۱- برنامه عملی آموزش و تربیت ملی.۲- برنامه عملی برای بخش آموزش و تربیت شغلی و حرفه ای معلمان بابا بودجه ۷۷/۷ میلیون دلار در سال ۱۹۹۹٫ ۳- برنامه عملی برای بخش تحصیلات عالی و بالاتر. ۴- برنامه عملی برای بخش آموزش مدرسه یا یادگیری در دنیای برخط (قادری، ۱۳۸۴).
کشور سنگاپور از پیشگامان توسعه فاوا است. هدفهای طرح جامع توسعه فاوا در آموزش و پرورش سنگاپور شامل این موارد است. افزایش ارتباط میان مدارس و جهان امروز که باعث می شود فردی تربیت شود که مهارت های زندگی در دنیای امروز را داشته و برای جامعه خود مفید باشد. تولید فرایندهای نوآورانه در آموزش برای توسعه و بکارگیری فاوا، گسترش تفکر خلاق از طریق آموزش برپایه فاوا در مدارس و ارتقاء سطح مدیریتی و اداری در سیستم آموزشی و در نتیجه بالا بردن سطح کیفی آموزش نقش موثر دارد. از دیگر مقوله های مهم مورد توجه در آموزش سنگاپور تربیت و پرورش نیروی متخصص جهت برآورده کردن نیازهای قرن بیست و یک است (جلالی و عباسی، ۱۳۸۳).
نروژ یکی از کشورهای عضو اتحادیه فاوا است. اعضای این اتحادیه در راستای گسترش فاوا در آموزش و پرورش با یکدیگر همکاری دارند. اهداف بکارگیری فاوا در مدارس بروژ:
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.
ایجاد فرصت برابر برای دستیابی به فاوا با در نظر گرفتن جنس و موقعیت و وضعیت جغرافیایی.
ایجاد آموزش انعطاف پذیر و همگون
ایجاد شکل جدیدی از همکاری، یادگیری و ارزشیابی در سطح ملی.
اطمینان از فراهم کردن کیفیت بالای آموزش برای کلیه دانش آموزان (جلالی و عباسی، ۱۳۸۳).
۲-۱۳٫ جایگاه فاوا در آموزش و پرورش ایران
بدون تردید یکی از مهمترین تاثیرات پدیده فاوا تأثیر بر محیط های آموزشی بوده است. فاوا به شکلی پیوسته و فزاینده در حال تغییر محیط متعارف آموزشی و ارائه بسترهای بسیار گسترده و گوناگون یادگیری است. استفاده از این فناوری تا حد زیادی امکان دسترسی وسیعتر و آسانتر به آموزش را در کنار بهبود شاخص های کیفی فرایند یاددهی – یادگیری و همچنین کنترل هزینه ها فراهم می سازد (اناری نژاد و مرزوقی، ۱۳۸۶).
براساس اهداف و سیاست های جاری آموزش و پرورش، برنامه های فاوا مورد توجه عمیق قرار گرفته است. بعضی از برنامه ها شامل تجهیز مدارس متوسط به سامانه پیشرفت رایانه ای، اتصال مدارس به شبکه جهانی اینترنت، آموزش یکپارچه معلمان و دانش آموران، تأمین و بهبود کادر کارشناسی در زمینه فاوا، همراهی جامعه علمی کشور برای توسعه و تحقق فاوا، ایجاد ادبیات مشترک برای درک و توسعه فاوا در میان مدیران ارشد و مدیران اجرای و معلمان آموزش و پرورش، و از همه مهمتر نظامند کردن توسعه فاوا است (سعیدی پور، اسلام پناه و محمدی، ۱۳۸۷).
