کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل
کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل




جستجو





آخرین مطالب


  • واخواهی برای محاکمه ی غیابی- قسمت ۲
  • بررسی سیره سیاسی امام رضا(ع) از منظر فقه سیاسی شیعه۹۱- قسمت ۴
  • طراحی سیستم کنترل برای راکتور بستر سیال تولید پلی اتیل- قسمت ۸
  • مقالات و پایان نامه ها درباره :رویکرد قانون تعیین تکلیف ثبتی اراضی و ساختمانهای فاقد سند رسمی ...
  • نگارش پایان نامه درباره :ارائه مدلی تلفیقی از کارت امتیازی متوازن و هوشین کانری در سازمان به ...
  • تربيت مذهبي كودک- قسمت 17
  • بررسی مقایسه ای روشهای حل تعارض زناشویی و شیوه¬های فرزندپروری در پرستاران شیفت در گردش و شیفت ثابت بیمارستان های دولتی بندرعباس۹۳- قسمت ۵
  • پروژه های پژوهشی در مورد مقایسه بهره وری علمی پژوهشگران ایرانی در رشته های مختلف بر ...
  • اختلافات حقوقی قراردادهای ساخت و ساز دستگاههای دولتی- قسمت ۱۰
  • بررسی رابطه بین تبلیغات تلویزیونی بر رفتار مصرف کنندگان درفرایند تصمیم خرید خودرو- قسمت ۱۱
  • بررسی عوامل موثر بر پذیرش بانکداری همراه از دیدگاه مشتریان۹۳- قسمت ۱۱
  • راهنمای نگارش پایان نامه در مورد مقایسۀ سبک شناسانۀ اشعار حافظ و اشعار محوی- فایل ۱۰
  • ارائه مدلی برای اندازه گیری میزان چابکی در شرکت های نرم افزاری بر اساس اصول چابک- قسمت ۶
  • طرح-دعاوی-زیست-محیطی-عیله-دولت-در-حقوق-ایران-و-حقوق-بین-الملل- قسمت ۶
  • تاثیر نام و نشان ملی بر نام و نشان شرکت های ایرانی در بازار هدف- قسمت ۸
  • مبانی مصلحت نظام اسلامی ازدیدگاه حضرت امام خمینی- قسمت ۴
  • دانلود پروژه های پژوهشی در رابطه با مدل سازی کاهش نابرابری های آموزشی مناطق آموزش و پرورش استان ...
  • نگارش پایان نامه درباره بررسی ارتباط میان آگاهی کارکنان در تعامل با مشتریان از اهداف ...
  • تحلیل و بررسی ارزشهای اسلامی در چارچوب طراحی لباس بانوان و نقش آن در سلامت جسم و روان- قسمت ۲
  • پایان نامه آماده کارشناسی ارشد – ۲-۳-۱-۱) محیط کار حسابرسی : – 1
  • بررسی تطبیقی حمایت حقوقی از اطفال نامشروع در فقه شیعه و ...
  • جایگاه تبلیغ دینی در سیاست ها و برنامه ریزی های فرهنگی کشور- قسمت ۹
  • بررسی و مقایسه اثربخشی مسابقات علمی تخصصی از دیدگاه معلمان ورزش فارغ التحصیل رشته تربیت بدنی و غیر تربیت بدنی مقاطع آموزش و پرورش شهر یزد۹۳- قسمت ۲
  • بررسی رابطه میان بانکداری الکترونیک و کنترل نقدینگی در بانک رفاه- ...
  • بررسی و مقایسه اثربخشی مسابقات علمی تخصصی از دیدگاه معلمان ورزش فارغ التحصیل رشته تربیت بدنی و غیر تربیت بدنی مقاطع آموزش و پرورش شهر یزد۹۳- قسمت ۵
  • پایان نامه توسعه استراتژیک- قسمت ۵- قسمت 2
  • پژوهش های انجام شده درباره اندازه گيری پویایی کسب و کار بين بنگاه های موجود در صنعت مطالعه ...
  • پژوهش های انجام شده در مورد ارزیابی نظام مدیریت عملکرد در سطح کارمندان حوزه ستادی وزارت امور ...
  • تاثیر-شیوه-های-تصمیم-گیری-مدیران-بر-عملکرد-سازمان- قسمت 3
  • بررسی رابطه آپنه ی انسدادی خواب در را نندگان حرفه ای ...
  • مفهوم دفاع مشروع بعنوان یکی از عوامل رافع مسئولیت بین المللی کشورها- قسمت ۶
  • راهنمای ﻧﮕﺎرش ﻣﻘﺎﻟﻪ ﭘﮋوهشی درباره ارائه الگوی انواع استراتژی های ارزیابی عملکرد برای سازمان های نظارتی جمهوری اسلامی ...
  • بررسی خلاقیت دانش آموزان با نگرشهای فرزند پروری والدین در ...




  •  

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

     

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کاملکلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    لطفا صفحه را ببندید

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

    کلیه مطالب این سایت فاقد اعتبار و از رده خارج است. تعطیل کامل

     
      تعیین الگوی کشت بهینه، مقایسه الگوی موجود با الگوی بهینه ۸۰ ص- قسمت 14 ...

    محدودیت سرمایه (ریال)
    محدودیت سطح زیر کشت گوجه فرنگی
    محصولات شامل گندم، جو، ذرت، چغندرقند، آفتابگردان و گوجه فرنگی می باشد.
    داده های مورد بررسی در این تحقیق از حدود 24 هزار هکتار مزارع کشاورزی شهرستان ارسنجان و حدود 140 مزرعه نمونه و اطلاعات موجود در مدیریت کشاورزی شهرستان ارسنجان و شیراز جمع آوری شده است.
    روش نمونه گیری به این صورت بوده است که مزارع بر اساس ویژگی های طبیعی به 2 دسته بزرگ (مساحت بیش از 5 هکتار) و کوچک (مساحت کمتر از 5 هکتار) تقسیم شده اند.
    نتایج نشان می دهد که با تغییر پارامتر ضریب ریسک، ضمن ثابت ماندن سود ناخالص و ریسک درآمدی، ترکیب کشت تغییر می کند.
    در این باره ذرت و گوجه فرنگی بیش از همه از تغییر ضریب ریسک متأثر می شوند.
    همچنین مدل موتاد – پیشرفته نسبت به مدل موتاد – هدف الگوهای زراعی با ریسک کمتر ارائه می دهد.
    مورث یان جایا و سی روهی به منظور به دست آوردن مجموعه طرحهای زراعی کارا برای مزارع نماینده در بخش بی چاپور هند، از مدل موتاد استفاده کردند گفته می شود در این منطقه به دلیل نامنظم بودن و نامطمئن بودن بارندگی، دو عامل عملکرد پائین و متغیر محصولات زراعی و نیز نوسانهای قیمت، از موارد مهم بی ثباتی درآمد مزرعه در منطقه هستند اطلاعات مربوط به پارامترهای ریسک آمیزمدل برای 17 سال زراعی از مأموران آمار و گزارشهای سالانه مرکز تحقیقت کشاورزی بی چاپور جمع آوری شد آنها در قسمت نتایج تحقیق بیشتر به محدودیتهای افزایش تولید و اثرات رفع آنها اشاره کردند و از آثار ریسک و رفتار ریسک گریزی کشاورزان چیزی به میان نیاوردند.
    فلسفیان و ترکمانی (1382) به منظور تعیین الگوی کشت ترکیب بهینه فعالیت های زراعی و باغی در شهرستان مرند از مدل های موتاد و موتاد هدف استفاده نمودند.
    محصولات مورد مطالعه شامل گندم، جو، آفتابگردان، گوجه فرنگی، سیب درجه 1، سیب درجه 2، هلو، زردآلو و آلو می باشد که برای هفت سال انجام شده است.
    اهداف تحقیق آنان عبارتند از:

    بررسی اثر ریسک بر الگوی کشت کشاورزان
    تعیین الگوی بهینه کشت با در نظر گرفتن ریسک درآمدی بهره برداران
    مقایسۀ الگوی کشت فعلی با الگوی بهینه کشت با و بدون در نظر گرفتن ریسک ابتدا روش موتاد و تارگت موتاد اعمال شده سپس جهت دخالت دادن فعالیت های باغی به مسأله تنزیل و ارزش زمانی پول توجه شده است. داده ها با به کارگیری روش نمونه گیری و انتخاب بهره برداران نمونه و با بهره گرفتن از آمارهای ثبت شده مدیریت کشاورزی شهرستان مرند و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان به دست آمده است
    مقایسه نتایج حاصل از موتاد، تارگت موتاد و برنامه ریزی خطی ساده نشان داد که:
    افزایش درآمد مورد انتظاری در مدل موتاد (با افزایش حداقل ریسک) موجب می گردد که الگوی کشت به سمت کشت هلو، سیب و زردآلو هدایت گردد از طرف دیگر با افزایش سطح درآمد هدف در مدل موتاد هدف، سطح زیر کشت آفتابگردان و گوجه فرنگی کاهش یافته ولی سطح زیر کشت سیب و هلو افزایش یافته است. تحلیل نتایج نشان می دهد که محصول هلو دارای بالاترین سطح ریسک می باشد.
    در نهایت نتایج هر سه الگو نشان داد که تحت شرایط بالاترین ریسک درآمدی نتایج یکسانی از هر 3 الگو حاصل می گردد.
    کلاتی (1380) در پژوهش خود نشان داد که الگوهای برنامه ریزی ریسکی همچون موتاد، تارگت موتاد، میانگین نیمه واریانس و میانگین مربعات انحرافات جزئی در واقع گشتاورهای مراتب مختلفی از حالت تعمیم یافته نابرابری چی بی شف است.
    در این پژوهش همچنین الگوی میانگین مطلق انحرافات جزئی (Mean pad) در چارچوب الگوی برنامه ریزی چند هدفی (Mop) معرفی و میزان زیان برخاسته از هر الگوی کشت نیز با بهره گیری از معیار ریسک به دست آمده و نابرابری چی بی شف محاسبه شده است آمار و اطلاعات مورد نیاز از راه مطالعه پیمایشی و تکمیل پرسشنامه از برخی مزارع منطقه زرقان استان فارس فراهم آمده و آمار و اطلاعات سری زمانی مربوط به در آمد و هزینه کشت محصولات نیز از سازمان کشاورزی استان فارس و نشریه های آماری وزارت کشاورزی استخراج شده است.
    و با بهره گیری از رابطه چی بی شف، میزان ریسک هر یک از الگوها تعیین شده است اساس کار الگوی Mean pad ترکیب الگوی موتاد هدف و نابرابری آتوود است در الگوی Mean pad تحلیل ریسک – بازده بر اساس 2 معیار ارزش انتظاری و احتمال زیان یا PAD مربوط به آن انجام می گیرد.
    توابع هدف شامل: هدف اول حداکثر کردن بازده انتظاری همه رشته فعالیت ها ست. هدف دوم حداقل کردن انحرافات منفی یا PAD از یک سطح مشخص t به شمار می آید.
    محدودیت ها شامل:

    محدودیت زمین
    محدودیت نیروی کار
    محدودیت سرمایه
    محدودیت آب
    محدودیت انحراف بازده کل از t در هر سال
    در پایان نیز برای 2 محصول گندم و جو آبی محدودیت خود مصرفی در سطح 5/0 هکتار در نظر گرفته شد.
    محصولات شامل پیاز، سیب زمینی، ذرت دانه ای، جو و گندم می باشد که برای 5 سال مشخص شده است.
    نتایج به دست آمده نشان می دهد که به طور کلی افزایش پارامترهای الگو موجب جایگزین شدن محصولات با درآمد ناخالص و نوسانهای قیمت بیشتر (مانند پیاز) به جای محصولات دارای بازده ناخالص و نوسانهای قیمت کمتر شده است.
    مک نیو تأثیر تناوب زراعی در کاهش ریسک را بررسی کرد نتایج مطالعه وی نشان داد تنوع محصولات جدید در تناوب الزاماً باعث کاهش ریسک قیمت نخواهد شد و حتی ممکن است موجب افز

    برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
    ایش آن نیز می شود زیرا میزان قابلیت محصولات مختلف جهت کاهش ریسک قیمت به همبستگی قیمت این محصولات نسبت به یکدیگر بستگی دارد در این تحقیق برای محاسبه ریسک قیمت از ضریب تغییرات (C.V) استفاده شد. به این ترتیب میزان ریسک قیمت برای محصولات مختلف در طول دوره 1992 تا 2000 محاسبه و با یکدیگر مقایسه گردید. نتایج این تحقیق نشان داد نخود فرنگی دیم بیشترین و زعفران کمترین میزان ریسک را دارد.
    کهنسال و محمدیان (1386) در مطالعه خود ضمن تحلیل نظریه مدل برنامه ریزی آرمانی فازی، کاربرد آن را بهینه سازی الگوی کشت مزرعه دانشگاه فردوسی نشان دادند.
    داده های مورد استفاده در این مطالعه مربوطه به سال 85-1384 مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد و نرم افزار مورد استفاده Win Qsb می باشد.
    اهداف مختلف مدیر واحد زراعی در این مطالعه به صورت زیر در نظر گرفته شده است شامل:

    حداکثر کردن بازده برنامه ای
    حداقل کردن هزینه های جاری تولید و حداکثر کردن اشتغال
    حداقل کردن استفاده از کودهای شیمیایی از ته و فسفاته و به کارگیری ماشین آلات
    حداکثر کردن اهداف تولیدی
    محدودیت ها هم شامل محدودیت زمین، آب و محدودیت آخر مربوط به حداکثر تغییر در الگوی کشت موجود است که حداکثر به اندازۀ 30% می تواند تغییر کند.
    در مدل طراحی شده با در نظر گرفتن مجموعه ای از اهداف اقتصادی، اجتماعی، زیست محیطی سعی در بهینه سازی الگوی کشت در مزرعه مورد نظر با بهره گرفتن از مدل برنامه ریزی آرمانی فازی شده است.
    تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
    نتایج حاکی از آن نشان می دهد که با ایجاد انعطاف در ضرایب مدل که ناشی از بی دقتی در اطلاعات است با نگرش و تفکر فازی، این بی دقتی تا حد زیادی برطرف می شود و شرایط الگوی کشت به طور نسبی بهبود می یابد و از منابع و داده ها به نحو مطلوب تری استفاده می شود.
    چیذری و قاسمی (1384) الگوی برنامه ریزی امکانی با هدف تعیین الگوی بهینه تولید محصولات زراعی را مورد بررسی قرار داده اند.
    در تحقیق خود با توجه به نقش و جایگاه استان فارس در تولید محصولات زراعی در کشور و محسوس بودن نبود قطعیتهای موجود به خصوص در شمال این استان، با بهره گرفتن از ترکیبی از داده های مقطع عرضی و سری زمانی جمع آوری شده از سطح حدود 10 هزار هکتار از اراضی آبی شمال استان فارس طی سال های 1375-1381 اقدام به طراحی و حل مدل های برنامه ریزی امکانی نموده اند.
    فرض اساسی تحقیق حاضر این است که کاهش نبود قطعیتهای موجود در منطقه، موجب افزایش سود ناخالص کشاورزان منطقه می شود و همچنین علاوه بر کاهش میزان مخاطره، امکان دستیابی کشاورزان منطقه را به سود بالاتر از حد ممکن نیز کاهش می دهد تابع هدف شامل حداکثرسازی سود ناخالص در واحد سطح است و با توجه به نبود قطعیت قیمت محصولات، عملکرد و هزینه نهادهای مورد استفاده در واحد سطح به صورت دامنه ای از اعداد فازی مثلثی در نظر گرفته می شود.
    محدودیت ها شامل:

    محدودیت منابع آبی
    محدودیت مکانیزاسیون
    محدودیت نیروی کار
    محدودیت سرمایه
    محدودیت زمین
    محصولات مورد مطالعه شامل گندم، جو، چغندرقند، سیب زمینی، لوبیا چیتی، لوبیا قرمز، نخود و عدس می باشد.
    تحقیق شامل 5 مدل برنامه ریزی امکان می باشد:
    مدل شماره 1- مدل با فرض وجود نبود قطعیت کامل در ضرایب بهره وری، ضرایب فنی و منابع
    مدل شماره 2- مدل با فرض کاهش 25 درصدی نبود قطعیت نسبت به مدل اول
    مدل شماره 3- مدل با فرض کاهش 50 درصدی نبود قطعیت نسبت به مدل اول
    مدل شماره 4- مدل با فرض کاهش 75 درصدی نبود قطعیت نسبت به مدل اول

     

    موضوعات: بدون موضوع
    [چهارشنبه 1400-01-25] [ 12:12:00 ق.ظ ]



     لینک ثابت

      تأثیر تمرینات منتخب بر زمان واکنش و کنترل پاسچر پسران ۷ تا ۸ سال دارای اختلال هماهنگی رشدی- قسمت ۴ ...

