۶-۸- نتایج حاصل از تحلیل داده ها ۱۰۲
۶-۸-۱- نتایج بر حسب میزان رسمیت موقعیت ۱۰۲
۶-۸-۲- نتایج به تفکیک جنسیت ۱۰۲
فصل هفتم: نتیجه گیری
۷-۱- خلاصه و نتیجه گیری ۱۰۳
۷-۲- محدودیت های تحقیق ۱۰۵
۷-۳- پیشنهادات برای تحقیقات آتی ۱۰۵
منابع ۱۰۷
فهرست جداول و نمودارها

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

عنوان صفحه

شکل ۲-۱- تقسیم بندی عبارات نزاکتی ۲۹
شکل ۶-۱- میانگین میزان اهانت آمیزی الفاظ به تفکیک موقعیت ۸۴
شکل ۶-۲- منحنی میزان اهانت آمیزی الفاظ به تفکیک موقعیت ۸۵
شکل ۶-۳- جدول درصد فراوانی هر یک از الفاظ در موقعیت رسمی ۸۶
شکل ۶-۴- جدول نتایج آزمون تی برای الفاظ در موقعیت رسمی ۸۸
شکل ۶-۵- جدول گروه بندی الفاظ در موقعیت رسمی ۸۹
شکل ۶-۶- جدول آمار توصیفی هر یک از الفاظ در موقعیت غیر رسمی ۹۰
شکل ۶-۷- جدول نتایج آزمون تی برای الفاظ در موقعیت غیر رسمی ۹۱
شکل ۶-۸- جدول گروه بندی الفاظ در موقعیت غیر رسمی ۹۲
شکل ۶-۹- جدول میانگین اهانت آمیزی الفاظ در موقعیت رسمی به تفکیک جنسیت ۹۳
شکل ۶-۱۰- منحنی میانگین میزان اهانت آمیزی واژه ها در موقعیت رسمی به تفکیک جنسیت ۹۴
شکل ۶-۱۱- جدول آمار توصیفی گروه واژه ها در موقعیت رسمی به تفکیک جنسیت ۹۵
شکل ۶-۱۲- نمودار میزان اهانت آمیزی گروه واژه ها به تفکیک جنسیت در موقعیت رسمی ۹۶
شکل ۶-۱۳- جدول نتایج آزمون تی در مورد مقایسه میزان اهانت آمیزی گروه واژه ها میان زنان و مردان در موقعیت رسمی ۹۷
شکل ۶-۱۴- جدول میانگین واژه ها در موقعیت غیر رسمی به تفکیک جنسیت ۹۸
شکل ۶-۱۵- منحنی میانگین اهانت آمیزی الفاظ در موقعیت غیر رسمی به تفکیک جنسیت ۹۹
شکل ۶-۱۶- جدول آمار توصیفی گروه واژه ها در موقعیت غیر رسمی به تفکیک جنسیت ۱۰۰
شکل ۶-۱۷- نمودار میزان اهانت آمیزی گروه واژه ها به تفکیک جنسیت در موقعیت غیر رسمی ۱۰۱
شکل ۶-۱۸- نتایج آزمون مربوط به مقایسه میزان اهانت آمیزی گروه واژه ها به تفکیک جنسیت در موقعیت غیر رسمی ۱۰۱
فصل اول
کلیات تحقیق
۱-۱- طرح موضوع تحقیق
وضع و بکارگیری حسن تعبیرات در زبان، ایجاد امکان برای گفتگو پیرامون موضوعاتی است که به دلایل اجتماعی مختلف ممنوع به حساب می آیند و کاربردشان بدون توجه به بافت کلام سبب ایجاد اهانت و رنجش در مخاطب می شود. در این تحقیق، حسن تعبیر را بر مبنای عدم اهانت آمیزی تبیین می کنیم و از آن به عنوان بخشی از کاربرد زبان یاد می کنیم که با دو مفهوم «نزاکت» و «وجهه» پیوستگی نزدیک دارد. حسن تعبیر از