جدول ۴-۱: بررسی لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از جهت حضور و عدم حضور مقوله‌های بینشی «کد الف» ۸۰
جدول ۴-۲: بررسی لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از جهت حضور و عدم حضور مقوله‌های عمومی ارزشی «کد ب» ۸۱
جدول ۴-۳: بررسی لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از جهت حضور و عدم حضور مقوله‌های ارزشی اختصاصی نظام علم و فناوری ۸۲
جدول ۴-۴: بررسی کلی لایحه از جهت حضور یا عدم حضور مقوله‌های نظری براساس شاخص‌های توصیفی فراوانی و درصد فراوانی نسبی ۸۵
نمودار ۴-۱: توزیع درصد فراوانی نسبی حضور و عدم حضور مبانی بینشی و ارزشی (مقوله‌ها) در لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت ۸۶
جدول ۴-۵: توزیع فراوانی و درصد فراوانی نسبی شیوۀ ارائۀ مقوله‌های نظری حضور داشته در لایحه ۸۷
نمودار ۴-۲: توزیع درصد فراوانی نسبی شیوۀ ارائۀ مقوله‌های نظری حضور داشته در لایحه ۸۷
جدول ۴-۶: بررسی قابلیت اطمینان تحلیل‌محتوای لایحه در بخش نخست ۸۸
جدول ۴-۷: توزیع فراوانی و درصد فراوانی نسبی تخصص‌های گروه ۸۹
نمودار ۴-۳: توزیع فراوانی و درصد فراوانی نسبی تخصص‌های گروه ۸۹
جدول ۴-۸: توزیع فراوانی سطح تحصیلات گروه ۹۰
نمودار ۴-۴: توزیع فراوانی سطح تحصیلات گروه ۹۰
جدول ۴-۹: کدهای مقوله‌های تحلیل‌محتوا (راهبردها) ۹۳
جدول ۴-۱۰: وضعیت توصیفی مقوله‌ها یا به عبارتی راهبردها براساس فراوانی، درصدفراوانی نسبی و میانگین ۹۴
نمودار ۴-۵: توزیع درصد فراوانی نسبی مطلوبیت کلی مقوله‌ها (راهبردها) از دیدگاه متخصصان ۹۶
نمودار ۴-۶: مقایسۀ میانگین نمرات مقولۀ اصلی کد ۱ و مقوله‌های فرعی آن از نگاه متخصصان ۹۶
نمودار ۴-۷: مقایسۀ میانگین نمرات مقولۀ اصلی کد ۹ و مقوله‌های فرعی آن از نگاه متخصصان ۹۷
نمودار ۴-۸: مقایسۀ میانگین نمرات مقولۀ اصلی کد ۲۲ و مقوله‌های فرعی آن از نگاه متخصصان ۹۷
نمودار ۴-۹: مقایسۀ میانگین نمرات مقولۀ اصلی کد ۲۲ و مقوله‌های فرعی آن از نگاه متخصصان ۹۸
جدول ۴-۱۱: رتبه‌بندی مقوله‌ها (راهبردها) براساس میانگین نمرات در نگاه متخصصان ۹۸
جدول ۴-۱۲: بررسی لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت از جهت حضور و عدم حضور مقوله‌های عملی (راهبردها) ۹۹
جدول ۴-۱۳: بررسی کلی لایحه از جهت حضور یا عدم حضور مقوله‌های نظری براساس شاخص‌های فراوانی و درصد فراوانی نسبی ۱۰۲
نمودار ۴-۱۰: توزیع درصد فراوانی نسبی حضور و عدم حضور راهبردها (مقوله‌ها) در لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت ۱۰۳
جدول ۴-۱۴: بررسی قابلیت اطمینان تحلیل‌محتوای لایحه در بخش نخست ۱۰۴
فصل اوّل
کلیّات تحقیق
۱ـ۱ـ مقدمه