    سیستم‌های پویا
    یک شاخه از دیدگاه سیستم‌های بوم‌شناختی، دیدگاه سیستم‌های پویاست که به‌عنوان جایگزینی برای نظریه‌های کنترل حرکتی بیان‌شده است. واژه پویا به این معناست که تغییرات رشد غیرخطی و غیر مداوم هستند. ازآنجایی‌که رشد به‌عنوان پدیده‌ای غیرخطی مطالعه می‌شود، یک فرایند غیر مداوم نیز محسوب می‌شود. یعنی تغییرات فرد در طول زمان، لزوماً یکپارچه و به ترتیب نیست و همواره حرکت به‌سوی سطوح بالاتر پیچیدگی و تبحر در سیستم حرکتی را در برنمی‌گیرد. گرچه بر اساس تعریف رشد فرایندی پیوسته است، اما از دیدگاه سیستم‌های پویا، رشد فرایندی غیر مداوم محسوب می‌شود. به‌عبارت‌دیگر رشد فرایندی پیوسته- ناپیوسته است (گالاهو، ۲۰۰۲). سیستم‌ها که از نیازهای تکلیف حرکتی، زیست‌شناسی فرد و محیط مشتق می‌شوند، به‌طور مجزا یا باهم کار می‌کنند تا سرعت، ترتیب و میزان رشد را معین کنند. هماهنگی و کنترل حرکتی نتیجه فعالیت پویای چند سیستم باهم و به‌طور هماهنگ است و در این میان هیچ عاملی بر عوامل دیگر برتری ندارد. همه سیستم‌ها در حالتی در تعامل هستند که رفتار حرکتی را به وجود آورند و به‌طور مستقل از هر سیستم ظاهر شوند (الکساندر، ۱۹۹۳؛ به نقل از گالاهو، ۲۰۰۲).
    ۲-۳٫ اختلال هماهنگی رشدی
    در طول رشد طبیعی، تجربه و بلوغ قادر است مهارت‌های حرکتی کودکان را با افزایش سن بهبود دهد.
    کودکانی که در هماهنگی حرکتی مشکل‌دارند برای یادگیری مهارت‌های حرکتی نیز با مشکل مواجه می‌شوند (ساولبرگ[۳۹]، ۲۰۰۳). اختلال هماهنگی رشدی یک اصطلاح کلی برای توصیف مسائلی است که روی توانایی کودکان برای کسب یا اجرای ماهرانه حرکات تأثیر می‌گذارد. این اختلال یک بیماری مزمن و دائمی در کودکان است و در زندگی روزمره و پیشرفت تحصیلی کودکان نمایان می‌شود (بارن هارت[۴۰]، ۲۰۰۳). یک کودک هنگامی دارای اختلال هماهنگی تشخیص داده می‌شود که فاقد هماهنگی حرکتی لازم برای انجام وظایف خود باشد. راهنمای تشخیصی و آماری (DSM)، اختلال هماهنگی رشدی را به‌عنوان یک اختلال در مهارت‌های حرکتی و اختلال قابل‌توجهی در رشد و هماهنگی حرکتی که با فعالیت‌های روزمره و پیشرفت تحصیلی این افراد تداخل پیدا می‌کند، معرفی کرد (موسسه روان‌پزشکی آمریکا، ۱۹۹۴). سازمان بهداشت جهانی[۴۱] چارچوب ویژه‌ای را برای درک ارتباط بین اختلال و فعالیت‌های روزمره پیشنهاد می‌کند. این چارچوب”مدل طبقه‌بندی بین‌المللی عملکرد ناتوانی و سلامت[۴۲]“(ICF) می‌باشد. مدل ICF از دو بخش تشکیل‌شده است:۱-عملکرد و ناتوانی۲- بافت حرکتی (شرایطی که حرکت در آن رخ می‌دهد).
    بخش اول شامل سیستم‌های کارکرد و ساختار بدن و فعالیت‌هاست و بخش دوم شامل عوامل محیطی (مانند نگرش‌های اجتماعی و عوامل فردی مانند سن و جنس) می‌باشد. با بهره گرفتن از طبقه‌بندی بین‌المللی عملکرد، ناتوانی و سلامت (ICF) به‌عنوان یک چارچوب، شکل ۲-۱ نشان می‌دهد که چگونه تخریب مهارت‌های حرکتی درشت یک کودک (عملکرد بدن) توانایی‌های او را برای بازی‌های معمول کودکان مثل دوچرخه‌سواری محدود می‌کند (فعالیت) و درنتیجه فرصت برای بازی با دوستانش از او می‌گیرد (مشارکت). این محدودیت‌ها در تعامل باهمسالانش (عوامل محیطی)، باعث سرخوردگی بیشتر، ناکامی در هماهنگی حرکتی و پایین آمدن اعتمادبه‌نفس او (عوامل شخصی) می‌شود (سازمان بهداشت جهانی، ۲۰۰۱؛ به نقل از سلیمانی، ۱۳۹۱)
    تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
    شکل ۲-۱٫ مثالی از مدل ICF برای ناتوانی یک کودک دارای اختلال هماهنگی رشدی (برگرفته از ساجن،۲۰۰۵)
    ۲-۳-۱٫ درصد شیوع اختلال هماهنگی رشدی
    بسته به شاخص‌های انتخاب میزان شیوع برای کودکان مدرسه ۱۹ درصد تا ¼ درصد متفاوت می‌باشد (لینگام[۴۳]، ۲۰۰۹). شایع‌ترین گزارش میزان شیوع را ۵ تا ۶ درصد گزارش کرده و در حدود صدو نود هزار کودک کانادایی در میانگین سنی ۵ تا ۱۱ سال علائم اختلال هماهنگی رشدی رادارند و بیش از یک‌میلیون کودک در ایالات‌متحده آمریکا به این اختلال دچار هستند (بوراوو[۴۴]، ۲۰۰۸). داده‌ها از کشورهای دیگر در مورد درصد شیوع این اختلال متغیر بوده در انگلستان ۸/۱ درصد (لینگام، ۲۰۰۹) و شیوع غیرمنتظره در یونان که ۱۹ درصد گزارش‌شده است (تسیوترا[۴۵]، ۲۰۰۶). قابل‌ذکر است که هیچ آماری در ایران در مورد درصد شیوع و همچنین میزان شیوع در پسران و دختران وجود ندارد (کاویانپور، ۱۳۹۰). یک دلیل عمده برای این شیوع متفاوت می‌تواند چگونگی شناسایی اختلال هماهنگی رشدی باشد. به نظر می‌رسد که این اختلال برای اولین بار در کودکان ۴ یا ۵ ساله دیده شود به دلیل اینکه این سن زمانی است که کودک مهارت‌های هماهنگی را که شامل یادگیری نوشتن، بازی با توپ، دوچرخه‌سواری و بریدن با قیچی بسیار نیازمند است. پیش از آغاز مدرسه کودک ممکن است نشانه‌های اولیه از مشکلات هماهنگی را بروز دهد. به‌عنوان یک نتیجه، اغلب معلم زودتر از اطرافیان کودک متوجه می‌شود که کودک مشکلاتی در هماهنگی حرکتی دارد، زیرا معلم کودک را با دیگر همسالان خود مقایسه می‌کند. معمولاً پسران بیشتر از دختران به اختلال هماهنگی رشدی مبتلا هستند. مطالعات بالینی در کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی نسبت جنسیت برای پسران به دختران از ۳ به ۱ تا ۷ به ۱ متفاوت است (کادسجو[۴۶] و گیلبرگ، ۱۹۹۹). شاید علت این تفاوت در میزان مراجعه بیشتر پسران به کلینیک‌ها باشد. رفتارهای پسران با ناهماهنگی حرکتی ممکن است در خانه و مدرسه بیشتر نمایان شود (بارن هارت، ۲۰۰۳). گیلبرگ و کادجو (۱۹۹۹) پیشنهاد کرده‌اند که گرایش انتخاب جنسیت در شناسایی کودکان با مشکلات حرکتی ممکن است به خاطر احتمال بیشتر پسران به بیماری‌های دیگر باشد.
    ۲-۳-۲٫ ویژگی‌های کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی
    ویژگی‌های فیزیکی
    وقتی‌که بحث توصیف کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی می‌شود، مهم است که بدانیم این کودکان یک گروه پیچیده هستند. برخی از این کودکان ممکن است در زمینه‌های گوناگون مشکل داشته باشند درحالی‌که بعضی دیگر ممکن است فقط در یک زمینه مشکل داشته باشند در زیر به برخی از ویژگی‌های مشترک در این کودکان می‌پردازیم. هنگامی‌که یک کودک مبتلابه اختلال هماهنگی رشدی در فعالیت‌های ورزشی شرکت می‌کند علائمی مثل هماهنگ نبودن دست با چشم که باعث بروز مشکلات در انجام مهارت‌های اساسی مثل پرتاب می‌شود، تکیه بیش‌ازحد به دیدن برای یادگیری حرکات، عدم رشد مهارت‌های کنترل حرکتی درشت مثل ایستادن روی یک‌پا، نمایش حرکات فیزیکی به‌صورت ناهماهنگ، وضعیت و سبک بی‌دست‌وپا (انجام فعالیت‌ها به‌صورت خام)، در درک قواعد بازی و آشنا شدن با آن با مشکل روبرو هستند، نیاز به زمان بیش‌ازحدی برای یادگیری یک مهارت فیزیکی جدید دارند، در بازی قادر به پیش‌بینی آنچه قرار است اتفاق بیفتد نیستند، به محیط اطراف خود به‌سرعت پاسخ نمی‌دهند، قادر به مانور دادن در بین اشیا و دیگر بازیکنان نیستند و به‌طور مداوم به چیزی برخورد می‌کنند، این کودکان دارای سطح پایین‌تری از توانایی ورزشی در مقایسه با کودکان هم‌سن‌وسال خود هستند، آن‌ ها همچنین در کنترل حرکات ظریف مشکل‌دارند. عملکرد در فعالیت‌های روزانه که نیاز به هماهنگی دارد به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای با توجه به سن تقویمی و هوش فرد پایین‌تر از حد انتظار است (زوویکر[۴۷]، ۲۰۱۲).
    این اختلال زمانی تشخیص داده می‌شود که کودک دارای مشکلات غیر منتظره در فعالیت‌هایی باشد که مربوط به هماهنگی و حرکت است. این مشکلات ممکن است در مهارت‌های بازی مثل دوچرخه‌سواری، بازی با توپ، در مهارت‌های روزمره زندگی (مثل پوشیدن لباس، بستن دکمه‌ها و استفاده از چاقو و چنگال) و در فعالیت‌های مدرسه (مثل نوشتن، نقاشی کشیدن و ساختن کاردستی) بروز کند (لینچ[۴۸]، ۲۰۱۰). نکته مهم در مورد این کودکان این است که این کودکان همیشه مهارت‌های حرکتی را به‌صورت دست‌وپا چلفتی و غیرواضح انجام می‌دهند، علاوه بر این مطالعات طولی نشان می‌دهد که این کودکان رفتارهای ناسازگار اجتماعی و عاطفی که ممکن است تأثیر بیشتری در درازمدت داشته باشد را انجام دهند (گریین، ۲۰۰۸).
    ویژگی‌های عاطفی و رفتاری
    کودک ممکن است عدم علاقه خود را نسبت به فعالیت‌ها نشان دهد یا به‌طور خاص از فعالیت‌های که نیاز به پاسخ‌های فیزیکی دارد اجتناب کند. برای یک کودک با اختلال هماهنگی رشدی، خستگی‌های مکرر ممکن است باعث شود که کودک در کارهای حرکتی شرکت نکند. کودک ممکن است دچار سرخوردگی شود، کاهش اعتمادبه‌نفس و عدم انگیزه برای مقابله با مشکلات در تمام جنبه‌های زندگی شود. این کودکان معمولاً از معاشرت با دیگران اجتناب می‌کنند. آن‌ ها در زمین‌بازی به دنبال بازی کردن با کودکان کوچک‌تر از خود هستند و یا بازی‌های فردی را به بازی‌های گروهی ترجیح می‌دهند. کودکان مبتلابه اختلال هماهنگی رشدی خود را در مقابل تغییرات خود و تغییرات محیط خود مقاوم نشان می‌دهند. این کودکان گفتار نامرتب دارند و زمانی که خسته هستند گفتارشان قابل تشخیص نیست. ممکن است همسالان و معلمان او زمانی که سریع صحبت می‌کند متوجه حرف‌هایش نشوند. این کودکان مشکلات شنیداری دارند، به نظر خوب می‌شنوند ولی مفهوم را درک نمی‌کنند. جملاتی که گفته می‌شود را زود فراموش می‌کنند (ساجن، ۲۰۰۵). کودکان دارای اختلال هماهنگی رشدی ممکن است در مدرسه با مشکلات یادگیری روبرو شوند که آن‌ ها را در معرض کاهش بهره هوشی قرار می‌دهد، در خواندن پیشرفت کمی دارند، برای نوشتن در سازمان‌دهی محتوا و شکل‌دهی کلمات ضعیف عمل می‌کنند و کلمات را کج می‌نویسند. در اعمال جمع و ضرب مشکل‌دارند و هیچ گاه مفهوم تفریق را یاد نمی‌گیرند. ممکن است به دلیل مشکلات درسی از طرف دوستانشان طرد شوند و اضطراب بیشتری نسبت به همسالانشان داشته باشند (ساجن، ۲۰۰۵)
    ۲-۳-۳٫ آیا درمانی برای اختلال هماهنگی رشدی وجود دارد؟
    ۴۰ درصد کودکانی که تأخیر در رشد حرکتی را در سالهای پیش از مدرسه داشته‌اند این مشکل را ۱۰ سال بعد نیز نشان داده‌اند، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت که این اختلال شرایطی نیست که تنها در دوران کودکی وجود داشته باشد (اسمیت[۴۹]، ۲۰۱۳). کودکان با اختلال هماهنگی رشدی نیازمند ترکیبی از خدمات جهت ایجاد یک رویکرد کل‌نگر برای مشکلات حرکتی خود هستند(گیلبرگ، ۲۰۰۳). رویکردهای درمانی زیادی در کاردرمانی و فیزیوتراپی، پزشکی، تغذیه و آموزش عنوان‌شده است. به‌طور خلاصه می‌توان این رویکردها را در سه دسته اصلی

     

    جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

     

     

    رویکردهای فرایند مدار

    رویکردهای تکلیف مدار

    کاردرمانی

    جای داد. درمان‌های شیمیایی نیز در گروه چهارم جای می‌گیرند. به‌طور خلاصه می‌توان گفت که رویکردهای گروه اول رویکردهای از نوع پایین- بالا می‌باشند و بر این فرض معتقدند که بهبود کارکردهای بدن از قبیل یکپارچگی حسی، قدرت عضلانی و…. می‌تواند منجر به بهبود توانایی فرد در زندگی روزمره شود. در مقابل رویکردهای تکلیف مدار بر یادگیری مهارت‌های خاص و یا آن قسمت از تکلیف که کودک مشکل‌دارد می‌پردازد (اسمیت، ۲۰۱۳).
    از میان رویکردهای فرایند مدار می‌توان به یکپارچگی حسی، آموزش حرکتی[۵۰] و آموزش ادراکی[۵۱] اشاره کرد و از میان رویکردهای دسته دوم نیز می‌توان مواردی مانند آموزش تصاویر[۵۲]، سوگیری شناختی به عملکرد کاری روزمره[۵۳](co-op) و آموزش عصبی- حرکتی تکلیف را نام برد. کاردرمانی رایج تلفیقی ازاین‌رویکردهاست (کارلسن، ۲۰۰۰) به‌منظور آشنایی بیشتر با تفاوت این رویکردها، از هر دسته به توصیف مختصری از یک رویکرد می‌پردازیم:
    در کودکان دارای اختلال یکپارچگی حسی، ساختارهای حسی به‌طور عادی سالم هستند. مشکل در پردازش حسی زمانی است که کودک تلاش می‌کند از درون دادهای حسی برای پاسخ به الزامات تکلیف و محیط استفاده کند (احمدی، ۲۰۱۰). در این رویکرد فرض می‌شود که رشد شناخت، زبان، مهارت‌های تحصیلی و حرکتی بر توانایی یکپارچگی حسی وابسته است. کودکان با مسائل حسی-حرکتی بر محیط فیزیکی خود، آگاهی کافی دارند و برای پاسخ‌های انطباقی جهت بهبود پردازش مغزی و سازمان‌دهی درون داد حسی، نیازمند کمک هستند. این رویکرد بر حواس نزدیک، یعنی عمقی، لامسه و دهلیزی تأکید دارد که فراهم کردن این محرک‌ها نیازمند فعالیت‌های است که حرکات را در کل بدن ایجاد کرده و آموزش را در مهارت‌های حرکتی و ادراکی خاص فراهم می‌کند. دستاوردهای احتمالی به دست آمده از این مداخله در کودکان زیادی موردبررسی قرارگرفته است، اما نتایج ارائه‌شده مبهم بوده و نیازمند پژوهش‌های بیشتری است (میلر و همکاران[۵۴]، ۲۰۰۱). یکی دیگر از رویکردهای که به‌صورت اختصاصی برای کودکان با اختلال هماهنگی رشدی ایجادشده است، رویکرد سوگیری شناختی به عملکرد کاری روزمره (co-op) است. این رویکرد در زمره دسته دوم رویکردهای درمانی جای می‌گیرد. به دلیل نبود شواهدی در اثربخشی رویکردهای سنتی کار درمانی برای درمان این کودکان، پژوهشگران و بالینگران تمرکز خود را بر رویکردهای شناختی معطوف ساخته‌اند. رویکردهای شناختی حل مسئله، ریشه در کار چندین نظریه‌پرداز کلیدی ازشاخه شناختی و روان‌شناسی آموزشی دارد. یک رویکرد شناختی چارچوبی را فراهم می‌آورد که در آن درمانگر به کودک در کشف و استفاده از راهبردهای شناختی قابل استفاده برای تکالیف حرکتی دربرگیرنده زندگی روزمره کمک کند.co-op یک رویکرد مبتنی بر کلام و منحصر به مراجع است که به کودکان برای اصلاح این مشکلات کمک می‌کند[۵۵](سانگستر، ۲۰۰۵). اصول رویکرد co-op بر دو فرضیه استوار است:

