دانشگاهی
نام و نام خانوادگی:………………………………………………..آخرین مدرک تحصیلی ـــــــــــــــ :……………………………….
حوزوی
تخصص اصلی:……………………… رتبه دانشگاهی (مرتبه علمی): …………………… تلفن همراه: …………………………………
تلفن منزل یا محل کار:……………………………….. نام و نام خانوادگی به زبان انگلیسی: …………………………………………….
نحوه همکاری با واحد گرمی:
تمام وقت نیمه وقت مدعو
۴- اطلاعات مربوط به پایان‏ نامه:
الف- عنوان تحقیق
۱- عنوان به زبان فارسی:
نقش دادرس در اعتبار دادن به شهادت شهود
۲- عنوان به زبان انگلیسی/(آلمانی، فرانسه، عربی):
تذکر: صرفاً دانشجویان رشته‏های زبان آلمانی،‌فرانسه و عربی مجازند عنوان پایان‏ نامه خود را به زبان مربوطه در این بخش درج نمایند و برای بقیه دانشجویان، عنوان بایستی به زبان انگلیسی ذکر شود.
Role of Judge in the Credibility of testification witnesses
ب – تعداد واحد پایان‏ نامه: ۶ واحد
ج- بیان مسأله اساسی تحقیق به طور کلی (شامل تشریح مسأله و معرفی آن، بیان جنبه‏ه ای مجهول و مبهم، بیان متغیرهای مربوطه و منظور از تحقیق) :
با توجه به پیوند عمیقی که در نظام حقوقی اسلام میان مبانی فقهی و حقوقی وجود دارد، می توان مبنای بسیاری از قوانین و مقررات را در میان روایات و فتاوای فقها یافت. این همگامی میان فقه و حقوق در مورد ادله اثبات دعوی که ابزارهای وصول به حق هستند، به وضوح نمایان است و در میان ادله اثبات دعوی شهادت به دلیل ریشه های مذهبی آن از جایگاه ویژه ای برخوردار است.
در راستای تحقق سیاست قانونگذار مبنی بر همگامی با فقه اسلامی با اصلاحیه مورخ ۸/۱۰/۱۳۶۱ ق.م مصوب مجلس شورای اسلام و پس از اظهار نظر مورخ ۸/۸/۱۳۸۷ فقهای شورای نگهبان و قانون اصلاح موادی از قانون مدنی مصوب ۴/۸/۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی راجع به حذف موادی از قانون مدنی در مورد شهادت[۱]، محدودیت های موجود در خصوص ارزش اثباتی شهادت حذف شد؛ بطوری که در غالب پرونده هایی که در مراجع دادگستری طرح می شد، شهادت به عنوان دلیلی در دسترس مورد استناد قرار می گرفت. اما برای جلوگیری از ورود اشخاصی که صلاحیت لازم برای ادای شهادت را نداشتند و در راستای سیاست قانونگذار در تبعیت از فقه، در مواد ۱۳۱۳ ق.م. و ۱۵۵ ق.آ.د.ک. شرایط متعددی برای شاهد و موادی شهادت وضع شد که با اجتماع این شرایط عنوان «بینه شرعی» محقق شده و بدین ترتیب ارزش اثباتی می یابد. اما ماده ۲۴۱ ق.آ.د.م. «تشخیص ارزش و تاثیر گواهی» را به دادگاه محول نموده است. اینکه این تشخیص در مورد بینه شرعی چگونه صورت می یگرد، موضوعی است که باید به تفصیل مورد بحث قرار گیرد.