فاوا در ایران، تحولات همه جانبه ای در عرصه های مختلف نظامی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و آموزشی ایجاد کرده است. مهمتر از همه تغییراتی است که در عرصه تولید و نشر دانش، اطلاعات و دانایی ایجاد نموده است: و بیش از همه، سازمانها و نهادهای آموزشی را متأثر ساخته است و اصولا بستر کسب آگاهی و دانایی و فرایند یاددهی – یادگیری را فراهم کرده است. روند پیدایش پیشرفت و گسترش آموزش الکترونیکی از دهه ۱۹۸۰ میلادی آغاز گردید و تا به امروز ۷ مرحله تکاملی را پشت سر گذاشته و به مرور زمان روشها و راه حل های مناسب برای دسترسی و پاسخگویی به اهداف مورد نظر بوجود آمده است. استانداردهای مطرح و پذیرفته شده به روی سیستم عامل ویندوز به ترتیب موجب شده که از یک طرف سیل عظیمی از نرم افزارهای به وجود آمده و از طرف دیگر معلمان می توانستند به راحتی نرم افزارهای آموزشی را تبادل نمایند و آنهایی را که بر اساس استانداردهای تعریف شده توسط وزارت آموزش و پرورش است، استفاده نمایند. این دوران که تا پیش از نیمه اول دهه ۱۹۹۰ به طول انجامید، دوران تولید انبوه نرم افزارهای آموزشی و پدیدار شدن مبحث آزمایش به کمک رایانه بود. نیمه دوم دهه ۱۹۹۰ جهان شاهد توسعه چشمگیر فراگیر اینترنت بود و ناگزیر موجب پدید آمدن و گسترش بحث استفاده از فاوا در آموزش و پرورش شد (عطاران، ۱۳۸۳).
عکس مرتبط با اقتصاد
۲-۱۴٫ آموزش ضمن خدمت معلمان و فاوا
اگر بخوهیم فاوا وارد مدارس و کلاس درس شود باید به نقش معلمان در این زمینه اشاره کرد. یعنی زمانی تلفیق بین فاوا و برنامه درسی ممکن است که معلمان از اطلاعات کافی در زمینه فناوری ها برخوردار شده و در مورد بکارگیری فناوری در برنامه درسی توجیه و تشویق شود. برای اینکه بتوان یادگیری های موثر با بهره گرفتن از فناوری به وجود آورد این معلمان هستند که با توجه به نیازها و شیوه های یادگیری دانش آموزان از تکنیک های فناوری در برنامه ریزی تحصیلی استفاده می کنند. پس معلمان ضمن کسب دانش فاوا، آن را در حرفه خود به کار گرفته و برای شاگردان خود معنی دار می کنند (خوشکنار، ۱۳۸۳).
با توجه به اصول گفته شده در زمینه آموزش ضمن خدمت باید توجه داشت که این معلمان هستند که مخیر به تغییر یا عدم تغییر رفتارشان در رابطه با کاربرد فاوا می باشند. برای اینکه معلمان آسوده خاطر به این کار بپردازند نیاز به نگرشی مثبت در زمینه کاربرد فاوا دارند و اینکه به عنوان یادگیرندگان مادام العمر در زمینه یادگیری فاوا باشند. البته باید اشاره کرد که در این آموزش ها به تنها بر کاربرد فاوا بلکه بر کاربرد آن در کلاس درس نیز تاکید گردد (خاکباز، ۱۳۸۷).
علاوه بر آموزش هایی که در زمینه سخت افزار و نرم افزار به عنوان مقدمه ورود فاوا به کلاس درس به معلمان داده می شود؛ نیاز به ایجاد نگرش مثبت در زمینه نقش معلمی و تدریس و یادگیری وجود دارد که این مسئله اهمیت وجود کلاسهای آموزش ضمن خدمت را روشن می سازد. در دوره های آموزشی باید بین آموزش فاوا و تلفیق آن در فرایند تدریس، هماهنگی ایجاد گردد تا از این طریق ضمن یادگیری فاوا، نحوه کاربرد آن در کلاس درس را به صورت آزمایشی یاد گیرند. اغلب مراکز تربیت معلم با مدارس مشارکت می کنند و به دانشجو – معلمان فرصت کارورزی می دهند (عطاران، ۱۳۸۳).
