تعداد صفحات: ۱۷۳

چکیده:
دین به عنوان یکی از نهاد های اجتماعی در تقسیم بندی جامعه شناسان جایگاه خاصی دارد و به عنوان یک بعد مهم از زندگی انسان مورد توجه قرار گرفته است. هر انسانی بسته به تجربیاتی که از زندگیاش کسب میکند و با توجه به خصوصیات، نگرشها و عقایدی که دارد، به شیوه خاصی دینداری میکند و از زاویه دید خودش به مسائل دینی نگاه میکند. به همین دلیل برای پی بردن به نوع و جهتگیری دینی دانشجویان باید زندگی دینی آنان را مورد ارزیابی قرار داد. مسئله این پژوهش تنوع و تکثری است که در مقوله دینداری در زمانه کنونی حادث شده است. این مطالعه با پذیرش این پیشفرض که دینداری به مثابه امری متنوع و متلون خارج از دوگانه دیندار یا بیدین بودن افراد است سعی دارد ضمن نشان دادن انواع جهتگیری دینی در بین دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر اصفهان، به بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر آن نیز بپردازد. براساس نظریات مطرح شده توسط وبر، ملکیان، سروش، جان هیک و آلپورت پیرامون انواع جهتگیری دینی، جهتگیریهای دینی سکولاریستی، پلورالیستی، بنیادگرایی، درونی، بیرونی، اینجهانی، آنجهانی، مصلحتاندیش، معرفتاندیش و تجربتاندیش انتخاب شدند. همچنین با توجه به نظریات مطرح شده توسط وبر، مرتن، نظریات پردازان سرمایه اجتماعی از جمله پاتنام، بوردیو و کلمن و براساس نظریات ارتباطات از جمله نظریه کاشت، نظریه برجستهسازی و نظریه شکاف آگاهی، متغیرهایی از قبیل پایگاه اقتصادی – اجتماعی، سرمایه اجتماعی، نوع گروه مرجع، نوع مصرف رسانهای و شبکه ارتباطی به عنوان عوامل مؤثر بر جهتگیریهای دینی دانشجویان شناخته شدند. اطلاعات پژوهش با روش پیمایشی، از نمونهای با حجم ۳۸۶ نفر از جامعه آماری ۴۸۹۹۲ نفری دانشجویان دانشگاه های دولتی شهر اصفهان با روش نمونهگیری احتمالی طبقهای متناسب با حجم انتخاب و جمعآوری شده و مراحل آماری آن با بهره گرفتن از نرم افزارهای spss16و Amos22 انجام شده است. برای بررسی اعتبار و پایایی پژوهش از اعتبار صوری، سازهای و تجربی و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج تحقیق گویای آن است که اکثریت پاسخگویان دیدگاهی ضد سکولاریستی داشته و به نوعی موافق بنیادگرایی بودهاند. همچنین نتایج بررسی اعتبار تجربی پژوهش نشان داد که بین سکولاریسم با جهتگیریهای دینی بنیادگرایی، آنجهانی، درونی، معرفتاندیش و تجربتاندیش رابطه معکوس و بین سکولاریسم با جهتگیریهای دینی پلورالیسم و مصلحتاندیش رابطه مستقیم از نظر آماری وجود دارد. نتایج تحلیلی پژوهش مؤید این مطلب است که متغیر پایگاه اقتصادی – اجتماعی بیشترین رابطه را با جهتگیری دینی سکولاریستی، بتا (۰٫۱۴۵) و کمترین رابطه را جهتگیری دینی بنیادگرایانه، بتا (۰٫۱۲۵-) دارد. همچنین در مورد نوع رسانه باید گفت که بین میزان استفاده از تلویزیون خارجی با جهتگیریهای دینی بنیادگرایانه، آنجهانی، درونی، معرفتاندیش و تجربتاندیشانه رابطه معکوس وجود دارد. همچنین بین میزان استفاده تلویزیون داخلی و جهتگیریهای دینی سکولاریسم و مصلحتاندیشانه رابطه معکوس و معناداری از نظر آماری وجود دارد. از دیگر متغیرهای مستقل پژوهش میتوان به سرمایه اجتماعی اشاره کرد. بین این متغیر با جهتگیریهای دینی بنیادگرایانه، درونی، بیرونی، اینجهانی، معرفتاندیشانه و تجربتاندیشانه رابطه مستقیم و با جهتگیریهای دینی سکولاریستی، پلورالیستی و مصلحتاندیشانه رابطه معکوسی وجود دارد. درمورد نوع گروه مرجع نیز باید به این نکته اشاره کرد که بین این متغیر با جهتگیریهای دینی سکولاریسم، پلورالیسم و مصلحتاندیشانه رابطه معکوس و با جهتگیریهای دینی بنیادگرایانه، تجربتاندیشانه، اینجهانی و درونی رابطه مستقیمی دارد. نتایج جداول برازش مدل نمودارهای تحلیل مسیر نیز گویای آن هستند که تمامی نمودارهای ترسیم شده، از نظر برازش، در حد مطلوبی قرار دارند.
عکس مرتبط با اقتصاد

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.

