۱- نوآوری تولیدی : فراهم کننده ابزاری برای تولید است(اوجاسلو۲، ۲۰۰۸). که به توسعه و ارائه تولیدات و خدمات جدید و بهبود یافته اشاره دارد. در واقع می توان گفت که منظور از نوآوری تولید این است که تا چه حد سازمان در ارائه خدمات جدید، اختصاص منابع مالی به تحقیق و توسعه و مواردی از این قبیل پیشتاز است. شاخص های کلیدی سنجش این بعد عبارتند از :
– پیشتاز بودن در ارائه خدمات (تولیدات) جدید
– تلاش برای توسعه خدمات (تولیدات) جدید در قالب آموزش افراد و تیم ها
– توسعه کالا (خدمات) برای گروه های جدیدی از مشتریان(چوپانی، ۱۳۹۰).
۲- نـوآوری فـرآیندی: ابـزاری را در جـهت حفظ و بـهبـود کیـفیـت و صرفه جویی هـزینه ها فـراهـم می کند(جیمنز- جیمنز۳ و همکاران، ۲۰۰۸) و دربرگیرنده اتخاذ روش های جدید یا بهبود یافته تولید، توزیع و یا تحویل خدمت است. در واقع منظور از نواوری فرایندی این است که تا چه میزان سازمان تکنولوژی های جدید را بکار می گیرد و روش های جدید را مورد آزمایش قرار می دهد.
شاخص های کلیدی سنجش این بعد عبارتند از:
– تغییر در فرایند تولید یا خدمات

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

Chen 2- Ojaslo 3-Geemnz-Geemnz

– جستجوی راه ها و روش های جدید برای انجام امور
– پیشتاز بودن در ارائه راه ها و روش های جدید تولید(چوپانی، ۱۳۹۰).
۳- نوآوری اداری: به رویه ها، سیاست ها و اشکال سازمانی جدید اشاره دارد(جیمنز- جیمنز۱ ، ۲۰۰۸). شامل تغییراتی است که سیاست ها ، تخصیص منابع و دیگر فاکتورهای مرتبط با ساختار اجتماعی را تحت تاثیر قرار می دهد(دفت۲، ۱۹۷۸).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
در واقع منظور از نوآوری اداری این است که تا چه میزان مدیران از سیستم های نوین مدیریتی در اداره کردن استفاده می کنند. شاخص های کلیدی سنجش این بعد عبارتند از:
– جستجوی سیستم های اداری جدید
– پیشتاز بودن در ارائه سیستم های جدید
– ایجاد ساختارها و روابط درون سازمانی جدید(چوپانی، ۱۳۹۰).
تحقیقات زیادی حول متغیرهای پیش بین نوآوری سازمانی صورت گرفته است که سرمایه فکری به عنوان یکی از عوامل موثر بر نوآوری سازمانی مورد شناسایی قرار گرفت. زیرا می توان استدلال کرد که سرمایه فکری در سازمان ها می توانند توانایی نوآوری کارکنان را افزایش داده و در مراحل بعدی سازمان های سنتی را به سمت سازمان های نو آوری سوق دهد. تحقیقات اخیر در زمینه ارتباط بین سرمایه فکری و نوآوری نیز گویای تاثیر مستقیم دارایی های دانشی بر نوآوری و عملکرد می باشد.
هوانگ و هیوئه۳ (۲۰۰۷) رابطه سرمایه فکری و عملکرد در شرکت های مهندسی تایوان را مورد بررسی قرار داد.نتایج نشان داد که همبستگی مثبتی بین سه جزء سرمایه فکری و عملکرد تجاری وجود دارد. بالاترین همبستگی مربوط به سرمایه انسانی و بعد از آن مربوط به سرمایه رابطه ای بود همچنین همبستگی مثبتی بین سه جزء سرمایه فکری( انسانی ، ساختاری و مشتری) وجود داشت.

