۱.اسقف: وی نمایندۀ مسیح در قلمرو معینی است که قلمرو اسقف خوانده می شود و به نیابت از او تعلیم می دهد، رهبری مراسم عبادی را به عهده می گیرد و خدمت می کند. واژه های/ اسقف وbishop ازepikopos یونانی می آیند که به معنای «ناظر» است.

2. 2. کشیش: وی معاون اسقف است و به او در سه وظیفۀ یاد شده، در محدودۀ یک گروه، کمک می کند. واژۀ کشیش (قسیس) برگرفته از قشیش سریانی وpriest از presbyter یونانی (مانند شیخ در عربی) به معنای «پیرا»^[۲۳۶]است. ۳. شماس: وی کلام خدا را تبلیغ می کند و به مساعدت بینوایان، سالخوردگان، بیماران و افراد در حال احتضار می پردازد. لقب شماس در سریانی وdeacon از presbyter یونانی به معنای «خادم» است.

سایر القاب کلیسایی، مانند پاپ، پاتریک، سراسقف، کاردینال، اَرشمَندریت، موسیو و غیره نشان دهندۀ وظایف معینی است و ربطی به آیین های هفت گانه ندارد.^[۲۳۷]
آیین دست گذاری از قرن سوم میلادی به بعد در مسیحیت رواج یافت و تا کنون با آداب ویژه یی در کلیساهای سه مذهب برگزار می شود، از نگاه کاتولیک ها و ارتدوکس ها آیینی مقدس و پروتستان به آن نگاهی اجتماعی دارند. ^[۲۳۸]
در انتصاب کشیش، جام مخصوص شراب به دست شخصی که نامزد این رتبه است داده می شود واسقف این عبارت را قرائت می کند: « این نیرو را دریافت کن که در کلیسا برای زنده ها و مرده ها به نام پدر، پسر و روح القدس شفاعت کنی». کلیسای پروتستان و کاتولیک با انتصاب بانوان به مقام کشیشی مخالفت دارند. ^[۲۳۹]

چارچوب ورود افراد به این اساس در کلیساهای گوناگون تفاوت دارد: در برخی از کلیساها تنها لازم است فرد داوطلب معتقد باشد به اینکه خداوند وی را بر خدمت روحانی فرا خوانده است. در برخی کلیساهای دیگر، داوطلب باید سه سال به خواندن کتاب های مذهبی بپردازد و در آزمون های مربوط پذیرفته شود تا مدرک کارشناسی به او بدهند. او در آن مدت نیز در کلیسا به خدمت گرفته می شود تا تجربۀ لازم را به دست آورد، سپس می تواند یک روحانی مسیحی شناخته شود.
لباس های روحانی فرقه های مختلف مسیحی با یکدیگر تفاوت دارد و پوشیدن لباس روحانی برای اجرای مراسم واجب است. در اوقات دیگر، همه روحانیون ارتدوکس و برخی از روحانیون کاتولیک آن لباس را بر تن دارند و برخی دیگر نوار سفیدی بر دور گردن اکتفا می کنند. فرقه های مختلف پروتستان نیز شیوه های مختلفی دارند و بسیاری از آنان به جای لباس ویژه، همیشه از نوار سفیدی به دور گردن استفاده می کند.
کاتولیک ها به آن سبب رتبه های مقدس (دست گذاری و آیین ورود به منصب روحانی) را مقدس می دانند چون؛ از همان روزگاران دیرین عقیده داشتند اسقف پاره یی از اختیارهای روحانی خود را از حواری ها به ارث برده و حواری ها نیز آن ها را از خداوند، در هیئت حضرت عیسی (ع) گرفته اند.