قانونگذار در ماده ۱۷۱ ق.آ.د.ک. شهادت را در موارد فقدان شرایط مردود اعلام کرده است؛ اما در مواد ۱۳۱۳ ق.م. و ۱۵۵ ق.آ.د.ک. از تاثیر شهادت در افزایش معلومات قاضی نسبت به ماوقع سخن می گوید. در ماده ۲۲۹ ق.آ.د.م. نیز شهادت را در مواردی «موثر در اثبات» معرفی می کند. در ماده ۲۴۱ قانون یاد شده نیز تشخیص همین تاثیر به قاضی واگذار شده است. بدون تردید وضع این مواد نشان دهنده اراده قانونگذار بر اثرگذاری اعلام شهود در موارد عدم تحقق بینه شرعی است. اما اینکه این اعلام چه تأثیری در جریان دادرسی به نفع مدعی داشته و اینکه او هنوز هم می تواند امید به پیروزی خویش در دعوی داشته باشد، موضوعی است که باید بررسی شده و ابعاد حقوقی آن مورد بحث قرار گیرد.
د – اهمیت و ضرورت انجام تحقیق (شامل اختلاف نظرها و خلاءهای تحقیقاتی موجود، میزان نیاز به موضوع، فواید احتمالی نظری و عملی آن و همچنین مواد، روش و یا فرایند تحقیقی احتمالاً جدیدی که در این تحقیق مورد استفاده قرار می‏گیرد:
به دلیل کثرت اختلاف میان مردم و دشوار بودن اقامه دلیلی که مورد پذیرش دادگاه قرار گیرد و به عبارتی محکمه پسند باشد، شهادت به دلیل دسترسی آسان همواره مورد توجه اصحاب دعوی بوده است. کثرت استناد به شهادت در دعاوی متعدد حقوقی و کیفری لزوم وجود مقررات کامل و منسجم در خصوص فروض مختلف شهادت را بیش از پیش روشن می کند. این در حالی است که هیچ ماده ای در مورد ارزش اثباتی شهادت در موارد تحقق بینه شرعی و غیر بینه شرعی، اختیار قاضی در ارزیابی شهادت و نحوه اعمال آن و طرق احراز و ارزیابی شرایط شهود و مؤدای شهادت در قانون وجود دارد، تکلیف شهادتی که فاقد این شرایط است، با ابهام روبرو بوده و مشخص نیست که آیا صرف فقدان شرطی از شرایط شهادت، آن را از اعداد دلایل خارج می کند یا قابلیت اثبات دعوی را تحت عنوان دیگری پیدا می کند.

پایان نامه

این مطالب به علاوه مطالب دیگری که به تفصیل در متن مورد بررسی قرار گرفته، مباحثی است که هیچ رویکردی از ناحیه قانونگذار در مورد آن اتخاذ نشده و نیازمند بحث و بررسی می باشند.
ه- مرور ادبیات و سوابق مربوطه (بیان مختصر پیشینه تحقیقات انجام شده در داخل و خارج کشور پیرامون موضوع تحقیق و نتایج آنها و مرور ادبیات و چارچوب نظری تحقیق):
در مورد نظام های حاکم بر ادله اثبات دعوی و به تبع آن نقش قانونگذار در تعیین اعتبار ادله، مباحث متعددی در کتب و مقالات وجود دارد. اما موضوع نقش قاضی در احراز و ارزیابی ادله و به ویژه شهادت، موضوع جدیدی است که سابقه کار در این موضوع در کتب و مقالات وجود ندارد. غالب بحث ها پیرامون شرایط شاهد و شهادت و ارزش اثباتی شهادت در موارد مغایرت آن با مندرجات سند رسمی است.
در متون فقهی و حقوقی در مورد حجیت بینه شرعی اتفاق نظر وجود دارد؛ اما اینکه بینه شرعی چگونه احراز می شود، شهادت در مواردی که به حد بینه شرعی نمی رسد، چه ارزشی دارد و تکلیف قاضی در مواجهه با این موارد چیست، از جمله موضوعاتی است که در متون فقهی و قانونی بحث و بررسی جدی دیده نمی شود. در خصوص اختیار قاضی در ارزیابی شهادت مطالعاتی در فقه و حقوق صورت گرفته، اما در عمده این مباحث به موضوع تحمیل بینه شرعی بر قاضی اکتفا شده است و همین خلاء تحقیقاقی مستلزم تحقیق و پژوهش فقهی و حقوقی است.