واژگان کلیدی: دینداری، جهتگیری دینی، سرمایه اجتماعی، نوع مصرف رسانهای، شبکه ارتباطی، نوع گروه مرجع، پایگاه اقتصادی – اجتماعی.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

فهرست مطالب
فصل اول: کلیات تحقیق
۱-۱مقدمه ………………………………………………………………………………………………………………………………………………۳
۱-۲بیان مسئله: ……………………………………………………………………………………………………………………………………..۴
۱-۳سؤالات پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………. ۷
۱-۴ضرورت پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………. ۸
۱-۵اهداف پژوهش ……………………………………………………………………………………………………………………………….. ۹
۱-۵-۱هدف اصلی……………………………………………………………………………………………………………………………………۹
۱-۵-۲اهداف فرعی……………………………………………………………………………………………………………………………….. ۹
فصل دوم : ادبیات تحقیق
۲-۱مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۳
۲-۲مرور تحقیقات انجام شده…………………………………………………………………………………………………………….. ۱۵
۲-۲-۱تحقیقات داخلی………………………………………………………………………………………………………………………. ۱۵
۲-۲-۲تحقیقات خارجی ……………………………………………………………………………………………………………………..۱۹
۲-۲-۳نتیجه گیری از پیشینه تحقیق……………………………………………………………………………………………….. ۲۰
۲-۳مبانی نظری………………………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۳-۱جهتگیری دینی…………………………………………………………………………………………………………………….. ۲۱
۲-۳-۱-۱جهتگیریهای دینی از نظر آلپورت………………………………………………………………………………… ۲۱
۲-۳-۱-۲جهتگیریهای دینی از نظر جان هیک…………………………………………………………………………….. ۲۲
۲-۳-۱-۳جهتگیریهای دینی از نظر عبدالکریم سروش …………………………………………………………………۲۳
۲-۳-۱-۴جهتگیریهای دینی از نظر مصطفی ملکیان…………………………………………………………………… ۲۵
۲-۳-۱-۵جهتگیریهای دینی از نظر ماکس وبر…………………………………………………………………………….. ۲۸
۲-۳-۲گروه مرجع و جهتگیری دینی……………………………………………………………………………………………… ۲۹
۱-۲-۳-۲کولی…………………………………………………………………………………………………………………………………… ۳۰
۲-۳-۲-۲تاموتسوشیبوتانی…………………………………………………………………………………………………………………. ۳۱
۲-۳-۲-۳رابرت مرتن………………………………………………………………………………………………………………………….. ۳۲
۲-۳-۲-۴نتیجه گیری از نظریات گروه مرجع……………………………………………………………………………………..۳۴
۲-۳-۳پایگاه اقتصادی- اجتماعی و جهتگیری دینی………………………………………………………………………. ۳۵
۲-۳-۴ارتباطات جمعی و جهتگیری دینی………………………………………………………………………………………. ۳۷
۱-۴-۳-۲نظریه برجسته سازی………………………………………………………………………………………………………….. ۳۸
۲-۳-۴-۲نظریه کاشت……………………………………………………………………………………………………………………….. ۴۰
۲-۳-۴-۳نظریه شکاف آگاهی…………………………………………………………………………………………………………….. ۴۲
۲-۳-۴-۴نتیجهگیری از نظریات ارتباطات…………………………………………………………………………………………. ۴۳
۲-۳-۵سرمایه اجتماعی و جهتگیری دینی…………………………………………………………………………………….. ۴۴
۲-۳-۵-۱پیر بوردیو……………………………………………………………………………………………………………………………. ۴۵
۲-۴چارچوب نظری…………………………………………………………………………………………………………………………….. ۴۶
۲-۵فرضیه های پژوهش……………………………………………………………………………………………………………………… ۵۰
فصل سوم: روش شناسی پژوهش
۳-۱مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………………………………. ۵۵
۳-۲روش پژوهش………………………………………………………………………………………………………………………………… ۵۵
۳-۳تکنیکها و ابزارهای گردآوری اطلاعات………………………………………………………………………………………. ۵۶
۳-۴جامعه آماری و حجم نمونه پژوهش ……………………………………………………………………………………………..۵۶
۳-۵سهمیه بندی حجم نمونه عملیاتی………………………………………………………………………………………………. ۶۲
۳-۶اعتبار و پایایی پژوهش……………………………………………………………………………………………………………….. ۶۲
۳-۶-۱اعتبار سازهای مقیاس جهتگیریهای دینی………………………………………………………………………….. ۶۲
۳-۶-۱-۱اعتبار سازهای جهتگیری دینی بنیادگرایی……………………………………………………………………….. ۶۲
۳-۶-۱-۲اعتبار سازهای جهتگیریهای دینی سروش……………………………………………………………………… ۶۳
۳-۶-۱-۳اعتبار سازهای جهتگیریهای دینی آلپورت……………………………………………………………………… ۶۴
۳-۶-۱-۴اعتبار سازهای جهتگیریهای دینی وبر…………………………………………………………………………….. ۶۵
۳-۶-۱-۵اعتبار سازهای جهتگیریهای دینی هیک………………………………………………………………………… ۶۵
۳-۶-۱-۶اعتبار سازهای جهتگیری دینی سکولاریسم……………………………………………………………………… ۶۶
۳-۶-۲بررسی اعتبار تجربی ابزار پژوهش…………………………………………………………………………………………… ۶۷
۳-۶-۳پایایی ابزار پژوهش…………………………………………………………………………………………………………………… ۶۹
۳-۶-۳-۱پایایی متغیرهای مستقل تحقیق………………………………………………………………………………………… ۷۰
۳-۶-۳-۲پایایی متغیر وابسته تحقیق………………………………………………………………………………………………… ۷۰
۳-۷تعاریف مفهومی و عملیاتی متغیرهای پژوهش …………………………………………………………………………..۷۰
۳-۷-۱تعریف مفهومی و عملیاتی متغیر وابسته پژوهش………………………………………………………………….. ۷۰