تصمیمات مربوط به «سایر مسایل به جز آیین کار» با اکثریت کیفی یعنی با تعداد اعضاء به طوری که هیچ یک از اعضاء دائم شورای امنیت رای منفی نداده باشند، صورت می گیرد. در چنین مواردی حتی اگر 14 عضو شورای امنیت در مورد خاص رای مثبت دهند و یک عضو دائم رای منفی دهد، تصمیمی در آن مورد اتخاذ نخواهد شد و در واقع به چنین عملی حق وتو گویند.
دیگر مسایل ماهوی که لازمه اجرای آن مستلزم کسب اکثریت کیفی هستند، می توان به حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات، اقدامات تنبیهی، مقررات مربوط به تعلیق و اخراج یک عضو سازمان ملل، روابط شورای امنیت با مجمع عمومی و انتخاب دبیر کل را بر شمرد. [43]
مبحث سوم:
آیین کار شورای امنیت:
ماده 28 منشور ملل متحد مقرر می دارد:

شورای امنیت به نحوی تشکیل خواهد شد که بتواند دائما قادر به انجام وظایف خود باشد و بدین منظور هر یک از اعضای شورای امنیت در کلیه اوقات نماینده ای در مقر سازمان خواهد داشت.
شورای امنیت جلساتی به فواصل معین خواهد داشت و هر یک از اعضای شورا در صورتیکه مایل باشد می تواند توسط یکی از اعضای دولت خود یا نماینده ای که مخصوصا بدین منظور تعیین گردیده است در آن جلسات شرکت نمایند.
شورای امنیت می تواند جلسات خود را در جاهایی غیر از مقر سازمان که برای تسهیل انجام وظایف خود مناسب بداند تشکیل دهد.
جلسات شورای امنیت:
جلسات شورای امنیت را می توان به دو نوع ادواری و غیر ادواری تقسیم کرد.
جلسات ادواری: جلسه ادواری شورای امنیت سالی دو بار و در مواقعی که شورای مذکور تعیین می کند برگزار خواهد شد.
جلسه غیر ادواری: جلسه غیر ادواری شورا در هر زمان که شرایط و مقتضیات زمان ایجاب نماید تشکیل خواهد شد که البته این قاعده و اصول همواره مورد رعایت شورای امنیت نبوده است.
جلسات شورا به درخواست هریک از اعضای شورای امنیت و یا توصیه مجمع عمومی یا دبیر کل به دعوت رئیس شورا تشکیل خواهد شد و یا هرگاه اختلاف یا وضعیتی[44] توجه شورا را به آن معطوف نماید، رئیس شورا دعوت به تشکیل جلسه خواهد نمود.
جلسات شورای امنیت علنی است مگر آن که به نحو دیگری تصمیم گرفته شود. البته هرگونه توصیه به مجمع عمومی درباره تعیین دبیر کل باید در جلسات علنی مورد بحث قرار گیرد. [45]
سوابق رسمی جلسات علنی شورا و همچنین اسناد منظم به آن بایستی در اسرع وقت ممکن به زبانهای رسمی منتشر شوند. در خصوص جلسات غیر علنی دبیر کل یک اعلامیه خبری صادر خواهد کرد. نمایندگان اعضای ملل متحد که در جلسات غیر علنی شرکت کرده اند حق دارند در تمام مواقع به سوابق جلسات در دفتر کل مراجعه کنند.
شورای امنیت می تواند در هر زمان اجازه دسترسی به این سوابق را به نمایندگان مجاز سایر اعضای ملل متحد اعطا نماید. دبیر کل باید سالی یک بار لیستی از پرونده ها و اسنادی که تا آن زمان محرمانه تلقی شدهاند را به شورای امنیت تقدیم کند.