اهمیت کاربرد فاوا در جهت پشتیبانی از تدریس و یادگیری در زمینه آموزش روز به روز بیشتر گردیده به طوری که نقش و جایگاه آن در دو دهه اخیر چشمگیر گشته است. از آنجا که معلمان دارای تاثیرات بسزایی بر پیشرفت تحصیلی، سیستم ارزشی و رفتاری دانش آموزان هستند؛ به کارگیری فناوری در نظام آموزش آنان را قادر می سازد تا در فراهم کردن، معرفی، توضیح و انتقال دانش در جهت تقویت، تشویق و ارتقای دانش آموزان عملکرد بهتری از خود نشان دهند (پاول جین،۲۰۰۳).
۲-۱۵٫ فناوری اطلاعات و ارتباطات
نتیجه تصویری درباره فناوری اطلاعات
ادغام فناوری اطلاعات با ارتباطات، به فناوری اطلاعات و ارتباطات می انجامد که هدف آن دست رسی به اطلاعات از طریق ابزارها و فنون ارتباطات است (صالحی، ۱۳۸۲). عبادی (۱۳۸۴) فناوری اطلاعات و ارتباطات را حاصل تلفیق سه حوزه یعنی اطاعات، رایانه و ارتباطات می داند. وی در این باره می نویسد:
«فناوری اطلاعات و ارتباطات از ترکیب بخش متمایز رایانه، ارتباطات و اطلاعات حاصل می شود. بخش رایانه، سخت افزار و تامین کننده ی تجهیزات و ادوات لازم، و داده ها و اطلاعات، به عنوان خمیرمایه و مواد اولیه در درون شبکه و ارتباط مخابراتی بخش سوم است که وظیفه برقراری ارتباط بین دو بخش دیگر را بر عهده دارد. آنچه که در نهایت از تلفیق این سه بخش به دست می آید، اطلاع رسانی نامیده می شود که در حوزه های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.»
رادیو، تلویزیون، تلفن، رایانهِ، اینترنت، ماهواره و اینترانت تعدادی از ابزارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات هستند. با این حال، امروزه وقتی سخن از فناوری اطلاعات و ارتباطات به میان می آید، بیش از هر ابزار دیگر رایانه و اینترنت به ذهن خطور می کند. دلیل این امر شاید آن باشد که فناوری های اخیر توانسته اند به سرعت جای خود را در میان عموم مردم پیدا کنند. گرچه اینترنت سایقه چندانی ندارد، اما به سرعت توانسته است همه ابزارهای سنتی اطلاع رسانی را تحت تأثیر قرار دهد و توانمندی های جدیدی برای توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات از خود نشان دهد (عبادی ۱۳۸۴).
فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی که ترکیبی از نرم افزار، سخت افزار، چند رسانه ای و سیستم های ارائه هستند با کاربرد های وسیع، بر بسیاری از جنبه های زندگی اجتماعی وکاری ما وارد شده، در حال تأثیر گذاری هستند. آنها پتانسیل بالقوه ای برای تغییر اکثر فعالیت ها دارند. آموزش که یکی از فعالیت های قدیمی بشر است، به سرعت در معرض این تغییرات قرار گرفته است. ورود فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی به عرصه فعالیت های آموزشی و گسترش روز افزون آن در قرن حاضر، فرصت بسیار گرانبهایی را فراروی متخصصان و متولیان تعلیم و تربیت برای بهبود روش های یاددهی یادگیری فعال، تعالی بخشی به اهداف تربیتی و به ویژه امکان دسترسی آسان و سریع به اطلاعات زیاد و متنوع، ذخیره سازی، پردازش و باز سازی آن قرار داده است تا به نحو احسن، از آن، استفاده نمایند (رحمانی و همکاران، ۱۳۸۵).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
۲-۱۶٫ ضرورت بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات
در دسامبر ۱۹۹۶ و در اولین اجلاس وزیران سازمان تجارت جهانی[۱۲] (WTO) که با حضور ۵۴ کشور عضو این سازمان، در سنگاپور برگزار شد، توافق نامه فناوری اطلاعات به امضا رسید. در این توافق نامه دولت ها متعهد شدند که تعرفه و سایر عوارض محصولات این بخش شامل رایانه، تجهیزات الکترونیکی داده پردازی، تجهیزات ارتباط از راه دور و نرم افزار و رایانه را تا اول ژانویه ی ۲۰۰۰ به تدریج لغو کنند. این توافق نامه بیانگر آن است که این کشورها به ضرورت بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات پی برده، در این راستا به اقداماتی دست زده اند (صنایعی، ۱۳۸۳).