     

     

    کودک با اختلال هماهنگی رشدی به‌طور مستقل نمی‌تواند راهبردهای شناختی را برای حل مسائل موجود در عملکرد خود ایجاد کند

    استفاده از راهبردهای شناختی با مداخله co-op تغییر می‌کند

    این رویکرد نمونه خالصی از رویکردهای بالا-پایین است که به ۴ عبارت “هدف، برنامه‌ریزی، اجرا و وارسی”تأکید دارد. کودکان با اختلال هماهنگی رشدی نشان داده‌اند که راهکارهای بسیار کارآمدتری را در زمان استفاده از رویکردهایی مانند co-op تولید می‌کنند تا در زمان استفاده از رویکردهایی مانند یکپارچگی حسی و روش‌های درمانی که بر حل مساله متکی نیستند و کودکانی که توانایی کلامی بهتری دارند در رویکردهایی که زبان و گفتار نقش مهمی دارند، موفق‌تر هستند (اسمیت، ۲۰۱۳)
    ۲-۳-۴٫ نحوه ارزیابی و شناسایی
    تشخیص اختلال هماهنگی بستگی به ضعف عملکرد در فعالیت‌های مستلزم هماهنگی نسبت به سن و سطح هوش کودک دارد. تشخیص نیازمند اخذ تاریخچه‌ای از رشد حرکتی اولیه و از جمله مشاهدهٔ مستقیم فعالیت‌های حرکتی کودکان است. شناسایی نشانه‌های این اختلال از کودکی به کودک دیگر متفاوت است، ازاین‌رو برای شناسایی و تشخیص کودکان در معرض خطر، ابزارهای گوناگون به کار می‌رود. مجموعه آزمون‌های حرکتی معتبر و استانداری مانند آزمون تبحر حرکتی برونینکس-اوزرتسکی (BOTMP)، مجموعه ارزیابی حرکتی کودکان[۵۶](M-ABC) و آزمون رشد حرکتی درشت-۲[۵۷](TGMD-2) برای تشخیص ارائه‌شده است (یولریچ، ۲۰۰۰). باوجود روایی و پایایی بالای ابزارهای حرکتی، نسخه‌های استاندارد کمی وجود دارد که با رعایت ملاک‌های DSM-IV-TR اثرات مشکلات حرکتی کودکان مبتلابه DCD را بر تکالیف و فعالیت‌های روزمره در خانه و مدرسه ارزیابی نماید (لینگام، ۲۰۰۹). این ملاک‌ها به شواهدی در مورد عملکرد ضعیف در مهارت‌های روزانه و تحصیلی نیاز دارد که می‌بایست در شرایط گوناگون آموزشی و فعالیت‌های مختلف زندگی روزمره اندازه‌گیری شود. تشخیص قطعی کودکان مبتلابه DCD از میان گروه‌های بزرگ، با کمک افراد متخصص یا کاربرد آزمون‌های استانداردشده حرکتی انجام می‌شود. اجرای این فرایند در بیشتر مواقع مشکل و هزینه‌های مالی و زمانی آن مساله ساز است (ویلسون، ۲۰۰۹). بنابراین متخصصان روان‌پزشکی تلاش دارند تا با ابزارهای ساده تر بتوانند به یافته‌های معتبرتر و مطلوب‌تری دست یابند. کودکان ساعت‌های زیادی جلوی دید معلمان و پدر مادرها قرار دارند. بنابراین معلمان و پدر مادرها به راحتی می‌توانند فعالیت‌های حرکتی کودکان را در شرایط موردنظر ارزیابی کنند. از همین رو به‌تازگی پرسش‌نامه‌هایی مخصوص والدین و معلمان برای تشخیص DCD توسعه‌یافته است. پرسش‌نامه اختلال هماهنگی رشدی (DCD-Q) برای پدر و مادرها و پرسش‌نامه مشاهده حرکتی آموزگاران[۵۸](PMOQ-T) در این دسته قرار دارند.DCD-Q ابزار معتبری برای غربالگری کودکان مبتلابه DCD است (لینگام، ۲۰۰۹).
    ۲-۴٫ تعادل
    در حین فعالیت‌های روزمره و انجام دادن صحیح مهارت‌های ورزشی، حفظ تعادل بدن بسیار ضروری است. تعادل تقریباً یکی از اجزای جدایی‌ناپذیر همه فعالیت‌های روزانه و عامل مهم موفقیت عملکرد ورزشکاران و غیر ورزشکاران است (پوناکالیو[۵۹]، ۲۰۰۵). حس تعادل، متکی به احساس حرکتی به‌اندازه حس بینایی محسوب می‌شود. تعادل یک واکنش ادراکی حرکتی است که به یکپارچگی محرک‌های دریافتی از دستگاه‌های بینایی و حس حرکتی وابسته است. در مواقعی که تعادل باید حفظ شود، سیل اطلاعات حسی باید در دستگاه عصبی مرکزی یکپارچه شوند و عضلات همواره باید با توجه به نیاز مکانیکی حرکت، فعال آرام و در حال استراحت باشند. تعادل را باید بتوان در وضعیت‌های نامحدودی حفظ کرد (نمازی زاده، ۱۳۸۷). تعادل پویایی، قامت بدن را در جلوگیری از افتادن توصیف می‌کند. رونستد[۶۰] (۲۰۰۴) تعادل را به نیروهای اینرسی که بر بدن اعمال می‌شوند و ویژگی‌های اینرسی بخش‌های بدن مرتبط می‌داند، به علاوه پایداری محدوده‌ای است که بدن در آن می‌تواند بدون تغییر سطح اتکا وضعیت خود را حفظ کند. از سه جنبه نوروفیزیولوژیک، بیومکانیک و عملکردی (عملیاتی) می‌توان کنترل تعادل را موردبررسی قرارداد (پولاک[۶۱]، ۲۰۰۰). از جنبه نوروفیزیولوژیک، تعادل سطوح مختلف ساخت و کارهای کنترل تعادل است. از نظر بیومکانیک، تعادل را می‌توان توانایی حفظ یا برگشت مرکز ثقل در محدوده پایداری (با بهره گرفتن از سطح اتکا یعنی سطح کف پا که روی آن تکیه داده‌شده مشخص کرد) بدون افتادن تعریف کرد (ناشنر، ۱۹۹۷). از جنبه نظری و تئوری، تعادل را به دو صورت ایستا و پویا تعریف می‌کنند (پوناکالیو، ۲۰۰۵).
    اولمستد (۲۰۰۴) از نظر عملکردی (عملیاتی) تعادل را به‌صورت ایستا (حفظ یک وضعیت با کمترین حرکت)، نیمه پویا (حفظ یک وضعیت درحالی‌که سطح اتکا جابه جا شود) و پویا (حفظ ثبات سطح اتکا درحالی‌که یک حرکت توصیف‌شده اجرا می‌شود) دسته‌بندی کرده است. پس، تعادل توانایی حفظ تصویر مرکز ثقل[۶۲] در محدوده سطح اتکاء[۶۳]است، که از آن با عنوان محدوده پایداری نام‌برده می‌شود. در وضعیت ایستاده، محدوده پایداری ناحیه حدفاصل لبه‌های خارجی پاها است که در تماس با زمین قرار دارند. در این محدوده‌هاست که بدن می‌تواند وضعیت خود را بدون تغییر سطح اتکاء حفظ کند. محدوده پایداری ثابت نیست و بسته به نوع وظیفه و وضعیت بیومکانیکی فرد و جنبه‌های متنوع محیط تغییر می‌کند. حفظ تعادل یک فرایند پویاست و شامل ایجاد وضعیت ثبات بین نیروهای پایدارکننده و برهم زننده پایداری است. برای مثال، هر فرد به‌طور مستمر تلاش می‌کند از نیروی عضلانی برای کنترل وضعیت مرکز ثقل استفاده کند. در وضعیت ایستاده در زیر هر یک از پاها مرکز فشار[۶۴] جداگانه‌ای قرار دارد. مرکز فشار خالص، بین پاها قرار می‌گیرد و بستگی به وزنی دارد که هر یک از پاها تحمل می‌کند. برای حفظ وضعیت ایستاده پا، باید با حرکت قسمت‌های مختلف بدن، مرکز ثقل را جابجا کنیم و یا اندازه سطح پایه حمایت‌کننده را (مثلاً با برداشتن یک قدم) تنظیم نمائی‌ام (ولاکوت، شاموی-کوک[۶۵]،۱۹۹۰).
    ۲-۴-۱٫ کنترل پاسچر
    محققان فرایند رشد انسان را از جنبه‌های مختلفی موردبررسی قرار می‌دهند که این امر به ایجاد حوزه‌های مختلفی برای تحقیق و بررسی بیشتر شده است. یکی از مهم‌ترین حوزه‌های مطالعاتی ایجادشده در این زمینه شامل کنترل پاسچر بدن است. توانایی کنترل موقعیت‌های مختلف بدن در فضا ناشی از تعامل پیچیده سیستم‌های عصبی، حسی و اسکلتی –عضلانی است که به‌طور کلی به‌عنوان سیستم کنترل پاسچر تعریف می‌شود. کنترل پاسچر شامل کنترل موقعیت بدن در فضا برای دو هدف ثبات و جهت‌یابی می‌باشد (کوک، ۱۹۹۰). مؤلفه جهت‌یابی در کنترل پاسچر به‌عنوان توانایی حفظ ارتباط میان قسمت‌های مختلف بدن و همچنین بدن با محیط برای انجام یک تکلیف ویژه تعریف می‌شود. برای اکثر تکالیف عملکردی، باید جهت‌یابی عمودی بدن حفظ شود. لذا در این فرایند از چندین سیستم حسی استفاده می‌شود. به‌طوری‌که برای کنترل نیروی جاذبه از سیستم دهلیزی، برای کنترل سطح اتکا از سیستم حس عمقی و برای کنترل ارتباط میان بدن و اجسام قرارگرفته‌شده در محیط از سیستم بینایی استفاده می‌شود (کوک، ۲۰۱۲). از سوی دیگر مؤلفه ثبات در کنترل پاسچر به‌عنوان تعادل تعریف می‌شود که توانایی کنترل توده بدن در ارتباط با سطح اتکاست (وینتر، ۱۹۹۸). به‌طور کلی، کنترل پوسچرال مستلزم تعامل پیچیده سیستم‌های عضلانی- اسکلتی و سیستم عصبی است. جزء عضلانی- اسکلتی شامل دامنه حرکتی مفصل، انعطاف‌پذیری ستون فقرات و رابطه بیومکانیکی بین قسمت‌های مختلف بدن است (براور[۶۶]، ۱۹۹۸).
    اجزای عصبی لازم برای کنترل پوسچرال عبارت‌اند از:

     

     

    فرایندهای حرکتی شامل پاسخ‌های هماهنگ[۶۷] عصبی- عضلانی

    فرایندهای حسی شامل سیستم‌های بینایی، سیستم دهلیزی و سیستم حس عمقی بدن

    مراکز هماهنگ‌کننده بالاتر (سیستم عصبی مرکزی) که برای تبدیل اطلاعات حسی به‌فرمان حرکتی عمل می‌کنند. نیازهای کنترل تعادل با توجه به نوع عمل و محیط متفاوت‌اند. توانایی کنترل وضعیت بدن در فضا برای انجام کارها مهم می‌باشد (همان منبع)

    ۲-۴-۲٫ نظریه همکوشی قامتی

    برنشتاین مفهوم همکوشی قامتی را به‌عنوان ترکیبی از علایم کنترلی به تعدادی از عضلات که هدفشان تضمین ثبات یک اندام یا کل بدن، در قابلیت پیش‌بینی یک اختلال قامتی یا پاسخ به یک اختلال حقیقی می‌باشد، معرفی کرد.
    همکوشی قامتی ممکن است به‌عنوان آجرهای مورد استفاده در CNS برای ساخت علایم کنترلی معنادار برای مفاصل و عضلات بی‌شمار، مورد توجه قرار گیرد. بعدها مفهوم همکوشی توسعه داده شد تا همکوشی‌های حرکتی را شامل شود، یعنی ترکیباتی از علایم کنترلی که هدفشان اطمینان بخشیدن به یک حرکت معین از یک بخش بدن است. یک نگاه سنتی این است که همکوشی قامتی از گروه‌های مجزای برنامه‌های حرکتی تشکیل‌شده که می‌توانند با برنامه حرکتی مرکزی ترکیب و همتا شوند. به‌عبارتی‌دیگر، افراد دو جیب در مغزشان دارند. یک جیب محتوی برنامه‌هایی برای یک حرکت اختیاری برنامه‌ریزی‌شده (همکوشی حرکتی) و دیگری محتوی مجموعه‌ای از واکنش‌های مناسب پیش‌بینی و یا اصلاحی است (همکوشی قامتی). یک دیدگاه دیگر اینست که تنها یک جیب وجود دارد و تفکیک الگوهای حرکت پیرامونی به موضعی و قامتی توسط محققان انجام‌شده نه توسط مغز، با توجه به دیدگاه اخیر، هر حرکت، حتی موضعی‌ترین آن‌ ها، شامل مفاصل بسیار زیادی می‌شود بیشتر از آنچه که ظاهراً برای تولید حرکت استفاده می‌شود. بنابراین تغییرات در فعالیت عضلات قامتی به یک برنامه حرکتی اضافه نشده بلکه یک بخش ذاتی آن است (لاتاش[۶۸]، ۱۹۹۸).
    دو استراتژی اصلی برای مدل‌سازی کنترل پاسچر مورد استفاده قرار می‌گیرد: کنترل حلقه باز[۶۹]، و کنترل حلقه بسته[۷۰](بازخورد)[۷۱]. محققان رویکرد حلقه باز را ترجیح می‌دهند که عنوان می‌کند ایستادن قائم بوسیله کنترل منفعل انجام می‌شود، که در کنترل گر عصبی به‌طور عمده برای هماهنگ کردن مفصل مچ پا بدون تعدیل مستمر کنترل نیروی گشتاوری پاسخ به نوسانات حس شده عمل می‌کند (وینتر و همکاران، ۱۹۹۸؛ وینتر و همکاران، ۲۰۰۱). به این حال، این دیدگاه که کنترل پاسچر یک سیستم یک سیستم واکنشی بازخوردی است که از اطلاعات حسی مربوط به وضعیت بدن و حرکت برای تولید نیروی گشتاورهای تصحیحی استفاده می‌کند (پترکا ۲۰۰۲؛ پترکا و لوگلین ۲۰۰۴؛ سنسیارینی و همکاران، ۲۰۱۰؛ موراسو و سانجینتی، ۲۰۰۲؛ ایشادا ومیزاکی، ۱۹۸۷؛ جانسون و همکاران، ۱۹۸۸؛ موراسو شیپاتی، ۱۹۹۹). دشواری بزرگ در ارائه یک مدل کنترل پاسچر، تعیین و توصیف فرایندهای کنترلی عصبی عضلانی مؤثر در حفظ وضعیت قائمه بدن است. سیستم عصبی عضلانی یک سیستم غیرخطی است (پترکا، ۲۰۰۲؛ مرجنر و همکاران، ۲۰۰۵) و همچنین تکلیف کنترل پاسچر به نوع تکلیف وابسته است. علیرغم دشواری‌های مرتبط با سیستم کنترل پاسچر، مدل استفاده‌شده در این تحقیق در شکل یک نشان داده‌شده است که بوسیله آلیسون[۷۲] طراحی ‌شده و قادر به توصیف یافته‌های حاصله از تحقیقات تحت شرایط مختلف است (آلیسون، ۱۹۹۵).
    تعیین وضعیت بدن
    انتخاب حرکت
    بدن
    انتخاب و تنظیم الگوهای عضلانی هم انقباض
    سیتم وستیبولار
    بینایی
    سیتم حسی پیکری
    عضلات تنه
    عضلات گردن
    عضلات بالا تنه و پایین تنه
    تعاملات محیطی
    تولید حرکت بدن
    مقایسه، انتخاب و ترکیب دروندادهای حسی
    شکل ۲-۲٫ مدل فرایندی کنترل پاسچر (برگرفته از آلیسون ۱۹۹۵)
    ۲-۵٫ زمان واکنش
    یکی از مهم‌ترین عوامل اجرای ماهرانه تصمیم‌گیری درباره اینکه چه‌کاری انجام دهیم و چه چیزی انجام ندهیم زمان واکنش است. این تصمیم‌گیری در شرایط ویژه بایستی به‌سرعت و با ضریب بسیار بالا انجام شود. زمان واکنش نشان‌دهنده بسیار مهم سرعت تصمیم‌گیری آن است که به فاصله زمانی بین ارائه غیرمنتظره محرک تا شروع پاسخ گفته می‌شود (باقر زاده، ۱۳۸۶). در زمان واکنش ساده به محض تشخیص محرک می‌باید دکمه‌ای را فشار داد یا پاسخ ساده دیگری مانند حرکت چشم یا پاسخی صوتی نشان داد. در پژوهش‌های مربوط به تشخیص ساده محرک معمولاً همین نوع پاسخ‌ها اندازه‌گیری می‌شوند. این قبیل پژوهش‌ها غالباً نشان داده که هر چه شدت محرک کمتر باشد زمان واکنش بیشتر است. اگرچه شدت صوت همیشه کاملاً بالاتر از آستانه مطلق شنوایی است بااین‌حال زمان واکنش به‌صورت‌های شدید تر کوتاه‌تر است. درمورد زمان واکنش ساده در تشخیص محرک‌های دیداری و شنیداری نتایج مشابهی به دست می‌آید. در مورد زمان واکنش انتخابی، بسته به محرکی که ارائه می‌شود می‌بایست یکی از چند پاسخ متفاوت داده شود. برای مثال در پاسخ به نور قرمز فشردن دکمه سمت راست و در پاسخ به نور سبز دکمه سمت چپ را فشار دهد. همان‌طور که می‌توان انتظار داشت، هر چه تفاوت بین محرک‌ها کمتر باشد زمان واکنش بیشتر است. برای مثال برای بیشتر مردم تمییز بین سبز و قرمز آسان‌تر است تا بین قرمز و نارنجی (اتکینسون، ۲۰۰۸). زمان واکنش هرگز کمتر از ده صدم ثانیه نیست. افزایش زیاد از حد زمان واکنش می‌تواند نشانه بازداری، عدم اعتمادبه‌نفس و حتی نشانه برخی اختلال‌های عاطفی باشد. در اکثر موارد تفاوت‌های فردی افراد از نظر زمان واکنش تااندازه‌ای ضعیف و در حدود چند صدم ثانیه است. مسلماً افراد تند و کند وجود دارند، اما تأیید نشده که گروه اول مطمئن‌تر از گروه دوم باشند (گنجی، ۱۳۷۸).
    عوامل مهم تأثیرگذار بر زمان واکنش
    ۱- تعداد محرک- پاسخ۲- سازگاری محرک- پاسخ۳- مقدار تمرین۴-پیش‌بینی کردن برای تقلیل تأخیر(اشمیت و لی، ۲۰۰۵)
    ۲-۶٫ مرور پیشینه تحقیق:
    ۲-۶-۱٫ تحقیقات انجام‌شده در داخل کشور:
    اسکندری (۱۳۹۱) به اثربخشی بازی‌درمانی کوتاه‌مدت بر زمان واکنش دیداری و شنیداری کودکان اوتیستیک پرداخت. او با بهره گرفتن از نمونه‌گیری در دسترس ۳۰ کودک (در دامنه سنی ۷-۹ سال) را به‌طور تصادفی از بین کودکانی که به مرکز طلوع شهرستان کرمان مراجعه کرده بودند انتخاب کرد و در دو گروه کنترل و آزمایش قرارداد. نتایج نشان داد که بر اساس فرم والد-معلم و نتایج آزمون دیداری و شنیداری، بازی‌درمانی کوتاه‌مدت باعث بهبود زمان واکنش دیداری و شنیداری در آزمودنی‌های گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل شد. بر اساس یافته‌های به دست آمده بازی‌درمانی کوتاه‌مدت موجب افزایش توجه دیداری در کودکان اوتیستیک می‌شود.