شورای امنیت باید تصمیم بگیرد که کدام یک از این مدارک باید در دسترس اعضای ملل متحد قرار گیرد و در چه مدتی باید به اطلاع عموم برسد و کدام یک باید هم چنان محرمانه باقی بماند. [46]
مبحث چهارم:
دستور کار شورای امنیت
دبیر کل بلافاصله توجه کلیه نمایندگان شورای امنیت را به تمامی مراسلات واصله از دولتها، نهادهای ملل متحد و یا خود دبیر کل درباره هر مطلب که قابل بررسی در شورای امنیت طبق مقررات منشور باشد، جلب خواهد نمود. دستور کار موقت برای همه جلسه شورای امنیت توسط دبیر کل تنظیم و به تصویب شورای امنیت خواهد رسید. دستور کار موقت برای هر جلسه باید حداقل سه روز قبل از جلسه توسط دبیر کل به نمایندگان در شورای امنیت ابلاغ شود ولی در شرایط اضطراری می تواند همزمان با اطلاعیه جلسه ارسال شود. اولین موضوع دستور کار موقت هر جلسه شورا تصویب دستور کار خواهد بود. چنانچه هر بندی از دستور کار در جلسه مربوط رسیدگی نشود موضوع به خودی خود در دستور کار جلسه بعدی قرار خواهد گرفت مگر آنکه شورا به گونه ای دیگر تصمیم بگیرد. [47]
مبحث پنجم:
ریاست شورای امنیت و اداره امور آن
الف- ریاست شورا
ریاست شورا به ترتیب نوبت و بر حسب حروف الفبای انگلیسی نام دولتهای عضو شورای امنیت خواهد بود. دوره ریاست هریک از روسا یک ماه تقویمی خواهد بود. هرگاه رئیس شورا در حین رسیدگی به مساله خاصی که مستقیما مرتبط با دولتی است که وی نمایندگی آن را دارد، مقتضی بداند که برای حسن اجرای مسئولیت های ریاست شورا، نباید بر شورای امنیت ریاست کند و مراتب را به شور

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.
ا خاطر نشان خواهد کرد. در چنین صورتی کرسی ریاست به نماینده دولت بعدی به ترتیب حروف الفبای انگلیسی محول خواهد شد.
ب- اداره امور شورای امنیت؛
رئیس شورا نمایندگان را به ترتیب تمایل به ابراز نقطه نظرات خود دعوت به صحبت خواهد کرد. شورا می تواند کمیسیون یا کمیته و یا مخبری را برای هر مساله خاص تعیین کند. رئیس شورا می تواند به مخبر مربوطه حق تقدم بدهد. چنانکه نماینده ای اخطار نظام نامه ای بدهد، رئیس شورا باید بلافاصله حکم خود را صادر کند. گر این حکم مورد ایراد قرار گیرد رئیس باید قضاوت خود را در شورای امنیت جهت اخذ تصمیم فوری مطرح کند و حکم رئیس مادام که نقض نشده باشد، معتبر است.
قطعنامه های پیشنهادی، اصلاحیه ها و پیشنهاد های نظام نامه های ماهوی[48] معمولا باید به صورت کتبی به نمایندگان داده شود.[49]
پیشنهاد نظام نامه ای اصلی و پیش نویس قطعنامه ها به ترتیب ارائه، حق تقدم خواهد داشت.
تعلیق جلسه، تعطیل موقت جلسه، موکول کردن جلسه به روز و ساعت مشخص، تعویق شور و مذاکره درباره مساله به تاریخ مشخص و یا معین و معرفی اصلاحیه، هر پیشنهاد نظام نامه ای یا پیش نویس قطعنامه هنگامی که درباره آن رای گیری نشده است می تواند پس گرفته شود. هر عضو ملل متحد که در شورای امنیت عضویت ندارد پس از تصمیم شورای امنیت می تواند در مباحثات مربوط به هر مطلبی که در شورا مطرح است بدون داشتن حق رای شرکت کند. شورای امنیت وقتی چنین تصمیمی را اتخاذ خواهد کرد که دریابد مباحثات در منافع آن عضو تاثیر دارد و یا آن عضو توجه شورای امنیت را به آن مطلب معطوف دارد.[50]
گفتار دوم:
وظایف و اختیارات شورای امنیت
وظایف شورای امنیت در مواد 24 تا 26 منشور مشخص گردیده است. به منظور تامین اقدام سریع و موثر از طرف ملل متحد اعضای آن مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین المللی را به شورای امنیت واگذار می نماید و مراقبت می کنند که شورای امنیت در اجرای وظایفی که به موجب این مسئولیت برعهده دارد، از طرف آنها اقدام نماید.
شورای امنیت در اجرای این وظایف بر طبق مقاصد و اصول ملل متحد عمل می کند. اختیارات مخصوصی که برای انجام وظایف مذکور به شورای امنیت واگذار شده عبارتند از:

حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات[51]
اقدام در موارد تهدید علیه صلح، نقض صلح و اَعمال تجاوز[52]
قراردادهای منطقه ای[53]
نظام قیمومت بین المللی[54]
1- حل و فصل مسالمت آمیز اختلافات:
طرفین هر اختلاف، که ادامه آن محتمل است حفظ صلح و امنیت بین المللی را به خطر اندازد باید قبل از هر چیز از طریق مذاکره، میانجیگری، سازش، داوری، رسیدگی قضایی و توسل به موسسات یا ترتیبات منطقه ای یا سایر وسائل مسالمت آمیز بنا به انتخاب خود راه حل آن را جستجو نمایند. [55]
شورای امنیت در صورت اقتضا از طرفین اختلاف خواهد خواست که اختلافات خود را با شیوه های مزبور حل و فصل نمایند.