و – جنبه جدید بودن و نوآوری در تحقیق:
عنوان پایان نامه حاضر اگرچه رد لابه لای کتابها و نظرات حقوقدانان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است ولی اکثر تألیف های مذکور در ارتباط با شهادت شهود به عنوان یک دلیل اثباتی مورد بحث قرار گرفته است که جنبه قانونی آن مد نظر محققین بوده است در حالی که در تحقیق حاضر جنبه قضایی اعتبار دادن به شهادت شهود مورد بحث و بررسی می باشد و نقش دادرس در این مورد مورد تجزیه و تحلیل می گردد که از این حیث تا جایی که نگارنده اطلاع دارد تحقیقی صورت نگرفته است و پدیده ای نو می باشد.
ز- اهداف مشخص تحقیق (شامل اهداف آرمانی، کلی، اهداف ویژه و کاربردی):
نتایج حاصله از این تحقیق به دلیل تصویری روشن از مباحث، علاوه بر جنبه تئوری آن، از نظر کاربردی نیز از اهمیت برخوردار است.
این تحقیق که نتایج آن می تواند مورد استفاده جامعه عملی حقوق (قضات، وکلا و مشاوران حقوقی) و جامعه علمی حقوق (اساتید، دانشجویان و پژوهشگران) قرار گیرد، برای نیل به اهداف ذیل ترسیم شده است.
رفع ابهامات و نواقص قانونی در خصوص ارزش اثباتی شهادت در موارد تحقق بینه شرعی و غیر بینه شرعی، تعیین محدوده نقش و اختیار قاضی در ارزیابی شهادت، شناسایی طرق احراز و ارزیابی شرایط شاهد و شهادت توسط قاضی و نحوه عملکرد دادگاه ها در ارزیابی بینه شرعی و غیربینه شرعی.
ح – در صورت داشتن هدف کاربردی، نام بهره‏وران (سازمان‏ها، صنایع و یا گروه ذینفعان) ذکر شود (به عبارت دیگر محل اجرای مطالعه موردی):
قضات- وکلا- دانشجویان
ط- سؤالات تحقیق:
۱- نقش قاضی در ارزیابی شهادت در موارد تحقق بینه شرعی چیست؟ آیا بینه شرعی بر وجدان قاضی تحمیل می شود، یا قناعت وجدانی او ملاک ارزیابی قرار گرفته و اختیار رد یا قبول آن منوط به حصول اطمینان در قاضی است؟
۲- نقش قاضی در اثربخشی به شهادت در موارد عدم تحقق بینه شرعی چیست؟ آیا به صرف فقدان شرایط، شهادت از درجه اعتبار ساقط می شود یا به موجب حکم قانونی مبنی بر استماع شهادت شهود در موارد فقدان قاضی می تواند به عناوین دیگری از قبیل علم یا اماره قضایی آن را معتبر بداند.
۳- رویه قضایی در مواجهه با شهادتی که واجد شرایط قانونی نیست، چه موضعی اتخاذ کرده است؟
ی- فرضیه ‏های تحقیق:
۱- اختیاری که به موجب ماده ۲۴۱ آ.د.م. به قاضی در ارزیابی شهادت اعطاء شده، ناظر به ارزیابی شرایط شهادت است. با احراز و ارزیابی این شرایط توسط قاضی، شهادت به عنوان دلیلی شرعی بر وجدان قاضی تحمیل شده و او موظف به رعایت آن در حکمی است که صادر می کند، بدون اینکه اقناع وجدانی او در نظر گرفته شود.