این منظر، نوعی نقش نمای سبکی به شمار می آید که از اهتمام گوینده برای عدم توهین و نیز درک وی از میزان رسمیت موقعیت نشات می گیرد. پیش از بیان اهمیت حسن تعبیر در زبان، تابوهای اجتماعی را بررسی می کنیم که عمده ترین عامل ترغیب کننده بکارگیری حسن تعبیرات محسوب می شوند. بزرگی یا درجه ممنوعیت یک تابو به صورت متناظری، میزان توجه افراد نسبت به گفتارشان و نیز نوع و بسامد وقوع حسن تعبیر را تعیین
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
می کند. پس از شناخت ماهیت و عملکرد تابوهای زبانی، اهمیت حضور الفاظ حسن تعبیری را بیان می کنیم.در ادامه به منظور ارائه توصیفی منسجم از نحوه تعامل تابو و حسن تعبیر مفهوم «مرگ» را در بخشی مجزا مورد بررسی قرار می دهیم. مرگ از جمله تابوهایی است که اولاً با توجه به ضرورت رعایت محدوده های اخلاقی، قابلیت طرح و بررسی دارد. ثانیاً حسن تعبیرات بکار رفته برای این موضوع از کثرت وقوع برخوردارند. اما محوری ترین بحث در این پژوهش، تعیین ارزش نزاکتی واژه ها بر اساس میزان اهانت آمیزی آن هاست. با تغییر معیار پیشنهادی آلن و بریج( برای قراردهی واژه ها در دسته های سه گانه (حسن تعبیر، صریح و سوء تعبیر) -که بافت موقعیتی را نادیده می گیرد و تنها تصوری کلی و انتزاعی از قضاوت زبانی افراد را مد نظر قرار می دهد- تاثیر متغیرهای بافتی و اجتماعیِ «رسمیت موقعیت» و «جنسیت» را بر سطح اهانت آمیزی واژه های زبان بررسی می کنیم. از این طریق رفتار زبانی زنان و مردان نسبت به استفاده از حسن تعبیرات و دشواژه ها، در موقعیت های مختلف ارزیابی می شود.
۱-۲- فرضیه ها و سوالات تحقیق
۱-مقاصد ارتباطی عمده حسن تعبیرات در زبان کدامند؟
۲- در موقعیت رسمی،زنان در مقایسه با مردان، الفاظ صریح یا خنثی را توهین آمیزتر می دانند.
۱-۳- اهداف تحقیق
هدف اصلی تحقیق، تعیین ارزش نزاکتی واژه های زبان از طریق بررسی تاثیر متغیرهای بافتی و اجتماعی بر سطح اهانت آمیزی واژه ها است. به عبارت دیگر، قضاوت زبانی فارسی زبانان در موقعیت های مختلف الگویی را برای قرار دادن واژه ها در دسته های سه گانه (حسن تعبیر، صریح، سوء تعبیر) فراهم می آورد. علاوه بر این از این طریق، رفتار زبانی زنان ومردان از حیث بکارگیری ویژگی های زبانی معتبر (در اینجا حسن تعبیرات) در