     

     

    موضوعات: بدون موضوع
     [ 12:12:00 ق.ظ ]



     لینک ثابت

      بررسی اثربخشی مشاوره گروهی عقلانی-عاطفی-رفتاری بر افزایش عزت نفس و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان دختر شهر بندرعباس- قسمت ۸ ...

    مدارس در این زمینه با مشکل بزرگی مواجه هستند، اما کارهای روزمره ای وجود دارد که معلمان می توانند برای افزایش عزت نفس نوجوانان انجام دهند و بدین ترتیب امکان موفقیت دانش آموزان را افزایش دهند. راه حل پیشنهادی زیر شامل ده مرحله است و برای کمک به دانش آموزان در جهت افزایش عزت نفس و موفقیت در زندگی ارائه می گردد:
    ۲-۲-۳-۴-۱ مسؤولیت کامل را به عهده بگیرید.
    بدین منظور فرمول رو به رو را می توان به کار برد: نتایج= واکنش شما در مقابل رویدادها+ رویدادها
    زمانی که افراد نمی توانند به نتایج دلخواه خود دست یابند، به آن ها پیشنهاد می شود که رویدادهای خارجی و سایر افراد را مورد سرزنش قرار ندهند، بلکه مسؤولیت تغییر واکنش های خویش را به عهده بگیرند.برای مثال چنان چه بگویم: ” مهرداد بزرگ ترین احمقی است که تا به حال دیده ام” و از دانش آموزان کلاس بپرسم که چند نفر از آن ها تصور می کنند با گفتن این جمله عزت نفس مهرداد را بالا برده ام؟عده ی کمی از آن ها دستشان را بلند خواهند کرد. سپس به آن ها خواهم گفت که آن چه در مورد مهرداد گفته ام تأثیری بر وی نخواهد داشت، بلکه آن چه مهرداد به خودش گفته است، نهایتاً بر نفس او اثر خواهد کرد. اگر مهرداد به خود بگوید:” آقای احمدی که فقط چند روزی بیشتر نیست با من آشنا شده، چه طور به این صورت به این موضوع پی برده؟، احتمالاً از عزت نفسش کاسته می شود. اما اگر او به خود بگوید:” آقای احمدی می داند که من تا حدی ظرفیت شوخی دارم”، در این صورت عزت نفس او خدشه دار نمی شود(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۲ روی نکات مثبت تأکید کنید.
    برای این که احساس موفقیت نمایید، باید آن را تجربه کنید. آن دسته از دانش آموزانی که احساس می کنند هیچ وقت کار موفقیت آمیزی انجام نداده اند، نیاز به راهنمایی دارند.در اغلب موارد علت این امر آن است که آن ها “موفقیت” را با برنده شدن یک مدال یا ثروتمند شدن برابر می دانند.معلم باید دانش آموزان را وادار کند تا در مورد موفقیت های گذشته ی خودشان صحبت کنند، بنویسند، و یا آن ها را ترسیم کنند؛ و از این را در موفقیت های یکدیگر سهیم شوند. بدین ترتیب با اندکی کاوش و بحث و گفت و گو، دانش آموزان جنبه های موفقیت آمیز زندگیشان را که قبلاً متوجه آن نبودند، تشخیص می دهند(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۳ یادبگیرید که صحبت های مربوط به خودتان را کنترل کنید.
    هر یک از ما در روز به پنجاه هزار مورد فکر می کنیم، که بیشتر آن ها به خودمان مربوط می شود. همه ما نیازمند یادگیری این نکته ایم که افکار مثبت از قبیل:” من هر کاری که بخواهم، می توانم انجام دهم، من باهوش هستم، من خودم را دوست دارم و خودم را به همان صورت که هستم، می پذیرم” را به جای افکار منفی مانند” من نمی توانم خوش خط بنویسم، من باهوش نیستم، من چهره ام را دوست ندارم”، به کار ببریم.
    معلم نیز باید به دانش آموزان خود بیاموزد که هر زمان از خودشان یا دانش آموزان دیگر شنیدند سخنی منفی در مورد آن ها می گویند، بلافاصله بگویند:”مهمل است” و سخنی مثبت را جای آن گفته ی منفی به کار ببرند. هم چنین، هر زمان که توسط دیگران تحقیر می شوند، باید جمله ی ” پادزهر” زیر را تکرار کنند:
    ” اصلاً مهم نیست که به من چه می گویید و نسبت به من چگونه عمل می کنید، من هنوز هم فردی شایسته هستم” (کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۴ در کلاس از گروه های حمایت کننده استفاده کنید.
    امکان دارد که یک کودک تمام روز در مدرسه باشد و هرگز مورد توجه مثبت دیگران قرار نگیرد. ” گروه های همراه” و “گروه های حمایت کننده” در غلبه براین از خود بیگانگی مثمر ثمر خواهند بود. بدین ترتیب که ، معلمان هر روز از دانش آموزان بخواهند تا شریکی (ترجیحاً شریک در هر روز فرق کند) انتخاب کنند. سپس ۱ یا ۲ دقیقه به آن ها فرصت دهند تا در مورد یک موضوع خاص صحبت کنند. برای مثال: بهترین دوست شما کیست و چرا؟ در تعطیلات آخر هفته علاقه مند به انجام چه کاری هستید؟ اگر پول زیادی برنده شوید، با آن چه می کنید؟… چنین موضوعاتی را می توان در “گروه های همراه” که شامل ۶ دانش آموز در گروه های دوتایی هستند مورد بحث قرار داد. در این حالت، دانش آموزان گاه با یاران نزدیک خود و گاه با کل گروه بحث می کنند. آن ها یاد می گیرند که صحبت در مورد احساساتشان تجربه ای است مثبت و تسکین دهنده و از این طریق با هم شاگردی های خود همبستگی پیدا می کنند(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۵ توانایی ها و استعدادهای خود را تشخیص دهید.
    مهم ترین عامل در افزایش عزت نفس فرد، گسترش آگاهی او نسبت به توانایی ها و استعدادهای خویش است. یک روش این است که از دانش آموزان گروه حمایت کننده بخواهیم تا در مورد آن چه به عنوان توانایی ها و خصوصیات مثبت خود تشخیص می دهند، مطلبی بنویسند یا صحبت کنند. چون ارزیابی آن ها باید هم واقعی و هم مثبت باشد، لذا بسیار مهم است که به دانش آموزان کمک کنیم تا در زمینه هایی نیز که برای نایل شدن به اهدافشان نیاز به پیشرفت دارند، مطالبی را یادداشت نمایند(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۶ دید خود را گسترش دهید.
    بدون یک دید روشن هیچ انگیزه ای ایجاد نمی شود. سؤالاتی از قبیل سؤالات زیر به دانش آموزان کمک می کند تا دید خود را باز و روشن کنند:

     

    برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

     

     

    اگر فقط یک روز از زندگی شما باقی مانده باشد وقت خود را چگونه می گذرانید؟

    اگر نیروی فوق العاده ای بخواهد سه آرزوی شما را برآورده کند، چه آرزوهایی می کنید؟

    اگر به شما امتیاز موفقیت در هر کاری که بخواهید انجام دهید، داده شود و در این امر پول نیز یک عامل محدود کننده نباشد، وقتی بزرگ شوید چه کارهایی انجام خواهید داد؟(کانفیلد،۱۹۹۰).

