عدم شناخت توانایی های فردی
نداشتن روحیه نوآوری و خلاقیت
نداشتن روحیه کارگروهی
شکل ۱: مدل تحقیق
۳-۴٫ فرضیه های تحقیق
در این تحقیق با توجه به نوع پژوهش که کاربردی میباشد، سوالات پژوهش بدین صورت مطرح می شود:
۱٫ آیا در بین کارکنان شرکتهای نفتی بی تفاوتی سازمانی وجود دارد؟؟
۲٫ میزان بی تفاوتی سازمانی بین کاکنان شرکتهای نفتی چقدر است؟
۱٫ عوامل موثر بر بی تفاوتی سازمانی شرکتهای چه عواملی هستند؟؟
در ارتباط با سوالات فوق میتوان فرضیه زیر را تعریف کرد:
در شرکتهای نفتی استان کرمانشاه بی تفاوتی سازمانی وجود دارد.
فرضیه های فرعی مربوط به فرضیه فوق عبارتند از:
عوامل فردی در بی تفاوتی سازمانی شرکتهای نفتی تاثیر دارد.
عوامل ساختاری در بی تفاوتی شرکتهای نفتی تاثیر دارد.
عوامل انگیزشی در بی تفاوتی شرکتهای نفتی تاثیر دارد.
عوامل مدیریتی در بی تفاوتی شرکتهای نفتی تاثیر دارد.
۳-۵٫ اهداف تحقیق
هدف اصلی این تحقیق شناسایی عوامل موثر بر بی تفاوتی سازمانی در شرکتهای نفتی غرب کشور میباشد و اهداف فرعی آن عبارتند از:
۱) اندازه گیری بی تفاوتی سازمانی
۲) شناسایی عوامل موثر بر بی تفاوتی سازمانی
۳-۶٫ جامعه آماری
جامعه آماری به کل گروه افراد، وقایع یا چیزهایی اشاره دارد که محقق میخواهد به تحقیق درباره آنها بپردازد (سکاران، ۱۳۸۱). جامعه آماری عبارتست از کلیه عناصر و افرادی که در یک مقیاس جغرافیایی مشخص دارای یک یا چند صفت مشترک باشند (حافظ نیا، ۱۳۸۲).
جامعه آماری این تحقیق شامل تمامی کارکنان و مدیران (بجز مدیران عامل) رسمی شرکتهای نفتی استان کرمانشاه میباشد که دارای سمت سازمانی و شرح وظایف مشخص باشد. این جامعه آماری نیروهای قراردادی و پیمانکاری را شامل نمی شود. این شرکت ها عبارتند از:
– شرکتهای خطوط لوله و مخابرات نفت منطقه غرب (۲۰۰ نفر)،
– شرکت پالایش نفت کرمانشاه (۸۰۰ نفر)
– شرکت نفت و گاز غرب (۷۰۰ نفر)
– شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی کرمانشاه (۴۰۰ نفر)
– شرکت گاز استان کرمانشاه (۶۰۰ نفر)
در مجموع جامعه آماری شامل ۲۷۰۰ نفر میباشد (لازم به ذکر است شرکت پتروشیمی بیستون به علت واگذاری به بخش خصوصی از جامعه آماری حذف شده است).
۳-۶-۱٫ نمونه گیری
با توجه به اینکه کارکنان شرکتهای نفتی در دو طبقه شغلی ستادی و عملیاتی مشغول به فعالیت میباشند و شرایط کاری و نوع کار این دو طبقه کاملا با یکدیگر تفاوت دارد. از طرفی دیگر، کارکنان این شرکتها در دو گروه رئیس و کارمند فعالیت دارند که از لحاظ سلسله مراتب سازمانی، حدود اختیارات و مزایایی دریافتی با یکدیگر تفاوت دارند. لذا روش نمونه گیری بصورت طبقه بندی میباشد. بطوری که نمونه گیری انجام شده به تناسب تعداد کارکنان هر چهار بخش کارکنان عملیاتی، مدیران عملیاتی، کارکنان ستادی، مدیران ستادی میباشد.