Geemnz-Geemnz 2- Dft 3-Huang & Hiuee

زرنلر۱ و همکاران(۲۰۰۸) تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد نوآوری را مورد بررسی قرار دادند. آن ها در پژوهش خود تحت عنوان «سرمایه فکری و عملکرد نوآوری» به تحلیل و کنکاش اثرات سرمایه فکری بر نوآوری پرداختند. یافته های پژوهش نشان داد که سه نوع سرمایه فکری و عملکرد نوآوری دارای رابطه مثبت و معناداری هستند. نتایج این پژوهش همچنین نشان داد که بالا بودن نرخ رشد صنعت نیز رابطه مثبت و معنادار سه نوع سرمایه فکری با عملکرد نوآوری را تایید کرد.
۲-۱۱-۱- بررسی رابطه سرمایه فکری بر نوآوری
شکل زیر به مطالعات نظری و تجربی صورت گرفته در این زمینه که نشان دهنده نقش و رابطه سرمایه فکری و ابعاد آن (سرمایه انسانی ، سرمایه ساختاری و سرمایه رابطه ای) با نوآوری سازمانی است، طراحی شده است.

شکل ۲-۲: بررسی رابطه سرمایه فکری بر نوآوری
۲-۱۲– پیشینه سرمایه فکری
۲-۱۲-۱- پژوهش های داخلی
.
۱- Zrenler
بهنام شهانی و احمد علی خائف الهی (۱۳۸۸) تحقیقی را تحت عنوان بررسی تاثیر سرمایه فکری بر عملکرد شعب بانک سپه در تهران در تهران انجام دادند. مهرداد مدهوشی و مهدی اصغرنژاد امیری (۱۳۸۷)تحقیقی تحت عنوان سنجش سرمایه فکری و بررسی رابطه آن با بازده مالی شرکت ها انجام دادند و رابطه مثبتی را بین ابعاد سرمایه فکری و بازده مالی آن پیدا نمودند
ویدا مجتهد زاده و سید حسین علوی طبری و مهرناز مهدی زاده(۱۳۸۸) تحقیقی را تحت عنوان سرمایه فکری و عملکرد صنعت بیمه را انجام دادند. مصطفی آشنا، حمیدرضا یوسفی و فرزانه صادقی (۱۳۸۸) در تحقیق خود تحت عنوان سرمایه فکری، سرمایه ای ارزشمند برای سازمان امور مالیاتی کشور به این مساله پرداختند و به رابطه مثبت و معناداری بین ابعاد سرمایه فکری یافتند.
اصغر مشبکی و بهروز قلیچ لی(۱۳۸۵) در تحقیقی به نقش سرمایه اجتماعی در ایجاد سرمایه فکری در دو شرکت خودروسازی پرداختند که نتایج تحقیق نشان داد سرمایه اجتماعی تاثیر مثبت و معناداری بر هر یک از ابعاد سرمایه فکری دارد.
۲-۱۲-۲- پژوهش های خارجی
قبل ازدهه ۱۹۸۰ آقای جان گالبریت اولین کسی بود که از اصطلاح سرمایه فکری استفاده کرد.
اواسط دهه ۱۹۸۰ حرکت از عصر صنعت به سمت عصر اطلاعات، انتشار کتاب استخراج ارزش از نوآوری توسط آقای تیس.
اواخر دهه ۱۹۸۰ اولین تلاش ها برای تدوین صورت حساب هایی که سرمایه های فکری را اندازه گیری کنند(اسویبی، ۱۹۸۸).
تالیف کتاب ارتباط گم شده و سقوط مدیریت حسابداری(جانسون و کاپلان)
حسابداری
تالیف کتاب مدیریت دارای های دانش در قرن ۲۱(آمیدن).
اوایل دهه ۱۹۹۰، اولین باری که نقش مدیریت سرمایه های فکری با تخصیص یک پست رسمی درسازمان مشروعیت می یابد و آقای ادوینسون به عنوان مدیر سرمایه های فکری اسکاندیا معرفی می شود.
اواسط دهه ۱۹۹۰ ارائه موجودی سرمایه های فکری در شرکت اسکاندیا به صورت ضمیمه صورت های مالی (۱۹۹۴).
استفاده از ممیزی دانش برای ارزیابی جامع از وضعیت سرمایه فکری توسط سلمی (۱۹۹۹).
انتشار کتاب توسط صاحب نظران نهضت سرمایه فکری.
اواخر دهه ۱۹۹۰ سرمایه فکری موضوع مورد پسند بسیاری از محققان، کنفرانس ها و مقالات قرار گرفت
اوایل دهه ۲۰۰۰ :