    ۲-۲-۳-۴-۷ برای خود اهدافی را در نظر بگیرید.
    تا تصورات ما به اهداف معین و قابل اندازه گیری تقسیم نشود- باتعیین اوقات و فرجه ها- نمی توانیم با سرعت به جلو حرکت کنیم. معلم باید به دانش آموزانش بیاموزد که چگونه برای خود در خانواده، مدرسه و جامعه اهداف معین در نظر بگیرند و سپس اهدافشان را با بقیه ی شاگردان در میان بگذارند و یکدیگر را در رسیدن به آن اهداف یاری دهند(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۸ از تجسم فکری استفاده کنید.
    مؤثرترین وسیله در آموزش و پرورش، تجسم فکری است که متأسفانه کمتر مورد استفاده قرار گرفته است. هنگامی که ما در ذهن خود تجسم می کنیم که به اهداف خود دست یافته ایم، این عمل باعث بروز خلاقیت ها و افزایش انگیزه می شود و در حقیقت، درک و آگاهی ما را نسبت به خود و محیط اطرافمان تغییر می دهد. از این رو معلم باید از دانش آموزانش بخواهد تا روزی ۵دقیقه مجسم کنند که به هر یک از اهدافشان رسیده اند. این عمل می تواند سریعاً به تغییرات اساسی و بنیادی منجر شود(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۹ عمل کنید.
    برای این که موفق شوید باید شخصاً وارد عمل شوید. معلم می تواند برای دانش آموزانش این مثال را بزند که کسی نمی تواند به جای آنان تمرین شنا کند و انتظار داشته باشد ماهیچه های آنان قوی شوند. دائما با دانش آموزان باید کار شود تا گام های عملی آن ها را بلندتر کنند تا بتوانند در انجام کارهایی که ثبلاً برای آنان غیرممکن بوده است، موفق شوند(کانفیلد،۱۹۹۰).
    ۲-۲-۳-۴-۱۰ به واکنش های دیگران جواب دهید و ثابت قدم باشید.
    معلم باید با گفتن داستان افرادی که همانند خودشان سعی کرده اند با مبارزه با چیزهای عجیب و غریب، کارهای بزرگ انجام دهند در آن ها ایجاد انگیزه کنم. برای مثال معلم باید از ویلیام رادولف، ستاره بزرگ دو میدانی، نام ببرد که در جوانی به او گفته بودند که هیچ وقت قادر به راه رفتن نخواهد بود. به آن ها نشان دهد که چگونه از اشتباهات برای رشد و پیشرفت خود استفاده کنند و چگونه واکنش های مثبت و منفی را در جهت منافع خود به کار گیرند و چگونه ثابت قدم بمانند تا به اهداف خود برسند(کانفیلد،۱۹۹۰).
    هنگامی که معلمان از این ۱۰ مرحله در کلاسشان استفاده کنند، تقویت عزت نفس دانش آموزان و موفقیت های آن ها فوق العاده خواهد بود.
    ۲-۲-۳-۵ عزت نفس و پیشرفت تحصیلی
    عزت نفس، از ویژگی های شخصیت هر فرد می باشد که برای ارزشیابی و قضاوتی به نسبت پایدار برای او نسبت به خود دلالت دارد که از تولد تا بزرگسالی علاوه بر تأثیرپذیری کودک از روند رشد جسمانی، تحت تأثیر عامل های مختلفی از جمله: خانواده، نزدیکان، مدرسه، فعالیت های جسمانی، سلامت جسمانی، پیشرفت تحصیلی و … قرار می گیرد.عزت نفس بر فرایندهای شناختی، گرایش ها، نیازها، علاقه ها و آرمان های فرد اثرگذار و اثر پذیر است. پیشرفت تحصیلی نیز می تواند متأثر از میزان عزت نفس دانش آموز باشد. الیس(۲۰۰۵)، دریافته اند که بین عزت نفس مثبت و نمره های بالا در مدرسه رابطه ی مستقیمی وجود دارد. عزت نفس یک جنبه ی مهم در کارکرد یا کنش کلی فرد بوده و با زمینه های دیگری چون سلامت روانی- اجتماعی و عملکرد تحصیلی او در ارتباط است.راه کار عزت نفس، به این شکل است که هم می تواند علت و هم معلول نوعی از عملکرد که در زمینه ای دیگر حاصل شده است، باشد. پژوهش ها نشان می دهد افرادی که دارای عزت نفس پایین تری هستند، نسبت به آنانی که عزت نفس بالاتری دارند بیشتر تحت تأثیر رابطه های قانع کننده قرار می گیرندو بیشتر به همرنگی و هم نوایی در موقعیت های اجتماعی تن در می دهند(بشارت زاده،۱۳۹۰).
    تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
    به نظر می رسد که رابطه ی بین پیشرفت تحصیلی و عزت نفس، یک رابطه ی دو طرفه باشد، یعنی از طرفی داشتن عزت نفس موجب پیشرفت تحصیلی می گردد؛ چرا که در باور داشتن خود و برداشت مثبت از خویشتن در یادگیری، انگیزه برای تحصیل و … اثر گذاشته و موجب پیشرفت تحصیلی می شود و از طرفی دیگر، موفقیت های تحصیلی در رسیدن به اوج در کار آموزش، موجب افزایش عزت نفس می شود.بسیاری از روان شناسان معتقدند که بین این دو متغیر (عزت نفس و پیشرفت تحصیلی) رابطه ی تنگاتنگی وجود دارد. به طوری که می توان با افزایش یا کاهش در یکی از آن ها، متغیر دیگر را نیز دستخوش تغییر کرد. به عقیده ی کوپر اسمیت کودکانی که عزت نفس بیشتری دارند، کسانی هستند که در آنان خلاقیت، استقلال و احساس ارزشمندی بیش تری وجود دارد و کم تر تحت تأثیر و نفوذ عامل های محیطی قرار می گیرند. جامعه ای که افراد آن از عزت نفس بالا و احساس مسؤولیت برخوردار باشند، در مقابل فشارهای روانی، تهدیدها و واقعیت ها، مقاوم و پایدار خواهند بود(بشارت زاده،۱۳۹۰).
    عزت نفس برای جوانان و نوجوانان، اهمیت اساسی دارد. این کیفیت های روانی که به ندریج شکل می گیرند، پایه ی بهداشت روانی، شایستگی ها، ارتباط سالم و سازگاری اجتماعی، پیشرفت تحصیلی و آرمان شغلی محسوب می شوند. هم چنین اهمیت تأثیر پیشرفت تحصیلی در سلامت روانی دانش اموزان، به حدی است که برخی از متخصصان، آن را دست کم تا نیمه ی دوم دوره ی نوجوانی، معیار اساسی برای تشخیص عملکرد سالم دانسته اند(بشارت زاده،۱۳۹۰).
    نتیجه تصویری درباره سلامت روانی
    ۲-۲-۳-۶ خودپنداره، عزت نفس و پیشرفت تحصیلی
    عزت نفس را باید از خودپنداره[۹۲] متمایز دانست. به گفته برنز[۹۳] (۱۹۷۹)،‌ خودپنداره، سازه‌ای روانی است که احساسات، ارزیابی‌ها و نگرش های ما را شامل می‌شود و در واقع توصیفی از خودمان است. خودپنداره، در ظاهر توسط رفتارها و ویژگی های شخصیتی ما و باطناً توسط این که چگونه درباره خود و جهان اطرافمان احساس می کنیم مشخص می شود. خودپنداره شناختی تعمیم یافته از خود است که خصوصاً روی ادراک خویشتن و ادراک از دیگران تأثیر دارد (پورشافعی،۱۳۸۰). فرد می‌تواند خود را به عنوان بازیگر خوب بیس‌بال، علاقمند به داستان های علمی و دانش‌آموزی متوسط در نظر بگیرد که این موارد از جمله اجزاء خودپنداره ی وی به شمار می‌روند. عزت نفس بعد ارزیابانه اطلاعات تشکیل دهنده خودپنداره است، و از احساسات فرد درمورد تمام ابعاد وجودش ناشی می‌شود(مک‌کی و فانینگ[۹۴]، ۲۰۰۲، ترجمه شهرآرای، ۱۳۸۷).
    در تحقیقات فراوانی که درباره خودپنداره و عزت نفس انجام گرفته است پنج جنبه بررسی شده است این جنبه ها عبارتند از: هر فردی دارای خودپنداره همسانی است. رفتار افراد با خودپنداره آن ها همخوان است. تجاربی که همسان خودپنداره نیستند تهدید تلقی می شوند. خودپنداره و عزت نفس در نتیجه یادگیری و بلوغ تغییر پیدا می‌کند و رابطه ای بین نوع هدفی که دانش آموز دنبال می‌کند و شکل‌گیری خودپنداره و عزت نفس او وجود دارد (مهدوی، ۱۳۸۴). از این دیدگاه دانش آموزانی که خود را بی‌کفایت ارزیابی می‌کنند ممکن است تکالیف درسی خود را خوب انجام ندهند و احساس کنند که نمی توانند دانش آموز موفقی باشند، برعکس دانش آموزان خوب، چون خود را خوب ارزیابی می‌کنند از گرفتن نمره بد ناراحت می‌شوند چرا که با تجاربشان مغایرت دارد.
    فرانکن[۹۵](۲۰۰۷) بیان می‌کند که تحقیقات نشان می‌دهد که خودپنداره پایه‌ای برای همه رفتارهای برانگیخته شده است و ویلهایت[۹۶] (۱۹۹۰)، اشاره کرده است که بیشتر یافته ها در این حوزه مبین این مسئله است که آن هایی که خودپنداره مثبت و عزت نفس بالا دارند، اعتماد به نفس بیشتری دارند و نمره های بالاتری می گیرند(کیامنش، ۲۰۰۵).
    عزت نفس هر فرد برمبنای ترکیب اطلاعات عینی درمورد خود و ارزیابی ذهنی از آن ها شکل می‌گیرد. برای ارزیابی چگونگی شکل‌گیری عزت‌نفس، می‌توان به بررسی تصور فرد از خود(خود درک شده) و خود ایده‌آل وی پرداخت. تصور فرد از خود مشابه خودپنداره است، یعنی دیدی عینی درمورد مهارت ها، خصوصیت ها و کیفیت هایی است که در فرد وجود دارند یا فاقد آن ها است. خودایده‌آل تصویری از شخصی است که فرد می‌خواهد باشد، البته نه به صورتی غیرقابل دسترسی (نظیر من دوست دارم شاگرد اول باشم، دلم می‌خواهد هنرپیشه ی معروفی باشم)، بلکه به صورت آرزویی دست یافتنی و دارای ویژگی های مشخص هنگامی‌که تصور فرد از خود و خود ایده‌آل به خوبی باهم هماهنگ باشند، عزت نفس مثبت خواهد بود. برای مثال، کودکی که برای موفقیت تحصیلی ارزش قائل باشد ودر ضمن دانش‌آموز خوبی هم باشد، درمورد خودش احساس خوبی خواهد داشت، زیرا ارزیابی مثبتی از خصوصیات واقعی خویش دارد. برعکس کودکی که خود ایده‌آلش، فرد بسیار محبوبی است، اما در واقعیت دوستان کمی دارد، عزت نفس ضعیفی خواهد داشت. اختلاف میان تصور فرد از خود و خود ایده‌آل مشکلاتی در زمینه عزت‌نفس به وجود می‌آورد(پوپ، کریهد، و مک‌هیل، ۱۳۸۴).
    سوزان هارتر[۹۷] (۱۹۸۳)، نظام خود را متشکل از ۳ جزء می‌داند که عبارتند از: خودپنداره، کنترل خود و احترام به خود. درهرکودک خودپنداره(عقاید وی دراین مورد که او چگونه فردی است) و توانایی های اودر کنترل خود (میزانی که وی جهت رفتار فعالیت های خود را تعیین می‌کند)، در ترکیب با احساسات او درمورد احترام به خود، نظام خود را تشکیل می‌دهد. ویلیام جمیز مطرح کرد که عزت‌نفس را می‌توان به عنوان رابطه ی میان خود واقعی و خود ایده‌آل شخصی درنظر گرفت، به میزانی که خود واقعی دردست‌یابی به معیارهای خودایده‌آل شکت می‌خورد، فرد عزت نفس ضعیفی را تجربه خواهد کرد(پوپ، کریهد، و مک‌هیل، ۱۳۸۴).
    عزت نفس کودکان و نوجوانان را می‌توان در پنج‌ زمینه‌ی ‌اجتماعی، تحصیلی، خانوادگی، تصور جسمانی و عزت نفس کلی مورد بحث قرار داد. زمینه ‌اجتماعی مشتمل بر عقاید کودک در مورد خودش به عنوان یک دوست برای دیگران است. آیا کودکان دیگر او را در فعالیت هایشان شرکت می‌دهند؟ آیا از ارتباط و تعامل باهمسالان خود احساس رضایت می‌کند؟؛ عزت نفس در زمینه ی تحصیلی مبتنی بر مقدار ارزشی است که کودک یا نوجوان به عنوان یک دانش‌آموز برای خود قائل است؛ عزت نفس خانوادگی از عقاید کودک درمورد خودش به عنوان عضوی از خانواده سرچشمه می‌گیرد. آیا عضو با ارزشی از خانواده است؟؛ تصور جسمانی ترکیبی از ویژگی های جسمانی و توانایی های بدنی است. عزت نفس کودک دراین زمینه براساس رضایت از وضعیت جسمانی و ویژگی های ظاهری قراردارد. نوعاً دختران بیشتر به خصوصیات بدنی و پسران به توانایی جسمی (قدرت جسمانی) اهمیت می‌دهند؛ عزت نفس کلی کودکان براساس ارزیابی کودک از خودش درهمه زمینه‌ها قرار دارد(بیابانگرد، ۱۳۸۶).
    به نظر می رسد پیشرفت تحصیلی و عزت نفس، رابطه متقابلی دارند؛ یعنی از طرفی ،داشتن عزت نفس موجب پیشرفت تحصیلی می شود، زیرا خودباوری و تلقی مثبت از خویشتن در یادگیری و ایجاد انگیزش برای تحصیل اثر می گذارد و موجب پیشرفت تحصیلی می گردد، از طرف دیگر، موفقیت های تحصیلی در رسیدن به مدارج بالا در کار آموزش، موجب ارتقای عزت نفس می شود. به طور کلی، پیشرفت ها ی انسان در هر زمینه ای و تجربه موفقیت احساس خودباوری و ارزشمندی و توانمندی در هر موردی باعث افزایش عزت نفس در او می شود. درباره همبستگی بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی به وسیله اسچربیر[۹۸](۱۹۹۵)، با کاربرد تکنیک های آرا مسازی و عزت نفس مثبت برای بهبود پیشرفت تحصیلی دانشجویان، پژوهشی انجام گرفته و نتایج آن آشکار نموده که گروه آرام سازی به طور معناداری در پایه های امتحانی، بالاتر از گروه کنترل بوده اند(بخشایش،۱۳۹۰).
    ۲-۲-۴ پیشرفت تحصیلی
    ۲-۲-۴-۱ مفهوم پیشرفت یا موفقیت تحصیلی
    در روان شناسی، “موفقیت” به پاسخ یا عملی گفته می شود که به گونه ای که شخص به هدف برسد یا موفقیت یک گام قطعی است که به جانب هدف برداشته می شود. ولی در تعلیم و تربیت و موقعیت های تحصیلی موفقیت به درجه ای از کارایی اطلاق می شود که فرد به فراخور توانایی هایش در پیشرفت های خود به رضایت شایسته برسد(قاضی، ۱۳۷۳). در مقابل موفقیت تحصیلی، شکست تحصیلی به کار برده می شود. ” شکست” عبارت است از ناامیدی ها؛ یعنی ترسیدن به امیدها و انتظارها یا دست نیافتن به سطح استانداردهای مورد نظر. شکست یعنی نرسیدن به رؤیاها و انتظارات و برعکس، یعنی دچار شدن فرد به ان چه از آن هراس دارد. منظور از شکست تحصیلی شکستی است که در اثر کوتاهی نظام اموزشی در دست یابی مؤثر به هدف ها و برنامه های آموزشی حاصل می شود؛ یعنی عدم موفقیت فراگیران در دست یابی به کم ترین معیارهایی که برای موفیت آنان به وسیله نظام اموزشی در نظر گرفته شده است(امین فر،۱۳۶۵).
    در مقابل موفقیت تحصیلی، اغلب اصطلاح افت یا اتلاف مطرح می شود.این اصطلاح در آموزش، از زبان اقتصاد دانان گرفته شده و نظام آموزشی را به صنعتی تشبیه می کند که بخشی از سرمایه و مواد اولیه ای را که باید به محصول نهایی تبدیل می شد، تلف نموده است و نتایجه مطلوب و مورد انتظار را به بار نیاورده است. در یک جمع بندی از تعریف ها و مفاهیم افت تحصیلی، می توان آن را عدم موفقیت در تحصیل، وقوع ترک تحصیل و یا ترک تحصیل زودرس، تکرار پایه درس هاف نسبت نامناسب میان سال های تحصیل فراگیر و سال های مقرر آموزشی، کیفیت نازل تحصیلات و آموخته های یادگیرنده در مقایسه با آن چه که باید باشد، کسب محفوظات به جای معلومات که در اندک زمانی به فراموشی سپرده می شود، نرسیدن نظام اموزشی به هدف های اصیل خود نامید(پازوکی،۱۳۸۱).
    عکس مرتبط با اقتصاد
    محققان از سال ها قبل، بیان داشته اند که یکی از ضروریات در آموزش، تجزیه و تحلیل نمرات آزمون های تحصیلی به عنوان شاخص های موفقیت فعلی و آینده دانش آموزان می باشد. هنوز هم در سنجش موفقیت های تحصیلی، از معدل نمرات فراگیران به عنوان شاخص یا یکی از شاخص های موفقیت تحصیلی بهره می گیرند، ولی در نظر گرفتن معدل نمرات، به عنوان تنها شاخص تعیین موفقیت تحصیلی، ملاک مناسبی نیست(پورکاظمی،۱۳۸۵ و دلاور،۱۳۸۴). براین اساس، محققان از مجموعه ای از معیارها و ملاک های مکمل، در تعیین موفقیت تحصیلی دانش آموزان بهره گرفته اند. به عنوان مثال در بررسی عملکرد تحصیلی دانش آموزان، غیر از ملاک معدل، معیارهای دیگری هم چون اخلاق، انضباط کلاسی و حضور مرتب در کلاس، فعالیت های عملی و … را در نظر گرفته اند.
    امروزه تحقیقات، نقش عوامل مختلفی را بر موفقیت تحصیلی فراگیران به اثبات رسانده است(گارتون و همکاران[۹۹]،۲۰۰۱). به طور خلاصه در زیر آمده است:
    ۱٫ نگرش محیط خانواده(پافشاری خانواده بر پیشرفت تحصیلی فرزندان، راهنمایی های تحصیلی، تلاش های خانواده و عادت کاری خانواده)(نجاریان، سلیمان پور و لیالی،۱۳۷۳).
    ۲٫ تصیلات پدر و مادر(گلاب زاده،۱۳۷۹).
    ۳٫ شغل پدر(خیر،۱۳۷۶).
    ۴٫ تعداد افراد خانواده.
    ۵٫ طبقه اجتماعی خانواده(حسینی،۱۳۷۲).
    ۶٫ وضعیت اقتصادی خانواده(احمدی،۱۳۷۴).
    ۷٫ نگرش محیط مرکز آموزشی(اسمیت و همکاران،۲۰۰۲).
    در واقع امروزه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان به عنوان یک شاخص مهم برای ارزیابی نظام های آموزشی مورد توجه قرار گرفته است. علاوه بر این، پیشرفت تحصیلی همواره برای معلمان، دانش آموزان، والدین، نظریه پردازان، و محققان تربیتی نیز حائز اهمیت بوده است. برای مثال، پیشرفت تحصیلی یادگیرندگان یکی از مهمترین ملاک های ارزیابی عملکرد معلمان محسوب می شود. برای دانش آموزان و دانشجویان نیز معدل تحصیلی معرف توانایی های علمی آن ها برای ورود به دنیای کار و اشتغال و مقاطع تحصیلی بالاتر است. شاید به علت همین اهمیت باشد که نظریه پردازان تربیتی بسیاری از پژوهش های خود را بر شناخت عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی متمرکز کرده اند(رستگار، حجازی، لواسانی و جهرمی،۱۳۸۸).
    ۲-۲-۴-۲ عوامل موثر بر پیشرفت و افت تحصیلی
    میزان پیشرفت تحصیلی یکی از ملاک‌های کارآیی نظام آموزشی است. بنابراین تحلیل عوامل مربوط به آن اساسی‌ترین موضوعات تحقیقی در نظام آموزش و پرورش، در گرو عوامل بیشماری است که می‌توان آن‌ ها را در مقوله‌ی‌ کلی عوامل مربوط به تفاوت‌های فردی و عوامل مربوط به مدرسه و نظام آموزش و پرورش بررسی نمود. به عبارتی پیشرفت تحصیلی گاه به علت ویژگی‌های شخصیتی، شاخص‌های ذهنی، اجتماعی، عاطفی و اخلاقی دانش‌آموزان است که می‌تواند متأثر از عوامل مربوط به خانواده باشد و گاه به علت کارکردهای مدرسه و نظام آموزش و پروش البته این دو تا حدی با یکدیگر در تعامل هستند(پور شافعی، ۱۳۸۰).
    پژوهشگرانی که به دنبال کشف عوامل مرتبط با عملکرد تحصیلی بالا بوده‌اند به آرایه‌هایی از متغییرها، که عملکرد تحصیلی را تحت تأثیر قرار می‌دهند دست یافته‌اند. در رابطه با عوامل محیطی،‌تا کنون به وجود عوامل محیطی نیرومند و موثر زیادی بر پیشرفت تحصیلی پی برده شده است: فورد[۱۰۰] (فورد و توماس[۱۰۱]، ۱۹۹۷) در یک مطالعه شاخص‌های زیر را برای کم‌آموزان برشمردند: داشتن روابط معلم- شاگردی مثبت پایین، حمایت کم از طرف همکلاسی‌ها، بی‌انگیزگی و بی‌علاقگی در مدرسه. هر یک از عوامل ذکر شده به تنهایی و نیز در تعامل با یکدیگر بر میزان پیشرفت تحصیلی فرد اثر می‌گذارد.
    به طور کلی بررسی جوامع پیشرفته نشان می دهد که همه ی این کشورها از نظام آموزشی مؤثر و کارآمد برخوردار بوده اند. یکی از جلوه های نظام آموزشی موفق میزان پیشرفت تحصیلی دانش آموزان آن نظام است. امروزه نظام تعلیم و تربیت هر جامعه زیربنای توسعه ی اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی آن جامعه به شمار می رود. بررسی عوامل پیشرفت جوامع پیشرفته نشان می دهد که همه ی این کشورها از آموزش و پرورش توانمند، مؤثر و کارآمد برخوردارند. نهاد آموزش و پرورش عهده دار ایجاد زمینه مناسب برای رشد و شکوفایی استعدادها و توانایی های افراد است. بدیهی است که رسیدن به این هدف مستلزم برنامه ریزی های وسیع، جامع و حساب شده با توجه به اهداف عمومی آموزش و پرورش هر جامعه است(طالب زادگان، ۱۳۷۸).
    هدف هر گونه فعالیت آموزشی ایجاد یادگیری است(سیف،۱۳۸۰). یادگیری فعالیتی است که از سوی یادگیرنده انجام می شود تا به تغییر در او منتهی شود. در جریان فعالیت یادگیری عوامل مختلفی می توانند بر دانش آموز تأثیر گذاشته و یادگیری او را با مشکل مواجه سازد. یکی از بهترین شاخص هایی که می توان از آن برای بررسی میزان یادگیری و موفقیت نظام آموزشی در دست یابی به هدف های خود استفاده کرد، پیشرفت تحصیلی دانش آموزان است. پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ممکن است به دلایل مختلف و تحت تأثیر عوامل گوناگون با مشکل مواجه شود. بنابراین، شناسایی عوامل تأثیرگذار بر پیشرفت تحصیلی یکی از مهم ترین و اساسی ترین فعالیت ها در هر نظام آموزشی است، تنها در این صورت می توان با شناختی دقیق و همه جانبه پیشرفت تحصیلی دانش آموزان را افزایش داد و از میزان افت تحصیلی کاست. ملاحظه ی پژوهش های موجود نشان می دهد که مطالعات زیادی درمورد عوامل مؤثر بر پیشرفت تحصیلی انجام شده و در هر یک از پژوهش ها تعدادی از عوامل مورد بررسی قرار گرفته است(کرمی،۱۳۸۴). به عنوان مثال در زمینه ی عوامل فردی، طالب زادگان(۱۳۷۸)، و مرادی(۱۳۶۷)، بین اضطراب و پیشرفت تحصیلی رابطه ی منفی پیدا کرده اند(شاهسوند،۱۳۷۹). جیمز(۱۹۸۰)، بیابانگرد(۱۳۷۰)، و نورالله(۱۳۷۴)، بین عزت نفس و پیشرفت تحصیلی رابطه مثبت گزارش کرده اند(ورناصری،۱۳۷۵). هم چنین بیانگرد در پژوهش خود رابطه مثبت بین سبک اسناد درونی و پیشرفت تحصیلی گزارش کرده است. هم چنین بلوم(۱۹۸۲)، بین پیشرفت تحصیلی و انگیزه پیشرفت رابطه مثبتی یافته است(سیف،۱۳۸۰). در زمینه ی عوامل اجتماعی، بنتام(۲۰۰۲)، و شاهسوند(۱۳۷۹)، رابطه ی مثبتی بین این عوامل و پیشرفت تحصیلی گزارش کرده است. در زمینه ی عوامل خانوادگی، لامبورن[۱۰۲] و دارلینگ[۱۰۳] و گراس[۱۰۴](۱۹۹۱)، رابطه ی بین پیشرفت تحصیلی و محیط مثبت خانواده، رابطه ی نیرومند والد- فرزندی، فضای روانی مثبت و نگرش والدین به تحصیل را مثبت ارزیابی کرده اند.(کامکار،۱۳۷۶؛ شاهسوند،۱۳۷۹). در بعد پایگاه اقتصادی خانواده، داگلاس[۱۰۵] و کهن پور(۱۳۷۹)، رابطه ی مثبت بین درآمد خانواده و پیشرفت تحصیلی را تأیید کرده اند(زارعی،۱۳۷۱).
    ۲-۲-۴-۳ عوامل مؤثر در عملکرد تحصیلی عبارتند از:
    ۲-۲-۴-۳-۱ عوامل فردی: هدف، انگیزه، هوش، توجه، برنامه‎ ریزی ، ابعاد شخصیتی و آمادگی جسمی و روانی.
    ۲-۲-۴-۳-۲ عوامل خانوادگی و اجتماعی: شرایط عاطفی و امنیت خانواده، شرایط اجتماعی و اقتصادی، تحصیلات و سطح فرهنگ خانواده، تعداد اعضای خانواده و سبک والدینی.
    ۲-۲-۴-۳-۳ عوامل آموزشگاهی: مهارت معلمان، شرایط آموزشی و امکانات مطلوب تحصیلی، تعداد دانش‎آموزان کلاس و ترکیب آن‎ها، متناسب بودن هدف‎ها و محتوای برنامه‎ها با نیازها، استعدادها و علایق دانش‎آموزان، متناسب بودن مقررات، کتاب‎های درسی و مواد آموزشی، تسهیلات مدرسه و انتظارات مدرسه از دانش‎آموزان( بیابانگرد، ۱۳۸۶).
    ۲-۲-۴-۳-۴ جنس: تحقیقات نشان می‎دهد که جنس رابطه چندانی با پیشرفت تحصیلی ندارد. با وجود این میانگین نمرات پسران در دروسی مانند ریاضی و توانایی‎های فضایی نسبت به دختران از سطوح بالایی برخوردار است (نول[۱۰۶] و هدکس[۱۰۷]، ۱۹۹۸).
    هالپرن (۲۰۰۰) عنوان می‎کند که تفاوت میان توانایی‏های کلامی و فضایی در بین مردان و زنان چندان درست نیست و این تفاوت‎ها در حوزه‎های کوچکی از استعدادهای فضایی و کلامی می‎باشد و در تحقیقات اخیر با بهره گرفتن از تست‎های استاندارد شده، نشان دهنده بهبود توانایی زنان در تکالیف فضایی می‎باشد( لینور[۱۰۸]، دیویس[۱۰۹]، اکلس[۱۱۰]، ۲۰۰۳).
    ۲-۲-۴-۴ اهمیت پیشرفت تحصیلی

