۳-۱۱-۴- توریسم جنسی ۷۸
۳-۱۱-۵- اهداف تجارت انسانی ۷۹
۳-۱۱-۶- رویکرد حقوقی ایران نسبت به جرم تجارت انسان ۸۰
۳-۱۱-۷- مستندات فقهی جرم قاچاق انسان ۸۹
۳-۱۲- مجازات فحشاء در فضای سایبری (پورنوگرافی) ۹۴
۳-۱۲-۱- مفهوم و پیشینه پورنوگرافی ۹۴
۳-۱۲-۲-مبانی فقهی پرونوگرافی ۹۹
۳-۱۲-۳- مصادیق حقوقی پورنوگرافی ۱۰۳
۳-۱۲-۴- مجازات پورنوگرافی رایانه ای ۱۱۵
۳-۱۳- سایر مصادیق مفسدفیالارض ۱۱۷
۳-۱۳-۱- مرتکبان ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری ۱۱۷
۳-۱۳-۲- اخلالگران اقتصادی ۱۱۸
عکس مرتبط با اقتصاد
۳-۱۳-۳- جاعلان اسکناس ۱۱۹
۳-۱۳-۴- جرائم نیروهای مسلح ۱۲۰
۳-۱۳-۵- محتکران و گرانفروشان ۱۲۲
فصل چهارم: نتیجه گیری
نتیجه گیری………………………………………………………………………………………………………………………۱۲۵
منابع و مآخذ……………………………………………………………………………………………………………………..۱۲۸
منابع فارسی……………………………………………………………………………………………………………………..۱۲۸
منابع عربی……………………………………………………………………………………………………………………….۱۳۰
منابع لاتین……………………………………………………………………………………………………………………….۱۳۴
چکیده:
از مصادیق جرائمی که در فقه، مجازات قتل برایش در نظر گرفته شده است، افسادفیالارض است. افساد فیالارض از عناوینی است که در مبانی فقهی اعم از آیات قرآن کریم مانندآیات ۳۲ و ۳۳ سوره مائده که مستقیما به موضوع افساد اشاره دارند و یا آیات مربوط به فتنه و وجوب قتال تا رفع فتنه و نیز روایات مکرر به کار رفته که حکم جزایی خاصی برای آن ذکر شده و با تعابیر مختلفی از آن یاد شده است. لذا درک حدود موضوع این جرمو مقدار گسترش آن و اینکه حکم و مجازاتافسادفیالارضچیست از لازم ترین و حساس ترین مباحث فقهی وحقوقی بشمار می رود. لذا رسیدن به استنباطی روشن و قوی در این زمینه می تواند تأثیر مهمی را در حقوق جزا و اجرای حدود در مورد مفسدفیالارض داشته باشد که در پرتو آن معلوم خواهد شد که افسادفیالارض صرفاً بر مصادیق مندرج در فقه اطلاق می شود یا بر مرتکبان جرایم نوپدید مانند مجرمان فضای سایبری و … نیز صدق می نماید؟. بابرسی مبانی فقهی جرم افساد فی الارض به این نتیجه می رسیم که علاوه بر جرایم مندرج در مبانی فقهی می توان عناوین مفسدفیالارض را بر مصادیق جرایم نوپدید مانند قاچاقچیان انسان، اشاعه کنندگان مصادیق فحشاء در فضای سایبری ، تولید،توزیع و فروشندگان مواد مخدر اعم از صنعتی و سنتی و… نیز تسری داد و حکم مذکور را در مورد این مجرمان به عنوان مفسدفیالارض به اجراء گذاشت. بنابراین در این تحقیق ضمن بررسی مبانی فقهی و نظرات فقها در این باره به رویکرد سیاست کیفری قانونگذار نیز در مورد این جرم و تطبیق و تشریح چگونگی عناصر مادی و معنوی آن و تناسب میان جرم ارتکابی و مجازاتهای قانونی و شرعی مفسد فی الارض خواهیم پرداخت.
پایان نامه رشته حقوق
واژگان کلیدی:مفسدفیالارض، تعزیرات،حدود، فقه امامیه، حقوق ایران.
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱- مقدمه:
در قوانین موجود، گاه عنوان افساد در کنار محاربه و گاه به عنوان جرمی مستقل مطرح شده و در مورد اخیر، گاه مجازات مفسد به صورت دقیق و روشن بیان شده و گاه بدون تصریح به مجازات او، به همین مقدار بسنده شده است که مرتکب به مجازات مفسد یا محارب محکوم خواهد شد. گاه نیز قانونگذار، عنوان مجرمانه عمل را محاربه قرار داده، لکن از جرم مزبور، افسادفیالارض را اراده کرده است.