بافت های مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد. در کنار این هدف عمده می توان به یک هدف فرعی دیگر نیز اشاره نمود که آن نیز بیان اهمیت حسن تعبیرات به عنوان عاملی است که در حیات اجتماعی انسان نقش اساسی ایفا می کند و در تعاملات زبانی افراد به صور گوناگون و برای مقاصد ارتباطی مختلف ظهور می یابد.
۱-۴- اهمیت و ارزش تحقیق
۱-تا کنون در ایران پژوهشی جامع در خصوص حسن تعبیرات و تابوهای زبانی صورت نگرفته است، از این رو ارائه توصیفی علمی از نگرش فارسی زبانان به ساحت های ممنوع در زبان و نحوه بکارگیری حسن تعبیرات از سوی آن ها در موقعیت های گوناگون، تا حد زیادی دغدغه های فرهنگی در جامعه ایرانی را روشن می سازد و از منظر روانشناسی اجتماعی نیز حائز اهمیت است.
۲- ارائه تعریفی کاربرد شناختی از حسن تعبیر به عنوان صورتی از رفتار حافظ وجهه که هدف عمده آن عدم اهانت به گوینده و شنونده است می تواند برای بررسی مفهوم نزاکت زبانی در فارسی موثر واقع شود.
۳- تغییرات سیاسی- اجتماعی در جامعه، تغییرات متناظری را در نظام ارزشی و حوزه های تابو پدید می آورد. ارائه چهار چوبی از حسن تعبیرات و نحوه ی کاربست آن ها در یک مقطع زمانی خاص می تواند اساسی را برای یک مطالعه در زمانی فراهم آورد.
۱-۵- کاربرد نتایج تحقیق
لازمه بررسی و توصیف حسن تعبیرات در هر زبانی آشنایی با معنای ضمنی واژه ها و عبارات زبانی و نیز اشراف برنگرش عامه مردم نسبت به اشیاء، اشخاص، اماکن و … است. از این رو می توان نتایج حاصل از این پژوهش را در الف) مسائل ترجمه ب) بررسی ساختارهای فرهنگی جوامع مختلف ج) تدریس زبان دوم به خارجی زبانان بالاخص در تدریس قواعد کاربرد شناختی زبان به فراگیران زبان دوم بکاربست.
۱-۶- بنیاد تحقیق
اساس این تحقیق بر زبان فارسی معیار استوار است و هدف از بررسی داده ها بصورت عمده بیان اهمیت حسن تعبیرات و نیز بررسی سطح اهانت آمیزی واژه های زبان فارسی در بافت کاربردی است. پس از تبیین کلیات تحقیق در فصل اول ،در فصل دوم چهار چوب نظری و تحقیقات صورت گرفته پیرامون جنبه های مختلف موضوع مورد بررسی قرار می گیرند.در فصل سوم شرح مفاهیم کلیدی، نحوه توصیف و تحلیل داده ها و نیز ابزار گردآوری داده ها در دستور کار قرار گرفته است.در فصل چهارم مقاصد ارتباطی عمده حین تعبیر با بهره گرفتن از نمونه ها و شواهد فازسی تبیین و توصیف میشود.در فصل پنجم به صورت مبسوط تجلی زبانی تابوی مرگ و حسن تعبیر سازی را در ژانر های زبانی مختلف تشریح می کنیم.فصل ششم به تحلیل پرسشنامه و بررسی میزان اهانت آمیزی واژه ها با لحاظ کردن دو متغیر «رسمیت موقعیت» و «جنسیت» اختصاص می یابد.