     

    موضوعات: بدون موضوع
     [ 12:12:00 ق.ظ ]



     لینک ثابت

      بررسي تأثیر غلظت¬های مختلف ازت و نسبت¬هاي نيترات به آمونيوم روی خصوصیات مورفوفیزیولوژیکی هميشه بهار- قسمت 46 ...

    Magalhaes, J. R., and G. E. Wilcox. )1983(. “Tomato growth and nutrient uptake patterns as
    Mandal K, Saravanan R and Maiti S, )2008(. “Effect of different levels of N, P and K on downy mildew (Peronospora plantaginis) and seed yield of isabgol (Plantago ovata)“. Crop Protection 27: 988-995.
    Mannervik, B. and C. Gutenberg. )1981(. “Glutathione transferase (human placenta)“. Methods Enzymol. 77: 231-235.
    Mannervik, B. and C.Gutenberg. )1981(.”Glutathione transferase. Methods Enzymol“. 77:231-235.
    Mardaninejad SH, Kholdbarin B, Saadat Y,Moradshahi A and Vazirpour M. )2005(.”Effect of nitrogen on growth behavior and essential oil of Lavandula officinalis L. Iranian Medicinal and Aromatic Plants Res“. 19: 15 – 34.
    Marschener H, )1995(. “Mineral Nutrition of Higher Plants“. 2nd edition, Academic Press, London. 862 pages.
    Martin, F. (2005). “A grower’s manual for Calendula officinalis L.,” ADAS bridget research centre.
    Martin, R. J. and Deo, B. )2000(. “Effect of plant population on Calendula flower production“. Newzealand journal of crop and Horticultural science. Abstracts.Vol:28.
    Martines, V., Nnez, J., Orrizl, M., and Cerda, A. )1994(. “Changes in amino acid and organic acid composition in tomato and cucumber plants in relation to salinity and nitrogen nutrition“. J. Sci. TMU. 11: 201-218.
    Matsumoto H. and Tamura K. )1981(. “Respiratory stress in cucumber roots treated with ammonium or nitrate nitrogen“. Plant and Soil, 60:195-204.
    Mengel, K. and E.A. Kirkby. )2001(. “Principles of Plant Nutrition“. 5th ed. Kluwer Academic Pub. London UK.
    Misra, N. and A.K. Gupta. )2006(. “Effect of salinity and different nitrogen sources on the activity of antioxidant enzymes and indole alkaloid content in Catharantus roseus seedlings“. J. Plant Physiol. 163: 11-18.
    Misra, N. and A.K. Gupta. )2006(. “Effect of salinity and different nitrogen sources on the activity of antioxidant enzymes and indole alkaloid content in catharantus roseus seedlings“. J. Plant Physiol. 163:11-18.
    Misra, N., and Gupta, A.K. )2006(. “Effect of salinity and different nitrogen sources on the activity of antioxidant enzymes and indole alkaloid content in Catharanthus roseus seedlings“. J. Plant Physiol. 163: 11-18.
    Muley BP, Khadabadi SS and Banarase NB.(2009). “Phytochemical Constituents and Pharmacological Activities of Calendula officinalis Linn (Asteraceae): A Review“, Tropical Journal of Pharmaceutical Research, 8 (5): 455-465.
    Munzarova, E.T., Lorenzen, B., Brix, H., Vojtiskova, L. and Votrubova, O. (2006). “Effect of NO3–/NO4+
    Naguib N.Y., Khalil M.Y. and El Sherbeny S.E. (2005). “A Comparative Study on the Productivity and Chemical Constituents of Various Sources and Species of Calendula Plants as Affected by Two Foliar Fertilizers“, Journal of Applied Sciences Research 1(2): 176-189.
    Nanjo, T., Kobayashi, M., Yoshiba, Y., Sanada, Y., Wada, K. and Tukaya, H. (1999). “Biological functions of proline in morphogenesis and osmotolerance revealed in antisense transgenic” Arabidopsis Plant Journal 18: 185-93.
    Neldner HK.)1999″ .(Complementary and alternative medicine clin.” Derma tol., NO, 17. pp 53- 6.
    Neuberg, M., Pavlík, M., Balík J., Kaliszová, R. and Pavlíková, D. (2010). “The effect of ammonium nitrogen nutrition on the content of amino acids in red clover“. Agrochimica 13: 9-12.
    Nikolova A., Kozhuharova K., Zheljazkov V.D., and Craker L.E. )1999(.”Mineral nutrition of chamomile“. Acta. Horticulturae, 502: 203-208.
    Noctor, G. and C.N. Foyer. )1998(. “Ascorbate and glutathione: keeping active oxygen under control. Ann. Rev Plant Physiol“. Plant Mol. Biol. 49:249-279.
    Norisada, M. and K. Kojima. (2005). “Nitrogen form preference of six dipterocarp species“. For. Ecol. Manage. 216:175-186.
    Omidbagi R .(2009). “Production and processing of medicinal plants“. Astane Qods Razavi Publications: Mashhad, 1: 278-233. .
    Omidbagi R, (2009), “Production and processing of medicinal plants“. Astane Qods Razavi Publications: Mashhad, 1: 278-233. .
    Ozguven, M., Sener, B., Orhan, I., Sekeroglu, N., Kirpik, M., Kartal, M., Pesin, I. and Kaya, Z., )2008(. “Effects of varying nitrogen doses on yield, yield components and artemisinin content of Artemisia annua L“. Industrial Crops and Products, 27, 60-64.
    Patrick KFM, Kumar S, Edwardson PAD, et al. )1996(. “Induction of vascularisation by an aqueous extract of the flowers of Calendula offcinalis L“. the European marigold. Phytomedicine,3:11-18.
    Paul, M. and A. Hasegava. )1996(. “Plant cellular and molecular responses to high salinity“. Ann. Rev. Plant Physiol. Plant Mol. Biol. 51: 463-499.
    Peet, M. M., C. D. Raper, J. L. C. Tolley, and W. P. Robarge. )1985(. “Tomato responses to ammonium and nitrate nutrition under controlled root zone pH“. J. Plant Nutr., 8: 787-798.
    Pintea، A. ، Bele، C. ، Andrei، S. )2003(. “HPLC analysis of Carotenoids in four varities of Calendula officinalis“. Flowers acta Biologica Scegediensis. Vol:43, 37-40.
    Pop G., Pirsan P., Mateoc-sirb N. and Mateoc T. )2007(. “Influence of technological elements on yield quantity and quality in marigold (Calendula officinalis L.) cultivated in cultural conditions of Timisoara“. 1st international scientific conference on Medicinal, Aromatic and Spice plants: Nitra, 20-23.
    Pourcel, L., Routaboul, J.M., Cheynier, V., Lepiniec, L. and Debeaujon, I., )2006(. “Flavonoid oxidation in plants: from biochemical properties to physiological functions (Review)“. Trends in Plant Science, 12(1): 29-36.
    Preethi KC, Kuttan G, Kuttan R. )2006.( “Antioxidant potential of Calendula officinalis flowers in vitro and in vivo“. Pharmaceutical Biol;44(9): 691–7.
    Qinghua, S. H. and Zhujun, Z. (2008). “Effect of exogenous salicylic acid on manganese toxicity, element contents and antioxidative system in cucumber“. Environmental and Experimental Botany 63:317-326.
    Raab, T.K. and N. Terry. )1995(. “Carbon, nitrogen and nutrient interaction in Beta vulgaris L. as influenced by nitrogen source, NO3– versus NH4 +“ .Plant Physiol. 107: 575-584.
    Rahayu, Y. S., Walch-Liu, P., Neumann, G., Romheld, V., von Wiren, N. & Bangerth, F. (2005). “Rootderived cytokinins as long-distance signals for NO3 – induced stimulation of leaf growth“. Journal of Experimental Botany, 56, 1143-1152.
    Rahmani, N., Taherkhani, T., Daneshian, J., (2009). “Effect of nitrogen application on physiological yield indexes under conditions of drought stress in calendula medicinal plants (Calendula Officinalis L.)“. New Findings in Agriculture. 4, 355-365. .
    Ramaekers, L., Remans, R., Rao, I. M., Blair, M. W., Vanderleyden J., (2010), “Strategies for improving phosphorus acquisition efficiency of crop plants: Review“, Field Crops Research, Elsevier, pp 1-8
    Re TA, Mooney D, Antignac E, Dufour E, Bark I, Srinivasan V, Nohynek G. (2009). “Application of the threshold of toxicological concern approach for the safety evaluation of calendula flower (Calendula officinalis) petals and extracts used in cosmetic and personal care products“. Food Chem. Toxicol. 47: 1
    246-1254.
    Rios- Gonzalez, K., L. Erdei, and S.H. Lips. )2002(. “The activity of antioxidant enzymes in maize and sunflower seedlings as affected by salinity and different nitrogen sources“. Plant Sci. 162:923-930..
    Rohricht, C.M, Curunet, M. and Solf, M., )1996(. “The influence of grandaunt nitrogen fertilization application on yield and quality of sage (salvia officinalis)“. Zetischritft fur Arznei and Gewurzp flanzen, 3: 117-122.
    Roosta H.R. and Schjoerring J.K. )2007(. “Effects of ammonium toxicity on nitrogen metabolism and elemental profile of cucumber plants“, J. of Plant Nutr. 30:1933-1951.
    Roosta, H. R. & Schjoerring, J. K. (2007). “Effects of ammonium toxicity on nitrogen metabolism and elemental profile of cucumber plants“. Journal of Plant Nutrition, 30, 1933-1951.
    Roosta, H. R. & Schjoerring, J. K. (2008). “Effects of nitrate and potassium on ammonium toxicity in cucumber plants“. Journal of Plant Nutrition, 31, 1270-1283.
    Roosta, H. R. & Schjoerring, J. K. (2008). “Effects of nitrate and potassium on ammonium toxicity in cucumber plants“. Journal of Plant Nutrition, 31, 1270-1283.
    Roosta, H. R. and J. K. Schjoerring. )2008a(. “Root carbon enrichment alleviates ammonium toxicity in cucumber plants“. J. of Plant Nutr. 31: 941-958.
    Rothstein, D. E. and Cregg, B. M. (2005). “Effects of nitrogen form on nutrient uptake and physiology of Fraser fir (Abies fraseri)“. Forest Ecology and Management, 219, 69-80.
    Rothstein, D., and B. M. Cregg. )2005(. “Effects of nitrogen form on nutrient uptake and physiology of Fraser fir (Abies fraseri)“. Forest Ecol. Manage., 219: 69–80.
    Rout, N.P. and B.P. Shaw. )2001 (. “Salt tolerance in aquatic macrophytes: Possible involvement of the antioxidative enzymes“. Plant Sci. 160:415-423.
    Sadasivaiah, S.P. and W.D. Holley. )1971(. “Ion balance in rose nutrition Rose Inc“. Bull. October 1971.
    Salisbury, F.B. and Ross, C.W, )1991(.” Plant physiology “. Fourth edition, Wadsworth Publishing Company, Belmont, California, USA, 682 p.
    Sandhu, P. )1984(. “Effect of sowing dates, phosphorus, levels and herbicides on the response of Rhizobium inoculation in Lentil“. Lens Newsletter. 11:35.
    Scherer H.W., Mackown C.T., and Leggett J.E. )1984(. “Potassium–ammonium uptake interactions in tobacco seedlings“. Journal of Experimental Botany, 156, 1060–1070.
    Schjoerring, J. K., Husted, S., Mäck, G. & Mattsson, M. (2002). “The regulation of ammonium translocation in plants“. Journal of Experimental Botany, 53, 883-890.
    Schlemmer, M.R., Francis, D.D., Shanahan, J.F., and Schepers, J.S. (2005). “Remotely Measuring Chlorophyll Content in Corn Leaves with Differing Nitrogen Levels and Relative Water Content“. Agronomy Journal, 97:106 112.
    Schulz V, Hansel R, Tyler VE., (1998), “Rational Phytotherapy: A Physicians’ Guide to Herbal Medicine“. 3rd ed. Berlin, Germany: Springer-Verlag.
    seedling as affected by salinity and light“. J. Plant Nut.17 (5):539-580.