شورای امنیت می تواند هر اختلاف یا وضعیتی را که ممکن است منجر به یک اصطکاک بین المللی گردد یا اختلافی ایجاد نماید با این هدف که تعیین نماید آیا محتمل است که ادامه اختلاف یا وضعیت مزبور حفظ صلح و امنیت بین المللی را به خاطر بیاندازد، مورد رسیدگی قرار دهد. [56]
هر عضو ملل متحد می تواند توجه شورای امنیت یا مجمع عمومی را به هر اختلاف یا وضعیتی جلب نماید.
هر کشوری که عضو ملل متحد نیست می تواند توجه شورای امنیت یا مجمع عمومی را به اختلافی که خود در آن طرف باشد جلب نماید. [57] در صورتی که طرفین دعوی نتوانند اختلاف خود را حل و فصل کنند باید آن را به شورای امنیت ارجاع نمایند. [58]
در صورتی که کلیه طرفهای هر اختلاف درخواست نمایند، شورای امنیت می تواند به منظور حل مسالمت آمیز اختلاف به طرفهای اختلاف توصیه هایی بنماید. [59]
شورای امنیت وجود هر گونه تهدید علیه صلح, نقض صلح، یا عمل تجاوز را احراز و توصیه هایی خواهد نمود یا تصمیم خواهد گرفت که برای حفظ صلح یا اعاده آن و امنیت بین المللی به چه اقداماتی باید مبادرت شود. [60]
به منظور جلوگیری از وخامت وضعیت، شورای امنیت می تواند توصیه هایی بنماید یا درباره اقداماتی که باید معمول گردد تصمیم بگیرد و از طرفهای ذینفع بخواهد اقدامات موقتی را که شورای امنیت ضروری یا مطلوب تشخیص می دهد انجام دهند. اقدامات مذکور به حقوق یا دعاوی یا موقعیت طرفهای ذینفع لطمه ای وارد نخواهد کرد و شورای امنیت تخلف در اجرای اقدامات موقتی را چنانکه باید و شاید در نظر خواهد گرفت. [61]a> شورای امنیت می تواند تصمیم بگیرد که برای اجرای تصمیمات خویش لازم است به چه اقداماتی که متضمن استعمال نیروهای مسلح نباشد، دست بزند. همچنان که می تواند از اعضای ملل متحد بخواهد که به این قبیل اقدامات مبادرت ورزند این اقدامات ممکن است شامل متوقف ساختن تمام یا قسمتی از روابط اقتصادی و ارتباطات راه آهن، دریایی، هوایی، پستی، تلگرافی، رادیویی و سایر وسایل ارتباط و قطع روابط سیاسی باشد[62]. در صورتی که شورای امنیت تشخیص دهد که اقدامات فوق(پیش بینی شده در ماده 41) کافی نخواهد بود یا ثابت شده باشد که کافی نیست می تواند به وسیله نیروهای هوایی، دریایی یا زمینی[63] به اقدامی که برای حفظ یا اعاده صلح و امنیت بین المللی ضروری است مبادرت ورزد. این اقدام ممکن است مشتمل بر تظاهرات و محاصره و سایر عملیات نیروهای هوایی، دریایی یا زمینی اعضای ملل متحد باشد.[64]
عکس مرتبط با اقتصاد
کلیه اعضای ملل متحد به منظور شرکت در حفظ صلح و امنیت بین المللی متعهد می شوند که نیروهای مسلح، کمک و تسهیلات منجمله حق عبور لازم برای حفظ صلح و امنیت بین المللی را بنا به درخواست شورای امنیت و بر طبق موافقت نامه یا موافقت نامه های خاص در اختیار شورای امنیت قرار دهد و در این موافقت نامه یا موافقتنامه های فوق تعداد و نوع نیروها، درجه آمادگی آنها و ماهیت تسهیلات و کمک هایی را که باید بعمل آید معین می نماید و مذاکرات مربوط به موافقت نامه های فوق به ابتکار شورای امنیت هرچه زودتر صورت خواهد گرفت و این موافقت نامه ها بین شورای امنیت و اعضای شورای امنیت و گروه هایی از اعضاء منعقد خواهد گردید و دولتهای امضا کننده باید آنرا بر طبق مقررات قوانین اساسی خود تصویب نمایند. [65]
هرگاه شورای امنیت تصمیم به استفاده از زور بگیرد قبل از آنکه از عضوی که در شورا نماینده ندارد درخواست تدارک نیروهای مسلح را برای انجام تعهدات نماید، عضو مزبور را در صورت تمایلش به شرکت در تصمیمات شورای امنیت مربوط به استفاده از قسمت هایی از نیروهای مسلح آن عضو دعوت نماید[66].