انتشار اولین مجله معتبر علمی با عنوان سرمایه های فکری

انتشار اولین استانداردهای حسابداری سرمایه فکری توسط دولت دانمارک

انتشار کتاب اولین گزارش سرمایه های فکری توسط اتحادیه اروپا

انتشار کتاب مدیریت اندازه گیری و گزارش دهی دارایی های نامشهود توسط لو

پروژه های مختلف در مورد مدیریت و اندازه گیری سرمایه های فکری تعریف و در حال پیگیری است.

۲-۱۳- چارچوب نظری تحقیق
چارچوب نظری پژوهش الگوی مفهومی مبتنی بر روابط تئوریک میان عوامل و متغیرهای اثرگذار بر موضوع پژوهش که برگرفته از ادبیات پژوهش می باشد، عبارتند از: سرمایه فکری وتاثیر آن بر مهندسی و نوآوری در سازمان های صنعتی.
این پژوهش به بررسی رابطه بین سرمایه فکری و تاثیر آن بر مهندسی و نوآوری در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی شیراز پرداخته است. متغیر وابسته در پژوهش حاضر مدیریت نوآوری در سازمان مورد نظر است. با استنتاج از مطالعات و پژوهش برای سنجش سرمایه فکری از مقیاس استاندارد بونتیس(۱۹۹۸) استفاده شد. مقیاس بونتیس شامل بر ۴۲ سوال و طیف ۵ تایی لیکرت و دارای ۳ بعد است که هر بعد آن توسط حداقل ۴ سوال سنجیده می شود. این ابعاد عبارتند از :سرمایه انسانی- سرمایه ساختاری- سرمایه رابطه ای – مزیت رقابتی – استراتژی تجاری- طرح های بازپرداخت و پاداشت و زنجیره ارزش.
پرسشنامه مذکور به دلیل مبتنی بودن بر نظریه سرمایه فکری بونتیس(۱۹۹۸) از یک طرف و نظری مدیریت دانش امین زاده(۱۳۹۲) از طرف دیگر و استفاده متعدد آن در تحقیقات داخلی وتحقیقات خارجی از روایی محتوایی بالایی برخوردار است. همچنین متغیرهای توصیفی در این تحقیق در قالب متغیرهای سن، سابقه، تحصیلات، جنسیت، وضعیت تاهل ، سمت و وضعیت اشتغال بررسی گردیده است.
۲-۱۴- مدل مفهومی تحقیق

متغیر مستقل
متغیر وابسته
مهندسی و نوآوری سازمان های صنعتی
سرمایه فکری
شکل۲-۳: مدل مفهومی پژوهش
۲-۱۵- فرضیات تحقیق:
۲-۱۵-۱- فرضیه اصلی:
۱- سرمایه فکری بر مهندسی و مدیریت نوآوری در سازمان های صنعتی تاثیر مثبت دارد.
۲-۱۵-۲- فرضیه های فرعی:

سرمایه فکری انسانی بر ایجاد طرح های بازپرداخت و پاداش تاثیرگذار است.

سرمایه فکری انسانی بر ایجاد زنجیره ارزش تاثیرگذار است.

سرمایه فکری انسانی بر ایجاد مزیت رقابتی تاثیرگذار است.

سرمایه فکری انسانی بر ایجاد استراتژی تجاری تاثیرگذار است.

سرمایه فکری ساختاری بر ایجاد طرح های بازپرداخت و پاداش تاثیرگذار است.

سرمایه فکری ساختاری بر ایجاد زنجیره ارزش تاثیرگذار است.

سرمایه فکری ساختاری بر ایجاد مزیت رقابتی تاثیرگذار است.