۳-۶-۲٫ حجم نمونه
در این تحقیق برای تعیین حجم نمونه از فرمول زیر استفاده می شود و مقدار p برابر ۵/۰ در نظر گرفته می شود زیرا در این حالت واریانس به حداکثر خود یعنی ۲۵/۰ میرسد. ضریت اطمینان نیز ۹۵ درصد میباشد. حجم نمونه ۳۵۰ نفر میباشد.
جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.
۳-۷ روشها و ابزار گردآوری اطلاعات
گردآوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق، از مراحل اساسی تحقیق به شمار میرود. معمولاً نوع مسأله تحقیق، روش های گردآوری اطلاعات را مشخص میسازد و بیان میدارد که محقق اطلاعات مورد نیاز خود را چگونه و از کجا جمع آوری کند. به طور کلی میتوان روش های گردآوری اطلاعات را به شرح زیر خلاصه کرد:
روش گردآوری اطلاعات
روش کتابخانهای روش میدانی
تصویری فیش جدول نقشه طرحهای ویژه پرسشنامه مصاحبه مشاهده
شکل شماره ۲- روش های گردآوری اطلاعات
در این پژوهش برای بیان مباحث نظری و جمع آوری اطلاعات از هر دو روش میدانی و کتابخانهای (نظری) استفاده شده است. روش مطالعات کتابخانهای عمدتاً برای مطالعه ادبیات موضوع تحقیق و بررسی پیشینه تحقیق و همچنین مطالعه دیدگاه هایی که راجع به موضوع مورد تحقیق وجود دارد، استفاده شده است. لذا با مراجعه به منابع کتابخانهای شامل کتب، نشریات، پایان نامهها و رسالهها و جستجو در پایگاه های الکترونیکی، ادبیات موضوع مورد مطالعه قرار گرفت و فصل دوم تحقیق به رشته تحریر درآمد.
در این تحقیق برای جمعآوری اطلاعات از دو پرسشنامه به شرح ذیل استفاده شده است:
الف) پرسشنامه بی تفاوتی سازمانی:
در این پژهش از مدل ارائه شده توسط داناییفرد و همکاران برای اندازه گیری بی تفاوتی سازمانی استفاده شده است. واقع آنها بی تفاوتی سازمانی را به ابعاد زیر تقسیم می کنند: بعد بی تفاوتی نسبت به مدیر، بی تفاوتی نسبت به سازمان، بی تفاوتی نسبت به ارباب رجوع، بی تفاوتی نسبت به همکار و بی تفاوتی نسبت به کار. که این ابعاد با بهره گرفتن از پرسشنامه سنجش بی تفاوتی سازمانی اندازه گیری میشوند. در این پرسشنامه بعد بی تفاوتی نسبت به مدیر شامل ۱۰ سوال، بی تفاوتی نسبت به سازمان شامل۶ سوال، بی تفاوتی نسبت به ارباب رجوع شامل ۶ سوال، بی تفاوتی نسبت به همکار شامل ۴ سوال و بی تفاوتی نسبت به کار شامل ۷ سوال میباشد.
بی تفاوتی نسبت به مدیر: شامل رفتارهایی از سوی کارکنان می شود که در این حالت کارکنان برای قبول مسولیت بیشتر، از اظهار نظر درباره تواناییهای خودشان خودداری می کنند، مدیر را از روند کار خود مطلع نمی کنند، بعضی وقتها خواسته های مدیر را از عمد به تعویق میاندازد و یا گاهی اوقات برای فرار از پاسخگویی به دروغهای مصلحتی متوسل میشوند.
بی تفاوتی نسبت به ارباب رجوع: دراین نوع بی تفاوتی کارکنان، خدمات به ارباب رجوع را به زمان معینی در ساعات اداری محدود می کنند، مثلا خدمات تا ظهر، اغلب پاسخ ارباب رجوع را به صورت تلفنی نمی دهند و آنها را به حضور در سازمان وادار می کنند و گاهی وقتها با پرخاشگری با ارباب رجوع رفتار می کنند.
