که گفتیم و غیر اینها ، نزد ما نیست ، اگر چه مقدار رطوبت موجود در بعضی نا معلوم باشد. بدلیل اعتماد بر اینکه اسم ، شامل آن می شود که بحث کامل این قضیه قبلاًگذشت و از اینها آنچه در این بحث فهمیده می شود : که برای جواز ناچار از اشتراک هر دو طرف در اصل رطوبت هستیم یعنی نان ها . لذا اگر یکی ازنان ها مرطوب و دیگر خشک باشد صحیح نخواهد بود . بنابرآن قاعده ای که گذشت . که در این صورت اشاره است به آن چرا که برای هریک رطوبتی را فرض کرده که مقدارش نامعلوم است . و اگر بداند که رطوبت یکی بیشتر از رطوبت دیگری است در حالی که اصلشان یکی است در جواز آن ملاحظاتی هست .
این صورت در دو چیز مانند هم صادق است و به شکلی که آگاهی بر زیادی حقیقت یکی بردیگری وجود دارد . و شاید هم قول نزدیکتر همان جواز است . زیرا رطوبت مورد توجه و نظر نیست . و حقیقت بر هر دو مطلق است . و همچنین اگر رطوبتی که دانسته شود و از دیگری نفی گردد : مانند سرکه کشمش و سرکه انگور خالص.[121]
فرع سوم : بیع موزون با همجنس آن بصورت گزافی و پیمانه ای ، و پیمانه ای، بصورت گزافی و وزنی ، جایز نیست .
صاحب مفتاح می گوید : اما در عدم جواز بیع موزون یا پیمانه ای با همجنس آن بصورت گزافی از چیزی هایی است که مشکلی در آن نیست . اما بر عدم جواز بیع موزون به همجنسش بصورت پیمانه ای و شئ پیمانه ای به همجنس آن بصورت وزنی روایت وارد شده است . و آنچه در عرف پیمانه ای است ، جز با پیمانه فروخته نمی شود و آنچه در عرف وزن کردنی است جز با وزن کردن فروخته نمی شود .
به هر حال تفاوت در معیار تقدیر لازم است . امّا گاهی بعضی اصناف در سنگینی یا سبکی تفاوت دارند .[122]
در جامع المقاصد گفته : اگر تساوی و تفاوت اندکی که در مجرای تفاوت پیمانه ها و ترازوها جاری است معلوم می شود . و این نظر بنا بر قول اقرب به آنچه در کتاب تذکره اختیار نموده ، ضرر نمی رساند .[123]
صاحب مفتاح می گوید : من قائلم ، که آنچه گفته شد به این بر می گردد ، که امت اجماع کرده اند ، بر ثبوت پیمانه در گندم و جو و خرما و نمک است . و چنان که دانسته شد : اصل هر چیزی و فروع آن یک جنس اند . و شکی نیست که اگر ما گندم را با آرد با پیمانه ای معامله کنیم ، تفاوت زیادی حاصل می شود . مگر این که قائل باشیم ، که پیمانه در هر نوع گندم حتی آرد ثابت نشده است و به آن دلیل جماعتی گفته اند : که آن چه کشیدنی است .
پس اطلاق آنها ، عدم جواز بیع شیئ پیمانه ای با همجنسش است ، مگر ب