کشورهای چون آمویکا، ژاپن، آلمان و کشورهای اروپایی، کانادا، سنگاپور و … طرح های جامع و سیاست های کلانی را برای بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات داشته اند که در آن به هدف کمک به رشد اقتصادی، افزایش توان بالقوه ی افراد و ارتقای سطح زندگی، ارتباط محلی و جهانی برقرار کرده اند. کشور ایران از لحاظ آمادگی فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین ۶۰ کشور دنیا رتبه ی ۵۲ قرار گرفته است (صنایعی، ۱۳۸۳). از این رو لازم است برنامه های جامع و مناسبی در جهت بوسعه ی فراساختارها و مهارت های ضروری، برای فناوری اطلاعات و ارتباطات تدوین و اجرا شود.
۲-۱۷٫ کاربرد های فناوری اطلاعات و ارتباطات
فناوری اطلاعات و ارتباطات در هر فعالیت قابل تصوری کاربرد دارد. یکی از محسوس ترین زمینه های کاربرد فناوری اطلاعات وارتباطات، اقتصاد و تجارت است. امروزه تجارت الکترونیکی یکی از پر رونق ترین عرصه های اقتصادی است که با شکستن مرزهای جغرافیایی سبب بازاریابی بین المللی شده است؛ بدین معنا که افراد در سرتاسر جهان می توانند محصولات خود را عرضه کنند و یا با مشاهده محصولات و خدمات متنوع، تقاضایی خود را ارسال داشته، آن را دریافت کنند. این در حالی است که خریدار و فروشنده با واسطه یا بی واسطه به فعالیت های تجاری می پردازند و شاید هیچ گاه نیز یکدیگر نبینند. همچنین در امور کشور داری نیز از فناوری اطلاعات در این مورد، دولت الکترونیکی است. انجام فرایندهای کاری در ادارات و سازمان های مختلف کشور بدون نیاز به گذران فرایندهای پیچیده و زامان بر اداری سنتی انجام می شود. همچنین می توان از فناوری اطلاعاتی و ارتباطی برای انجام امور مالی نیز استفاده کرد. بانک ها و مراکز مالی با در اختیار داشتن امکاناتی چون پول الکترونیکی، بدون جابجایی اسکناس و سکه به صورت تمام وقت و ۲۴ ساعته آماده ی عرضه ی خدمات به مشتریان هستند. بدین شکل بانکداری الکترونیکی با تسهیل فعالیت ها موجب صرفه جوی در زمان، هزینه های مربوط به تولید و نگهداری سکه و اسکناس، جلوگیری از سرقت نقدینگی و … می شود. روزنامه نگاری نیز ازفناوری های نوین اطلاعات و ارتباطات بی نصیب نمانده است. روزنامه ها و نشریات از فراساختار اطلاعاتی و ارتباطی به گونه ای مناسب استفاده می کنند. اینترنت به ویژه شبکه ی وب بستر مناسبی برای ارسال و دریافت اطلاعات متنی و تصویری است. نشر الکترونیکی به صورت صفحات وب و سی در رام و روزنامه های الکترونیکی دسترسی به اخبار و اطلاعات جدید را سرعت بخشیده است. بهداشت و درمان نیز از زمینه های مناسب برای کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات است؛ برای مثال، از آنجایی که متخصصان نمی توانند در همه جا حضور داشته باشند و یا در برخی موارد تعداد افراد متخصصی که در یک زمینه وجود دارد زیاد نیست، بنابراین موسسات درمانی و بیمارستان ها می توانند با فراهم آوردن امکانات مناسب، فعالیت های درمانی را از راه دور کنترل کنند؛ به طور مثال، می توانند عمل جراحی را از راه دور انجام دهند (علی احمدی، ۱۳۸۲).