     

    موضوعات: بدون موضوع
     [ 12:12:00 ق.ظ ]



     لینک ثابت

      نقد و بررسی نظریه اعجاز قرآن در تفسیر التحریر و التنویر- قسمت ۹ ...

    ۳-۱۱-۳٫ رعد و برق و باران

    در آیه {أَوْ کَصَیبٍ مِّنَ السَّمَاءِ فِیهِ ظُلُمَاتٌ وَ رَعْدٌ وَ بَرْقٌ}[۳۳۷] به نحوه تشکیل باران و عوامل مؤثر در تبخیر مثل حرارت و فشار پایین هوا اشاره می‌‌کند. و تفسیری علمی از نحوه ایجاد رعد و برق ارائه می‌‌دهد[۳۳۸]

     

    ۳-۱۱-۴٫چشمه و سفره‌های زیر زمینی

    در آیه {وَ إِنَّ مِنَ الحِْجَارَهِ لَمَا یتَفَجَّرُ مِنْهُ الْأَنْهَارُ وَ إِنَّ مِنهَْا لَمَا یشَّقَّقُ فَیخْرُجُ مِنْهُ الْمَاء}[۳۳۹] به انفجار و نحوه خروج آب از صخره‌های زمین و چگونگی تشکیل سفره‌های زیر زمینی و نیز چشمه‌ها را توضیح می‌‌دهد.[۳۴۰]

     

    ۳-۱۱-۵٫ باد

    در آیه {وَ تَصْرِیفِ الرِّیحِ وَ السَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَینَ السَّمَاءِ وَ الْأَرْضِ لاََیاتٍ لِّقَوْمٍ یعْقِلُون‏}[۳۴۱] تفسیر علمی از نعمت باد و فواید آن در بارور کردن ابرها و گیاهان ارائه می‌‌‌کند.[۳۴۲]
    ابن عاشور ذیل { وَ هُوَ الَّذِى أَرْسَلَ الرِّیاحَ بُشْرَا بَینْ‏َ یدَىْ رَحْمَتِهِ وَ أَنزَلْنَا مِنَ السَّمَاءِ مَاءً طَهُورًا}[۳۴۳] بیان می‌‌کند علما و خردمندان کیفیت ایجاد بادها و وزیدن آن‌ ها را به فراست درک می‌‌کنند و می‌‌دانند که باد از برخورد دو هوای گرم و سرد به وجود می‌‌آید. و با وزیدن این هوای گرم و سرد ابرها و باران شکل می‌‌گیرد[۳۴۴]

     

    ۳-۱۱-۶ .گردش خون

    ابن عاشور ذیل آیه {إِنَّما حَرَّمَ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَهَ وَ الدَّم }[۳۴۵] تفسیری علمی از نحوه‌ی تشکیل و گردش خون در بدن توسط قلب و عروق را توضیح می‌‌دهد.[۳۴۶]

     

    ۳-۱۱-۷٫ اختلاف رنگ پوست

    ذیل آیه ۲۲ سوره روم {وَ مِنْ ءَایَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ اخْتِلَافُ أَلْسِنَتِکُمْ وَ أَلْوَانِکم‏ إِنَّ فىِ ذَالِکَ لاََیَاتٍ لِّلْعَلِمِین} (و از آیات او آفرینش آسمانها و زمین، و تفاوت زبانها و رنگهاى شماست در این نشانه‏هایى است براى عالمان‏)
    ‏ ابن عاشور، به بیان تفسیر علمی‌ از اختلاف رنگ پوست ابناء ابو البشر حضرت آدم پرداخته که این اختلاف معلول چند عامل می‌‌‌تواند باشد و مهم‌ترین آن‌ ها عبارتند از: اختلاف مواطن و درجه حرارت آن‌ ها، تولد نوزاد از پدر و مادر با رنگ پوست‌های متفاوت، بیماری‌هایی که بر رنگ پوست تأثیر می‌‌‌گذارد و تغذیه متفاوت.[۳۴۷]

     

    ۳-۱۱-۸ .خواب

    ابن عاشور ذیل آیه{ وَ مِنْ ءَایَاتِهِ مَنَامُکمُ بِالَّیْلِ وَ النهََّار} (و از نشانه‏هاى او خواب شما در شب و روز است)، در علت به خواب رفتن موجودات می‌نویسد: حالت خواب، حالت عجیبی از احوالات انسان و حیوان است که بر اساس قانون سیستم عصبی مغز، هنگام خستگی جسمی‌ یا فکری، به منظور بازگرداندن قوای تحلیل رفته مانند مرگ ـ شخص را مدتی در بر می‌‌‌گیرد. اما با این تفاوت که حرکت اعضای اصلی بدن تعطیل نشده و از کار نمی‌‌افتد و بعد از بیدار شدن، به حیات کامل باز می‌‌‌گردد.[۳۴۸]

     

    ۳-۱۱-۹ .مروارید

    در آیه ۲۳ سوره مبارک حج، ذیل واژه “لؤلؤ” به تفسیر علمی از مروارید و رنگ‌های متنوع آن و نحوه شکل گیری و استخراج آن از درون صدف حلزون و دریاهایی که از آن‌ ها این مرواریدها اکتشاف می‌‌شود و بهترین نوع مروارید در کجا واقع است، اشاره دارد.[۳۴۹]

     

    ۳-۱۱-۱۰٫ حریر

    ابن عاشور در همان آیه، به تفسیری علمی از نحوه به وجود آمدن حریر، ارائه می‌دهد و می‌گوید: حریر به پارچه‌ای که از تارهای حریر بافته شده باشد، اطلاق می‌‌شود. این تارها در اصل پیله‌ای است که توسط کرم مخصوص ابریشم به دور خود پیچیده می‌‌شود تا مانند بادام سودانی در آید. این کرم مدتی در آن سکونت دارد تا اینکه به پروانه تبدیل شود. و دارای دو بال می‌‌گردد. پس این پیله را سوراخ کرده و از آن خارج می‌‌شود. بعد این پیله‌ها را در آب داغ قرار می‌‌دهند تا چسبندگی تارهای آن به دلیل وجود ماده صمغی از بین رود و از تارهای دراز آن لباس‌هایی که فوق العاده نرم و درخشنده است تولید می‌‌شود. لباس حریر از قدیم تا کنون بهترین نوع لباس بوده است. قدیمی ترین مکان ظهور آن در چین و حدود ۵ هزار ساب پیش بوده است که درخت توت در آنجا فراوان بوده و تاجران با قیمت‌های بسیار بالا آن را از طریق سرزمین فارس می‌‌فروختند.[۳۵۰]

     

    ۳-۱۱-۱۱ .شیشه

    وی ذیل “زجاجه”[۳۵۱] می‌‌نویسد: زجاجه اسم ظرفی است و زجاجه نامیده‌اند چون از زجاج (شیشه) ساخته شده است. شیشه نوعی از سنگ است که در طبقه‌ای از زمین یافت می‌‌شود و در شیمی به آن “سلیک” می‌‌گویند که آمیخته به نوعی خاکستر به نام “صورا” است که عرب زبانان به آن “غاسون” می‌‌گویند و در ساخت صابون از آن استفاده می‌‌کنند. به این ماده‌ی اولیه موادی افزوده می‌‌کنند و در آتش و با گاز “اتون” خاص حرارت داده می‌‌شود تا به حالت مایع در آمده و اجزای ناخالصی آن از آن جدا شود. سپس به مقدار نیاز از داخل کوره برداشته می‌‌شود. در این حالت این شیشه نرم است و قابلیت ارتجاع و حالت پذیری دارد. همچنین می‌‌توان در آ دمید و به این وسیله از آن لیوان و جام و کوزه‌های کوچک و بزرگ و ظرف‌های روغن ساخته می‌‌شود. شیشه از زمان‌های قدیم در نزد فنیقیه‌ها و نزد قبطیان از قرن ۳۰ قبل مسیح معروف بود. سپس عرب به آن شناخت و آگاهی یافت.[۳۵۲]

     

    ۳-۱۱-۱۲٫ آهن

    در سوره‌‌ی کهف آیه ۹۶ ذیل واژه‌‌ی “حدید”، آهن را از فلزات زمین می‌‌داند که مانند شن وسنگ از صلابت برخورداز است و دارای انواع نرم و سخت است و به ۱۸ نوع تقسیم می‌‌شود و رنگ‌های مختلف دارد؛ نوعی قرمز است و نوعی به سفیدی نزدیک و اگر با آتش داغ گداخته شود سختی و سفتی‌اش چند برابر می‌‌شود. زیرا اجزاء ناخالص خاکی که همان زنگ است از خالص آهن جدا می‌‌شود و این ناخالصی‌ها بر سطح آهن می‌‌آید و به آن “خبث” می‌‌گویند. وقتی آهن خالص شد از آن اشیاء آهنی مثل شمشیر و زره و غیره می‌‌سازند و به عصری که تشر به ساخت آهن و ابزار آلات آهنی موفق شد عصر آهن می‌‌گویند.[۳۵۳]
    ابن عاشور به تفسیری علمی از آهن پرداخته و اشاره می‌‌کند که این فلز، در معادن زمین یافت شده و در واقع خاکی علیظ و سنگین است که دارای رنگ‌های تیره است. و به اعتبار ترکیب آن ۱۸ نوع آهن وجود دارد. بهترین نوع آن، خالص‌ترین آن‌ هاست. که نادر است و مشهورترین رنگ آن، سرخ است. از ویژگی‌های آن زنگ‌زدن یا اکسیر شدن است. در اغلب سرزمین‌ها یافت می‌‌شود.[۳۵۴]

     

    ۳-۱۱-۱۳٫ سراب

    در ذیل آیه {وَ الَّذِینَ کَفَرُواْ أَعْمَالُهُمْ کَسَرَابِ بِقِیعَهٍ یحَْسَبُهُ الظَّمَْانُ مَاءً }[۳۵۵] به نحوه شکل‌گیری سراب پرداخته و در ادامه می‌‌افزاید: اعمال کافران شبیه سراب است و کافر شبیه تشنه‌ای است که نیازمند اعمال نیک و دینداری است.[۳۵۶]
    همچنین تفسیرهایی علمی‌ از عنکبوت[۳۵۷] و مرجان[۳۵۸]و … ارائه می‌‌‌دهد و به بیان ویژگی‌های هر یک می‌‌‌پردازد.

     

    جمع‌بندی

    ابن عاشور در مقدمه تفسیرخویش، بیان معارف و حقایق علمی و عقلی قرآن را ذیل وجه سوم از وجوه اعجاز، برشمرده و از طرفداران اعجاز علمی است. ایشان بیان می‌دارند:علم دو نوع است؛ علم حقیقی و اصطلاحی، اما علم اصطلاحی به علمی گفته می‌شود که عالم به آن علوم در هر عصری که باشد همواره مورد احترام و تواضع دیگران قرار می‌گیرد. این علم در هر دوره‌ای و نزد هر ملتی متغیر است اما تقریبا هیچ ملتی نیست که بی‌بهره از آن باشد. و علم حقیقی همان معرفت است که به وسیله آن، انسان به کمال خویش و قله معارف و درک حقایق می‌رسد. هردوی این علوم موجب کمال بشری است و صاحبان آن‌، بر دیگران برتری دارند و بین آن دو رابطه عموم و خصوص من وجه برقرار است. این بخش، وجهی از اعجاز قرآن است که کلام فصیحان عرب، خالی از آن بود. علم اصطلاحی نیز خود دو بخش است؛ بخشی که برای ادراک آن، فهم و سمع بشر عادی هم کفایت می‌کند و بخشی که درک آن محتاج علم به قواعد علوم است و به تدریج، با پیشرفت علم، شکوفا می‌شود. ابن عاشور بیان می‌کند قرآن کریم هردوی این علوم(حقیقی و اصطلاحی) را داراست. و بدین ترتیب، عالمانه، به نقد کسانی‌می‌پردازد که معتقدند در قرآن هیچ علمی یافت نمی‌شود.
    با این بیان دریافت می‌شود که علم از نگاه ابن عاشور دایره وسیع‌تری دارد ایشان طرح نکات علمی مناسب با آیات را در تفسیر بدون اشکال دانسته و بیان تفسیر علمی از آیات را در راستای خدمت به فهم آیه و نیز در پاسخ به طعنه قائلان نظریه تعارض علم و قرآن، مفید می‌داند .البته یادآور می‌شود قرآن کریم صرفاً کتابی علمی نیست و هدف از آوردن مسائل علمی ،منت و استدلال بر یگانگی خویش و صدق دعوی نبوت بوده تا پند و اندرزی برای صاحبان قلوب واقع شود.
    ابن عاشور شرط تطبیق علوم اکتشافی جدید با آیات قرآن را در خارج نشدن آیه از معنای ظاهری و لفظی می‌داند .با این شرط که هر حقیقت علمی و به هر مقدار که فهم بشر بدان دست یابد می‌تواند مراد خداوند باشد. اما در مواردی خود به سخن خویش پایبند و ملتزم نبوده است.
    تعداد کل آیاتی که در آن‌ ها به بیان نکات اعجاز علمی تصریح داشته است به کمتر از ۳۰مورد می‌رسد. اما در همین تعداد آیه، نکات بسیار بدیعی به چشم می‌خورد.

    جهت دانلود متن کامل پایان نامه به سایت azarim.ir مراجعه نمایید.

    فصل چهارم

     

    اعجاز تشریعی

    جای تردید نیست که آداب قرآنی، آداب انسانیت حقیقی محض است که به هیچ وجه دست‌خوش آرا و اهوای بشری نگشته و مکر و خدعه آنان در آن راه نیافته است. هیچ جمعیتی جز از راه آراستگی بدان بر دیگران برتری نیابند و مقام شایستگی را احراز ننمایند و هیچ ملتی جز در نتیجه فقدان آن دچار مشکلات نگردند. هرگاه آداب نفسانی که وسیله ارتباط افراد و جمعیت‌ها به یکدیگر می‌باشد و برای آن‌ ها حدودی از آزادگی و مساوات تعیین می‌کند، وجود نداشت، بناچار هرج و مرجی در جمعیت بشری پدید می‌آمد و جعل قوانین، بیشتر بر فساد ‏آن وضعیت می‌افزود و افراد انسانی مانند سایر حیوانات که هرکدام جدای از یکدیگر زندگی می‌کنند وپیوسته میانشان دشمنی و تعدی به یکدیگر حکمفرمایی دارد، می‌بود که سرانجام آن ، اضمحلال و نابودی است. شرایع الهی، راهنمایی نیکو برای جمعیت بشری است که منافع آنان را آشکارا به ایشان نشان می‌دهد و درحقیقت به منزله عقل انسانی است که وسائل احتیاج آن‌ ها را فراهم ساخته و آنان را به طرف سعادت سوق می‌دهد.[۳۵۹]

     

    ۴-۱ تعریف اعجاز تشریعی

    از دیگر وجوه اعجاز قرآن کریم، اعجاز تشریعی است. اعجاز تشریعی از جهت نوآوری‌های مفاهیم دینی است بدین معنا که قرآن در دو قسمت معارف و احکام، راهی پیموده که تا آن روز، بشریت بدان راه نیافته بود و برای ابدیت، بدون راهنمایی دین، دستیابی به آن امکان پذیر نیست. هستی شناسی قرآن، فراگیر و شامل وتشریعات آن، همه جانبه و کامل است و از هر دو جهت بدون هیچ گونه کاستی بر بشریت عرضه شده است.[۳۶۰]

     

    ۴-۲٫علت تشریع احکام شرعی در قرآن

    علت تشریع احکام شرعی در قرآن، توجه به هدایت مردم است تا همانند امت‌های قبل، به گمراهی کشیده نشوند. لذا خداوند متعال می‌فرماید: {یریدُ اللَّهُ لِیبَینَ لَکُمْ وَ یهْدِیکُمْ سُنَنَ الَّذینَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ یتُوبَ عَلَیکُمْ وَ اللَّهُ عَلیمٌ حَکیمٌ}[۳۶۱](خداوند مى‏خواهد با این دستورها، راه‏هاى خوشبختى و سعادت را براى شما آشکار سازد، و به سنت‌های صحیح پیشینیان رهبرى کند و خداوند دانا و حکیم است.) در این آیه نکته لطیفی است و آن عبارت است از این که خداوند به منظور بیان افعال، از صیغه مضارع، استفاده نموده است تا دلالت بر تجدد بیان و استمرار این احکام، داشته باشد زیرا این احکام دائمی بوده و برای تمامی مخاطبان، حتی نسل‌های آینده، بیان شده است. از سوی دیگر، آیه اشاره بدیعی دارد به اینکه خداوند، تا ظهور نسل‌های آینده و تا روز قیامت، حافظ این احکام خواهد بود تا مورد استفاده همگان قرار گیرد.[۳۶۲] بدین ترتیب، خداوند متعال، با تفننی که در اسلوب‌های متنوع بیانی به کار گرفته است، از هر فرصتی برای بیان احکام شرعی و پند و اندرز مردم، استفاده کرده است و این از عادات و ویژگی‌های این کتاب آسمانی است.[۳۶۳]در واقع آنچه در این قرآن، مبنی بر تبیان بودن هر چیز و هدایت و رحمت و بشارت بودن آن است، حسن تخلصی است از بیان اصول هدایت و تشریع دین اسلام. و تمام این اصول به اصل امر به معروف و نهی از منکر، برمی‌گردد. زیرا تمام شریعت، امر و نهی است. تقوی نیز در اطاعت از حق و دوری از باطل، منحصر می‌شود.[۳۶۴] نیز، باید دانست که برترین و بالاترین قوانین، قوانین الهی است زیرا مناسب با مخاطب خود نازل و مصلحت او در نظر گرفته شده و از خواست‌ها و هواهای نفسانی یک گروه یا قوم خاص تبعیت ننموده است.[۳۶۵]