برای اینکه سازمان ملل متحد قادر به انجام اقدامات فوری نظامی باشد اعضاء باید قسمت هایی از نیروی هوایی خود را به طوریکه قابل استفاده فوری برای عملیات اجرایی دسته جمعی بین المللی باشد، آماده نگهدارند.
مقدار و درجه آمادگی این قسمت ها و طرح های عملیات دسته جمعی آنان در حدود مقرر در موافقت نامه یا موافقت نامه های ویژه توسط شورای امنیت و یا کمیته ستاد نظامی تعیین خواهد شد. [67]
برای حفظ صلح و امنیت بین المللی و همچنین برای بکارگیری و فرماندهی نیروهای مسلحی که در اختیار شورا قرار داده شده و نیز تنظیم تسلیحات و خلع سلاح احتمالی، یک کمیته ستاد نظامی تاسیس می شود، این کمیته مرکب از روسای ستاد اعضای دائم شورای امنیت یا نمایندگان آنها خواهد بود.
هرگاه حسن اجرای وظایف کمیته ستاد نظامی شرکت عضوی از اعضای ملل متحد را که در کمیته، نماینده دائم ندارد ایجاد نماید آن عضو از طرف کمیته ستاد نظامی برای شرکت در کارها دعوت خواهد شد. [68]
کمیته ستاد نظامی تحت نظر شورای امنیت مسئول هدایت سوق الجیشی هر یک از نیروهای مسلحی که در اختیار شورا قرار دارد خواهد بود. [69]
هرگاه شورای امنیت اقدامات احتیاطی یا قهری علیه کشوری معمول دارد هر کشور دیگر که خود را مواجه با مشکلات اقتصادی خاصی ناشی از اجرای آن اقدامات بیابد اعم از اینکه عضو ملل متحد باشد یا نباشد، حق خواهد داشت در مورد حل آن مشکلات با شورای امنیت مشورت نماید[70]. در صورت وقوع حمله مسلحانه علیه یک عضو ملل متحد تا زمانیکه شورای امنیت اقدامات لازم برای حفظ صلح و امنیت بین المللی را به عمل آورد هیچیک از مقررات این منشور به حق ذاتی دفاع از خود، خواه فردی یا دسته جمعی لطمه ای وارد نخواهد کرد. اعضاء باید اقداماتی را که در اعمال این حق دفاع از خود به عمل می آورند فورا به شورای امنیت گزارش دهند. این اقدامات به هیچ وجه در اختیار و مسئولیتی که شورای امنیت بر طبق این منشور دارد(و به موجب آن برای حفظ و اعاده صلح و امنیت بین المللی و در هر موقع که ضروری تشخیص دهد اقدام لازم به عمل خواهد آورد) تاثیر نخواهد داشت. [71]
بنابراین شورای امنیت مسئولیت اولیه حفظ صلح و امنیت بین المللی را عهده دار است. [72]
شورای امنیت در اجرای وظایف اصلی خود به دو طریق عمل می کند:

مداخله مسالمت آمیز
مداخله قهرآمیز یا اتخاذ روش های اجبار کننده
مداخله مسالمت آمیز: شورای امنیت با شیوه های مسالمت آمیز به حل اختلافاتی می پردازد که احتمال می رود که حفظ صلح و امنیت بین المللی را به مخاطره بیاندازد.
مداخله قهرآمیز یا اتخاذ روش
های اجبار کننده: پس از شکست مرحله اول شورای امنیت به اقدامات نظامی و قهر آمیز روی می آورد. [73]
با توجه به موارد معنونه می توان مهمترین وظایف و توانایی های شورای امنیت در چارچوب مصوبات منشور ملل متحد را اینگونه برشمرد؛

حفظ و نگهداری صلح و امنیت جهانی بر اساس اصول و اهداف سازمان ملل
رسیدگی به هرگونه مجادله که می تواند به اختلافات بین المللی منجر شود.
پیشنهاد روش هایی برای تعدیل این مناقشات یا عنوان کردن شرایطی برای رسیدن به توافق طرح و تنظیم برنامه هایی برای ایجاد سیستم تعدیل جنگ افزار
صدور حکم درباره وجود و یا عدم وجود عامل تهدید کننده صلح یا اعمال تجاوز گرانه و تصمیم گیری درباره چگونگی برخورد با آن.
فراخوان اعضاء برای اعمال اقداماتی چون تحریم اقتصادی یا هرگونه اقدام دیگری که بدون اعمال زور، موجب جلوگیری یا قطع عملیات تجاوز کارانه شود.
حمله نظامی علیه متجاوزین