در متون فقهی نیز ـ جزء در موارد محدودی ـ بحث خاصی از افساد اختصاص داده نشده، بلکه در لابلای مباحث فقهی، گاه علت مجازات قتل برخی از مجرمان؛ مفسدفیالارض بودن مرتکبان عنوان شده است. برجسته نبودن عنوان افساد در متون فقهی و طرح مباحث آن در ضمن موضوعات دیگر، موجب بروز این شبهه شده است که اصولاً جرمی تحت عنوان افسادفیالارض وجود ندارد. لذا علی رغم آنکه موضوع افساد و مصادیق آن، مورد توجه برخی فقهاء و حقوقدانان قرار گرفته است، اما در هیچ یک از منابع موجود فقهی و حقوقی، بحث مبسوطی از مصادیق، گستره و ارکان جرم افساد ـ چنان که شایسته چنین جرم با اهمیتی است ـ به عمل نیامده است. از این رو تحقیق حاضر در جهت تبیین فقهی و حقوقی جرم افساد به نگارش درآمده است تا کوشش نویسندگان قبلی را که در این زمینه قلم زده اند، گامی به پیش برد و کامل تر نماید. بنابر این نگارنده این تحقیق تلاش نموده تا ضمن بیان مصادیق فقهی جرم مفسد فی الارض، مصادیق جرایم نوپدید چون پرونوگرافی(Poronograpy)، عوامل توزیع و تولید و فروش مواد مخدر و روانگردها و قاچاقچیان انسان- البته قاچاق انسان غیر از فروش انسان آزاد که در متون فقه مطرح شده است- را نیز مطرح و بتواند آن را جزو مصادیق این جرم درآورد و حقوق کیفری قانونگذار را در این مورد بازگو نماید که امیدوار است در تدوین مطالب و تشریح موضوعات از خطای احتمالی مصون و در نیل به قول صواب موفق بوده باشد.
۱-۲- بیان مسأله
فقه جزایی اسلام و حقوق موضوعه ایران برای مفسدفیالارض مجازات مرگ را در نظر گرفته و مصادیق آنرا نیز برشمرده است.تعیین مجازات مرگ یا همان قتل مجرم از سنگین ترین مجازات مقرره در احکام قضایی اسلام است و خود نشان دهنده عمق جنایت و سنگینی بار مجازات است لذا مفسد فی الارض نیز که محکوم به مرگ است بدلیل انتساب جنایتی بزرگ و نابخشودنی است. با نگاهی به آیات قرآن کریم و روایات وارده در این خصوص در می یابیم که مفسدفیالارض به مجرمین جرایمی مانند تکرار قتل بندگان و غیرمسلمانان، آتش کشنده منازل، نباش، آدم ربا و آدم فروش، ساحر، محارب و… اطلاق می گردد.
حال پرسشی که پیش می آید این است که آیا به عناوین مجرمانه نوپدید مانند قاچاق انسان، پرونوگرافی، قاچاق موادمخدر اعم از صنعتی و سنتی و… نیز عنوان مفسدفیالارض صدق می کند؟ تحقیق حاضر ضمن پرداختن به مبانی فقهی جرم مفسدفیالارض و بیان نقطه نظرات فقها در این باره، به این پرسش ها نیز پاسخ خواهد داد که آیا امکان تسری مصادیق نوپدید جرایم یاد شده تحت شمول مصادیق مجرمانه مفسدفیالارض امکان دارد؟ قوانین و مقررات جزایی ایران چه رویکردی بدین موضوع دارند؟ آیا تناسب میان جرم ارتکابی و مجازات انتسابی وجود دارد؟ فرضیه اصلی تحقیق مبتنی بر این نظریه است که علاوه بر مصادیق مذکور در متون فقه جرایم نوپدید که ذکر آن گذشت بلحاظ تشابه عناصر مادی و معنوی جرم و اشتراک نظرات فقهای معاصر و حقوقدانان مبرز بتوان جرایم نوپدید مذکور را جزو مصادیق جرم مفسد فی الارض دانست و مجازات معین شده را در موردش اجرا گذاشت لذا این تحقیق بر آن است که به تبیین و تشریح همه موارد فوق پرداخته و نتیجه مطلوب را ضمن بیان نقطه نظرات فقهی و حقوقی حاصل نماید.