۵-۲-۶. تدهین نهایی :
اگر گناه بیماری روح است و موجب سست شدن ارتباط انسان با خدا می شود، بیماری جسمی نیز مشکلی بشری است که حیات زمینی را تهدید می کند. در هر دو حال، مسیحیان برای شنیدن پیام رهایی بخش خدا آماده می شوند؛ زیرا معتقدند که خدا مسیح را برای عیادت بیماران، شفا دادن ایشان و آماده کردن آنان در لحظات جان دادن فرستاده است.^[۲۴۰] در این مراسم که طی آن شخص آمادگی پیدا می کند که به نحوی شایسته بمیرد. به این عمل «مسح مرضی» هم گفته می شود. این عمل هنگام بروز بیماری ها و بخصوص هنگامی که مرگ نزدیک است، بعضی زمانی که شیطان با تمام نیرو ایمان را مورد تهدید قرار می دهد، لازم است زمان قابلیت انجام دادن این عمل سن معرفت است و زمان وجوب آن هنگامی است که احساس شود مرگ انسان را تهدید می کند. این آیین که بعضاً مبتنی بر اعتقاد به نیروی مداوای روغن متبرک و مقدس است، با امید به مداوایی که در مریض ایجاد می کند به نام «آخرین مراسم» خوانده می شود. خاصیت دیگر این آیین مقدس آن است که اگر مریض از دنیا برود وی را برای ورود به عالم برزخ آماده می سازد. اعتقاد به برزخ مورد قبول کلیسای پروتستان نیست. در عهد جدید هم از تدهین بیماران به دست رسولان مسیح (ع) سخن به میان آمده است:« پس آنها به راه افتادند و در همه جا، اعلام می کردند که مردم باید توبه کنند، آنها دیوهای زیادی را بیرون کردند و بیماران بسیاری را با روغن تدهین کرده شفا دادند.» همچنین یعقوب رهبر کلیسای اورشلیم هم به برادران دینی خود توصیه می کند که:«اگر کسی از شما بیمار است باید از مشایخ کلیسا بخواهد تا برای او دعا کنند و به نام خداوند بدن او را با روغن تدهین نمایند.» مادۀ تدهین روغنی است که برای مالیدن به چشم ها، گوش ها، دهان، دست ها و پاهای مریض به کار می رود.^[۲۴۱]
هنگام روغن مالی مریض به دست کشیش، وی به گناهان خویش اعتراف می کند و کشیش، گناهان وی را می آمرزد تا او را از عذاب دوزخ برهاند. از همان روزگار کاتولیک ها عقیده داشتند که با روغن مالی مقدس، روح مریض نزدیک به مرگ از آلوده شدن به گناه پاک و برای ورود به بهشت و ملکوت خدا آماده می شود.^[۲۴۲]
۵-۲-۷. توبه:
مسیحیان در آیین توبه یا آشتی، از طریق اعتراف، بخشایش الهی را دریافت می کنند؛ زیرا ایشان نیز، مانند مسلمانان و یهودیان معتقدند که توبه موجب بخشایش الهی می شود مسیحیان در آیین توبه شرکت می کنند تا پیام بخشایش خدا را بشنوند و به یاد آورند که چگونه خداوند این آمرزش را که همواره در دسترس بشر است، از طریق کارهای نجات بخش حضرت عیسی (ع) در طول زندگی وی، برای همگان فراهم کرده است.
آیین توبه در طول تاریخ مسیحیت اشکال مختلفی به خود دیده است. در قرون نخستین تاریخ کلیسا، توبه به صورت علنی انجام می گرفت. در قرون بعدی، اعتراف فردی به گناه مرسوم شد.^[۲۴۳]
آیین توبه را نخست کاتولیک ها آن را مقدس و سپس ارتدوکس ها پذیرفتند. این آیین برخلاف دو آئین دیگر(تعمید و تأیید) ممکن است چندین مرتبه برای یک مسیحی به ویژه کاتولیک ها در هر زمان و هر چند نوبت که فرد درخواست کند برگزار شود.^[۲۴۴]
در این مراسم کشیش به نیابت از رسولان مسیح (ع) گناهان شخص را می بخشاید. رسولان هم خود را از ناحیه عیسی (ع) به چنین منصبی نایل آمدند: « عیسی (ع) بر آنان دمید و گفت: روح القدس را بیابید، گناهان کسانی را که ببخشید بخشیده می شود و آنانی را که نبخشید بخشیده نخواهد شد.»^[۲۴۵]
این آیین دارای چهار مرتبه است: توبه، اقرار، رضایت ذات الهی و اعلان آمرزش گناه از سوی کشیش.^[۲۴۶]
۱.توبه و طلب مغفرت: که عبارت از تأسف عمیق از انجام گناهان است که این ابراز تأسف از طرف فرد توبه کار به خدمت کشیشی که مراسم را به جای می آورد ابراز می شود.

2. 2. اعتراف به گناه: که در ابتدا از طرف داوطلب توبه در حضور همۀ جمع انجام می شد. اما از قرن یازدهم به بعد این اقرار به گناه جنبۀ خصوصی پیدا کرده است و شخص توبه کننده تنها در محضر کشیش اعتراف می کند. به گفتۀ کتاب مقدس، یهودیان هم در نزد یحیی تعمید دهندو به گناهان خود اعتراف میکردند. از رسالۀ یعقوب هم استنباط می شود که به شخص گناهکار توصیه شده است در میان جمع به گناهان، خود اعتراف کند : « نزد یکدیگر به گناهان خود اعتراف نمایید و برای یکدیگر دعا کنید تا شفا یابید.» شاید به دلیل آثار سوءِ اجتماعی که ذکر گناهان در بین مردم داشت، کلیسا مجبور شد اعتراف را به شکل مخفیانه و در محضر کشیش منحصر کند.