فصل دوم
مبانی نظری و پیشینه تحقیق

۲- ۱- مقدمه
در این فصل ابتدا مفاهیم بنیادین و چهارچوب نظری تحقیق را معرفی و مورد بحث قرار می دهیم. پیش از تشریح چهار چوب تحقیق، تعامل رفتار و زبان تابو را با ذکر مصادیق بررسی می کنیم. ذکر این نکته الزامی است که در اشاره به تابوهای زبانی تنها به اشاره ای کلی به دشنام واژه ها – به عنوان صورتی از کاربرد دشواژه ها- اکتفا
می کنیم بررسی خود را بر دشواژه های غیر دشنامی متمرکز می کنیم. هر جند در مواقع ضرورت و برای روشن شدن مطلب از دشنام واژه ها نیز بهره گرفته ایم.در قسمت دوم این فصل نیز به مرور آثار تحقیقاتی مرتبط با موضوع تحقیق و نتایج حاصل از آنها می پردازیم.
۲-۲- مبانی نظری
۲-۲-۱- فرهنگ و محرمات
معتقدات، سنن و آداب و رسوم، هویت فرهنگی یک جامعه را تشکیل می دهند. (روح الامینی، ۱۳۶۸: ۲۴). کلید الحاق به فرهنگ و یا به عبارتی «فرهنگ پذیری» فراگرفتن یک سلسله رفتارهای ضروری است که بقاء فرد را در اجتماع تضمین می کند؛ از این نظر، فرهنگ مهارتی است اکتسابی که در نتیجه حضور در اجتماعی معین در طول زمان حاصل می شود. معتقدات هر فرهنگ زیر بخشی را شامل می شوند که حوزه «محرمات» نامیده می شوند. این شاخصه مهم و بنیادین چهارچوب عمل فرد را در جامعه تعیین می کند و رفتار فرد از طریق این قوانین محدود کننده رصد می شود. بنابراین تابوها بخشی از نظام ارزشی هر جامعه به شمار می آیند که پایبندی به آن ها و خودداری از نقضشان، شاخص سلامت اخلاقی و معنوی اجتماع در نظر گرفته می شود. از این رو هر فرهنگ مطالبات و ایده آلهای رفتاری خود را در نظام سیاسی و کیفری خود منعکس می کند و برای ناقضین،

پایان نامه حقوق

مجازات هایی منظور می دارد. به عبارتی، هر آنچه که در یک نظام فکری و عقیدتی نکوهیده و مذموم تلقی شود، خواه برای حفظ سلامت جامعه و یا برای اهداف سودجویانه و حفظ قدرت سیاسی، در زمره موضوعات ممنوع به شمار می آیند. تجلیات زبانی موضوعات قدغن نیز به همین نحو مشمول منع و تحریم می شوند. بنابراین، بررسی محرمات زبانی تلفیقی از مطالعات مردم شناسی و زبان شناسی است.
۲-۲-۲- منشأ منع های رفتاری در جامعه
تابو یا پرهیزه آن دسته از رفتارها، گفتارها یا امور اجتماعی است که بر طبق رسم و آیین یا مذهب، ممنوع و نکوهش پذیر است. واژه تابو از زبان تونگان[۱] که از زبانهای اقوام پولینزی است توسط جمیز کوک در سال ۱۷۷۷ وارد زبان انگلیسی شده است. این واژه روایت وی از سومین و آخرین سفرش به جزایر اقیانوس آرام است. وی در زمان اقامت خود در میان اقوام پولینزی به قوانینی محدود کننده پی برد که بسیاری از آنها برای او و همسفرانش بی معنا و حیرت آور به نظر می رسیدند. فرهنگ لغت وبستر (۲۰۰۳) تعریف زیر را از این واژه ارائه می کند:
واژه تابو «tabu» در زبان تونگان الف) منع هر گونه لمس، بیان و یا انجام چیزی به سبب ترس از وارد آمدن صدمه از جانب نیرویی ما ورالطبیعی است. ب) منعی که بواسطه یک عرف اجتماعی و یا به عنوان یک میزان حفاظتی بوجود می آید.
آنچه که تقریباً در میان تمامی تعاریف ارائه شده برای واژه تابو مشاهده می شود نظیر معین (۱۳۴۲) و فروید (۱۳۴۹)، آن است که تابو امری «مقدس» و «ممنوع» قلمداد شده است. برای سهولت بررسی این مفهوم باید میان برداشت های کلاسیک و نوین از تابو تمایز قائل شد. تابو در معنای نخستین آن، مجموعه ای معین از «نبایدها» است که از منع های اجتماعی و منهیات مذهبی متمایز است. همچنین باید تابوها را از محدودیت هایی که تنها در اثر ماندگاری تاریخی در میان مردم تثبیت شده اند نیز جدا کرد. در این مفهوم، منظور از تابو، منع هایی است که در صورت نقض، در فرد به صورت خودکار نوعی ناتوانی آیینی پدید می آورند که آنرا در اصطلاح