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
ا پیمانه ، محل تأمل است .
مگر این که مقید شود به عزم ثابت و معلوم . و این در هنگام بیع گندم به غیر آن از جنسش مشکل می شود . لذا محل اختلاف نظر است .
و لازم است که قائل باشیم به اجماع معلوم و منقول بر جواز بیع گندم و جو بصورت وزنی چنان که در اکثر بلاد معمول است . اگر در عصر پیامبر (صلی ا…علیه وآله) هر دو (گندم و جو) پیمانه ای بودند . پس در بیع آن با آرد بصورت وزنی اشکال نیست .[124]
هر چه اصلش پیمانه ای باشد بیع آن با وزن کردن ، بصورت سلف و بدون مدت جایز است و بیع آن با مانندش با وزن کردن جایز نیست . زیرا در بیع سلف و نقد هدف تعیین جنس و دانستن مقدار است .
که با هر دو (کیل و وزن ) حاصل می شود . و در اینجا منظور تساوی است . پس منع در بعضی از آن بوسیله آن به بعضی اختصاص می یابد . و ظاهراً محل تأمل است . زیرا دلیل بر جواز بیع پیمانه ای با وزن کردن و کشیدنی با پیمانه ای روایاتی است که از آنها مستفاد می گردد . و او به آن تصریح کرده است یعنی عدم جواز ، مگر عدم تفاوت معلوم شود . پس چگونه بر وجه مذکور از آن خارج می شود . [125]
صاحب مفتاح می گوید : قضیه سخن او در تذکره این است که هر چه اصلش وزنی باشد . بیع آن با پیمانه نه بصورت سلف و نه نقدی جایز نیست خواه بیع در صورت نقد ، به همجنس آن یا به غیر آن باشد.
در جامع المقاصد در این که اگر بخواهیم شیئ پیمانه ای را با وزن کردن معامله کنیم یا بالعکس ، سه احتمال وجود دارد :
احتمال اول : این که بطور مطلق جایز است برای دفع ضرر و جهالت نسبت به آن ؛ و جواب داده شده از آن چه که بر آن وارد می شود – از منع معامله آن با جنس خودش – به این که آن فقط بخاطر پرهیز از تفاوت است ، نه برای بدست آوردن جهالت . سپس گفته : اگر گفته شود : شارع آن را مثلاً پیمانه ای قرار نداده است روش تقدیر همان کیل است و بدون آن ، مجهول است و وزن نسبت به آن مانند پیمانه مجهول می باشد ، جواب داده که تجویز شارع بر بیع آن بوسیله پیمانه ، اقتضا می کند . که بدون آن علم حاصل نمی شود . بخاطر جواز این که آن راه تساوی است ؛ هنگامی که با جنس خودش معامله شود ، و اصل در بیع صحت است پس بر محل یقین اکتفاء می گردد .
می گویم : این با اجماع بر جواز بیع موزون بصورت کیلی مخالفت دارد . و آن چه از روایات مستفاد می گردد در دو امر مخالفت می کند . مگر این که استثنا شود چنان که در باب اول بیع بیان نمودیم .
احتمال دوم : این که مطلقاً جایز نیست . زیرا با هر یک از دو معیار بعلاوه آن چه که با دیگری معلوم می شود ؛ علم به مقدار کالا حاصل نمی شود . پس ضرر با دفع نمی گردد سپس گفته : در آن منع است می گویم : در منع ، منع است .
احتمال سوم : تفصیل : بیع شیئ پیمانه ای بصورت وزنی جایز است ، اما عکس آن جایز نیست . [126]
صاحب مفتاح می گوید : که نظر درست خلاف آن است . بدلیل آنچه در توجیه سخنان او خواهی شنید که وزن برای پیمانه و غیر آن اصل است .
سپس در جامع المقاصد گفته : آنها استناد کرده اند به این که وزن برای پیمانه اصل است و منظورشان را آز آن ثابت نکرده اند . و اگر اراده کند که پیمانه نسبت به وزن کردن مشهور تر است این مطلب روشن نیست . زیرا فرض بر این است که پیمانه ، کشیدنی نباشد . و اگر اراده کنند که وزن بر مقداری غیر آشکار دلالت دارد . زیرا ملاک مقدار پیمانه فقط به اعتبار حجم آن است نه به اعتبار سنگینی یا سبکی آن . و اگر اغلبیت آن در اکثر اشیاء قصد کنند . پس اصل به معنی دلیل برتر است و شرعاً مقدار آن معلوم نیست . و عرف در آن چه که حکم شرعی آن ثابت است به آن مراجعه نمی کند .
من قائل هستم که اولی را ارده کرده اند و آن را بیان نموده اند . بنا برآن چه حکایت شده از پیامبر (ص) که اول موزون تعیین شد . سپس پیمانه از آن متفرع شد و چنان که گفتند برای ما معلوم و آشکار نیست . و بنا بر فرض تسلیم آن فقط به نسبت زمان ، تقدیر وزن است .
اما پس از جریان عادت به پیمانه این و وزن آن ، اصلاً بودن آن در دفع ضرر سودی ندارد . و باید دانست که اگر چیزی یکبار پیمانه می شود و بار دیگر وزن می شود . ملاک غالب بودن آن است . اگرچه مقدار پیمانه و وزن در عرف با هم مساوی باشند . و اگر متفاوت باشند به نسبت هر دو امر عمل می شود . پس در جواز بیع آن به جنس خودش با هر کدام از آن دو (کیل و وزن) اشکال وجود دارد . [127]
صاحب جواهر در خصوص این فرع سخنی نگفته است .
فرع چهارم : هرگاه کاری در آن انجام دهد که آن را از موزون بودن ، بیرون کند زیادی در آن بیع جایز است . مانند یک لباس به دو لباس .
و همچنین لباس با نخ ریسیده بدلیل روایاتی که بر اتحاد جنس وارد شد ؛ جایز است . و بدلیل اعتماد بر عادت و آن چه در بین مردم متعارف است . و آن به منزله خبر دادن فروشنده یا علم به مقدار است .
و از آن وضعیت ظروف آهنی و برنجی زمانی که عادت بر وزن کردن آنها نبوده است ، فهمیده می شود .
وضعیت در ظروفی که از طلا و نقره ساخته شده اند . مانند انگشتر و ظروف و…چنین است . بدلیل وجود داد و ستد بوسیله آن بدون وزن در شامات و دیگر شهرها .
صاحب جواهر در این مورد چیزی بیان نکرده است .
فرع پنجم : در موردی که یکی از عوضین مشتمل بر دو جنس ربوی باشد .
صاحب مفتاح می گوید : اگر یکی از دو عوض مشتمل بر دو جنس ربوی باشد بیع آن دو با یکی از آن دو و همراه با زیادی صحی
ح است مانند یک مد خرما و یک درهم ، به دو مد خرما یا به دو درهم یا به دو مد و دو درهم .
بر جواز آن نص و اجماع نقل شده است . با این وجود روایات مستفیض بر آن است و در آن روایت صحیح هم هست . و گروهی از از علما آن رابیان کردند در جایی که بوسیله آن از ربا خلاص می شود .اگر یکی از دو همجنس با دیگری همراه با زیادی معامله شود وقائل باشندکه هر یک به مخالف آن بر می گردد . هرچند قصد نشده باشد . وگفته شده : و همچنین است اگر چیزی به آن ضمیمه شود و در ضمیمه شرط نیست . که خود شیئ ، در مقابل زیادی قرار بگیرد . پس اگر یک دینار به هزار درهم ثمن ضمیمه شود . به دو هزار درهم جایز است. بدلیل وجود روایت و حصول تفاوت در هنگام مقابله آن دو با هم . و منظور از روایت ، روایت عبدالرحمن بن حجّاج است که از او سؤال کرد از خرید و فروش هزار درهم به دو هزار درهم ؟ امام فرمودند : «اشکال ندارد و روایات آن را در بیع مراکب محلات و شمشیرها تأیید می کنند[128]» .
صاحب جواهر در این خصوص چیزی بیان نکرده است .
از مجموع مطالبی که صاحب مفتاح و صاحب جواهر بیان کرده اند ؛ نتیجه گرفته می شود که :
1. وحدت نظر دارند که بیع هر چیزی که با انجام کاری بر روی آن ، تغییر کند و آن را از موزون بودن ، خارج نماید . با همجنس آن همراه با زیادی جایز است .
2. اتفاق نظر دارند که بیع اشیاء موزون با همجنس آن بصورت گزافی و پیمانه ای ، و اشیاء پیمانه ای بصورت گزافی و وزن کردن ، جایز نیست .
3. صاحب مفتاح معتقد است که در بیع اشیائی که حکم یک جنس دارند ، امّا در تقدیر با هم متفاوت هستند ، احتمال حرمت وجود دارد : مانند گندم که با وزن نمودن تقدیر می شود و آرد که پیمانه ای است . بدلیل اختلاف در مقدار و جایز بودن تقدیر آن با وزن کردن . اما صاحب جواهر می گوید : ایرادی نداشته ، و جایز است اگر مساوی هم باشند اگرچه با پیمانه با هم متفاوت باشند .
4. صاحب مفتاح وصاحب جواهر وحدت نظر دارند که : بیع نان با مثل آن جایز است . هرچند در اثر مقداری آب در آن با هم تفاوت داشته باشند . بدون هیچ اختلاف نظری بین فقها بدلیل وجود اطلاقات جایز است .
5. وحدت نظر دارند در موردی که یکی از عوضین مشتمل بر دو جنس ربوی باشد. بیع آن دو با یکی از آن دو و همراه با زیادی صحیح است . مانند یک مد خرما و یک درهم ، به دو مد خرما یا به دو درهم یا به دو مد و دو درهم .
فصـــــل چهـــــارم :
ربـــای قــــرضــی
3-1. ربای قرضی
صاحب مفتاح می گوید: در عقد قرض ، ایجاب و قبول لازم است. قرض از عقود جایز است است ، به این معنی که قرض گیرنده می تواند عین یا مثل آنچه گرفته رد نماید . و اگر قرض دهنده عین را طلب کند او مجبور به رد عین نیست و بر اساس قول مشهور ، مقترض با قبض و تصرف در آن مالک می شود.[129]
سپس می گوید : هرگونه شرط زیادی ربا و حرام است ، خواه زیادی در مقدار باشد یا در وصف .
در نزد ما ، عین ربوی یا غیر آن باشد . و در بین اصحاب ما اختلاف نظری نیست که اگر زیادی در عین یا صفت باشد قرض باطل می شود . واجماع بر آن آن آمده است .[130]
صاحب جواهر می نویسد : قرض یعنی این که مقترض با قبض مال ، مالک آن مال می شود و در این اختلاف نظر وجود ندارد . و گفته شده که قرض از جمله عباداتی است که اجماع بر آن اشعار دارد . و نه با تصرف پس از عقد ، بدلیل اصالة عدم شرط دیگر در حصول ملکیت .
قرض عقدی مشتمل بر ایجاب مانند «اقرضتک : به تو قرض دادم» یا «تصرف فیه : در آن تصرف کن » یا « انتفع به : از آن بهره ببر» یا « علیک ردّ عوضه : بر تو باد رد عوض آن » و هر لفظی که افاده این معنا کند . حاصل این که صیغه ایجاب قرض مانند عقود جایزدر لفظ خاص منحصر نمی شود . بلکه هر لفظی که برآن دلالت نماید ، کافی است ، امّا لفظ «اقرضتک» در ایجاب قرض صراحت دارد و نیازمند ضمیمه نیست . امّا بقیه الفاظ نیازمند ضمیمه هستند . و قبول آن هر لفظی که بر رضایت دلالت نماید ، کفایت می کند و در لفظ خاصی منحصر نمی گردد . و قرض از عقود جایز است . [131]
صاحب مفتاح الکرامه در تعریف ربای قرضی گفته : عبارت است از قرض کردن و قرض دادن یکی از دو چیز همراه با اضافی ، خواه زیادی کمی یا حکمی باشد، هرچند بوسیله وزن و پیمانه اندازه گیری نشوند . [132]
یا به تعبیر دیگر ، ربای قرضی عبارت است از اضافه‌ای كه در قرارداد ، قرض با پیش شرط قبلی دریافت می‌شود . و شرط پرداخت اضافی در ربای قرضی باطل و فاسد است . و هیچ مبنای صحیح شرعی ندارد . لذا از نظر حقوقی ، حقی برای قرض دهنده به شمار نمی‌آید و در صورت دریافت مقدار اضافی بایدآن را به مالك اصلی بازگرداند، شكی نیست . آن چه محل تأمّل است،بطلان یا عدم بطلان قرض درفرض مزبور است.
در جواهر الکلام آمده که : ربای قرضی عبارت است قرض دادن یا قرض کردن چیزی همراه با زیادی ؛ و این چه زیادی حکمی باشد یا زیادی حقیقی . برخی از فقهاء بر این باورند كه در ربای قرضی اصل قرارداد ، صحیح است . هر چند شرط باطل باشد و طبعاً گیرنده وام ، كالا و پولی كه به عنوان قرض تحویل او شده است ، مالک می‌شود و كلیه آثار حقوقی مالكیت و همه سود و زیان‌ها نیز مربوط به او خواهد بود .[133]
در مقاب
ل بعضی معتقدند : در فرض مزبور ، اصل قرارداد ، نیز همچون شرط آن ، باطل و فاقد كارآیی حقوقی است و از این رو گیرنده وام باید مال مورد قرض را به صاحب آن (دهنده وام) مسترد نماید .
قرض ربوی اختصاص به پول و اسكناس ندارد ، و در غیر پول از نوع كالاها نیز به كار می‌رود ، گر چه درعصر كنونی اختصاص به پول پیدا كرده است ؛ و در میان كالاها نیز فرقی نیست . بین آن كه كیلی و وزنی باشد یا نه و تمام آن چه به عنوان استثناء در ربای معاملی گفته شد در مورد ربای قرضی نیز جاری است .
از مطالبی که صاحب مفتاح و صاحب جواهردر تعریف قرض و ربای قرضی بیان داشته اند نتیجه گرفته
می شود که ایشان در تعریف قرض با هم وحدت نظر دارند و قرض را از عقود جایز می دانند .
3-2 . فروعات رباى قرضى
برای ربای قرضی چندین فرع وجود دارد ، که فقهای بزرگوار شیعه تلاش کرده اند ، تا با بهره‏گیرى از آیات و روایات به بیان فروعات ربای قرضی بپردازند و محدوده آن را به روشنى مشخص نمایند . در اینجا
به بخشی از این فروعات پرداخته می شود :
3-2-1. هر نوع زیادى رباست :
صاحب مفتاح می گوید: در نزد ما هرگونه شرط زیادی ربا و حرام است خواه زیادی در مقدار باشد یا در وصف .، عین ربوی یا غیر آن باشد .
و در بین اصحاب ما اختلاف نظری نیست که اگر زیادی در عین یا صفت باشد قرض باطل می شود . و اجماع بر آن آن آمده است .
در زیادى حرام ، فرقى نمى‏كند كه زیادى عینى باشد ، مثل صد كیلو برنج در مقابل صد وده كیلو گرم برنج ؛ یا انجام عملى باشد ، مانند دوختن یک پیراهن ؛ یا منفعتى باشد ، مثل این كه قرض دهنده شرط كند كه در مدت قرض از شیئى كه به عنوان رهن در نزد اوست ، استفاده كند ، یا ممكن است زیادى حكمى باشد ، چنان كه قرض دهنده حصول صفتى را در هنگام پرداخت شرط نماید ، مانند این كه ده درهم شكسته را قرض بدهد به شرط این كه قرض گیرنده ده درهم صحیح به وى بازگرداند و یا شى‏ء كوچكتر را قرض بدهد و شرط كند كه قرض گیرنده شى‏ء بزرگتر از آن را بازگرداند . در همه این فروض ، زیادى حرام است.