بی تفاوتی نسبت به همکار: کارکنان در این نوع بی تفاوتی، درکارهای گروهی همکاری لازم را ندارند، به کارهای همکاران به عنوان خودشیرینی نسبت به مدیر نگاه می کنند، از برقراری رابطه دوستی با دیگران خودداری می کنند و کارهای دیگران را کوچک و ضعفهای آنها را بزرگ می کنند.
بی تفاوتی نسبت به کار: این نوع بی تفاوتی کارکنان، در کارهای محوله دقت لازم را ندارند، وظایف خود را با جدیت پیگیری نمی کنند، تمایلی به نوآوری و خلاقیت در کارها ندارند و کار سازمان از نظر آنها بی ارزش و کم فایده است.
بی تفاوتی نسبت به سازمان: از آنجایی که در مورد این نوع از بی تفاوتی قبلا بحث شده است، از پرداختن به آن صرفه نظر میکنیم. این عوامل در شکل زیر به طور خلاصه نشان داده شده است.
بی تفاوتی نسبت به مدیر: شامل رفتارهایی از سوی کارکنان می شود که در این حالت کارکنان برای قبول مسولیت بیشتر، از اظهار نظر درباره تواناییهای خودشان خودداری می کنند، مدیر را از روند کار خود مطلع نمی کنند، بعضی وقتها خواسته های مدیر را از عمد به تعویق میاندازد و یا گاهی اوقات برای فرار از پاسخگویی به دروغهای مصلحتی متوسل میشوند.
بی تفاوتی نسبت به ارباب رجوع: در این نوع بی تفاوتی کارکنان، خدمات به ارباب رجوع را به زمان معینی در ساعات اداری محدود می کنند، مثلا خدمات تا ظهر، اغلب پاسخ ارباب رجوع را به صورت تلفنی نمی دهند و آنها را به حضور در سازمان وادار می کنند و گاهی وقتها با پرخاشگری با ارباب رجوع رفتار می کنند.
در هر دو پرسشنامه از طیف لیکرت استفاده شده است. پایایی بدست آمده برای پرسشنامه اندازه گیری بی تفاوتی سازمانی ۹۳۷/۰ بوده است و روایی آن با بهره گرفتن از نظرکارشناسان مورد تایید قرار گرفته است (داناییفر، ۱۳۸۹). همچنین روایی این پرسشنامه در پژوهشهای متعدد به اثبات رشیده است. لذا این پرسشنامه استاندارد می باشد و نیازی به بررسی روایی مجدد آن نمی باشد. برای اندازه گیری پایایی این پرسشنامه ابتدا پرسشنامه بین یک نمونه ۳۰ نفری از کارکنان شرکتهای نفتی توزیع و پاسخ نامهها جمع آوری گردید. داده های حاصله با بهره گرفتن از از طرریق آلفای کرونباخ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و مقدار ۸۳۷/۰ بدست آمد که معرف پایایی مطلوب است.
ب) پرسشنامه عوامل موثر بر بی تفاوتی سازمانی. این پرسشنامه با بهره گرفتن از مدل تحقیق طراحی شده است. در این پرسشنامه برای جلوگیری از سوگیری هنگام پاسخدهی، روایی و پایایی آن سنجیده شده است.
برای تعیین پایایی این پرسشنامه ابتدا بین ۳۰ نفر از نمونه مقدماتی توزیع شد و پایایی بدست آمده ۷۷/۰ میباشد که این پرسشنامه از پایایی لازم برخوردار است. همچنین برای اعتیاریابی پرسشنامه طراحی شده، در اختیار ۷ نفر از جبرگان قرار گرفت و روایی آن تایید شده است.
۳-۸٫ روش تجزیه و تحلیل اطلاعات
در این تحقیق برای اندازه گیری بی تفاوتی سازمانی از آزمون آماری T-test با بهره گرفتن از نرم افزار آماری Spss استفاده میشود و برای تعیین کدام بعد بی تفاوتی در شرکتهای نفتی بیشتر است از آزمون آماری تحلیل واریانس استفاده می شود.
برای تحلیل پرسشنامه دوم (عوامل موثر بر بی تفاوتی سازمانی) از آموس گرافیک (یا تحلیل ساختاری) استفاده میشود.
در هر دو پرسشنامه از طیف لیکرت به شرح ذیل استفاده شده است.