۱-۳- سؤالات تحقیق
الف) مفسدفیالارضچه کسی است؟ جرم افسادفیالارض چیست؟
ب)باتوجه به مفسده بودن جرایم نوپدید مانند پورنوگرافی،قاچاق انسان،مواد مخدر صنعتی و…آیا می توان مجازات مفسدفیالارض را به عناوین مذکور تسری داد؟
ج) آیا تناسب میان جرم ارتکابی با مجازات مفسدفیالارض در سیاست کیفری قانونگذار برقرار است؟
۱-۴- فرضیات تحقیق
الف) مفسدفیالارض مصداق آیات ۳۲ و۳۳ سوره مائده بوده و مجازاتش قتل است.
ب) مصادیق مفسدفیالارض قابل تسری به جرایم نوپدید مانند مجرمین فضای سایبری، قاچاقچیان انسان و… بوده و منحصر به موارد ذکر شده در متون فقه نیست.
ج) قانون جزای اسلام و حقوق جزای ایران مجازات مفسدفیالارض را متناسب با جرم تشریحی و ارتکابی در نظر گرفته و میان عناصر مادی و معنوی جرم و مجازات مقرره تناسب برقرار است.
۱-۵- اهداف و ضروریات تحقیق
الف) تبیین موضوع افسادفیالارض و بررسی آیات و روایات در این خصوص.
ب) شرح و بررسی مجازات های مندرج در قانون و ذکر مصادیق جرایم نوپدید و چگونگی تسری صدق عنوان مذکور به افسادفیالارض.
ج) لزوم بازنگری در قوانین مختلف مربوط به جرم مفسدفیالارض و تطبیق و تحلیل مقررات و مجازات های مندرج در این مورد.
۱-۶- پیشینه تحقیق
تحقیقات انجام شده در خصوص موضوع مذکور را به شرح زیر می توان بر شمرد:
آقای بای،حسینعلی (۱۳۸۵) در کتابی با عنوان مستندات فقهی جرم انگاری افساد فی الارض به موضوع افسادفی الارض و تحلیل و بررسی مبانی فقهی جرم مذکور پرداخته اند.
آقای حبیب زاده،محمد جعفر(۱۳۷۹) در کتاب محاربه در حقوق کیفری ایران به محاربه بعنوان یکی از جرایم افساد فی الارض پرداخته اند.
آقای مومن قمی،محمد(۱۳۸۹) در کتاب مجازات محارب و مفسدفی الارض به مبانی فقهی و نیز مجازاتهای قانونی مفسدفی الارض پرداخته اند.
۱-۷- روش تحقیق
روش تحقیق این مجموعه تحلیلی توصیفی با کمک ابزار کتابخانه ای خواهد بود. نگارنده تحقیق ضمن هدایت استاد محترم راهنما به تدوین و تشریح مطالب در فصول بهم پیوسته و موضوعات مرتبط با هم خواهد پرداخت.
فصل دوم
مبانی و مفاهیم
مفسدفیالارض
۲-۱- تبیین لغوی مفسدفیالارض
در این فصل از تحقیق نگارنده کوشیده ضمن تبیین معنا و مفهوم مفسدفیالارض به تشریح آیات و روایات در خصوص این جرم بپردازد.مفسد از فساد ریشه می گیرد لذا تبیین این اصطلاح پیش فرض مباحث آتی خواهد بود.
۲-۱-۱- فساد
در ۴۹ آیه از آیات قرآن کریم، مشتقات واژه «فسد» استعمال شده است که نشانه اهمیت این موضوع است. فساد به معنی نقیض صلاح و ضدصلاح به کار رفته است (فراهیدی، ۱۴۰۹: ۲۳۱؛ جوهری، ۱۴۲۰، ۲: ۱۲۴؛ این منظور، ۱۹۹۷، ۵: ۱۲۸؛ فیروزآبادی، ۱۴۲۴: ۲۷۷). همچنین واژه «فسد» و «فساد» به معنای زوال صورت از مادّه (خوری، ۱۳۷۴، ۴: ۱۶۳) تغییر، بطلان و اضمحلال (زبیدی، ۱۴۱۴، ۵: ۱۶۴) لهو و لعب (خوری، همان، ۴: ۱۶۳) قحط و خشکی (طریحی، ۱۳۷۵، ۳: ۱۲۱؛ ابن منظور، همان، ۱۲۹) و گرفتن مال به صورت ظالمانه (فیروزآبادی، همان، ۲۷۷) به کار رفته است که همگی این معانی را می توان از مصادیق معنای نخست (ضد صلاح) برشمرد، راغب، فساد را به معنای خارج شدن، شیء از حالت اعتدال دانسته و می نویسد: «الفساد خروج الشیء عن الاعتدال، قلیلاً کان الخروج عنه او کثیراً و یضاده الصلاح و یستعمل ذلک فی النفس و البدن و الاشیاء الخارجه عن الاستقامه» (راغب، ۱۴۱۲: ۶۳۶).یعنی فساد خروج شی از اعتدال است چه خروجش کم باشد چه زیاد و ضدآن صلاح است و بکار می رود در نفس و بدن و اشیاء خارجی درباره استقامت. تعریفی که راغب از فساد ارائه می دهد، به نظر می رسد تعریف جامعی است که مصادیق دیگر فساد را نیز در خود جای می دهد. تتبع در آیات قرآن نیز مؤید کلام راغب است؛ زیرا به رغم آنکه فساد در آیه «ظهر الفساد فی البر و البحر بما کسبت ایدی الناس» (روم: ۴۱) به معنای قحط و خشکی و در آیه «للذین لا یریدون علواً فی الارض و لا فساداً» (قصص: ۸۳) به معنای گرفتن مال دیگری به قهر و غلبه و به صورت ظالمانه و در آیه «لو کان فیهما الهه الا الله لفسدتا» (انبیاء: ۱۲۱) به معنای بطلان و اضمحلال به کار رفته است، لیکن قدر جامع همگی آنها تحقق امری بر ضد صلاح و خارج شدن امر از حالت اعتدال است.