ب) قاچاق غیرقانونی سلاح‌های گرم، قطعات و اجزای آنها و مهمات.
ج) جعل یا امحاء غیرقانونی، از بین بردن یا تغییر مارک‌های روی سلاح‌های گرم که حسب ماده ۸ این پروتکل، وجود آنها لازم است.
۲- هر دولت متعاهدی همچنین اقدامات قانونگذاری و اقدامات دیگری که برای جرم جنایی تلقی نمودن رفتارهای زیر ضروری باشد اتخاد خواهد نمود:
الف) طبق مفاهیم اساسی سیستم حقوقی خود، شروع به ارتکاب یا مشارکت در ارتکاب جرم مقرّر در بند ۱ این ماده.
ب) سازماندهی، هدایت، کمک، تشویق کردن، تسهیل نمودن یا همفکری در ارتکاب یک جرم مقرّر در بند ۱ این ماده (همان، ص۹۸).
۲) قاچاق زنان و کودکان: پروتکل الحاقی جلوگیری، سرکوب و مجازات قاچاق انسان، به ویژه زنان و کودکان به کنوانسیون جنایات سازمان‌یافته فراملی، کلیدی‌ترین و مهمترین سند عملی سازمان ملل متحد در مقابل زنان و کودکان است.
علل عمده قاچاق زنان و کودکان عبارتند از شرایط اقتصادی و اجتماعی (فقر، اشتغال)، سنت و فرهنگ، بلایای طبیعی و یا مخاصمات مسلحانه، جهانی شدن و پیامدهای آن بر حوزه‌های مختلف می‌باشد. به صورت اختصار اشکال استثمار ناشی از قاچاق انسان، به ویژه زنان و کودکان عبارتند از: ۱- استثمار جنسی: استثمار جنسی تجاری؛ ازدواج زودهنگام و اجباری. ۲- کار کشاورزی، فعالیتهای غیرقانونی مانند مواد مخدر؛ استثمار کودکان در بازی‌ها و سرگرمی‌ها مانند مسابقات شترسواری در کشورهای حاشیه خلیج فارس و ….. ۳- شرکت کودکان در مخاصمات مسلحانه. ۴- فرزندخواندگی غیرقانونی.
عکس مرتبط با اقتصاد
پیامدهای قاچاق زنان و کودکان، دارای ۱- آثار فردی منجمله افسردگی، مشکلات بازگشت به خانه از جمله پیامدهای استثمار جنسی، قاچاق اندام، بیماری‌های مقاربتی، کودکان سرباز و ….. ۲- آثار اجتماعی از جمله نقض حقوق بشر، کاهش رشد اقتصادی و توسعه جامعه و ….. می‌باشد. پروتکل مذکور بر مقابله دولتهای عضو با قاچاق زنان و کودکان تأکید ویژه‌ای دارد (مصفا، بهمن ۱۳۹۰، صص ۳ – ۱).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۳)قاچاق مهاجران: پروتکل الحاقی کنوانسیون پالرمو با عنوان «قاچاق مهاجران از طریق زمینی، دریایی و هوایی» مکمل کنوانسیون ملل متحد علیه جنایات سازمان‌یافته فراملی، تدوین گردید و مبنا و مستند این عنوان جنایی شد. مطابق این پروتکل، قاچاق مهاجران، عبور غیرقانونی از مرز خواه بدون سند هویت یا گذرنامه و هواه با اسناد جعلی، تقلب، ارتشاء و یا استفاده شخص از گذرنامه دیگری می‌باشد. طبق کنوانسیون پالرمو و پروتکل‌های الحاقی آن، قاچاق اشخاص در کشورهای دنیا، قابل تعقیب است و همه کشورها صالح به رسیدگی قضایی و تعقیب متهمین در این خصوص می‌باشند (سلیمی، ۱۷ بهمن ۱۳۹۰).

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

فساد مالی (ارتشاء): در فرهنگ حقوقی بلاک، در تعریف فساد مالی آمده است: «عملی که به قصد دادن امتیاز مغایر با حقوق و وظیفه رسمی دیگران انجام می‌گیرد». فساد مالی شامل اعمال مختلفی از قبیل دادن و گرفتن رشوه و حق و حساب، فرار از مالیات و …. می‌شود. در کنوانسیون پالرمو، فساد مالی (ارتشاء) به عنوان یکی از مهمترین جنایات سازمان‌یافته فراملی؛ در ماده ۸ بدین شرح تعریف شده است: هر دولت متعاهدی اقدامات قانونگذاری و اقدامات دیگری که برای جرایم جنایی تلقی نمودن اعمال زیر ضروری باشد اتخاذ خواهد کرد، هنگامی که به طور عمدی ارتکاب یابند:

الف) وعده، پیشنهاد، دادن یک نفع ناروا به طور مستقیم یا غیر مستقیم به یک مأمور خدمات عمومی برای خود مأمور یا شخص یا نهاد دیگری به منظور اینکه مأمور نامبرده در اعمال وظایف رسمی خودش کاری را انجام دهد یا از انجام کاری امتناع کند.
ب) درخواست یا پذیرش یک نفع ناروا توسط نأمور عمومی به طور مستقیم یا غیرمستقیم یا توسط شخص یا نهاد دیگری به منظور اینکه مأمور نامبرده در اعمال وظیفه رسمی خود عملی را انجام دهد یا از انجام عمل خودداری کند (سلیمی، ۱۳۸۲، صص ۸۶ – ۸۵). دولتهای عضو کنوانسیون پالرمو متعهد می‌گردند تا اقدامات لازم را جهت جرم‌انگاری مشارکت در ارتکاب فساد مالی و معاونت در آن را انجام دهند.
علاوه بر موارد فوق که محور اصلی مصادیق جنایات سازمان یافته فراملی و پروتکل های الحاقی را در کنوانسیون پالرمو شکل می‎دهد، مصادیقی از قبیل قاچاق مواد مخدر، سرقت آثار و اشیا فرهنگی،هنری و تاریخی و قاچاق آنها،سرقت مالکیت معنوی افراد، اعمال تجاری ممنوع سودآور داخلی و بین‎المللی، قمار و تأسیس قمارخانه‎های غیر قانونی، قاچاق مواد رادیو اکتیو و هسته‎ای، خرید و فروش اعضای بدن انسان، خرید و فروش حیوانات نایاب، داروها و مواد سمی نایاب،سرقت در اشکال مختلف ، قتل‎های قراردادی و اعمال خشونت، هواپیماربایی، دزدی دریایی، جرایم علیه محیط زیست، جعل و ضرب سکه تقلبی، چاپ اسکناس در اسناد بین‎المللی مختلف و بعضاً در قوانین داخلی کشورها به عنوان جنایات سازمان یافته فراملی جرم‎انگاری شده است (دلخوش، ۱۳۹۰، صص۵۹-۵۸).
عکس مرتبط با محیط زیست
۲)نهادهای بین المللی حقوقی و جرائم بین المللی
۲-۱) ریشه ­های گسترش نهادهای بین المللی در جهان امروز
پس از جنگ سرد،شکل و ماهیت روابط بین الملل دستخوش تحولات متعددی گردید.مهم ترین رویدادهایی که به پیچیدگی روابط عصر حاضر انجامیده است پراکندگی مراکز قدرت در جهان،ظهور علم و تکنولوژی،ایجاد و تقویت نقش سازمان های بین المللی دولتی و غیر دولتی و موارد دیگر را شامل می شوند.پیدایش تکنولوژی پیچیده ی نظامی به عنوان وسیله ای در خدمت سیاست خارجی دولت ها و نفوذ پذیر شدن مرزهای کشور ها باعث شد که بر نقش سازمان های بین المللی به منظور افزایش همکاری میان دولت ها افزوده شود.این مساله به این خاطر می باشد که دولت ها در حال حاضر از لحاظ اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،زیست محیطی وحتی سیاسی و نظامی آسیب پذیر گشته اند و نمی توانند خود را از جریان های جهانی برحذر داشته و به تنهایی در صدد حفظ امنیت مرزی خویش برآیند.
پس از جنگ سرد«میخائیل گورباچف»نخستین کسی بود که در کتاب خود تحت عنوان «به سوی دنیای بهتر»از جایگزینی همکاری به جای «رویارویی»میان شرق و غرب سخن گفت و نیاز دنیای جدید را به همکاری در تمامی زمینه ها مطرح کرد(غفوری.۱۳۸۳: ۲۶).
سازمان های بین الملل به منظور ایجاد همکاری و تعاون بین دولت ها در زمینه های مختلف از جمله:تبادل اطلاعات،اکتشافات و تجربیات یکدیگر به وجود آمده اند تا دولت ها را در پاسخ به نیازهای اساسی و ارائه خدمات در سطح جهان یاری دهند که این از عهده یک کشور منفرد ساخته نیست.سازمان ملل متحد هسته ی مرکزی این سازمان ها بوده و نقش آن هماهنگ کردن کلیه همکاری های بین المللی است.
پایان جنگ جهانی دوم،تشکیل سازمان ملل متحد را در سایه ی همکاری نهادینه کشورهای قدرتمند به منظور ایجاد صلحی پایدار برای جامعه ی جهانی بشارت داد.این سازمان به عنوان اولین نهاد مدافع صلح در جهان معرفی می شود که اهداف خود را بر چهار اساس استوار کرده است:حفظ صلح و امنیت بین المللی،توسعه ی روابط دوستانه بین ملل بر اساس احترام به اصل برابری حقوق و خودمختاری ملت ها همکاری بین المللی به منظور حل مسائل جهانی در زمینه های اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی،بشردوستی و احترام به حقوق بشر و آزادی های اساسی برای همگان تاسیس گردید.ملاحظه می شود که پیدایش اولین سازمان های بین المللی در جامعه ی جهانی مهم ترین مساله و دغدغه ی خود را صلح و امنیت و آزادی مطرح کرده اند. سازمان ملل متحد در مدت فعالیت خود اغلب به منظور جلوگیری از وضعیت های خطرناک بین المللی که ممکن بوده است به جنگ منتهی شود، دو طرف متخاصم را به استفاده از شیوه های دیپلماتیک مانند شرکت در مذاکرات به جای توسل به اسلحه ترغیب کرده است. بنابر این سازمان ملل متحد، تاکنون نسبتا نقش تعدیل کننده و یا آرام بخش در بسیاری از مناقشات بین المللی ایفا کرده است. این نقش ، بویژه در بحران برلین (۱۹۴۹-۱۹۴۸) و کوبا(۱۹۶۲) از اهمیت خاصی برخوردار بوده است.
اهمیت نیروهای حافظ صلح سازمان ملل در سال ۱۹۶۷ در دو منطقه خاورمیانه، پس از آنکه مصر تقاضای خروج نیروهای مزبور را از صحرای سینا نمود، بوضوح مشخص شد، زیرا پس از خروج این نیروها بلافاصله جنگ در گرفت. در اندیشه نهادگرایی نئولیبرال، سازمان های بین المللی قادرند همکاری بین دولت های ملی را در موضوعات جهان شمول تقویت نموده و مستقل از اراده قدرت های بزرگ در صحنه بین الملل عمل نمایند(بیگ زاده.۱۳۹۰: ۳۰).
سازمان های بین المللی به دو دسته ی سازمان های بین المللی دولتی و غیردولتی تقسیم می شوند،هر کدام از این سازمان ها در زمینه ی صلح فعالیت های زیادی داشته اند اما امروزه به وضوح شاهد افزایش نقش سازمان های غیردولتی در تامین صلح جهانی می باشیم.این نوع سازمان ها عمدتا دارای انگیزه های بشردوستانه بوده و قادر به ایجاد ثبات و نگه داری صلح جهانی هستند.به منظور حفظ بی طرفی،اغلب این نهاد ها،رویه ای بی طرفانه پیشه کرده و در خارج از مجموعه ی دولتی مبادرت به همکاری و فعالیت می نمایند. برخی از این تشکیلات عبارتند از:سازمان های بین المللی مذهبی مانند:سازمان های کلیسای کاتولیک و واتیکان،تشکل های اسلامی،مذاهب دیگر در چارچوب فدراسیون های دینی،انجمن بین المللی وکلای دادگستری،فدراسیون جهانیانجمن های طرفدار ملل متحد،اتحادیه بین المجالس،و سازمان بین المللی اتحادیه های کارگری. اما از میان آنها گروه هایی نظیر آکسفام،در زمینه نجات کودکان و جامعه تاکنون در کشورهای اوگاندا،کامبوج،سودان کمک های انسانی مهمی را ارائه کرده اند.از زمان تاسیس سازمان های بین المللی تاکنون با هرنوع مشکلی که امنیت جهانی را نقض کرده است برخورد کرده اند و در این زمینه راهکارهای مختلفی ارائه کرده اند،یکی از موارد تهدیدآمیز صلح به خصوص در عصر کنونی جامعه ی جهانی،بحث تروریسم است که در این زمینه بیشتر سازمان های بین المللی،به خصوص سازمان ملل قطع نامه های بسیاری در این زمینه صادر کرده اند.در واقع موضوع تروریسم یک تهدید جهانی است.اعمال تروریستی نظیر قتل،گروگانگیری،هواپیماربایی‌و تخریب اموال و اماکن،حقوق بشر و آزادی‌های اساسی را نقض کرده و روابط بین‌الملل‌را تحت‌تأثیر قرار داده است.ماهیت جهانی این مسأله،جامعه بین‌المللی را وادار به انجام‌اقداماتی برای مقابله با تروریسم کرده است.گرچه اقدامات مختلفی اعم‌از یکجانبه، دوجانبه و یا منطقه‌ای برای کنترل تروریسم صورت گرفته،اما در نگاه رویکرد نهادگرایی نولیبرال،اقدامات همه‌جانبه و مشارکت تمامی دولت‌ها در مبارزه با تروریسم امری اجتناب‌ناپذیر است و مناسب‌ترین‌مکان برای حل این مشکل جهانی،سازمان ملل متحد است.
با افزایش اعمال تروریستی،دولت‌ها به اهمیت سازمان های جهانی در مقابله با تروریسم‌پی برده‌اند. عمده‌ترین نتیجه پاسخ حقوقی جامعه بین‌المللی،انعقاد کنوانسیون‌هایی است که درصدد تنظیم یا توسعه صلاحیت کیفری دولت‌های عضو نسبت‌به اعمال مختلف تروریستی و در نهایت مجازات متهمین به ارتکاب چنین به عنوان مهم ترین دلیل تهدید امنیت و صلح جهانی مطرح شد،و جامعه ی جهانی تنها از طریق فعالیت های جمعی سازمان ها توانست از میزان این تهدیدات بکاهد و به منظور جلوگیری از وقوع حوادث دیگر شبیه به این موضوع،اقداماتی را انجام دهد. در واقع فعالیت های سازمان ملل و سایر سازمان های غیر رسمی مدافع صلح،در آماده کردن افکار جامعه جهانی به منظور مبارزه با تروریسم بسیار تاثیرگزار بوده است.