اعتراف در برابر روحانی یعنی آنکه شخص گناهکار به نیت گره گشایی از بار گناهان، خطاهای خود را به کشیش می گوید و به تک تک آنها اشاره می کند در این اشاره باید به تعداد گناهان و انواع آنها و خصوصیات گناه (مثل قتل نفس، زنا، …) را ذکر کند. البته اعتراف به گناه باید همراه با توبۀ درونی باشد وگرنه فاقد ارزش است.^[۲۴۷]
پنهان ساختن گناهان از روی عمد، توهین به این اثر مقدس (اعتراف) و در حد خود گناهی بزرگ محسوب می شود. کشیش حق ندارد راز شخص معترف را فاش کند و یا حتی به آن اشاره کند، حتی اگر جانشین در خطر افتد. در کلیسای هر بخش اتاق های کوچک به نام اعترافگاه وجود دارد که با تیغه و معمولاً باتوریسمی از اتاق های دیگر مجزاست.^[۲۴۸]
۳.رضایت و بخشش الهی: نیز در اعمال مثبتی است که آن گناه خاص را می پوشاند، اما معمولاً به اشکال خاصی، نظیر روزه گرفتن، نماز و دعا و یا کمک به فقرا انجام می شود. بدین معنا این اعمال نوعی تنبیه و مجازات دنیوی هستند که از طرف کشیش یا روحانی کلیسا بر فرد مقرر می شود. این مجازات با عمر شخص خطاکار، میزان گناه و هوشیاری شخص تناسب دارد. تمام مجازات ها به سه مجازات عمده، یعنی نماز، روزه و صدقه برمی گردد. از اعترافات مهم لوتر علیه کلیسای روم، قدرت پاپ و روحانیت کلیسایی در آمرزش گناهان و وضع جریمه های مالی و فروش آمرزش نامه بود که موجب فساد دستگاه کلیسایی و حاکمیت بی دلیل پاپ بر مردم و کلیسا می شد. ^[۲۴۹]

4. 4. مرحله نجات و رهایی: که به معنای آسودگی از نتایج و تبعات گناه است. ^[۲۵۰]

۵-۲-۸. ازدواج مسیحی:
مسیحیان ازدواج را یک امر دنیوی نمی دانند؛ زیرا ازدواج نشانۀ محبت خدا به بشریت است. ازدواج عبارت است از یکی شدن محبت دو شخص که با یکدیگر برای زندگی مشترک، همراه با امانت داری متقابل و همکاری، متعهد می شوند و برای تولید مثل و تربیت فرزندان و رشد آنان در فضای ایمان و محبت به خدا می کوشند. از این رو، مسیحیان ازدواج را همچون رمز و نشانه ای بشری برای شیوۀ رفتار خدا با انسان به شمار می آورند، همان خدای پاک که انسان ها را دوست دارد. به امور آنان اهتمام می ورزد به وعده های خود به آنان پایبند است. مسیحیان هنگام ازدواج متعهد می شوند که یکی شدن مرد و زن را نشانۀ آشکاری برای محبت خدا به بشر و محبت مسیح به شاگردانش قرار دهند. به همین علت مسیحیان ازدواج را التزام و تعهد در طول زندگی می شمارند و با طلاق و تجدید فراش در زمان حیات همسر مخالفند.^[۲۵۱]
در این عمل (ازدواج) مرد ملتزم می شود که محبت، اکرام و امانت را در حق زن انجام دهد هم محبت، امانت و اطاعت را ملتزم می گردد.^[۲۵۲]
روحانیون کاتولیک و ارتدوکس (به پیروی از حضرت مسیح (ع) و به منظور فراغت برای خدمت به دین، نباید ازدواج کنند و باید از آیین ازدواج و آیین دستگذاری یکی را برگزینند. با این استثنا که در کلیسای ارتدوکس، فردی که ازدواج کرده باشد، می تواند کشیش شود، ولی ارتقای وی به درجۀ اسقفی ممکن نیست. پروتستان ها با ازدواج روحانیون مخالف نیستند و لوتر هم ازدواج کرده بود.