۲-۱۸٫ کاربرد آموزشی فناوری اطلاعات و ارتباطات
کاربرد فناوری اطلاعات و ارتباطات در آموزش و تدریس، در حال افزایش است. در این میان سهم استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات در بین کشورها متفاوت است. بدون شک فناوری اطلاعات و ارتباطات در بسیاری از کشورهای جهان به علت ماهیت علمی مبتنی بر توسعه ی دانش مورد توجه قرار گرفته است. جهان به علت ماهیت علمی مبتنی بر توسعه ی دانش مورد توجه قرار گرفته است. هر کشور نیز با توجه به توان تخصصی مسولان آن و میزان اطلاع افراد مسئول در توسعه فناوری اطلاعات وارتباطات پیشرفت های متفاوتی داشته اند (خوشکنار، ۱۳۸۳). برخی از این کشورها، نوآوری مورد نظر را سریع تر پذیرفته، به عنوان پیش گمان بهره گیری از فناوری اطلاعات وارتباطات در آموزش و پرورش مطرح شده اند. استفاده از فناوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی مانند اینترنت و نظام های چند رسانه ای به عنوان ابزارهای برای بهبود کیفیت آموزش و یادگیری از طریق عرضه ی تسهیلات دسترسی آسان به منابع و خدمات آموزشی، و نیز فراهم کردن ساز و کارهایی چون تعامل و هم کاری از راه دور که آموزش الکترونیکی نامیده می شود، نظام های آموزشی را توانا ساخته تا بتوانند آموزش خود را در گستره ی وسیع تری عرضه کنند. آموزش الکترونیکی که محصول به کارگیری فناوری اطلاعات و ارتباطات در حوزه ی آموزش است، نوع جدیدی از آموزش است که در آن نیازی به حضور دانشجویان،دانش آموزان و کارآموزان و در کلاس های برنامه ریزی شده نیست (علی نیا، ۱۳۸۲).
فناوری اطلاعات و ارتباطات می تواند هموار کننده آموزش کودکانی باشد که به مدرسه دسترسی ندارند و مدت های مدیدی است که در مناطق روستایی فراموش شده اند. هم چنین می توان از اینترنت برای پربار کردن برنامه های درسی استفاده کرد. جستجو کردن کردن در وب و امکانات گفت گو الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی پایگاه های اطلاعاتی و نظایر آن می آورند (دزواره، ۱۳۸۲).
پژوهش ها و تجارب موجود نشان داده است که در صورت استفاده صحیص از فناوری اطلاعات و ارتباطات در کلاس در س فرایند یادگیری به شیوه های مختلف بهبود می یابد. برخی از قابلیت های فناوری اطلاعات و ارتباطات عبارتند از:
با عرضه ی مواد آموزشی چندرسانه ای امکان یادگیری از طریق حواس مختلف فراهم می شود.
انگیزه ی یادگیرندگان افزایش می یابد و در فرایند یادگیری فعال تر می شوند
مفاهیم انتزاعی با زنگی افراد ادغام می شود.
مهارت ها و فرایند های شناختی سطح بالا از قبیل تفکر انتقادی بهبود پیدا می کند.
برای یادگیری مهارت های اساسی بر پایه سرعت یادگیری افراد، فرصت های را فراهم می آورد.
به دانش آموزان اجازه می دهد برای حل مسائل اطلاعات لازم را به دست آورند.
سبب ایجاد ارتباط، از راه دور، بین معلمان و دانش آموزان می شود تا بتوانند به مبادله اطلاعات پرداخته، در پژوهش های و فعالیت های دیگر نیز با یکدیگر مشارکت کنند (حداد و همکاران، ۲۰۰۲).