پایان نامه رشته حقوق

۲-۲)تروریسم و سازمان های بین المللی
ترور با اشکال‌مختلفش‌همراه‌با پیدایش‌بشر موجودیت‌یافت‌و در طول‌تاریخ‌انسان‌های‌زیادی‌را از صحنه‌گیتی‌حذف‌و جوامع‌انسانی‌را با ناامنی‌و وحشت‌روبرو ساخت‌. شاید محسوس‌ترین‌فرایند پدیده‌فوق‌، ایجاد بی‌ثباتی‌و تزلزل‌در روابط‌میان‌انسان‌ها و به‌تبع‌آن‌بی‌اعتمادی‌آن‌ ها نسبت‌به‌عواطف‌و احساسات‌بشری‌و نوع‌دوستانه‌باشد؛ اما ایجاد ارعاب‌و حذف‌رقبا از صحنه‌های‌مختلفِ اجتماعی‌، سیاسی‌و اقتصادی‌از عمده‌ترین‌انگیزه‌های‌این‌حرکت‌ضد انسانی‌می‌باشد که‌تا کنون‌نیز این‌گونه‌بوده‌است‌.
بعد از تشکیل‌سازمان‌ملل‌متحد و عضویت‌اکثر کشورهای‌جهان‌و پذیرش‌منشور ملل‌متحد از سوی‌آنان‌، مبارزه‌با تروریسم‌در سطوح‌بین‌المللی‌بر عهده‌این‌سازمان‌نهاده‌شد .همه‌کشورها دریافته اند که‌تنها از طریق‌همکاری‌جهانی‌می‌توان‌به‌مبارزه‌علیه‌تروریسم‌برخاست‌، که‌تا کنون‌این‌همکاری‌با سازمان های بین الللی و محوریت‌سازمان‌ملل‌متحد در موارد متعدد به‌انجام‌رسیده‌است‌ . در حیطه‌سیاسی‌، مجمع‌عمومی‌همه‌اعمال‌تروریسم‌بین‌المللی‌را به‌دفعات‌محکوم‌کرده‌است‌. کنوانسیون‌بین‌المللی‌علیه‌بمب‌گذاری‌تروریستی‌، که‌در سال‌۱۹۹۷ در مجمع‌عمومی‌به‌تصویب‌رسید ،مقرر می‌کند که‌دولت‌ها متهمان‌به‌بمب‌گذاری‌تروریستی‌را، یا باید تحت‌پیگرد قانونی‌قرار دهند، یا آن‌ ها را به‌کشور اصلی‌شان‌تسلیم‌کنند.اعلامیه‌درباره‌اقدامات‌برای‌رفع‌تروریسمِ بین‌المللی‌مصوب‌سال‌۱۹۹۴ نیز حرکتی‌واقعی‌در زمینه‌اقدامات‌ملی‌و بین‌المللی‌است‌، که‌در مقابله‌با تروریسم‌باید توسط‌دولت‌ها اجرا گردد . از دیگر سازمان های مدافع صلح در برابر تروریسم و جنگ سازمان عفو بین الملل و دیده بان حقوق بشر می باشد که در زمینه فعالیت های زیادی کرده اند.و اخیرا هم در میانمار فعالیت های گسترده ای را به منظور حفظ صلح انجام داده اند.از این جهت می توان نتیجه گرفت که بعد از وقوع حوادث یازده سپتامبر به دلیل مطرح شدن تروریسم به عنوان یک عامل تاثیرگزار و مختل کننده صلح و آسایش جهانی،سازمان های بین المللی نقش مهم تری را دز ذهن افکار عمومی ملت ها به منظور حمایت از امنیت جامعه ی جهانی بازی کرده اندو مسئولیت های مهم تری پیدا کرده اند. چرا که اگر این نهادهای حامی صلح جهانی وجود نداشتند،ایجاد اتحاد و همبستگی بین دول به منظور همکاری و صلح به آسانی امکان پذیر نبود.و این مساله با مقایسه ی قبل و بعد از ایجاد سازمان های بین المللی به وضوح مشخص بوده است.
جامعه جهانی در شرایطی دهه اول قرن بیست و یک را پشت سر می گذارد که هنوز با چالشهای جدی در زمینه دستیابی به صلح و عدالت اقتصادی و امنیت انسانی روبه روست.صلح در معنای جدید خود به معنای هماهنگی در فعالیت های انسان می باشد حالتی که درآن همزیستی مسالمت آمیز و شرافتمندانه وجود دارد و جز ارزشمند ترین و اصولی ترین نیازهای بشری است که در آن زندگی اجتماعی در توازن وجود دارد.امروزه همزیستی مسالمت آمیز یک حق و یک تکلیف است و ترویج فرهنگ جهانی عدم خشونت،صلح و برابری اولویت دارد.( منصوری.۱۳۸۹: ۷)
صلح در نظام حقوق بین الملل اساسا صلح بین المللی است که به دلیل انعطاف در مفاهیم و اجزای صلح و ارتباط متقابل جوامع ملی با منافع جامعه بین المللی،ممکن است صلح محلی و ملی را نیز در برگیرد.عملکرد و تجربه کاری سازمان ملل متحد در اواخر قرن بیستم به خوبی نشان داده که با محدود شدن تدریجی صلاحیت های صرفا ملی به نفع صلاحیت های بین المللی،برخی موارد خشونت در درون اجتماعات ملی و حتی علیه پاره ای از اقشار جمعیت یک کشور ممکن است تهدیدی علیه صلح و امنیت بین المللی شمرده شوند.در اینجا مطرح می شود که صلح بین المللی نه صرفا ناظر بر صلح در روابط بین دولت ها بلکه متضمن وضعیت بهینه در روابط دولت ها و ملت ها و همچنین در روابط بین انسان ها نیز هست.امروزه اولویت جامعه بین المللی و حقوق حاکم بر آن،صلح فراگیر بین المللی و نه تنها منطقه ای بلکه جهانی است،صلحی که همه بازیگران بین المللی و ملت ها و تمدن های جامعه بشری را تحت پوشش قرار دهد.باید بشریت و جامعه بشری را شاخص تعیین کننده دامنه ی صلح دانست(ساعد.۱۳۸۹: ۲۷)
یکی از عوامل مهم ناکامی بشر در دستیابی به صلح،توزیع نابرابر منابع اقتصادی و دسترسی به امکانات بقاست. در حالی که توسعه ی اقتصادی،اجتماعی،فرهنگی به گونه ای این ناعدالتی را به عنوان اصل مهم صلح جهانی ترمیم می کند و شکاف اجتماعی و فرهنگی را تقلیل می دهدو به همین میزان نیز احتمال تنش و خشونت را خواه در روابط انسانی،بین ملت ها و تمدن ها و نهایتا بین دولت ها کاهش خواهد داد و در نهایت جنگ و درگیری نیز به حداقل خواهد رسید.از نظر رویکرد نهاد گرایی نولیبرال در جامعه بین المللی پیدایش سازمان های بین المللی تجاری و اقتصادی نه تنها به صلح کمک می کند بلکه با وجود مذاکرات کشور ها و تعاملات اقتصادی بین آنها و نیاز روز افزون هر کشور در زمینه های مختلف به کشور دیگر بحث وابستگی متقابل را به وجود می آید که روند توسعه را نیز فزونی می بخشد(ساعد.۱۳۸۹: ۳۲) در این چارچوب آن چه که مهم است و اهمیت دارد بحث عدالت و رعایت کردن آن از جانب سازمان های بین المللی است،از این نظر گفته می شود که تحقق عدالت از دغدغه های اصلی سیاستمداران و دست اندر کاران نظام های اقتصادی و اجتماعی است اما نکته اینجاست که هر گروهی و مکتبی راه رسیدن به عدالت اقتصادی و تحقق آن را به شکل خاصی عملی می داند.پس از نظر و جنبه ی اقتصادی همکاری نهادینه ی دولت ها در چارچوب سازمان های بین المللی تجاری می تواند به پیشبرد صلح جهانی کمک کند.
پس می توان گفت در ارتباط با «صلح» دو مفهوم یا تفسیر قابل ملاحظه است؛ مفهوم مضیق که به معنى فقدان درگیرى و جنگ، یا متوقف ساختن و پایان دادن و قطع این حالت است. و مفهوم موسع صلح، که به معنى وجود شرایطى جهت تأمین­زندگى­توأم­با­آرامش­و­رفاه­براى­مردم­است(­ظریف­و­سجادپور،ج۲،­۱۳۸۶،­ص۵۱۱).
رسیدن به صلح در یک جنگ، به‌طور کلى از دو طریق صورت مى‌گیرد؛ جنگیدن و وادار کردن طرف مغلوب به پذیرش صلح، که در اصطلاح از آن به «صلح رومى» یاد مى‌شود. در این وضعیت طرف پیروز یا مجموعه‌اى از قدرت‌هاى­بی‌طرف­شرایطى­را­به­عنوان­صلح­تنظیم­مى‌کنند­که­معمولاً­به­نفع­طرف­پیروز­است. راه­دوم،­رسیدن­به­صلح­از­طریق­مذاکرات­سیاسى­یا­تلاش‌هاى­فعالان­صلح­است.
«صلح وامنیت بین المللی اصطلاحی است که امروزه در ادبیات روابط بین الملل به کار می رود ومنظور از آن آرامش وثبات در نظام جهانی است ،به گونه ای که هیچ یک از قدرت ها و واحدهای سیاسی پا از محدوده خود فراتر نگذاشته وبه قلمرو یکدیگر تجاوز نکنند بلکه آن را محترم بشمارند وهمه دولتها در حفظ صلح وامنیت بین المللی­بکوشند­واز­هیچ­طریقی­آنرا­مورد­تهدید­قرار­ندهند­.»­(شفیعی،۱۳۸۹)