طراحی و تدوین الگویی برای پیشرفت که براساس مبانی بینشی و ارزشی اسلامی و همچنین با لحاظ شرایط زمانی و مکانی کشور با عنوان الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، چند سالی است که به یکی از دغدغه‌های اصلی دلسوزان نظام مطرح شده است. واژۀ پیشرفت به معنای حرکت رو به جلو، از طریق مبانی بینشی و ارزشی راهبری میشود؛ مبناهایی که از نگاه به خدا، انسان، جامعه و طبیعت سرچشمه می‌گیرد. این واژه دارای ابعاد متعددی است و علم و فناوری نیز به عنوان یکی از ابعاد اصلی و به عبارتی مهمترین بعد پیشرفت، متأثر از همین مبانی بینشی و ارزشی میباشد؛ اصل، ارزشها و اهدافِ پیشرفت است و پیشرفت علم و فناوری، در جهان امروز، ابزاری برای تحقّق این اهداف تلقّی میشود (تقوی، ۱۳۸۸). از آن‌جایی که مبانی بینشی و ارزشی حاکم بر علم و فناوری در جهان امروز، متفاوت از مبانی بینشی و ارزشی اسلامی‌می‌باشد، طراحی الگویی اسلامی برای پیشرفت در حوزۀ علم و فناوری و با توجه به شرایط زمانی و مکانی کشور ایران ضرورت می‌یابد. همان طور که بیان شد، شرط تحقّق کامل الگوی اسلامی –ایرانی پیشرفت، مبنا قرار گرفتن اقتضائات اسلامی پیشرفت در تدوین و تهیّه الگو است؛ اقتضائاتی که برگرفته از مبانی بینشی و ارزشی اسلامی باشد.
از زمان مطرح شدن موضوع الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت، تلاش‌هایی از سوی صاحبنظران حوزوی و دانشگاهی و همچنین مسئولین نظام در جهت تدوین این الگو صورت گرفته است. یکی از جدیدترین اقدامات در این خصوص، تدوین لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت توسط هیئت وزیران و بنابر پیشنهاد معاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری میباشد که قرار بود برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال شود و پس از تصویب مبنای برنامۀ ششم توسعه و برنامه‌های آتی توسعه در کشور باشد.
این پژوهش برآن است تا به بررسی مباحث مربوط به علم و فناوری، به عنوان مهمترین بخش این لایحه، از جهت انطباق با اقتضائات اسلامی پیشرفت، هم در بعد نظری و هم در بعد اجرایی وعملی بپردازد.
برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.
۱ـ۲ـ بیان مسأله
موضوع پیشرفت و تدوین الگویی اسلامی ـ ایرانی برای آن، چند سالی است که در کشور مطرح شده است. طراحی، تدوین و تولید الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت، یک گام جهشی در مسیر تعالی ایران اسلامی است؛ طراحی الگویی متفاوت با الگوهای رایج پیشرفت و توسعه بر اساس مبانی و ارزش‌های اسلامی و متناسب با شرایط و امکانات و نیازهای بومی با ابتکار و تفکر ایرانی زیر بنایی‌ترین و بزرگترین ایده‌ایاست که به ابتکار رهبر فرزانه و دور‌اندیش انقلاب‌اسلامی مطرح شده است.
آنچه به عنوان الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت باید تولید و تدوین شود، در نهایت یک سند است. ولی این سند، تنها دارای ارزش و جنبۀ قانونی نیست بلکه دارای ارزش و جایگاه فکری هم هست، یعنی حاوی یک نظریه، اندیشه، فکر و منطق نو در باب پیشرفت است و ثانیا برترین سند فرادستی نظام تلقّی می شود که حتی بر اساس آن ممکن است مهندسی نظام و ساختارها و فرایند‌های پیش بینی شده در قانون اساسی هم اصلاح و تکمیل شود.