۲-۱۹٫ ارزشیابی آموزش ضمن خدمت کارکنان
هر برنامه آموزشی چه قبل و چه ضمت خدمت نمی توان با ارزش و موثر به حساب آید مگر اینکه آن برنامه بتواند نوعی تغییرات اساسی و مورد نظر را در رفتار، مهارت، نگرش و دانش شرکت کنندگان در برنامه های آموزشی ایجاد کند که در محیط واقعی کار برای آنان مورد استفاده قرار گیرد. و پی بردن به این مسئله میسر نخواهد بود مگر به وسیله انجام نوعی ارزشیابی جامع (ابیلی و هداوندی، ۱۳۸۳).
به دنبال یک رکورد نسبی در سال های ۵۵-۱۹۵۰ یک رشته نیروهای ملی و بین المللی، گسترش و توسعه نظری و عملی ارزشیابی را برانگیخت. یکی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر این جریان پرتاب سفینه اسپوتنیک شوروی در سال ۱۹۵۷ بود. که تصویب مجموعه قوانینی در سالهای ۱۹۶۰ تا ۱۹۸۰ در آمریکا را، در راستای توسعه نقش ارزشیابی به دنبال داشت. ایالت متحده در سال ۱۳۷۰ حرکت برای پاسخگو کردن سازمان های اجتماعی و آموزشی در دو بعد «دقت در استفاده از منابع» و «رسیدن به هدف ها» را آغاز کرد. در راستای اصلاحات مداوم، جامعه آمریکا پیوسته مدارس و کالجها، سازمان های بهداشتی و اجتماعی را به انجام ارزشیابی و نشان دادن اینکه خدمات آنها روبه بهبود است. تحت فشار قرار داده است (بیم، ۱۳۸۶).
از زمان جنگ جهانی دوم نیز شرکت ها میلیونها دلار روی آموزش کارکنان هزینه نمودند. با این حال هیچ یک از شرکت های سرمایه گذاری، شاخص های آموزشی را برای بازگشت سرمایه محاسبه نکردند. با این وجود مدیران ارشد مدرکی دال بر اینکه پول های هزینه شده باز می گردند جستجو می نمودند و همچنین کمپانی ها استراتژی های هزینه، اثربخشی و ملاحظه جدی ساخت یا خرید انتخاب ها را جستجو می کردند (بوشنل[۱۳]، ۱۹۹۰: ۴۱).
در زمینه پیدایش ارزشیابی باید ادغان کرد که از زمان ها ی گذشته به این مقوله توجه شده است. مبدأ پیدایش ارزشیابی به کشور ایالت متحده امریکا بر می گردد. البته باید گفت که در ابتدا ارزشیابی ها بیشتر جنبه احساسی داشت و مبنای صحیحی نداشت و تنها در بعضی موارد جنبه های کمی را در بر می گرفت. با گذشت زمان این نیاز احساس شد که ارزشیابی ها باید بر اساس شواهد عینی فعالیت ها باشد تا از این طریق بتوان اثربخشی و کارآمدی برنامه های اجرایی را سنجید. همجنین این ضرورت مطرح گردید که داوری و قضاوت در مورد موفقیت برنامه ها بسیارمهم می باشد و توجیه هزینه و فایده برنامه ها نیز از این راه مشخص می شد (منسوب بصیری، ۱۳۸۳).
همانند سایر واژه های علوم تربیتی در خصوص مفهوم ارزشیابی، توافق نظر کامل وجود نداردشاید بتوان گفت به تعداد متخصصان و صاحبنظران این قلمرو، تعریف ارزشیابی وجود دارد. از لحاظ لغوی در بین تعاریف مختلف ارائه شده، تا حدی همگرایی وجود دارد. برای مثال فرهنگ تعلیم و تربیت «یک برنامه، یک درس و … در دستیابی به اهداف آن» تعریف می کند. فرهنگ و بستر، ارزشیابی را «قضاوت یا تعیین ارزش با کیفی کردن» می نامد. لغتنامه دهخدا ارزشیابی را «عمل یافتن ارزش هر چیز و ارزشیاب را به مثابه ی کسی می داند که چیزی را معین می کند» (فتحی واجارگاه،۱۳۸۴).
اولین تعریف ارزشیابی به نام رالف تایلر ثبت شده است. وی ارزشیابی را وسیله ای برای تعیین میزان رسیدن به برنامه هدفهای آموزشی می داند. «ایزریل» ارزشیابی را به عنوان یک گام پایانی در فرایند آموزش، با هدف بهبود آموزش و یا انجام قضاوت در مورد ارزش و اثربخشی برنامه های آموزشی تعریف می کند. ارزشیابی آموزشی نشان می دهد تا چه اندازه برنامه اجرا شده از لحاظ هزینه و فایده دارای توجیه می باشد. و هدف از آن داوری و قضاوت در باره ارزش و کیفیت برنامه و کشخص کردن نتیجه و فواید آموزش آن است؛ موارد زیر از جمله دلایل ارزشیابی است:
برای مشخص کردن قوت ها و ضعف های برنامه ۲- جهت مشخص کردن فواید آن برای فراگیران. ۳- جهت ارزیابی اینکه آیا محتوا، سازمان و مدیریت برنامه آموزشی در بکارگیری آموزشی در شغل کمک می کند یا خیر ۴- ارزیابی میزان رضایت فراگیران از برنامه آموزش ۵- برنامه تعیین فواید هزینه های مالی برنامه برای شرکت یا سازمان (پورصادق، ۱۳۸۴).
۲-۲۰٫ الگوها و روش های ارزشیابی برنامه آموزش ضمن خدمت
در ارزشیابی برنامه ی آموزشی ضمن خدمت نتایج حاصله بعد از برگزاری برنامه با اهداف مورد نظر مدیران، مسئولین کلاس ها و شرکت کنندگان در دوره، مقایسه و بررسی می شود. ((به عبارت دیگر، ارزشیابی برنامه ی آموزشی را صاحبنظران به عنوان تلاشی جهت دستیابی به اطلاعات بازخور و بررسی اثرات آن برای بازبینی اعتبار و روایی برنامه آموزشی بیان می کنند.)) (هی ز و دیگران، ۱۹۹۲)[۱۴] .
بنابراین باید روشن شود که آبا برنامه ی آموزشی برگزار شده پیامدهای مثبتی را به دنبال داشته است. (دینزو رابینز)[۱۵] . در صورتی که برنامه نارسا بوده و یا در افزایش کارایی و عملکرد کارکنان تاثیر نداشته است دلایل آن باید مشخص شود. به عقیده ی صاحبنظران هدف اولیه ی ارزشیابی برنامه، بهبود مسائل و مشکلات آموزشی سازمان با شناخت فرایندهای موفق در نیل به اهداف مورد نظر است.
اهداف ارزشیابی برنامه را به صورت زیر می توان بیان کرد:
بهبود برنامه ها و افزایش کیفی آموزش ضمن خدمت
ارزشیابی سطوح مختلف مهارت کارکنان (روزنبلوم[۱۶])
ارائه ی اطلاعات و بازخورد به برنامه ریزان، مدیران و دیگر طرح های ذینفع برنامه (شریف زاده، ۱۳۷۳، صص ۹۱-۹۰).
اثربخشی
هنوز دانشمندان علوم سازمانی از اثربخشی تعریف خاصی را ارائه نکرده اند. لذا بیان یک تعریف مشخص از اثربخشی برنامه های آموزشی مشکل به نظر می رسد. اثربخشی مفهوم پیچیده ای است که به شیوه های گوناگون تعریف شده است. و متناسب با هرتعریفی قابل ارزیابی است. بارنارد[۱۷] (۱۹۸۳) اثربخشی را دسترسی به اهداف سازمانی تعریف می نماید.
اتزیونی[۱۸] (۱۹۶۴) معتقد است اثربخشی واقعی یک سازمان خاص به وسیله درجه و میزانی که سازمان به اهدافش دست می یابد تعیین می شود. و رابینز اثربخشی سازمان را به عنوان میزان کسب اهداف کوتاه مدت و بلند مدت با توجه به انتظارات ذی نفعان، ارزیابی کنندگان، در مرحله ی زندگی سازمانی تعریف می کند (گزارش گرد
همایی کارشناسان و مدیران آموزشی، ۱۳۸۴).