۲- در مواردی که به دلیل فقدان شرایط قانونی، شهادت ارزش خود را به عنوان بینه شرعی از دست دهد، می توان ۳ فرض را مطرح نمود:
۲-۱- در صورتی که قاضی از اجتماع شهودی که فاقد شرایط لازم برای ادای شهادت هستند، به این درجه از علم برسد که شهادت شهود مطابق با واقع است، می تواند این شهادت رابه عنوان مستند علم خود، مبنای صدور حکم قرار دهد.
۲-۲- در صورتی که قاضی از شهادت شهودی که واجد شرایط قانونی نیستند، به این اطمینان برسد که مؤدای شهادت می توانند او را به سمت حقیقت رهنمون سازند، عنوان اماره قضایی محقق شده و در صدور حکم مقتضی موثر خواهد بود.
۲-۳- با توجه به اینکه اعتبار شهادت منوط به احراز شرایط شهادت است، بنابراین با عدم احراز این شرایط، شهادت معتبر نبوده و اثر قانونی بر آن مترتب نمی شود.

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.

رویه قضایی هنوز در مورد اعتبار یا عدم اعتبار شهادت در موارد عدم تحقق بینه شرعی تصمیم گیری ننموده است.

ک- تعریف واژه ‏ها و اصطلاحات فنی و تخصصی (به صورت مفهومی و عملیاتی):
تحلیلی و توصیفی
۵-روش شناسی تحقیق:
الف- شرح کامل روش تحقیق بر حسب هدف، نوع داده ها و نحوه اجراء (شامل مواد، تجهیزات و استانداردهای مورد استفاده در قالب مراحل اجرایی تحقیق به تفکیک):
تذکر: درخصوص تفکیک مراحل اجرایی تحقیق و توضیح آن، از به کار بردن عناوین کلی نظیر، «گردآوری اطلاعات اولیه»، «تهیه نمونه‏های آزمون»، «انجام آزمایش‏ها» و غیره خودداری شده و لازم است در هر مورد توضیحات کامل در رابطه با منابع و مراکز تهیه داده‏ها و ملزومات، نوع فعالیت، مواد، روش‏ها، استانداردها، تجهیزات و مشخصات هر یک ارائه گردد.
روشی که در این تحقیق استعمال شده، همانند روشی که در رشته های علوم انسانی اعمال می شود، تحلیلی –توصیفی است که از نتیجه مطالعات کتابخانه ای و تجزیه و تحلیل مواد قانونی به دست آمده است.
با توجه به جنبه کاربردی تحقیق به منظور اطلاع از رویه موجود در دادگاه ها در خصوص مسائل و ابهامات قانونی موضوع مورد بحث ناگزیر از مراجعه به دادگاه ها و مصاحبه با قضات و اطلاع از نحوه عملکرد آنها به ویژه در مورد طرق مورد استفاده در احراز و ارزیابی شرایط شهود و مفاد شهادت بودیم که با صرف نظر از مشکلات فراوانی که در دسترسی به پرونده ها و حضور در شعب دادگاه های حقوقی و کیفری و جلسات دادرسی وجود داشت، به دلیل عدم رعایت ترتیبات قانونی در مورد طرق احراز و ارزیابی شرایط، نتایج حاصله از این فعالیتها در تحقیق منعکس نشده است. بنابراین منابع مورد استفاده در این تحقیق از طریق فیش برداری از کتب، مقالات موجود در نشریات، فصلنامه های تخصصی فقه و حقوق و سایت های مرتبط تأمین شده است.
ب- متغیرهای مورد بررسی در قالب یک مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها:
شهادت شهود- دادرس- محکمه- بینه
ج – شرح کامل روش (میدانی، کتابخانه‏ای) و ابزار (مشاهده و آزمون، پرسشنامه، مصاحبه، فیش‏برداری و غیره) گردآوری داده‏ها :
کتابخانه ای به صورت فیش برداری و مطالعه فیش های تهیه شده از تألیفات فقهی و حقوقی – بررسی نصوص قانونی