از دهه ۱۹۸۰ با شکست تنش­زدایی و حاکم شدن مرحله دوم جنگ سرد موجی جدید همراه با ایده وابستگی متقابل و برقراری رژیم­های بین المللی آغاز شد…این موج درصدداستفاده از تعبیر «امنیت بین المللی» به جای «امنیت ملی» بود. همین تحول نظری، راه را برای شکل گیری تعاریفی نو از صلح و امنیت در سط بین الملل فراهم ساخت و تحولات بعد از جنگ سرد، عاملی مقوّم و زمینه عینی برای تحول این مفاهیم بوده و در این بین ایالات متحده آمریکا متولی تحقق این دگرگونی با تعیین ساختار نظم نوین بین الملل دید.
این نظام بین الملل دارای شاخصه­های زیر برای تحول در مفهوم صلح و امنیت بین الملل است:
الف- نظم اقتصادی: همزمان با شکست الگوی سوسیالیستی در اقتصاد جهانی، الگوی لیبرالی به عنوان الگویی عملیاتی در قالب قدرت نرم مانند اقتصاد، تکنولوژی، ارتباطات و فعالیت حکومت‌ها جایگاه خاصی در عرصه جهانی پیدا کرده است و از طریق نهادهای مختلفی همچون سازمان تجارت جهانی، بانک جهانی، صندوق بین‎المللی پول و گروه هشت کشور صنعتی، تعاملات اقتصادی جهان (از الگوهای توسعه ملی گرفته تا ساز و کارهای گردش کالا و سرمایه) را هدایت و جهت‎دهی می‎کند.
ب – موقعیت آمریکا: یکی از مشخصه‌ های سهل و دشوار نظام بین‌الملل، وجود یک ابرقدرت بدون داشتن رقیبی همطراز می‌باشد. ایالات متحده آمریکا پس از پایان جنگ سرد به دلیل برتری قابل توجه اقتصادی و نظامی از موقعیت جهانی ویژه‌ای برخوردار گردید و برای رهبری بر جهان تلاش‌های زیادی به خرج داده و هزینه‌های زیادی در سال‌های اخیر متحمل شده است. با توجه به ظهور قدرت‌های بزرگ سیاسی و اقتصادی و تمایل آنها برای ایفای نقش بیشتر در نظام بین‌الملل، آمریکا برای تثبیت رهبری خود با چالش‌هایی مواجه شده است. از این‌رو، پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی با توجه به تحولات فراوان صورت گرفته و رقابت میان قدرت‌ها هنوز نظم جدیدی تعریف نشده و نظام بین‌الملل در حال طی دوران گذار می‌باشد.
ج – ایدئولوژی لیبرالیسم: ایدئولوژی لیبرالیسم که بر آزادسازی در حوزه‎های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تأکید می‎کند پس از ناکارآمدی ایدئولوژی کمونیستی و شکست نظام‎های سوسیالیستی در نظام بین‌الملل برتری کسب نموده است. این مسئله که آیا قدرت‌های غربی در خدمت ایدئولوژی لیبرالیسم قرار دارند یا لیبرالیسم ابزار قدرت‌های غربی است، چندان محل پرسش نیست، زیرا همواره ایدئولوژی برتر و قدرت برتر رابطه مکمل دارند. (واعظی،۱۳۸۷ ،صص ۹۶-۹۷)
اندیشه­«جهانی­شدن» ((Globalization در­حال­حاضر­معنایی­جز «آمریکایی­سازی » نداشته و این «هژمونی» Hegemony) ) این کشور است که در همه­عرصه ­های­سیاست،اقتصاد­و­فرهنگ­سایه­افکنده­است.­می­توان تمامی چالش­ها و ستیزه­های جهان کنونی در این تنش بنیادین خلاصه کرد؛«کشورهای موافق با نظم نوین جهانی(نظم آمریکایی) و «کشورهای مخالف و یا معاند نظم نوین جهانی». این جهانی شدن در اواخر قرن بیستم از سوی برخی متفکرین پیش ­بینی شده بود:«ایوان لوآرد»
در­جهانی­شدن­سیاست پس از تحلیل ابعاد مختلف و ماهیت این فرایند بدان­جا می رسد که «جوهرملی» سیاست معاصر با تحولات جاری در تنشی جدی قرار دارد و مدعی می شود «کل سیاست» دستخوش تحولی گردیده که تا پیش از این، جامعه بشری به خود ندیده است.نظر به گستره و عمق این تحول است که وی به ستیزه­ای بزرگ یاد کرده، چنین پیش ­بینی می کند:ما با ستیزه­ای مواجه­ایم که در اندک زمانی فراگیر شده و چنان می شود که تمامی منازعات­جاری­موجود­در­مقابل­آن،­بسیار­خرد­و­ناچیز­می­نماید.»­(قوام ،۱۳۸۶ ، ص۲۸)
جهانی‌شدن فرایندی است که در آن روندهای اجتماعی، فواصل زمانی و مکانی خود را از دست می‌دهند و ماهیت غیر مرزی پیدا می‌کنند. مقصود از جهانی‌شدن سیاست، این است که مسایل و مباحثی که قبلاً به حوزه داخلی و حیطه حاکمیت دولت‌ها تعلق داشتند با گذشت زمان ابعاد جهانی بیشتری پیدا می‌کنند. پایان حاکمیت دولت‌ها، دوام دولت‌ها، حقوق بشر، بازیگران جدید، گسترش جامعه جهانی، امنیت و قدرت از مصادیق آن به شمار میرود. جهانی‌شدن سیاست در قلمرو روابط بین الملل و فرهنگ سیاسی بسیار پیشرفته است، اما دولت کاملاً از استحکام و حاکمیت گسترده برخوردار است و محلی است برای حل مسایل.
برای توضیح بهتر مفهوم جهانی شدن سیاست می بایست به تاریخچه و مفهوم آن توجه کرد.حدود دو دهه قبل کسی نمی‌توانست پیش‌بینی کند که دنیا چهره قرن بیستمی خود را از دست خواهد داد و به نظمی پریشان در حوزه مفهومی و هویتی خود دچار خواهد گردید. بدون شک در طی این دو دهه اتفاقات زیادی رخ داده‌اند که دیگر نمی‌توان آنها را در چارچوب و گفتمان جنگ سرد توضیح داد. در طی این مدت در جهان غرب دیوار برلین که روزگاری مرز میان دموکراسی و اقتدارگرایی قلمداد می‌شد،‌ زیر خاک مدفون گشت. ابر قدرت شوروی فروپاشید. آلمان دوباره وحدت خویش را به دست آورد. در میان کشورهای جهان سوم نیز رشد اقتصادی برخی از این کشورها بخصوص در کشورهای آسیای جنوب شرقی آنها را به سمت نوعی بحران مشروعیت و مشارکت سوق داد. شورش‌های چریکی در اندونزی، اعتصابات سراسری در مالزی، هنگ کنگ و کره جنوبی نشانه‌هایی از این بدبینی نسبت به حوزه قدرت و اقتدار رژیم‌های انی کشورها هستند. در کشورهای اسلامی نیز، آمریکا به عنوان اولین ابرقدرت جهان دیگر میل چندانی به دفاع همه جانبه از رژیم‌های اقتدارگرای این کشورها ندارد. به طوری که بسیاری از این رژیم‌ها در سطح صوری و به صورت معدود گام‌هایی به سمت دموکراسی برداشتند.
می‌توان گفت تمام این وقایع را در زیر پوشش مفهوم جهانی شدن توضیح داد. از نظر بسیاری از متفکران «این تحولات به معنای پیروزی دموکراسی در مقابل اقتدارگرایی است. این ایده که غرب و لیبرال ـ دموکراسی به عنوان یک نظام جهانگیر در مقابل نیمه دیگر جهان ]بلوک شرق به سرکردگی شوروی[ به پیروزی رسیده است اگرچه خوش‌بینانه به نظر می‌رسد اما بدون شک دور از حقیقت نیست چرا که دشمنان جدید دموکراسی نیز آنقدر قدرت ندارند که به چالش علیه دستاوردهای صلح و دموکراسی برخیزند. اروپای غربی امروز کاملاً دموکراتیک گشته است. اروپای شرقی دوره گذار از اقتدارگرایی به دموکراسی را طی می :ند. حتی بسیاری از نظام‌های اقتدارگرای جدید نیز از واژه دموکراسی به منظور توصیه جوهره خود سود می‌جویند. کمتر کشوری است که مخالفت خود را با دموکراسی علنی ابزار دارد.»(قوام، ۱۳۸۶ ، صص ۳۲۴-۳۲۳)