راهبان و راهبه های کاتولیک و ارتدوکس نیز نباید ازدواج کنند. پروتستان ها تقریباً رهبانیت ندارند، این افراد برای مقاومت در برابر میل جنسی به تمرین هایی مانند روزه و دعا روی می آوردند. تجرد روحانیون کاتولیک یکی از مشکلات آن کلیساست و این مسئله رسوایی ها را نیز به بار آورده است.^[۲۵۳]
گروه زیادی از مسیحیان اولیه زهد، کنارگیری از دنیا و گوشه نشینی را اختیار کردند، ازدواج و همبستر شدن شرعی پرهیز می کردند این پرهیز در میان روحانی های کاتولیک به یک تابو تبدیل شد تا کم کم در کلیسای آن ها که ازدواج مقام روحانی را جایز نمی شمرد فسادهای اخلاقی بروز کرد. از سوی دیگر، نگران کم شدن جمعیت مسیحیان بودند. به همین سبب آیین ازدواج در حلقه آیین های مقدس کلیسای کاتولیک رومی قرار گرفت.^[۲۵۴]
۵-۲-۹. تصویب اصول مسیحیت:
«… عیسی کتابی از خود نیاورد و بهمین لحاظ حواریون او تصور می کردند بزودی باز خواهد گشت… و چون دو نسل گذشت و از عیسی خبری نشد سران مسیحی، درصدد تهیه کتابی برآمدند… بدین قصد به جمع آوری و ثبت و ضبط اخبار موثق حیات عیسی پرداختند…چیزی نگذشت که تألیفاتی از طرف کلیسا بوجود آمد و برای تعلیم افراد و حفظ عقاید مورد استفاده قرار گرفت عقاید و اخبار در گردآوری شده بعداً گلچین گردید و برخی از آنها بعنوان نوشته های متبع، وحی شده و مقدس قبول شد و این اقدام با سیر تاریخ و گذشت زمان صورت حقیقت به خود گرفت…» کنستانتین در سال ۳۲۵ مجمعی در شهر نیقیه (نیسه)^[۲۵۵] با حضور ۳۱۲ اسقف تشکیل داد و پس از بررسی و بحث فراوان درباره «آریانیسم» چنین بتصویب رسانید: تورات که مشتمل بر کتاب «عهد قدیم» و «عهد جدید» می باشد کلام خداست. الوهیت از ازل از سه شخص تشکیل یافته: پدر، پسر و روح القدس و هر سه یکی است. پسر که خدا است موقعی بشر گردید که بصورت عیسی در آمد…(؟!) عیسی پس از مرگ بپا خاست و به آسمان ها صعود نمود و بار دیگر نزول خواهد کرد. پاپ نماینده خدا در روی زمین است و مصون از هر گناه خطا می باشد. مادری (مریم) مادر خدا می باشد.(!!) کسیکه این معتقدات را قبول نداشته باشد گمراه و مرتد است(!!) مظهر خارجی کیش مسیح صلیب است.
کنستانتین پس از تصویب این اصول در سال ۱۳۲۶ اقدام بساختن کلیسائی در خور شأن عیسی کرد و کاخ معروف «لاتران» را به پاپ بخشید (که تا ده قرن بعد مقر پاپ ها شد) … و آنگاه دستور داد رساله «رمز ایمان» را تدوین کنند.^[۲۵۶]
بخش سوم: ۵-۳. اعتقادات مسیحیت
۵-۳-۱. عبادت و نیایش در مسیحیت:
نیایش و پرستش در مسیحیت نیت تکیه ی مستقیم بر متعالی بودن خداوند به شمار می آید. ستایش برای خداست. انسان برای خدا ساخته شده، نه برای خودش، پس باید برای او عبادت کند؛ این دیدگاه کالوین دربارۀ عبادت است پرستش و نیایش خدا تنها در توجه و گفت وگو با او است که در زندگی یک مسیحی معنا و مفهوم پیدا می کند. کانون آن هم نماز و مناجات است. در مسیحیت نماز و دعا، خدمتی است که مسیحیان تکلیف (وظیفه) دینی دارند تا در درگاه خدا به جا آورند.
پیروان مذهب ارتدوکس مدعی هستند که تنها با برپایی مراسم عبادی که درون نمایه ی آن زندگی مذهبی را می سازد و کلیسای روحانی و زمینی (آسمانی و زمینی) را با هم یکی می کند می توانند شناخته شوند.