     

    ۴-۳٫اهداف هشتگانه قرآن از نگاه ابن عاشور

    ابن عاشور درباره مقاصد و اهداف قرآن ۸ مورد را برمی شمرد:
    اول: اصلاح اعتقادات وتعلیم عقاید صحیح که بزرگترین عامل در جهت اصلاح خلق است. زیرا نفس انسان با داشتن عقیده راستین، درمقابل غیر حق کرنش نکرده، نیز قلب او از اوهام ناشی از شرک و هواپرستی پاک می‌شود. خداوند متعال در آیه‌ای به این معنا اشاره کرده و می‌فرماید پرستش آلهه ها ومعبودانی غیر از خداوند، بر هلاکت بت پرستان می‌افزاید. { فَما أَغْنَتْ عَنْهُمْ آلِهَتُهُمُ الَّتِی یَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ شَیْ‏ءٍ لَمَّا جاءَ أَمْرُ رَبِّکَ وَ ما زادُوهُمْ غَیْرَ تَتْبِیبٍ}[۳۶۶] هنگامى که فرمان مجازات الهى فرا رسید، معبودانى را که غیر از خدا مى‏خواندند، آنها را یارى نکردند و جز بر هلاکت آنان نیفزودند.
    دوم: دومین مقصود خداوند متعال از نزول قرآن کریم، تهذیب اخلاق است. خداوند متعال درآیه‌ای خطاب به پیامبر مکرم اسلام(|) می‌فرماید:{وَ إِنَّکَ لَعَلى‏ خُلُقٍ عَظِیمٍ}[۳۶۷]‏ در حدیث موطأ مالک از رسول اکرم (|) روایت شده است که فرمود: «براستى که من براى به کمال رساندن مکارم اخلاق مبعوث شده ام.» این مقصود قرآن را هم عامه عرب وهم خواص، درک می‌کردند.
    سوم: سومین مقصود، بیان احکام و قوانین شرعی است. خداوند متعال فرمود: { إِنَّا أَنْزَلْنا إِلَیْکَ الْکِتابَ بِالْحَقِّ لِتَحْکُمَ بَیْنَ النَّاسِ بِما أَراکَ اللَّهُ}[۳۶۸] (ما این کتاب را بحق بر تو نازل کردیم تا به آنچه خداوند به تو آموخته، در میان مردم قضاوت کنى.) قطعا خداوند در قرآن کریم تمام احکام خاص و عام را بیان کرده است. و اینکه فرمود: قرآن { تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْ‏ءٍ}است و یا اینکه در سوره مائده فرمود:{الْیَوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ} به این معناست که در قرآن کلیات تمام امور بیان شده است. اما برای امور جزئی تر به استنباط فقها نیاز است.
    چهارم: سیاست‌گذاری های جامعه که بخش مهمی در قرآن می‌باشد و هدف از بیان این امور، صلاح امت و حفظ نظام مسلمانان می‌باشد. مانند تشویق و ارشاد مردم به داشتن و حفظ وحدت و برادری در بین خود. {وَ اعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِیعاً وَ لا تَفَرَّقُوا وَ اذْکُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَیْکُمْ إِذْ کُنْتُمْ أَعْداءً فَأَلَّفَ بَیْنَ قُلُوبِکُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْواناً وَ کُنْتُمْ عَلى‏ شَفا حُفْرَهٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَکُمْ مِنْها}[۳۶۹] و همگى به ریسمان خدا [قرآن و اسلام، و هر گونه وسیله وحدت‏]، چنگ زنید، و پراکنده نشوید! و نعمت بزرگِ خدا را بر خود، به یاد آرید که چگونه دشمن یکدیگر بودید، و او میان دلهاى شما، الفت ایجاد کرد، و به برکتِ نعمتِ او، برادر شدید! و شما بر لبِ حفره‏اى از آتش بودید، خدا شما را از آن نجات داد. یا اینکه فرمود: {وَلا تَنازَعُوا فَتَفْشَلُوا وَ تَذْهَبَ رِیحُکُمْ}[۳۷۰] و نزاع (و کشمکش) نکنید، تا سست نشوید، و قدرت (و شوکت) شما از میان نرود. یا سفارش خداوند به مسلمانان نسبت به مشورت در کارها. {وَ أَمْرُهُمْ شُورى‏ بَیْنَهُمْ}[۳۷۱] و کارهایشان به صورت مشورت در میان آنهاست.
    پنجم: ذکر قصه ها و اخبار امت های گذشته به منظور تأسی به نیکوترین افعال و احوال ایشان بوده است. { َنحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ أَحْسَنَ الْقَصَصِ بِما أَوْحَیْنا إِلَیْکَ هذَا الْقُرْآنَ وَ إِنْ کُنْتَ مِنْ قَبْلِهِ لَمِنَ الْغافِلِینَ}[۳۷۲] ما بهترین سرگذشتها را از طریق این قرآن- که به تو وحى کردیم- بر تو بازگو مى‏کنیم و مسلّماً پیش از این، از آن خبر نداشتى. یا اینکه فرمود : {أُولئِکَ الَّذِینَ هَدَى اللَّهُ فَبِهُداهُمُ اقْتَده}آنها کسانى هستند که خداوند هدایتشان کرده پس به هدایت آنان اقتدا کن.[۳۷۳] همچنین به منظور عبرت گیری از عاقبت کردار زشت آن امت ها این قصص در قرآن ذکر شده‌است.
    ششم: آموزش متناسب با عصرمخاطبان به منظور دریافت و فهم شریعت ونشر آن. عرب عصر نزول، درک درستی از ادیان آسمانی و اخبار پیشینیان، جز اندکی که آن هم ، از طریق معاشرت با اهل کتاب بدان دست یافته بود، نداشت. اما قرآن کریم علاوه بر این علوم، حکمت بهره گیری از عقل، نیز صحت استدلال و مجادله به روش های گوناگون، هنگام مواجهه با گمراهان و دعوت آنان به تفکر را به مسلمانان آموزش داده و مردم را به اهمیت حکمت، توجه داد و فرمود: {یُؤْتِی الْحِکْمَهَ مَنْ یَشاءُ، وَ مَنْ یُؤْتَ الْحِکْمَهَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً}[۳۷۴] (خدا) دانش و حکمت را به هر کس بخواهد (و شایسته بداند) مى‏دهد و به هر کس دانش داده شود، خیر فراوانى داده شده است واز باب حکمت، سرچشمه های معارف جوشید و چشم مردمانی أمی به روی علم گشوده شد. این علوم، حتی به گوش عرب نرسیده بود و نهایت دانش موجود درنزد آنان برخی امورتجربی بود. اما قرآن کریم در چنین فضایی، مکرر به بیان فایده علم همت گماشته و مسلمانان را به سوی آن سوق داد. { هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَ الَّذِینَ لا یَعْلَمُونَ}[۳۷۵] آیا کسانى که مى‏دانند با کسانى که نمى‏دانند یکسانند؟!
    هفتم: پند واندرز و هشدار و بشارت دادن به مردم و ترغیب و ترهیب ایشان.
    هشتم: در نهایت اعجاز قرآن تا دلالت بر صدق آورنده آن داشته باشد. زیرا تصدیق، بعد از تحدی، متوقف بر دلالت معجزه بودن قرآن دارد.[۳۷۶]
    در تفسیر التحریر و التنویر، به بعد اعجازتشریعی قرآن، به صورت مستقل اشاره نشده، بلکه آن را در وجه سوم و در کنار اعجاز علمی قرآن، بیان کرده است اما به دلیل اهمیت آن، سعی شده است در یک فصل جداگانه به آن پرداخته شده و با توجه به تفسیر التحریر والتنویر، نمونه‌هایی از این بعد اعجاز قرآن، به ترتیب آیات قرآن کریم، بیان شود.

     

    ۴-۴٫ نمونه‌هایی از اعجاز تشریعی در قرآن

     

    ۴-۴-۱٫ دعوت به توحید

    در آیه ۲۳ سوره اسراء {وَ قَضىَ‏ رَبُّکَ أَلَّا تَعْبُدُواْ إِلَّا إِیَّاه}ُ (و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید!)
    از عبادت غیر خداوند نهی شده است. زیرا اساس اصلاح جامعه در آن است و اصلاح اندیشه مقدمه‌ای است برای اصلاح عمل. ابن عاشور می‌گوید به این مسئله در کتاب “اصول نظام اجتماعی در اسلام”خویش، بیشتر پرداخته است.[۳۷۷]
    تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

     

    ۴-۴-۲٫نیکی به والدین

    در آیه ۲۳ سوره اسراء، بلافاصله بعد از نهی از عبادت غیر خدا، نیکی به والدین سفارش شده است.{وَ بِالْوَالِدَیْنِ إِحْسَنًا إِمَّا یَبْلُغَنَّ عِندَکَ الْکِبرََ أَحَدُهُمَا أَوْ کِلَاهُمَا فَلَا تَقُل لهَُّمَا أُفٍ‏ّ وَ لَا تَنهَْرْهُمَا وَ قُل لَّهُمَا قَوْلًا کَرِیمًا}{وَ اخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلّ‏ِ مِنَ الرَّحْمَهِ وَ قُل رَّبّ‏ِ ارْحَمْهُمَا کَمَا رَبَّیَانىِ صَغِیرًا} (و به پدر و مادر نیکى کنید! هر گاه یکى از آن دو، یا هر دوى آنها، نزد تو به سن پیرى رسند، کمترین اهانتى به آنها روا مدار! و بر آنها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو! و بالهاى تواضع خویش را از محبّت و لطف، در برابر آنان فرود آر! و بگو: «پروردگارا! همان‏گونه که آنها مرا در کوچکى تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده!») زیرا پدر و مادر وسیله‌‌ی ایجاد خلق هستند و از آنجایی که خداوند در سرشت پدر و مادر، دل رحمی و دلسوزی در حق فرزند را قرار داده است، در مقابل فرزندان را نیز به نیکی در حق آنان سفارش می‌کند. علت نیکی به والدین و صله‌ی رحم به دو امر مربوط می‌شود: اولین امر نفسانی و به منظور تربیت نفوس امت در جهت آموختن شکر‌گزاری و متخلق شدن به اخلاق خدای باری تعالی است. زیرا یکی از اسم‌های خداوند، شکور می‌باشد. دومین امر عمرانی است و به تقویت پیوندهای خویشاوندی و خانوادگی مربوط می‌شود تا بدین وسیله محبت و مودت در بین اعضای خانواده افزایش یابد. در این قرابت اعضا، صلاح بزرگی برای امت اسلامی وجود دارد که موجب تقویت حس برادری و برابری و اتحاد در بین تمام اقشار جامعه خواهد شد.[۳۷۸]

     

    ۴-۴-۳٫ رعایت عدالت اجتماعی

    عدل یک اصل جامع حقوقی و از اصول معاشرت اجتماعی و زندگی گروهی است و التزام به آن، در قول و فعل، در برخورد با نفس، تعامل با دیگران، نیز در معامله با خالق، امری بسیار ضروری است.[۳۷۹] قرآن برای عدالت اجتماعی، تا آن اندازه احترام قائل شده که می‌فرماید:{یَاأیهَُّا الَّذِینَ ءَامَنُواْ کُونُواْ قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شهَُدَاءَ لِلَّهِ وَ لَوْ عَلىَ أَنفُسِکُمْ أَوِ الْوَالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبِین‏}[۳۸۰] (اى کسانى که ایمان آورده‏اید! کاملًا قیام به عدالت کنید! براى خدا شهادت دهید، اگر چه (این گواهى) به زیان خود شما، یا پدر و مادر و نزدیکان شما بوده باشد!) یعنی هیچ چیز حتی به خطر افتادن منافع شخصی و منافع خویشان نزدیک شما، مانع از اجرای اصول عدالت نیست.[۳۸۱]

     

    ۴-۴-۳-۱٫ توزیع عادلانه اموال در بین مردم به ویژه نیازمندان

    ابن عاشور در تفسیر آیه {قَوْلٌ مَّعْرُوفٌ وَ مَغْفِرَهٌ خَیرٌْ مِّن صَدَقَهٍ یتْبَعُهَا أَذًى وَ اللَّهُ غَنىِ‏ٌّ حَلِیم} به تقسیم عادلانه نظام ثروت بین افراد جامعه اشاره کرده و محقق شدن چنین هدفی را از بزرگ‌ترین مقاصد شریعت معرفی می‌کند زیرا پایداری و دوام یک جامعه بستگی به توزیع و گردش عادلانه اموال، در بین مردم دارد. لذا خداوند در اموال ثروتمندان حق واجبی به نفع فقیران و نیازمندان قرار داده است این حقوق در زمان حیات ثروتمندان باید پرداخت شود و صدقات واجب مثل زکات و خمس و فطریه ماه مبارک رمضان و … را در بر می‌گیرد. بعد از وفات نیز اگر شخصی اموالی از خود برجای گذاشته باشد، این تقسیم، با کمک قوانین و احکام ارث، در بین اقوام آن شخص، صورت می‌پذیرد درحالی‌که قبل از اسلام، مردم عرب عادت داشتند که بعد از وفات شخص، اموال او را به بیگانگان می‌بخشیدند.[۳۸۲]

     

    ۴-۴-۳-۲٫حق زنان و دختران در تقسیم ارث

    قرآن کریم در آیه {للذکر مثل حظ الأنثیین}[۳۸۳] به بهره فرزند دختر در تقسیم ارث، اشاره می‌کند و بیان می‌دارد که یک مرد برابر دو زن حق ارث دارد. اهمیت این آیه در این است که اسلام، زمانى این اصل را اعلام نمود که نه تنها در محیط عرب جاهلى، بلکه حتى در جوامع متمدّن آن روزگار نیز، زنان از ارث محروم بودند، بدتر از آن این بود که زنان به عنوان بخشى از میراث، به ورّاث منتقل مى‏شدند. نکته لطیفی که از آیه برداشت می‌شود این است که قرآن نفرمود “للأنثی نصف حظ الذکر” بلکه فرمود {للذکر مثل حظ الأنثیین} یعنی حق مرد برابر است با حق دو زن! درست است که هر دو جمله نتیجه واحدی را می‌رسانند اما نوع بیان قرآن به گونه ای است که مقدار بهره مرد را با معیار بهره زن می‌سنجد یعنی در واقع، با اینکه بهره مرد دو برابر است اما اصل و معیار سنجش ارث، ارث زن است.[۳۸۴] دکتر رفعت در کتاب خویش ۲۱۶ وجه اعجازی قرآن کریم را برای تشریع آیات میراث، بیان کرده است.[۳۸۵] از جمله این وجوه اعجاز این است که به وسیله آن، جامعه مطلوب الهی شکل گرفته و ثروت اجتماعی در دست عده قلیل انباشته نمی‌شود و گروه‌های ضعیف که شامل یتیمان و زنان و سفیهان هستند، با مشکل مواجه نمی شوند. در نتیجه امنیت اقتصادی و عدالت اجتماعی برای تمامی اقشار جامعه ایجاد می‌شود.[۳۸۶]
    عکس مرتبط با اقتصاد

     

    ۴-۴-۳-۳٫رعایت حقوق یتیمان

    ذیل آیه «وَ لَا تَقْرَبُواْ مَالَ الْیتِیمِ إِلَّا بِالَّتىِ هِىَ أَحْسَنُ حَتىَ‏ یبْلُغَ أَشُدَّهُ وَ أَوْفُواْ بِالْعَهْدِ إِنَّ الْعَهْدَ کاَنَ مَسُْئولا»[۳۸۷] رعایت حقوق یتیمان از مهم‌ترین وصایایی است که خداوند به آن سفارش کرده است. زیرا عرب جاهلی به علت ناتوانی یتیمان، تصرف در اموال آنان را مباح می‌دانستند. اما خداوند مسلمانان را از این اقدام شنیع بر حذر می‌دارد.[۳۸۸]

     

    ۴-۴-۴٫ تحریم ربا

     

     

    موضوعات: بدون موضوع
     [ 12:11:00 ق.ظ ]



     لینک ثابت
     
    مداحی های محرم