با توجه به معنای لغوی فساد می توان قتل، کفر، ظلم، جنگ، تضییع حقوق دیگران و اخلال در احکام الهی، قوانین و مقررات اسلامی را که همگی ضد اصلاح اند، از مصادیق افساد برشمرد.
۲-۱-۲- فی الارض
با وجود روشن بودن معنای این عبارت، در مورد اینکه مقصود از «فی الارض» چیست، دو احتمال وجود دارد: احتمال نخست آن است که محل حلول فساد و ظرف ارتکاب این گناه کره خاکی زمین است. به این ترتیب افسادفیالارض بر هر گناهی که در روی زمین صورت گرفته باشد، صادق خواهد بود؛ هر چند گناهی کوچک و در محلی دور از چشم دیگران ـ مثلاً خانه ای ـ بوده و اثر تخریبی آن از همان محدوده کوچک فراتر نرود. احتمال دیگر آن است که قید «فی الارض» کنایه از گستردگی عمل مرتکب و گویای برپا کردن فساد در منطقه یا ناحیه ای از زمین باشد. این احتمال با برداشت مفسران و فقهاء ـ چنان که خواهد آمد ـ و نیز فهم عرفی از این عبارت مناسب تر است. (بای، ۱۳۸۵: ۳۲).
واژه فی الارض در آیات ۳۲ و ۳۳ سوره مائده که تفصیل آن متعاقباً خواهد آمد ذکر شده، لذا در چگونگی جمع بین دو آیه ۳۲ و ۳۳ سوره مائده دو قول وجود دارد. براساس قول نخست «فساد فی الارض» که در آیه ۳۲ آمده است، با «یسعون فی فی الارض فساداً» که در آیه ۳۳ آمده است، به یک معنا بوده و عبارت «یسعون فی الارض فساداً» به معنای «یفسدون فی الارض فساداً» می باشد. براساس قول دیگر که به احتیاط نزدیکتر است، عبارت آیه ۳۳،بیان شرط «افسادفیالارض» است؛ این گونه که علاوه بر تحقق «فساد فی الارض» در خارج، باید مرتکب در برپا کردن فساد سعی و تلاش و جدیت نیز داشته باشد. البته در بسیاری از موارد صرف آثار گسترده نامطلوب عمل مرتکب می تواند حاکی از سعی او در افساد تلقی گردد. (بای: همان).
با توجه به این مقدمه، معنای فساد فی الارض مطابق قول نخست برپا کردن فساد در منطقه و یا ناحیه ای از زمین است. تحقق چنین فسادی به آثار تخریبی گسترده و وسیع است. براساس قول دوم، معنای «فساد فی الارض» نیز عبارت است از تلاش و کوشش مستمر برای برپا کردن فساد و آلوده سازی ناحیه و منطقه ای از زمین. قید تلاش و کوشش از عبارت (یسعون) و قید برپا کردن فساد در ناحیه ای از زمین عبارت (فی الارض) و قید تداوم و استمرار عمل و اصرار بر آن از هیأت مضارع (یسعون) به دست می آید.
۲-۲- مبنای فقهی جرم افساد
در این بخش از تحقیق آیات و روایاتی که دلالت بر جرم مفسد فی الارض دارند مورد بررسی قرار می گیرند.
۲-۲-۱- آیات
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.
موضوعات: بدون موضوع
[سه شنبه 1400-01-24] [ 10:51:00 ب.ظ ]