آداب عبادت در میان ارتدوکس اغلب در کلیسا برپا می شود. ساختمان کلیسا دارای سه بخش است؛ ورودی هشتی آن ویژه توبه کاران و تعمید شدگان است. در همان جا برخی از عبادت های شرعی خوانده و به جا آورده می شوند. در صحن کلیسا برای برگزاری مراسم عبادی می ایستند. آداب دینی ارتدوکس ها به زبان بومی برگزار می شود. آن ها اغلب نیایش و دعاها را در همان زمان شرعی خود در دیر راهب ها و کلیساها بخشی هم در بعدازظهر روزهای تعطیل و عیدهای دینی برگزار می کنند.^[۲۵۷]
مراسم عشای ربانی، دعای طولانی را به دنبال دارد که شماس آن را از بر می خواند این دعا به دنبال سرودهایی از زبور آغاز می شود و به برکات پند روی کوه حضرت عیسی که سرود خوانان کلیسا آن را می خوانند پایان می پذیرد.^[۲۵۸]
پس از آن دسته ی سرود خوانان دعای تری سجین را می خوانند.^[۲۵۹]
سپس سرود درس روزانه خوانده می شود و سرود خوانان «هالویاه» گویان به آن پاسخ می دهند در این میان شماس بخور را در بخور سوز می سوزاند.
نیایش از نگاه کاتولیک های رم، بر اساس حس های پنجگانه به ویژه حس بینایی انجام می شود مراسم شام مقدس از راه حس شنوایی، گوش فرا دادن به کلمه های مقدس مربوط به آن مراسم، خواندن بخش هایی از کتاب مقدس و نیز شنیدن پندهای کشیش، همراه با موسیقی و آواز ویژۀ آن مراسم انجام می شود. در این مراسم حس چشایی- با خوردن غذای مقدس- حس بویایی- با بوئیدن دود بخور- و حس لامسه- با پاشیدن آب مقدس- ادامه می یابد. اغلب نیایش ها در مذهب کاتولیک دراماتیک و اجرای یک سری اعمال سمبلیک هستند که در سراسر جهان به یک گونه و با یک زبان (لاتین) انجام می شوند.
اما ستایش خدا در کلیسای انگلستان، بر اساس سنت کتاب دعای سالانه، کتاب نماز و دعای کاتولیک ها کلیسای غربی وضع شده است. در دورویی اصلاح دین مسیحیت زمان های شرعی، ساده و کوتاه در دو نوبت صبح و شام به زبان انگلیس برگردانده شده اند. ستایش در مذهب پروتستان، شکلی از ستایش کاتولیک هاست.
در کلیسای لوتری، ساعت های شرعی نقش قابل توجهی ندارند. برخی از این ساعت ها به صورت وعظ های روزانه تغییر شکل دادند. ستایش ویژه ی روز یکشنبه در میان پروتستان ها نیز بر اساس مراسم عشای ربانی کلیسای کاتولیک رم استوار و از عنصرهای انجیلی پر شده است. ستایش به زبان های بومی در مذهب پروتستان جایز است و پند و اندرز بخش کاملی از عبادت آن ها به شمار می آید. سرود خوانی دسته جمعی بخش مهمی از عبادت پروتستانی را به خود اختصاص داده و خواندن آن ها ضروری هستند اما همین سرودها در مراسم عشای ربانی بین کاتولیک ها و انگلیک ها ضروری نیستند.
آنچه از نگاه پروتستان ها مهم است اینکه عبادت را نوعی اذعان به ارجمندی خدا می داند. آن ها هنگام ستایش خدا اذعان دارند خدا به اندازه یی ارج دارد که هیچ کس دیگری را نمی توان با او مقایسه کرد.^[۲۶۰]
بزرگترین سرودهای دینی (مزامیر) هم در تمجید خداوند است … عبادت باید انسان را در مسیر اصلاح پیش ببرد.^[۲۶۱]
به طور کل شکل های گوناگون ستایش مسیحی نشان دهنده ی نگاه های گوناگون است. مراسم سنتی، چون حمد و ثنای خداوند، نخستین عمل عبادی مسیحیان در پیشگاه با عظمت خداوند است. بسیاری از دعاها دلالت بر شکوه و بزرگی خداوند یا ستایش اویی که منشأ همۀ برکت ها و لطف هاست، دارند.
بخشی دیگر از دعاها درونمایه یی سپاس گونه دارند که مسیحیان به شکرگزاری در برابر خدای خویش می پردازند. او را به خاطر بخشیدن همه چیز، به ویژه وجود حضرت عیسی (ع) شکر می کنند.^[۲۶۲]