خاستگاه و مبدا فکری و نظری این سندمبانی و ارزش‌های دین مبین اسلام است که از مبانی دینی، یعنی عقل و نقل و با فرایندی اجتهادی و روش‌مند استنباط و استخراج میشود و مؤلفه‌ها و شاخص‌های پیشرفت را در سطوح و لایه‌های مختلف تبیین می‌کند و دلالت‌های راهنما و راهگشا برای الگو را در همه مراحل تحلیل طراحی و معماری، اجرا و تحقق و همچنین ارزیابی و داوری، ارائه می دهد (ذوعلم، ۱۳۹۱).
بر اساس ماده یک قانون برنامه پنجم توسعه دولت موظف بوده است که با همکاری سایر قوا الگوی توسعه اسلامی ـ ایرانی را تا پایان سال سوم برنامه، تدوین و جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد. این الگو پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی مبنای تهیه برنامه ششم و برنامه‌های بعدی قرار می گیرد. در این راستا دولت اقدام به تشکیل دبیرخانه‌ای درمعاونت برنامهریزی و نظارت راهبردی نمود و دبیرخانۀ مزبور پس از مطالعات و هم‌اندیشی‌ها و در یافت نظرات مراکز فکری، اعم از حوزوی و دانشگاهی و قوای مختلف اقدام به تدوین پیش‌نویس لایحه الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت نمود. این لایحه برای تصویب به مجلس شورای اسلامی فرستاده شده است. این لایحه که جدیدترین سند الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت است، می‌بایستی دارای هماهنگی و انطباق قابل قبولی با اقتضائات اسلامی پیشرفت هم در بعد نظری و هم در بعد عملی یا اجرایی باشد. از آن جایی که یکی از ابعاد این الگو، پیشرفت در حوزه علم و فناوری می باشد، این پژوهش بر آن است تا با تحلیل این لایحه، به بررسی میزان هماهنگی آن با اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزه علم و فناوری بپردازد.
۱ـ۳ـ اهمیت و ضرورت موضوع
پس از پیروزی انقلاب‌اسلامی، تا پایان دورۀ دفاع مقدس، کلان‌نگری‌های منتهی به سند رسمی در کشور عملاً وجود نداشت. روشن است که تدوین قانون اساسی که به فاصله کمی از پیروزی انقلاب صورت گرفت را باید استثنا کرد. ولی پس از پایان جنگ، چند تجربۀ قابل توجه در کشور پدید آمده است که مهمترین آن ها را به شرح زیر برشمرد:
تدوین برنامه ایران ۱۴۰۰
این برنامه به مثابه یک برنامه بلندمدت در سال پایانی ریاست‌جمهوری آقای هاشمی رفسنجانی تدوین شد و در دولت‌های بعد، هیچ گاه منشأ برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت قرار نگرفت.
اهمیّت یافتن سیاست‌های کلی نظام پیشنهادی مجمع تشخیص مصلحت نظام و سازوکار تدوین آن
با شروع به کار مجمع تشخیص مصلحت نظام در مرحله دوم حیات خود و براساس حکم مورخ ۲۷/۱۲/۱۳۵۷ مقام معظم رهبری مفاد بند اول و هشتم اصل ۱۱۰ و مفاد اصل ۱۱۲ قانون اساسی به ساحت اجرا کشانده شد و بدنبال آن مطالعه درباره سیاست‌های کلی نظام در موضوعات مختلف و ارائه پیشنهاد به رهبر معظم انقلاب به یکی از فعالیّت‌های رایج و اصل مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیرخانۀ آن تبدیل شد که نقش مهمی در شکل‌گیری و تثبیت تجربه کلان‌نگری و سیاست‌گذاری داشت.
مشخص شدن سازو کار تدوین و ابلاغ سیاست‌های کلی برنامه‌های توسعه
ظاهراً نخستین برنامۀ توسعه کشور بدون سیاست‌های کلی تدوین و ابلاغ شد و سیاست‌های کلی برنامه دوم توسعه نیز پس از تدوین ابلاغ شد و به شکل صوری به ابتدای برنامه افزوده شد ولی از برنامه سوم توسعه به این سو رفته رفته و با ابلاغ به موقع سیاست‌های کلی حاکم بر برنامه، گام دیگری در مسیر کلان‌نگریمنجر به سند رسمی در کشور برداشته شد.
تدوین سند چشم‌انداز بیست‌ساله کشور (ایران ۱۴۰۴ِِ)
این سند که عمده مطالعات آن در دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام صورت گرفت در ۱۳ آبان ۱۳۸۳ رسماً از سوی رهبری به رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و همزمان به رؤسای قوای سه‌گانه ابلاغ شد.
اندیشه و سازوکار تدوین سند‌های جامع‌نگر مانند نقشۀ جامع علمی کشور، مهندسی فرهنگی و مانند آن
یکی دیگر از تجربیات کشور در حوزۀ کلان‌نگریمنتهی به سند رسمی تدوین چند سند راهبردی در زمینه‌های مختلف است که شاید بتوان دو نمونۀ مهم در این زمینه را سند جامع علمی کشور و نقشه مهندسی فرهنگی کشور شمرد (الویری، ۱۳۹۱).
همانگونه که اشاره شد، پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و آماده شدن زمینه برای احیای دانشگاه و پیشرفت علمی کشور، تلاش بسیاری از جانب نهاد‌های مختلف در زمینۀ جهت‌دهی کلان پیشرفت در همه ابعاد آن به خصوص در بعد علم و فناوری، هماهنگ با اقتضائات اسلامی و شرایط بومی کشور، که منجر به احیای تمدن اسلامی گردد، انجام شده است ولی آن‌گونه که بیان شد، به دلیل ناقص بودن و همه‌جانبه نبودن این تلاش‌ها از یک سو و نبود اراده و عزم کافی از سوی نخبگان از سوی دیگر، به نتایج ملموس و چشمگیر و نهادینه‌ای منجر نشده است.
این شرایط و لزوم توجه به پیشرفت و استقلال کشور و از سوی دیگر تهدیدات خارجی که علم و تکنولوژی را وسیله‌ای برای سلطه بر کشور‌های اسلامی قرار داده اند، سبب شد که رهبری انقلاب به صورت مجدانه وارد عمل شده وبا دستور اکید به دست‌اندر‌کاران خواستار اهتمام جدی به این موضوع شدند. از سال ۱۳۸۵ رهبر معظم انقلاب طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت را به عنوان یک ضرورت برای کشور مطرح نمودند. ایشان ۴ عرصۀ اساسی را در این الگو لحاظ نمودند که عبارت‌اند ازعرصه‌های فکر، علم، زندگی و معنویت. طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت به عنوان الگویی که فرادست نظام برنامهریزی کشور قرار می گیرد و سمت و سویی بر مبنای آموزه‌های اسلام را به این نظام می دهد از ضروریات حتمی برای جهتگیری درست برنامه‌های توسعه ای کشور بر اساس جهانبینی، مکتب، فرهنگ، ارز شها و مقتضیات کشور و نظام میباشد تا از حرکات بی‌هدف و زیگزاگی و ورود سلیقه‌های حزبی وگروهی در امر برنامهریزی و توسعۀ کشور ممانعت نماید. خودِ این الگو، به سمت آرمان‌های اسلامی و سعادت انسان و جامعه، در نظامی اسلامی تنظیم می گردد (وکیلی، ۱۳۹۱).
اسلامی و ایرانی بودن الگو؛ معنا و مفهوم
در بیان این مفهوم نظرات مختلفی ارائه شده است که به برخی از آن ها اشاره میشود:
الگوى پیشرفت، ظرفى دارد و آن اسلامى و ایرانى بودن آن است. این ظرف اسلامى و ایرانى ازهم جدا نیست. اسلام به ایرانى هویّت بخشید و ایرانى نیز موجبات گسترش اسلام را فراهم نمود. اسلامى بودن الگو ناظر به مبانى اندیشه، جهان بینی، اهداف میانى و نهایى، ارزشها و روشهاست که از اسلام مایه می گیرد. هر ملتى بخواهد از الگوى توسعه سرمشق بگیرد، باید ویژگی‌های جغرافیایى، انسانى، سیاستی، اقتصادى، فرهنگى و فرصتها و تهدیدهاى خود را در اصلاح الگو مدّ نظر قرار دهد، پس ایرانى بودن الگو امرى اجتناب‌ناپذیر است (مصباحی مقدم، ۱۳۸۹). رهبری معظم نیز از همان ابتدا به در جلسات و گردهمایی‌های مختلف به فراخور شرایط به شرح و تبیین مؤلفه‌های مختلف این اصطلاح پرداختند. ایشان در نخستین نشست اندیشه‌های راهبردی الگو (۱۰/۹/۱۳۸۹) هدف از تدوین این الگو را این گونه بیان فرمودند: پیشرفت کشور و تحولى که به پیشرفت منتهى میشود، باید طورى برنامهریزى و ترتیب داده شود که انسان بتواند در آن به رشد و تعالى برسد؛ انسان در آن تحقیر نشود. هدف، انتفاع انسانیّت است، نه طبقهاى از انسان، حتّى نه انسانِ ایرانى. پیشرفتى که ما می‌خواهیم بر اساس اسلام و با تفکّر اسلامى معنا کنیم، فقط براى انسان ایرانى سودمند نیست، چه برسد بگوئیم براى طبقهاى خاص. این پیشرفت، براى کلّ بشریت و براى انسانیت است. در دیدار روسای سه قوه و مسئولان و مدیران بخشهای مختلف نظام (۱۳۸۷/۰۶/۱۹) بیان می دارند: ما فرقمان با بقیّه گروههایى که در کشورهاى مختلف مىآیند یک رژیمى را تغییر می‌دهند، بر سر کار مىآیند و قدرت را به دست می‌گیرند، این است که ما آمدیم براى اینکه یک جامعۀ اسلامى به وجود بیاوریم؛ ما آمدیم تا حیات طیّبۀ اسلامى را براى کشورمان و براى مردممان بازتولید کنیم؛ آن را تأمین کنیم. و اگر بخواهیم با یک نگاه وسیع‌تر نگاه کنیم، چون بازتولیدِ حیات طیّبۀ اسلامى در کشور ما می‌توانست و می‌تواند همچنان الگویى براى دنیاى اسلام شود، در واقع آمدیم براى اینکه دنیاى اسلام را متوجه به این حقیقت و این شجرۀ طیّبه بکنیم؛ ما براى این آمدیم. هدف، جز این چیزدیگرى نبود، الآن هم هدف جز این چیز دیگرى نیست. نظام اسلامى، نظامى است بر پایهى مبانى اسلام. هر جا که توانستهایم وضع موجود و ساختار کنونى نظام خودمان را بر پایه اسلام قرار بدهیم، این خوب است، مطلوب است؛ هر جا نتوانستیم، سعى ما باید این باشد که آن را بر همان پایه و مبناى اسلامى قرار بدهیم؛ از او نباید تخطّى کنیم. این هدف ماست.
عکس مرتبط با اقتصاد
ایشان در در دیدار دانشجویان دانشگاه فردوسى مشهد (۱۳۸۶/۰۲/۲۵) در توضیح اسلامی ـ ایرانی بودن الگو بیان می‌دارند: ما باید پیشرفت را با الگوى اسلامى – ایرانى پیدا کنیم. این براى ما حیاتى است. چرا میگوییم اسلامى و چرا میگوییم ایرانى؟ اسلامى به خاطر اینکه بر مبانى نظرى و فلسفى اسلام و مبانى انسانشناختى اسلام استوار است. چرا میگوییم ایرانى؟ چون فکر و ابتکار ایرانى، این را به دست آورده؛ اسلام در اختیار ملت‌هاى دیگر هم بود. این ملت ما بوده است که توانسته است یا می‌تواند این الگو را تهیه و فراهم کند. پس الگوى اسلامى -ایرانى است. البته کشورهاى دیگر هم از آن، بدون تردید استفاده خواهند کرد؛ همچنانى که تا امروز هم ملت ما و کشور ما براى بسیارى از کشورها در بسیارى از چیزها الگو قرار گرفته، اینجا هم یقیناً این الگو مورد تقلید و متابعت بسیارى از ملتها واقع خواهد شد.
همانگونه که اشاره شد پس از پیروزی انقلاب اسلامی و دینی در ایران، ضرورت و امکان دینی شدن زندگی فردی، جمعی و اجتماعی مردم بیش از همه دغدغۀ مردم، اندیشمندان، مسلمانان و رهبران حکومت اسلامی بوده است. لذا آنگاه که از الگوى اسلامى و دینى سخن گفته میشود، قاعدتا الگویى مد نظر ماست که داراى مبانى، ساختار، محتوا و اهداف دینىِ اسلامى بوده و را ه‌هاى وصول به اهداف را در چارچوب فهم دینى و یا آنچه امروز بنام علم دینى نامبرداه شده است، فراهم آورد (ابطحی، منتظر، (۱۳۹۱) ص ۱۲۵)
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
بیان این نکته ضروری است که جغرافیای ایران تاثیری در مبانی پیشرفت در عرصه‌های مختلف، از جمله عرصۀ علم و فناوری ندارد بلکه ایران، ظرفی برای پیشرفت و تحوّل می باشد؛ چرا که اسلام و مبانی آن در پیشرفت یک حقیقت فراجغرافیایی بوده و محدود به یک زمین و منطقه نیست همان‌طور که کلام وحی و پیامبری منحصر به یک مکان و سرزمین خاصی نیست. و پرواضح است یک حقیقت فراجغرافیایی اگر بخواهد در یک منطقه و با خصوصیّات انسان‌های متفاوت پیاده شود چگونگی آن رنگ و شکل خاص به خود را خواهد داشت. همان‌طور که کلام وحی به حسب نوع توانایی، فهم و ادراک مردم بیان می شد؛ و کار فقیهان تطبیق حقیقت جامع و فراگیر دین با شرایط و خصوصیّات زمان و مکان می باشد. پیشرفتی که با اقتضائات جهانبینی اسلامی بنا شده باشد، پیشرفتی حقیقی است و دارای ویژگی‌های زیر است:
پیشرفتی که نگاهش تنها به یک بعد از وجود انسان و آن هم به صورت ناقص نیست. پیشرفتی است که مبانیش با لحاظ مؤلّفه‌های متعددی از جمله موارد زیر تدوین شده است:
تعدّد ابعاد و مراتب هستی که انسان با آنها در ارتباط است یعنی رابطۀ انسان با خدا، رابطۀ انسان با عالَم غیب، رابطۀ انسان با معاد، رابطۀ انسان با محیط طبیعی، رابطۀ انسان با محیط اجتماعی، رابطۀانسان با خود، رابطۀانسان با ابزار و فناوری، پیوند انسان و توسعه‌یافتگی و پیشرفت، جایگاه فطرت در شناخت انسان به مثابه موضوع توسعه، ویژگی‌های جهان هستی (الویری، ۱۳۹۱).
پرواضح است که این پیشرفت، پیشرفتی خواهد بود که نه‌تنها انسان به رشد و تکامل می رسد بلکه همه‌ی لایه‌های هستی و جهان به سمت رشد خواهند رفت؛ پیشرفتی نخواهد بود که نتایج ناخواستۀ جهان کنونی همچون آلودگی محیط زیست، برهم زدن نظم طبیعت، تولید سلاح‌های کشتارجمعی و کشتار انسان‌ها، بحران هویت، بحران عدم آرامش و انواع بیماری‌های روانی وغیره را در پی داشته باشد.
جدید ترین اقدام در جهت تدوین سندی رسمی در راستای الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت، لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانی پیشرفت می باشد.
بر اساس ماده یک قانون برنامه پنجم توسعه دولت موظف بوده است که با همکاری سایر قوا الگوی توسعۀ اسلامی ایرانی را تا پایان سال سوم برنامه، تدوین و جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی ارائه دهد. این الگو پس از تصویب در مجلس شورای اسلامی مبنای تهیه برنامه ششم و برنامه‌های بعدی قرار می گیرد.
در این راستا دولت اقدام به تشکیل دبیرخانه‌ای در معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبری نمود و دبیرخانه مزبور پش از مطالعات و هم‌اندیشی‌ها و دریافت نظرات مراکز فکری، اعم از حوزوی و دانشگاهی و قوای مختلف اقدام به تدوین پیش‌نویس لایحه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نمود. این لایحه برای تصویب به مجلس شورای اسلامی فرستاده شده است. با توجه به تأکیدات رهبر معظم انقلاب مبنی بر گفتمان‌سازی و تفکر همه‌جانبه و عمیق همراه با بازاندیشی‌های مستمر، لازم است مراکز فکری و علمی و حوزوی با بهره گیری از ظرفیت نخبگان، اسناد الگو را مورد بررسی قرار داده و به صورت مداوم بر غنای آن بیفزایند. لایحۀ مذکور یکی از اسناد الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت می باشد، پس بایدمنطبق با چارچوب و اهداف الگو باشد، چرا که این لایحه می‌بایست عهده‌دار جهت‌دهی و راهبری پیشرفت، در عرصه‌های مختلف براساس مبانی نظری و عملی اسلامی باشد. عرصه های فکر و تولید علم و فناوری دو عرصه ابتدایی و مهمترین عرصه های این الگو به‌شمار می آیند و به نظر نویسنده تقدّم این دو بر عرصه های زندگی و معنویت نشان‌دهنده زیرساخت بودن علم فناوری در همه ی ابعاد الگو می باشد. پس تحلیل لایحۀ مذکور از جهت توجه به مبانی و اقتضائات پیشرفت، در عرصۀ علم و فناوری با هدف تحلیل و بررسی کاستی‌های احتمالی و ارائه پیشنهادات کاربردی در جهت رفع این کاستی‌ها در اسناد بعدی الگو، بیش از پیش ضروری و الزامی می‌گردد.
۱ـ۴ـ اهداف تحقیق
۱ـ۴ـ۱ـ هدف اصلی تحقیق
هدف اصلی تحقیق، تحلیل محتوای لایحۀ الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت، به عنوان یکی از جدیدترین اسناد الگو با توجه به اقتضائات اسلامی پیشرفت، در حوزۀ علم و فناوری میباشد.
۱ـ۴ـ۲ـ اهداف فرعی تحقیق
شناسایی اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزۀ علم و فناوری
آسیب‌شناسی لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت از جهت توجّه به اقتضائات اسلامی پیشرفت، در حوزۀ علم و فناوری
دستیابی به راهبردهای مناسب در جهت رفع آسیب‌های موجود در اسناد بعدی الگو
۱ـ۵ـ سؤالات تحقیق
۱-۵-۱ سؤال اصلی
۱٫ آیا به اقتضائات اسلامی پیشرفت در حوزه علم و فناوری، در لایحۀ الگوی اسلامی ـ ایرانیپیشرفت، توجّه شده است؟
۱-۵-۲ سؤالات فرعی
موضوعات: بدون موضوع
[سه شنبه 1400-01-24] [ 11:51:00 ب.ظ ]