آنچه اکنون توسط متفکران حامی جهانی شدن و تفکرات نئولیبرالیستی مورد تأکید قرار می‌گیرد، «دولت حداقل» است که در معنای کنونی همان «دولت جدید» است که دارای قواعد، قوانین و ارزش‌های متفاوت با دولت کلاسیک است شاید جهان شمول و فراگیر شدن دولت جدید در حال حاضر در جهان خوشبینانه و رویایی به نظر آید، اما آنچه مسلم است غایت و آرمان پدیده جهانی شدن ، تثبیت و ایجاد چنین دولتی است.
در حقیقت آنچه که دارد به وقوع می‌پیوندد و یا به عبارت بهتر آرمان نهایی ایدئولوژی «جهانی شدن» (سرمایه‌داری)، لیبرال ـ دموکراسی و جهانی شدن «دولت» و «حکومت» و تضعیف مفهوم «حاکمیت ملی» مربوط و متعلق به هر فرهنگ جوامع مختلف و گوناگون است. جهانی شدن حکومت‌ها در ذات خودداری یک پارادوکس است. از یک سو موجب تشتت و عدم همبستگی درونی در کشورهای در حال توسعه و یا به عبارت دیگر جهان سوم گردیده و از سوی دیگر خود این پدیده موجب «همبستگی» دولت‌های گوناگون در سطح جهان با یکدیگر شده است.
۲-۳) نقش و مسئولیت نهادهای بین الملل مسئول در زمینه جرائم
در سال ۱۹۱۴ میلادی به دعوت آلبرت اول پادشاه موناکو، نخستین کنگره بررسی مسائل پلیسی با شرکت ۱۸۸ نفر از افسران عالی رتبه پلیس و حقوقدانان ۲۴ کشور جهان در کشور مذکور تشکیل شد، در سپتامبر سال ۱۹۲۳ دومین کنگره بین المللی پلیس جنایی در شهر وین اتریش به مدت پنج روز برگزار شد. و در آن کنگره رؤسای پلیس کشورهای مختلف؛ از جمله کشورهای اتریش، بلژیک، مصر، آلمان، فرانسه، یونان، مجارستان، ایتالیا، هلند، لهستان، رومانی، سوئد، سوئیس، آمریکا و یوگسلاوی شرکت داشتند (بی‌نام، ۱۳۸۱، ص ۶ و ۱۰).
در جریان برگزاری این کنگره، کمیسیون بین‌المللی پلیس جنایی (I.C.P.C ) تأسیس شد و اساسنامه آن نوشته و مقر مرکزی آن در شهر وین مستقر شد. در سال ۱۹۵۶ اسم سازمان از کمیسیون بین‌المللی پلیس جنایی به سازمان بین‌المللی پلیس جنایی (I.C.P.O )[6] تغییر یافت و اساسنامه آن مورد تجدیدنظر قرار گرفت و در سال ۱۹۸۹ ساختمان دبیرخانه کل به لیون فرانسه منتقل شد. باید توجه داشت که این سازمان تابع هیچیک از سازمان های بین‌المللی دیگر همانند سازمان ملل متحد نیست و شخصیت حقوقی مستقلی دارد و چون بر اثر توافق یا قرارداد و تعهد دولتها به وجود نیامده، از نظر حقوقی یک سازمان بین‌الدولی تلقی نمیشود، بلکه چون توسط مسئولان پلیس کشورها تشکیل شده و به صورت جهانی درآمده، از نظر حقوقی یک سازمان «بین‌المللی» است و این امر عامل مؤثری برای بیطرفی و استقلال عمل این سازمان به شمار می‌آید (مخدوم، پاییز ۱۳۸۷، ص ۹۶ – ۹۵).
نام اینترپل خلاصه اصطلاح انگلیسی پلیس بین‌الملل می‌باشد. اصطلاحی که در سال ۱۹۴۶ به عنوان آدرس تلگرافیک این سازمان انتخاب شد و سپس در اجلاس محمع عمومی سازمان در پاریس در ۱۹۴۷ به کشورهای عضو توصیه گردید تا از این نام به عنوان آدرس تلگرافیک سازمان استفاده نمایند. پرچم اینترپل که از سال ۱۹۵۰ استفاده می‌شود، به رنگ آبی آسمانی و مستطیل می‌باشد که در چهار گوشه آن جرقه‌های رعد و برق به نشانه سرعت در ارتباط و اقدام پلیس ترسیم شده و در وسط آن آرم اینترپل قرار دارد. علائم اینترپل به عنوان سازمان بین‌المللی در کنوانسیون اتحادیه پاریس ۱۸۸۳ تحت حمایت فرار گرفته است (تقی زاده انصاری، ۱۳۸۸، صص ۹-۸).
سازمان اینترپل عمده‎ترین مأموریت خود را در سه محور خلاصه کرده است :
۱٫ شبکه ارتباط جهانی پلیس: اینترپل به واسطه استفاده از یک شبکه ارتباطی بین‎المللی، پلیس کشورها را به هم مرتبط و اعضا را به تبعیت از یک قاعده کلی ملزم و از این طریق اطلاعات مهمی را درخصوص مجرمان مبادله میکند. در حال حاضر با بهره گرفتن از این سامانه ارتباطی، کشورهای عضو به صورت روزانه با همدیگر در ارتباط هستند(موسی­پور و نورایی،۱۳۹۰،ص ۳۴).
۲٫ تهیه بانک اطلاعاتی جنایی و خدمات پژوهشی: این بخش یعنی بانک اطلاعات جنایی درصدد فراهم کردن زمینه دسترسی پلیس تمامی کشورهای عضو به آخرین اطلاعات مربوط به مجرمان و مبارزه با جنایات است که اطلاعاتی از قبیل نام و آثار انگشتان مجرمان و نحوه دسترسی به آنان و اموال مسروقه مانند گذرنامه و وسایل نقلیه و اطلاعات فنی را در اختیار اعضا قرار می‎دهد.
۳٫ خدمات پلیس اجرایی: اینترپل با پشتیبانی آموزشی و اجرایی از اعضا، این امکان را فراهم میکند تا در صورت لزوم در زمینه جرم‎های اولویتدار مانند مجرمان فراری، امنیت عمومی، تروریست، موادمخدر، جنایات سازمان یافته، قاچاق انسان، جرائم اقتصادی و جرائم پیشرفته مرتبط با فناوری روز، آموزش لازم و خدمات مربوط را دریافت کنند (مخدوم، پاییز ۱۳۸۷،صص ۹۹ – ۹۸).
اهداف سازمان اینترپل:
طبق ماده ۲ اساسنامه، اهداف سازمان به شرح زیر است:«
۱٫ تأمین و توسعه حداکثر امکان ِ همکاری متقابل بین ادارات پلیس جنایی کشورهای عضو، با توجه به روح اعلامیه جهانی حقوق بشر و در چارچوب محدودیتها و قوانین و مقررات کشورهای یاد شده.
۲٫ تأسیس و توسعه کلیه مؤسساتی که جهت پیشگیری از وقوع جرائم عمومی ضرورت دارد»(بیانی ، ۱۳۸۸، ص ۵۴). به موجب ماده ۳ اساسنامه، سازمان اینترپل و کشورهای عضو در چارچوب همکاریهای پلیسی متقابل، از هرگونه مداخله در اموری که ماهیت سیاسی، نظامی، مذهبی و نژادی داشته باشد، منع شده‌اند(همان، ص۵۵).
‌ «پل نزبیت» اهل کشور هنگ کنگ زمانی که ریاست گروه جرایم سازمان یافته سازمان پلیس جنایی (اینترپل) را عهده دار بود، در خصوص تفکیک این نوع جرایم دسته بندی را در سه مقوله مطرح کرده است که عبارتند از: اولین مقوله، حالت سنتی است، برخی از سازمان های معروف نظیر مافیا و کارتل‌های کلمبیایی و نیز گروه ژاپنی یاکوزا، گروه چینی ترایاد و گروه فرشتگان جهنمی الهام گرفته از امریکا را می‌توان در زمره گروه سنتی قرار داد(مخدوم،۱۳۸۷، ص ۱۰۰).
دومین دسته جنایات سازمان یافته فراملی امروزه چیزی است که نزبیت آن را «حرفه‌ای ها» می‌نامد. حرفه‌ای‌ها دارای سلسله مراتب فرماندهی هستند؛ اما دارای سازمان دائمی نیستند. آنها برای انجام کاری ویژه یا کارهایی شکل می‌گیرند و سپس برای همیشه ناپدید می‌شوند و یا چنانچه در آینده برای انجام کار مشابهی فراخوانده شوند، یعنی دوباره تشکیل گروه می‌دهند.
دسته سوم جنایات سازمان‌یافته فراملی امروزی از گروه‌های قومی جدید هستند که قطعاً در صحنه بین‌المللی گسترش می‌یابند. آنها از حمایت‌های قوم خود برخوردار هستند (بیابانی، پاییز ۱۳۸۸، صص ۸ – ۷).
با عنایت به اهم مأموریتها و اهداف سازمان پلیس بین‌الملل و همچنین تفکیک جنایات سازمان‌یافته فراملی می‌توان نقش و وظایف عمده پلیس بین‌الملل را در درجهت پیشگیری از بروز جنایات سازمان یافته فراملی را در موارد زیر خلاصه کرد:

پشتیبانی عملیاتی از نیروهای پلیس در تمامی کشورهای عضو از طریق تبادل اطلاعات

همکاری نیروهای پلیس کشورهای عضو در جهت ارتقای امنیت بین‌المللی

تدوین و صدور بولتن های تخصصی در زمینه جرایم بین المللی

برگزاری سمینارها و کنفرانس های بین المللی در زمینه های فنی و تخصصی پلیس

ایجاد ارتباط و هماهنگی با مراجع قضایی کشورها در رابطه با مجرمین متواری از کشوری به کشور دیگر

آسیب‌شناسی قوانین و مقررات اجرایی مرتبط با جنایات سازمان یافته (گفتگو با بتولی، سایت همشهری آنلاین).

ایجاد ارتباط سریع و آنی با کشورهای عضو در موقعی که ارزش حیاتی دارد

استرداد مجرمین

هماهنگ کردن پلیسهای کشورهای عضو در جهت مبارزه با جنایات سازمان یافته فراملی
جرم سازمان یافته،حتی به شکل داخلی،خطرات فراوانی را برای جوامع مختلف ایجاد می نماید.با توجه به جمع شدن امکانات ،استعدادها و نیروها در یک نقطه و انسجام و تشکلی که مجرمین سازمان یافته از آن برخوردارند و قدرت و ثروتی که اینگونه سازمان های تبهکار می توانند پس از مدتی فعالیت به دست آورند و از آن در جهت اشاعه فعالیتهای مجرمانه خود بهره گیرند،تاثیر سوء این نوع جرم بر امنیت جوامع و اقتصاد آنها و حتی اساس حکومتها و بنیانهای اخلاقی جوامع بسیار فراتر از تاثیر اندک جرایم فردی است (میرمحمدصادقی،۱۳۸۶، ص ۱۹۱).
با عنایت به اینکه معمولا این جرایم با انگیزه منفعت‌طلبی یا انگیزه‌های سیاسی برای کسب قدرت انجام می‌شود (همایش سراسری قوه قضاییه، قابل دسترس در سایت فرارو) لذا عزم نیروهای پلیس و پلیس بین الملل در جهت مبارزه با آن از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
۲-۴)علل گسترش جرائم سازمان یافته در عرصه بین الملل
بر اساس گزارش های سازمان ملل متحد، آمار جرایم سازمان یافته در حال افزایش است. با توجه به این مطلب این سؤال به ذهن تبادر می کند که چه عواملی موجب رویکرد روز افزون مجرمان به این گونه جرایم است. پاسخ به این سؤال را باید درماهیت جرایم سازمان یافته و ویژگی های آن و ساختار سازمان های مجرمانه جست وجو کرد. از طرف دیگر، وضعیت جرایم سنتی و ابزار مقابله با این نوع جرایم نیز تا حد قابل توجهی به یافتن علت روی گردانی از جرایم سنتی و اقبال به سوی جرایم سازمان یافته کمک می کند.
به طور مختصر می توان عوامل زیر را در گسترش جرایم سازمان یافته در جامعه دخیل دانست: