در آسیا تنها کشور نپال که مفاد قانون آن برای الزام شخص به داشتن بیمه شخص ثالث مبهم و نامشخص است از این قاعده مستثنی است.

۲-۳-۲- بیمه مسولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه در ایران
در ایران تا قبل از سال ۱۳۴۷ برای رسیدگی به دعاوی مسئولیت مدنی ناشی از وسایل نقلیه قانون خاصی وجود نداشته و از مواد قانون مدنی استفاده می شد. تا این تاریخ بیمه شخص ثالث به صورت اختیاری عرضه می شد اما با رشد جمعیت شهری ، افزایش تعداد خودرو و به تبع آن افزایش خسارت های مالی و جانی ناشی از تصادفات و نیز ناتوانی عاملین زیان در پرداخت خسارت به زیان دیدگان ، نیاز به وضع قانون جهت الزامی نمودن بیمه مسئولیت مدنی احساس می شد . لذا در سال ۱۳۴۴ کمیسیونی مرکب از کارشناسان بیمه ای و حقوقی و نیز روسای بیمه ایران تشکیل شد تا طرح مقدماتی بیمه شخص ثالث تهیه شود . طرح مقدماتی مصوب این کمیسیون که شامل ۲۲ ماده و ۸ تبصره بود در تاریخ ۱۵/۱۲/۱۳۴۴ برای اظهار نظر نزد مقامات حکومتی ارسال شد . ( محمود صالحی ، ۱۳۸۳ : ۲۴۴ ) پس از دریافت نظر آنان، کمیسیون مذکور طرح نهایی قانون را در ۲۶ ماده و ۹ تبصره تهیه کرده و پس از انجام تغییراتی به صورت طرح به مجلس شورای ملی تقدیم نمود. تا این که سرانجام پس از دو سال در دی ماه ۱۳۴۷ قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث در مجلس شورای ملی وقت تصویب شد .
تصویب این قانون در آن زمان یک پیشرفت چشم گیر در زمینه مسئولیت مدنی به شمار می رفت . هرچند این قانون نقص های فراوان داشت ولی مبنای مسئولیت مدنی ناشی از حوادث رانندگی را بر اساس نظریه خطر مطرح کرده بود .
مرور زمان و وضع قوانین جدید در حوزه ترافیک ، همچنین نگرش به مسایل اسلامی و شرعی در کشور پس از انقلاب اسلامی باعث شد تا به تدریج این قانون کارایی خود را از دست داده و پاسخ گوی نیازهای جامعه امروز نباشد. لذا لایحه اصلاح قانون فوق توسط دولت در تاریخ ۱۷/۴/۱۳۸۳ در قالب لایحه دوشوری تقدیم مجلس شورای اسلامی شد. این لایحه از پاییز سال ۸۴ با تشکیل کمیته کاری در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی مورد بحث و بررسی قرار گرفت . براین اساس تعداد ۳۴ جلسه در کمیسیون اقتصادی و ۱۲ جلسه در بیمه مرکزی ایران تشکیل شد. در اردیبهشت سال ۸۶ پس از یک جلسه کارشناسی در کمیسیون اقتصادی مجلس جمع بندی نهایی در خصوص اصلاح کلیت قانون به عمل آمد. سرانجام قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث در تاریخ ۱۶/۴/۸۷ در کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تصویب و پس از موافقت مجلس با اجرای آزمایشی آن به مدت ۵ سال در روزنامه رسمی شماره ۱۸۴۹۲ مورخ ۶/۴/۸۷ منتشر و از تاریخ ۲۰/۶/۸۷ لازم الاجرا گردید .
عکس مرتبط با اقتصاد

۲-۴- چارچوب نظری
تجربه کشورهای پیشرفته نشان می دهد که صنعت بیمه علاوه بر ایفای نقش اصلی خود که همانا جبران خسارات وارد به زیان دیدگان است در پیش گیری از سوانح نیز حضوری فعال دارد . چنان که استرالیا ، کانادا ، فنلاند و سایر کشورهای اروپایی در تلاش برای بهبود ایمنی راه سهیم شده و از طریق تامین مالی فعالیت های این بخش ، نقش عمده ای را در کاهش سوانح ایفا می نمایند . آنان به این حقیقت رسیده اند که منافع حاصل از کاهش تقاضای خسارت در اثر کاهش تصادفات بسیار بیشتر از مبالغ سرمایه گذاری شده است . برای دستیابی به این هدف بایستی در وهله اول اقدامات صورت گرفته با قوانین مصوب هم سویی داشته باشد ، به عبارت دیگر فرایند قانون گذاری باید در راستای پیشگیری از سوانح انجام گیرد. در ایالت ویکتوریای استرالیا قانون بیمه اجباری وسایل نقلیه بر روی بیمه شخص ثالث عوارض ۱۰ درصدی وضع نموده است که درآمد حاصل از آن در بخش ایمنی راه مصرف می گردد .
قانون بیمه وسایل نقلیه موتوری قزاقستان اجازه می دهد صندوق ذخیره ویژه ای برای اقدامات پیشگیرانه در زمینه ایمنی راه تشکیل شود . همچنین به منظور اعمال بهتر مقررات مربوط به بیمه اجباری بیمه وسایل نقلیه را در مراکز بازدید خودرو قابل ارائه نموده است . ( بانک توسعه آسیایی ، ۱۳۸۵ : ۷۵ )
در ایران قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی وسایل نقلیه ( مصوب ۱۳۴۷ ) با رویکرد جبران خسارت صرف ، متاسفانه در پیشگیری و کاهش سوانح رانندگی تلاشی را صورت نداده بود ، نتیجه این قبیل بی توجهی ها کسب عنوان نخست در جدول نرخ کشته های تصادفات جهان است[۸] .
البته این امر تا حد زیادی به دلیل محوریت مشخصات خودرو در تعیین حق بیمه شخص ثالث و نابرابری اطلاعاتی بین بیمه گذار و بیمه گر است . یکی از مشکلات شرکت های بیمه در رشته شخص ثالث این است که نمی توانند مشتریان خود را از لحاظ ریسک طبق بندی نموده و حق بیمه ای متناسب با آن از وی دریافت دارند . هر فردی خود می داند که تا چه اندازه متمایل به ریسک بوده و یا از آن گریزان است ولی بیمه گر به دلیل عدم وجود این فاکتور در تعیین حق بیمه از میزان ریسک پذیری مشتریان آگاهی ندارد ، در نتیجه اطلاعات به صورت نابرابر بین عاملان توزیع می گردد. وجود اطلاعات نابرابر به دو صورت مخاطرات اخلاقی و انتخاب وارون خود را نشان می دهد . چون بیمه گر از رفتار راننده اطلاع ندارد، قراردادهای یکسانی را برای افراد مختلف طراحی می کند که این سبب به وجود آمدن انتخاب وارون می شود . مخاطرات اخلاقی در اثر تغییر رفتار بیمه گذار پس از عقد قرارداد بیمه به وجود می آید . به این صورت که بیمه گذار پس از عقد قرارداد نسبت به قبل از قرارداد احتیاط کمتری داشته و یا تلاش کمتری را در جهت جلوگیری از تصادف از خود نشان می دهد .
بروز هر یک از این دو حالت در بازار بیمه شخص ثالث تضرر بیمه گران و به تبع آن ناکارآمدی این صنعت در برنامه ریزی برای کاهش سوانح را در پی خواهد داشت .
نظریه های اطلاعات نابرابر پیش بینی می کند که در صورت وجود این حالت افراد پر ریسک پوشش های بیمه ای بالاتر را انتخاب می کنند . مطالعات تجربی در کشورهای دیگر نیز بیانگر وجود همبستگی بین پوشش بیمه و میزان ریسک پذیری افراد است .
پوالتز و اسنو با بررسی مدل اطلاعات نابرابر در بازار بیمه اتومبیل آمریکا به این نتیجه رسیدند که بین سطح خطرپذیری افراد و میزان پوشش بیمه انتخابی همبستگی مستقیم و مثبتی وجود دارد . دایونه و همکاران نیز با تکمیل تحقیقات پوالتز و اسنو موفق به ارائه مدلی جهت محاسبه میزان ریسک گردیدند . کوهن با بررسی بازار بیمه اتومبیل کشور فلسطین وجود اطلاعات نابرابر در این قسمت را تایید می نماید. در ایران مطلبی ناکارامدی بازار بیمه را به لحاظ وجود اطلاعات نابرابر از طریق سنجش ضریب انتخاب وارون مورد بررسی قرار داده است . ( موسوی سجاد ، راغفر ، ۱۳۸۹ : ۵۲ – ۵۵ )
موسوی و راغفر جهت تعیین همبستگی بین ریسک و میزان پوشش بیمه ای با بررسی دو گروه از رانندگان با تجربه کمتر از سه سال رانندگی ( کم تجربه ) و با تجربه رانندگی بیشتر از سه سال ( با تجربه) و استفاده از یک مدل پروبیت دو متغیره در دوره زمانی یکساله ( ۱۳۸۶ ) ، مطالعه موردی شرکت بیمه ایران به این نتیجه رسیدند که :
۱ – برای مشتریان با کمتر از سه سال تجربه رانندگی بین خطرپذیری و میزان پوشش بیمه همبستگی وجود ندارد .
۲ – برای رانندگان با تجربه بین میزان ریسک افراد و پوشش بیمه انتخابی همبستگی مثبت برقرار است که بیانگر وجود اطلاعات نابرابر بین رانندگان با تجربه رانندگی بیش از سه سال است .
۳ – همچنین بررسی کلی رانندگان نیز نشان داد که همبستگی مثبتی بین ریسک و پوشش بیمه انتخابی وجود دارد .
از موارد فوق می توان نتیجه گرفت که بیمه گذاران کم تجربه در شناخت میزان ریسک پذیری خود از بیمه گران اطلاعات بیشتری نداشته اند . ولی بیان همبستگی مثبت در بین بیمه گذاران باتجربه مبین این واقعیت است که بیمه گذار با کسب تجربه ، شناخت بیشتری نسبت به خود ، خطرات پیش رو و نیز ترجیحات خود پیدا می کند . به عبارت دیگر رانندگان با کسب تجربه در رانندگی نسبت به بیمه گر مزیت اطلاعاتی پیدا می کنند که این بیانگر انتخاب وارون و وجود اطلاعات نابرابر در انعقاد قرارداد بیمه توسط شرکت های بیمه با رانندگان با تجربه دارد .
در حقیقت داده های موجود بیانگر این مطلب است که از آن جا که در حال حاضر برای تعیین میزان ریسک پذیری افراد فرمول مشخصی وجود ندارد شرکت های بیمه افرادی را که پوشش بیمه ای پایین تری را انتخاب می کنند با اعمال تخفیفات بیشتر مورد تشویق قرار دهند چرا که انتخاب پوشش پایین تر به گونه ای مبین میزان کم خطرپذیری افراد است ، همچنین افرادی که پوشش بیمه ای بالاتری را انتخاب می کنند با دریافت حق بیمه متوسط بالاتر مورد جریمه قرار دهند چرا که چنین انتخابی بیانگر سطح ریسک بالاتر در میان این گونه افراد است .
اگرچه این روش ، مکانیزمی برای تفکیک رانندگان پرمخاطره از رانندگان با ریسک پایین به شمار می رود ولی به دلیل در نظر نگرفتن فاکتور احتیاط در میان افراد ، از دقت لازم برخوردار نمی باشد چرا که بسیاری از بیمه گذاران محتاط صرف مآل اندیشی پوشش بیمه بالاتری را برمی گزینند در حالی که ممکن است از درجه ریسک پایینی نیز برخوردار باشند . راه حلی که در این جا به عدالت نزدیک تر است ارائه مدلی جهت تعیین درجه خطرپذیری افراد با بهره گرفتن از متغیرهای فردی همچون سن ، شغل ، وضعیت روانی ، تجربه رانندگی و میزان تخلفات صورت گرفته از سوی وی می باشد .
در حال حاضر به دلیل وجود اطلاعات نامتقارن در بازار بیمه شخص ثالث ، نتایج و پیش بینی ها نمی تواند قابل اعتماد باشد ، چرا که بر اساس نظریه اطلاعات نامتقارن در چنین حالتی نحوه شکل گیری بازار و رسیدن به تعادل تحت تاثیر قرار می گیرد . در رشته شخص ثالث علی رغم وجود اطلاعات نامتقارن با بهره گرفتن از مکانیزم علامت دهی می توان به طبقه بندی مشتریان بر پایه ریسک گریزی آنان پرداخت . (ماجد ، ۱۳۸۶ : ۸۴)
از آن جا که افراد عادی ذاتا ریسک گریزند . لذا با فرض خنثی بودن ریسک بیمه گزار و رقابتی بودن بازار بیمه میزان حق بیمه کل از رابطه زیر به دست می آید :
X=P.C
که در آنx میزان حق بیمه ،p احتمال تصادف و c میزان ریالی مسئولیت مدنی واقع شده است . اگر X=p.c مخارج بیمه گزار با دریافتی او برابر است که با فرض صفر بودن هزینه های شرکت های بیمه ، به آن نتیجه احتمالی منصفانه می گویند . اگر X>P.C آن را نتیجه احتمالی غیرمنصفانه گویند و در صورتی که X<P.C به آن نتیجه احتمالی مطلوب گفته می شود .
معادله سود شرکت های بیمه از رابطه زیر به دست می آید :
Xi=Pi.Y
در رابطه فوق Xi قیمت بیمه برای فرد i ، Pi احتمال رویداد تصادف برای فرد i و Y جبران بیمه کامل است . اگر قیمت بیمه نامه برای هر یک از بیمه گران متفاوت و تابعی از میزان ریسک پذیری آنان باشد ، عرضه بیمه نامه را می توان به صورت زیر تحلیل کرد :
اگر Xi<Pi.Y باشد ، بیمه زیان ده است و اصولا نبایستی بیمه نامه ای عرضه شود . اگر Xi>Pi.Y باشد عرضه بیمه نامه نامحدود خواهد بود و اگر Xi=Pi.Y باشد عرضه بیمه نامه می تواند صفر یا مثبت باشد . طرف تقاضا نیز به صورت زیر مورد تحلیل قرار می گیرد :
اگر Xi<Pi.Y باشد چون افراد ریسک گریزند پوشش بیمه ای کامل را ترجیح می دهند ، در صورتی که Xi>Pi.Y باشد افراد بیمه نامه ای را نخواهند خرید و اگر Xi=Pi.Y باشد او حداقل پوشش بیمه ای را انتخاب خواهند کرد .
در صورت وجود اطلاعات کامل تعادل به صورت زیر می باشد :
Xi*=Pi*.Y
که در این حالت تمامی شرکت های بیمه سود صفر داشته و تمامی بیمه گزاران نیز پوشش بیمه ای کامل را دارا هستند . اگر وضع مشتریان یا شرکت بیمه بهتر شود وضعیت دیگری بدتر خواهد شد .
اگر دو بیمه گزار پر ریسک و ریسک گریز داشته باشیم احتمال بروز حادثه را برای نفر اول با p و برای نفر دوم با p1 نشان می دهیم با فرض رقابتی عمل کردن شرکت های بیمه ، با بهره گرفتن از نظریه اطلاعات نا متقارن می توان به صورت نمودار زیر به طبقه بندی ریسک آن ها پرداخت .

نمودار ۲-۱: رفتار بیمه گذار پرریسک و کم ریسک در خرید بیمه نامه
در نمودار فوق خط FF‘ برای بیمه گزاران کم ریسک و خط HH’ برای بیمه گزاران پرریسک است . تفاوت جبران خسارت برای مشتریان کم ریسک و پرریسک با نقاط K و J مشخص شده اند . در حالت تعادل به هر مشتری در طول خط نتیجه منصفانه خودش ، بیمه نامه ارائه می گردد . هیچ بیمه گری حاضر نیست به شخص پرمخاطره بر روی خط شخص کم ریسک بیمه نامه ارائه دهد چرا که موجب زیان وی می گردداما همین بیمه گران برای ارائه بیمه نامه به شخص محتاط بر روی خط نتیجه احتمالی مخصوص خود با دیگر بیمه گران رقابت می کند . بنابراین به مشتری پر ریسک بیمه نامه ای با حق بیمه P1 که بیمه نامه کامل است در نقطه K و بر روی خط HH‘ ارائه خواهد شد .
ماجد در تحقیقی به منطور طراحی یک سیستم خودانتخابی در ریسک پذیری مشتریان که بیانگر ترجیحات مشتری در انتخاب پوشش بیمه بدنه خودرو بوده و بر اساس آن بتوان به نرخ گذاری بیمه گزاران بر اساس ریسک آنان اقدام کرد ، از میان بیش از ۱۰۰۰۰ خودرو دارای بیمه نامه بدنه نمونه ای ۳۰۰ تایی را انتخاب کرده و با توزیع پرسش نامه در جایگاه های عرضه سوخت (به دلیل پراکندگی نمونه) و با فرض همگن بودن نمونه انتخابی نتایج زیر را به دست آورده است :
۱- در نرخ گذاری افراد پر ریسک و کم ریسک به تمایل فرد در انتخاب سطح کاستنی وی توجه شود.
۲- با توجه به وجود رگرسیون مثبت بین درجه ریسک پذیری افراد با سن آن ها و تجربه رانندگی و تصادفاتشان در سال های قبل این معیار نیز در طبق بندی افراد لحاظ گردد .
۳- از آن جا که طبقه بندی افراد براساس ریسک موجب تعیین حق بیمه رقابتی برای هر طبقه می گردد لذا تعادل های مجزا در بازار بیمه پدید می آورد که در نهایت به افزایش تقاضا برای خرید پوشش کامل و سود شرکت های بیمه منجر خواهد شد .
استفاده از چنین مکانیزمی در رشته شخص ثالث نیز کارایی مشابهی خواهد داشت .
۲-۵- فرضیه ها
« در جهان امروز که دنیای سرعت و ارتباطات است خودروها به نحو شگرفی دگرگون شده و تحولات بسیاری در جهت ایجاد سرعت و در عین حال امنیت در این وسایل پدید آمده است . به موازات این تحولات خطرات ناشی از این وسیله نیز افزایش یافته و ما هر روز شاهد زیان های جانی و مالی مربوط به آن هستیم که متاسفانه رقم این خسارات در کشور ما رو به افزایش است. » ( نظری ، ۱۳۸۱ ، ص ۱۱۲ ) کشورهایی که از لحاظ ترافیکی پیشرفته محسوب می شوند به منظور کاهش آثار و تبعات سنگین ناشی از سوانح رانندگی اقدام به وضع قوانین ویژه ای در حوزه ترافیک نموده اند . در کنار این قوانین ، مقررات مربوط به بیمه اجباری مسئولیت نیز نقش موثری را در پیشگیری از سوانح رانندگی ایفا می نماید .
در تحقیق حاضر به منظور دستیابی به اهداف پژوهش ، فرضیه های زیر مطرح می گردد :
۱- قانون بیمه اصلاحی در پیشگیری و کنترل حوادث رانندگی کارآمدتر از قانون پیشین است .
۲- قانون بیمه اصلاحی در جبران صدمات ناشی از حوادث رانندگی کارآمدتر از قانون پیشین است.
۳- قانون جدید در واگذاری تکالیف و وظایف پلیس و نهادهای رسمی دخیل در پیشگیری و کاهش تصادفات کمبودهایی دارد .
۴- قانون جدید در واگذاری تکالیف و وظایف پلیس و نهادهای رسمی دخیل در جبران صدمات ناشی از حوادث رانندگی کمبودهایی دارد .
فصل سوم
روش شناسی تحقیق
۳-۱- مقدمه :
خسارات سنگین مالی و اجتماعی ناشی از سوانح رانندگی هر ساله ضربات مهلکی را بر پیکر اقتصاد کشور وارد می آورد .
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
آمار صدمات مالی و جانی سوانح رانندگی روز به روز در حال افزایش است چنان که بر اساس برآورد کارشناسان ، خسارت سالیانه ناشی از تصادفات رانندگی در حدود ۲ تا ۲٫۵ درصد از تولید ناخالص ملی را شامل می شود . (جعفرزاده ، ۱۳۸۳ : ۵)
در کنار حمایت از زیان دیدگان این سوانح ، اقدامات پیشگیرانه نیز بایستی در شمار اولویت های قانون گذار قرار گیرد تا علاوه بر جبران خسارات تدبیری به منظور کاهش تعداد و شدت تصادفات اندیشیده شده باشد . در این راستا قانون بیمه اجباری وسایل نقلیه پس از سالها ، مورد تجدید نظر قرار گرفته و در قانون اصلاحی به این مهم پرداخته شد . در قانون جدید علاوه بر فراهم آوردن امکاناتی به منظور تسهیل جبران خسارات وارد به زیان دیدگان ، وظایفی بر عهده برخی نهادهای دخیل در امر پیشگیری نهاده شده که اجرای دقیق آن ها تا حد زیادی در کاهش سوانح رانندگی موثر خواهد بود . پژوهش حاضر در پی نقد این وظایف و ارائه پیشنهادات جدیدی به منظور ارتقا اثربخشی اهداف قانون گذار است . با این مقدمه ، روش دستیابی به این هدف به نحوی که در ادامه خواهد آمد طرح ریزی شده است .

۳-۲-تعاریف نظری تحقیق :
۳-۲-۱- تعاریف عمومی مربوط به بیمه و بیمه مسئولیت
بیمه[۹]
در ساده‌ترین برداشت می توان بیمه را روشی برای انتقال ریسک تعریف نمود .
در تعریف دیگر بیمه خدمتی است برای جبران مالی پیامد وقایعی که ممکن است اتفاق بیفتد یا نیفتد.
ماده ۱ قانون بیمه مصوب سال ۱۳۱۶ بیمه را چنین تعریف می‌کند:
« بیمه عقدی است که به موجب آن یک طرف تعهد می‌کند در ازاء پرداخت وجه یا وجوهی ازطرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه ، خسارت وارده بر او را جبران نموده یا وجه معینی بپردازد. »
« در اصطلاح حقوقی بیمه عبارت است از عقدی است که بموجب آن یک طرف تعهد می کند در ازاء پرداخت وجه و یا وجوهی از طرف دیگر در صورت وقوع یا بروز حادثه ، خسارت وارده بر او را جبران نموده و یا وجه معینی بپردازد .[۱۰] »
بیمه نامه [۱۱]
سندی است که جزئیات کامل قرار داد بین بیمه گر و بیمه گذار در آن نوشته شده است . ماده ۳ قانون بیمه بیان می دارد :
« در بیمه نامه باید امور ذیل به طور صریح قید شود :

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت fotka.ir مراجعه نمایید.

 

سیاستهای ایتالیا درمورد بنگاه های کوچک و متوسط بیشتر از راه ارائه تسهیلات و حمایتهای مالی برای کاستن از معایب تولید در مقیاس کوچک صورت می پذیرد. مهمترین اهدافی که دولت در این زمینه دنبال می کند، عبارتند از:
۱-مدرنیزه کردن تجهیزات و ماشین آلات تولیدی و انتقال فناوریهای نوین با هدف بهبود جایگاه رقابتی و افزایش بهره وری در بنگاه های کوچک و متوسط؛
۲-حمایت از تحقیقات بویژه تحقیقات کاربردی و نواوری؛
۳-تثبیت موقعیت و تلاش درجهت بهبود جایگاه رقابتی بنگاه های کوچک و متوسط در بازارهای خارجی؛
۴-بهبود کیفیت و افزایش کمیت خدماتی که به بنگاه های کوچک و متوسط داده می شود. به عبارت دیگر، حمایت از این بنگاه ها نباید فقط به ارائه تسهیلات مالی محدود شود بلکه بایستی کمکهای بیشتری نیز در شکل ارائه خدمات مشاوره ای، برگزاری دوره های آموزشی و… به اینگونه بنگاه ها ارائه شود؛
۵- اصلاح قانون کار با هدف افزایش اشتغال و کاستن ازاستخدامهای غیرقانونی؛
۶- توسعه بازرگانی خارجی و تلاش برای ادغام بیشتر کشوردراقتصاد بین الملل.
عکس مرتبط با اقتصاد
-سازمانها و نهادهای مرتبط با SMEها :

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت tinoz.ir مراجعه کنید.

 

وزارت صنایع و بازرگانی: وزارت صنایع و بازرگانی مسئولیت اصلی در زمینه تدوین استراتژی های اقتصادی و اقدامات دولت مرکزی برای حمایت از شرکتهای بزرگ و کوچک را برعهده دارد. هدف اصلی این وزارتخانه ایجاد هماهنگی بین فعالیتهای اقتصادی بخشهای مختلف (صنایع،بازرگانی،اصناف و…)است.

وزارت صنایع و بازرگانی، کمکهای مالی بـرای خرید ماشین آلات و همچنین تامین هزینه های مربوط به پروژه های تحقیقاتی و طرحهای مربوط به نوآوری رانیزفراهم می کند. قوانین متعدد دیگری نیز درمورداعطای تسهیلات و تامین مالی پروژه های تحقیقاتی و نوآوریهای تکنولوژیکی به تصویب رسیده است که در آنها بودجه مشخصی به بنگاه های کوچک و متوسط اختصاص یافته است. براساس این قوانین، بنگاه های کوچک و متوسط می توانند در همه پروژه ها از این کمکها برخوردار گردند اما شرکتهای بزرگ فقط برای برخی پروژه های خاص می توانند از تسهیلات برخوردار گردند.
لازم به ذکر است که درمورد پروژه های تحقیق و توسعه و نواوری، علاوه بر وزارت صنایع و بازرگانی، وزارت دانشگاه ها و تحقیقات علمی نیز مشارکت دارد.
۲)وزارت تجارت خارجی: وزارت تجارت خارجی مسئولیت تدوین سیاستهای حمایتی در زمینه صادرات را برعهده دارد. دولت ایتالیا تلاش می کند تا با اجرای سیاست صادراتی خود، موقعیت رقابتی کالا و خدمات این بنگاه های کشور را در سطح بین المللی بهبود بخشد.
مهمترین سیاستهای صادراتی این کشور عبارتند از:
ارائه اطلاعات لازم به تشکلهای صادراتی (که مرکب از چند بنگاه کوچک و متوسط هستند)، ازطریق تامین حمایتهای مالی برای توسعه صادرات و بازاریابی، مثلاً در زمینه های اطلاعات، ارائه مشاوره های فنی، شرکت در نمایشگاه های بین المللی و…؛
تامین مالی و ایجاد پوشش بیمه ای مناسب برای فعالیتهای صادراتی و اعطای ضمانتهای لازم؛
اعطای تسهیلات خاص مالی برای فعالیتهای صادراتی بنگاه های مستقر در جنوب ایتالیا.
۳)موسسه توسعه صنعتی ایتالیا(IPI): یکی از مهمترین نهادها در مورد حمایت از بنگاه های کوچک و متوسط، موسسه توسعه صنعتی ایتالیا (IPI) است. اعضا و سهامداران این موسسه عبارتند از: وزارت فعالیتهای تولیدی به عنوان سهامدار اصلی، اتحادیه کارآفرینان ایتالیا، کنفدراسیون صنایع کوچک و متوسط و صنایع دولتی، کنفدراسیون ملی بخش صنایع کوچک و متوسط، کنفدراسیون تجارت و جهانگردی و خدمات، اتحادیه بانکهای ایتالیا و شرکتهای سرمایه گذاری. این موسسه فعالیتهایش را پس از توافق با سایر اتحادیه ها، سازمان های کسب و کار، بانکها، اتاق بازرگانی و سایر نهادهایی که مخاطبان اصلی سیاستهای اقتصادی دولت هستند، برنامه ریزی و اجرا می کند.
تصویر درباره بازار سهام (بورس اوراق بهادار)
به طورکلی فعالیتهای اجراییIPIرامیتوان به صورت زیر موردشناسایی قرار داد:

 

 

اعمال سیاستهای صنعتی: یکی از مهمترین اقدامات موسسه توسعه صنعتی ایتالیا، اعمال سیاستهای دولت در زمینه های مرتبط با حمایت از بنگاه های کوچک و متوسط این کشور است. برخی از مهمترین سیاستها و اقدامات در این زمینه عبارتند از:

-انجام مطالعات بازاریابی و ارائه اطلاعات لازم بازاریابی؛
-تدوین و اجرای سیاستها و ابزارهای تشویقی؛
-ارائه راهنمائیهای فنی در زمینه های آموزش، مشاوره، برنامه ریزی، کنترل و ارزیابی نواوری بویژه در زمینه فعالیتهای مرتبط با همکاری با اتحادیه اروپا؛
-ارائه راهنمائیهای فنی در زمینه بکارگیری تکنولوژی های نوین.

 

 

ایجاد شبکه ای برای انتقال تکنولوژی: شبکه انتقال تکنولوژی می تواند از راه های زیر ایجاد گردد:

– تدوین و پی ریزی یک سیستم حمایتی برای استقرار یک شبکه واسطه ای در سیستم تولید برای انتقال فناوری به بنگاه های کوچک و متوسط؛
– ایجاد یک سیستم ارتباطات بین المللی بین شبکه های فنی منطقه ای برای انتقال فناوریهای نوین.

۳)همکـــــــاریهــای دوجانبه و چندجانبه بین المللی: این همکاریها می تواند به صورتهای زیرانجام پذیرد:
-ارائه راهنماییهای فنی و حمایت از دستگاه های اجرایی در زمینه مشاوره، طراحی و اجرای طرحها و برنامه هایی که ازطرف اتحادیه اروپا، سازمان ملل متحد و سایر سازمان های بین المللی در قالب همکاریهای چندجانبه بین المللی ارائه می شوند؛
-ارائه کمکهای فنی به سازمان های دولتی که در انجام برنامه های توسعه صنعتی مشارکت دارند و تقویت این نهادها؛
۴)انجام مطالعات و پژوهشهای کاربردی: موسسه توسعه صنعتی ایتالیا با بهره گرفتن از سیستم اطلاعات منطقه ای (TIS)، اطلاعات موردنیاز خود را از منابع گوناگون گردآوری کرد و پس از به روز کردن، ارزیابی و تجزیه و تحلیل، آنها را برای استفاده در اختیار بنگاه های منطقه ای قرار می دهد.
۵)ارائه خدمات آموزشی: براساس قانون از IPI خواسته شده تا برنامه های آموزشی ویژه ای که با هماهنگی وزارت فعالیتهای تولیدی انتخاب می شوند را تهیه کند. براین اساس، IPI سرفصلهای زیر را پیشنهاد کرده است:
– بررسی مقررات و ساختار ارائه کمکهای مالی اتحادیه اروپابه بنگاه های زود بازده؛
– انجام اصلاحات و تغییـــــر مشوقها و تمرکز زدایی اداری؛
– بررسی شیوه های تدوین قوانین مربوط با ابزارهای حمایتی ویژه؛
۶)ارائه تسهیلات مالی به کارآفرینان: براساس قانونی که در سال ۱۹۹۲ به تصویب رسید برای حمایت از کارآفرینان و بنگاه های تازه تاسیس برنامه های خاصی پیش بینی شده است. بویژه بنگاه های که قصد نوآوری، تمرکززدایی، بهینه کردن فرایندها، استاندارد کردن تولید و… را داشته باشند از حمایتهای گسترده ای برخوردار می شوند که بخش مهمی از آنها در قالب ارائه تسهیلات مالی مناسب است.
۷)حمایت مالی از شرکتهای واقع در مناطق کمتر توسعه یافته: براساس این برنامه از شرکتهای تولیدی و خدمــــاتی که در مناطق کمتر توسعه یافته قرار دارند، حمایت می شود. این حمایتها می تواند در زمینه های نوسازی، گسترش و توسعه، تجدید ساختار و… باشد. هدف ایــن قـانون بیشترکمک به توسعه کسب و کارهای منطقه ای است.[۴]
۲-۳-۳-تجربه مالزی در بنگاه های کوچک و متوسط :
نمونه های شرق آسیا می توانند بسیار آموزنده باشند زیرا بسیاری از آنها تاچند دهه پیش دچار رخوتی تاریخی بودند و هیچگونه پویشی در آنها به چشم نمی خورد. درحالی که در زمان حاضر نه تنها خود دگرگون شده اند، بلکه جهان را هم تحت فشارهای شدید اقتصادی خود به پویش درآورده اند. دراین قسمت تجربه بنگاه های کوچک و متوسط در مالزی، مورد بررسی قرار می گیرد.
در قوانین مالزی همانند بسیاری از کشورهای دیگر جهان هیچ تعریف رسمی و مشخصی از بنگاه های کوچک و متوسط وجود ندارد و نهادهای گوناگون حمایت کننده ازاین بنگاه ها، از معیارها و تعاریف مختلفی برای شناسایی این واحدها استفاده می کنند.
مهمترین نهاد مرتبط با توسعه و گسترش نقش بنگاه های کوچک و متوسط در کشور مالزی، «موسسه توسعه صنایع کوچک و متوسط»(SMIDEC) است که یک نهاد دولتی می باشد. این موسسه از دو معیار برای شناسایی و تعریف بنگاه های کوچک و متوسط استفاده می کند که عبارتند از: تعداد کارکنان و میزان گردش مالی سالانه شرکت. براساس این دو معیار، بنگاه هایی که تعداد کارکنان تمام وقت آنها کمتر از ۱۵۰ نفر بوده وحجم گردش مالی سالانه آنها نیز کمتر از ۷ میلیون دلار باشد، بنگاه کوچک و متوسط به حساب می آیند.[۵]

نکته ای که درمورد تعریف بنگاه های کوچک و متوسط در مالزی وجود دارد، آن است که با توجه به سیاستهای خاص دولت برای پیشبرد توسعه اقتصادی در مناطق کمتر توسعه یافته، در این گونه مناطق تعریف بنگاه های کوچک و متوسط به گونه ای تعدیل می شود که بتواند دامنه وسیعتری از بنگاه ها را دربرگیرد و راه را برای انجام حمایتهای بیشتر از تعداد بیشتری از این بنگاه ها، هموار نماید.
سیاستگذاران کلان اقتصادی در مالزی توجه ویژه ای به نقش و جایگاه بنگاه های کوچک و متوسط در اقتصاد این کشور دارند و با درنظر گرفتن اهمیت این بنگاه ها سیاستهای کلی برای حمایت از این بنگاه ها وگسترش آنها را بر مبنای اهداف سه گانه زیر تدوین کرده اند:
۱- حفظ موقعیت و جایگاه کنونی بنگاه های کوچک و متوسط و تثبیت آن در اقتصاد ملی؛
۲- حمایت و تسریع در روند رشد و توسعه بنگاه های کوچک و متوسط؛
۳- برنامه ریزی و ترغیب بنگاه های کوچک و متوسط برای حضور در بازارهـــای تجاری بین المللی با بهره گرفتن ازتکنولوژی روز وتولید کالاهایی باارزش افزوده بالا.
برای تحقق اهداف فوق، بنگاه های کوچک و متوسط در مالزی از تولید کالاهای کاربر و کالاهایی که ارزش افزوده اندکی دارند فاصله گرفته اند و بیشتر به سمت تولید کالاهایی حرکت می کنند که قــابل عرضه در بازارهای بین المللی باشد. ازطرف دیگر با افزایش رقابت، انگیزه بنگاه های کوچک و متوسط برای حضور پررنگ تر در بازارهای بین المللی از طریق به کارگیری تکنولوژی های نوین افزایش یافته است. چنین امری علاوه بر تضمین بقا و رشد واحدهای کوچک و متوسط، باعث تقویت جسارت این بنگاه ها برای حضور در بازارهای بین المللی می گردد. در مذاکرات سازمان تجارت جهانی(WTO) تاکید بسیار زیادی بر حذف تمام سوبسیدهایی شده است که به طور مستقیم یا غیرمستقیم ازطرف دولتها به بنگاه ها و واحدهای اقتصادی – صنعتی داده می شود. از این رو لازم بود که در نحوه حمایت از بنگاه های تولیدی کوچک و متوسط تغییرات اساسی ایجاد شود. مهمترین اقدامات در این مورد عبارتند از:
۱- برنامه های اجرایی و کاربردی و حمایتهای مالی؛
۲- آموزش کارآفرینی و تربیت نیروهای انسانی موردنیاز؛
۳- فراهم کردن امکانات زیربنایی که متضمن رشد سریع و پایدار بنگاه های کوچک و متوسط است،
۴- ترغیب این بنگاه ها به استفاده عملی از فرایند تحقیق و توسعه واستفاده ازتکنولوژی های نوین.
ازصنایعی که می توانند به عنوان زیرساختهای مناسب برای رشد و توسعه فعالیتهای بنگاه های کوچک و متوسط کشور مالزی مورداستفاده قرار گیرند، می توان از صنایع الکترونیک، الکتروتکنیک و صنایع لوازم خانگی و مبلمان نام برد. ایجاد ارتباط و همکاری عملی گسترده بین دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی با صنایع و بنگاه های تولیدی به گونه ای که علاوه بر تامین منافع مناسب و عادلانه برای هر دو طرف، دستاوردهایی نیز برای کشور به همراه داشته باشد. چنین امری می تواند از راه ایجاد ارتباط مستقیم بین بنگاه های کوچک و متوسط با دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی و موسسات تحقیقاتی انجام گردد، به گونه ای که واحدهای صنعتی کوچک ومتوسط ترغیب شوند تا از یافته های پژوهشی و علمی دانشگاه ها استفاده کنند واز حضور مستقیم ومستمرکارشناسان و متخصصان این مراکز برای انجام طرحهای تحقیقاتی درواحدهای خود بهره مند گردند.
آموزش و تامین نیازهای اطلاعاتی واحدهای کوچک و متوسط نیز یکی دیگر از راهکارهایی است که برای ایجاد بستر مناسب برای رشد وتوسعه بنگاه های کوچک و متوسط درنظر گرفته شده است. برای رسیدن به این هدف پیش بینی شده تا اطلاعات موردنیاز واحدهای صنعتی کوچک و متوسط گردآوری و تدوین گردد و به صورت اوراق اطلاعاتی در اختیار این واحدها (بنا به نوع فعالیتشان) قرار داده شود. همچنین آموزش دانستنی های مدیریت و دانستنی های شغلی برای افزایش دانش مدیران و کارآفرینان بنگاه های کوچک و متوسط ازطریق «آموزش از راه دور» و «شبکه رایانه» دراختیار این واحدها قرار می گیرد. مرکزاطلاعات صنعتی و فناوری مالزی (MITIC) مسئولیت اصلی را دراین زمینه برعهده دارد. (علیان،ر،مطالعه و بررسی طرح های زودبازده و اشتغالزای بانک کشاورزی در قالب SME، پایان نامه کارشناسی ارشد،دانشکده علوم بانکی بانک کشاورزی،۱۳۸۹)

دولت مالزی آن دسته از صنایعی که می توانند با بهره گرفتن از برنامه های حمایتی دولت، قدرت رقابتی خود را افزایش داده و اثرات مثبتی بر اقتصاد ملی و همچنین درآمدهای ارزی کشور برجای گذارند را شناسایی کرده است.
مهمترین این صنایع عبارتنداز:صنایع پلاستیک و تولید محصولات پلاستیکی؛ تولیدابزاردقیق صنعتی وکالاهای مهندسی؛ تولیدابزارآلات و قالب سازی؛ صنایع مونتاژالکترومکانیکی؛ صنایع ابررسانه ها؛ صنایع ساخت کامپیوتر و قطعات کامپیوتری؛ صنایع ساخت قطعات و تجهیزات مخابراتی وارتباطاتی.
یکی از موفقیت آمیزترین برنامه هایی که برای حمایت از بنگاه های کوچک و متوسط و حل مشکلات آنها در مالزی انجام می شود، ایجاد یک نظام منسجم و مطلوب برای ایجاد ارتباط بین صنایع بزرگ این کشور با بنگاه های کوچک و متوسط با کمک دولت است. این برنامه سبب ایجاد یک شبکه ارتباطی و تقویت انگیزه های همکاری برای هر دو طرف (صنایع بزرگ و بنگاه های کوچک و متوسط) شده است. این حرکت تاحد زیادی باعث جذب صنایع بزرگ و کوچک در این شبکه شده و این تحلیل صحیح را تقویت کرده که کارآفرینان واحدهای صنعتی کوچک و مدیران صنایع بزرگ باید مستقیماً با شناخت ضرورتها و زمینه های همکاری،ارتباط کاری بایکدیگر را توسعه دهند.«سازمان گسترش همکاری های صنعتی صنایع کوچک و بزرگ» که در حقیقت یکی از رأس های مثلث این شبکه همکاری است، توانسته است در بسیاری از موارد همکاری و ارتباطی بسیار منسجم بین بنگاه های کوچک و متوسط با صنایع بزرگ کشور برقرار سازد. برخی از مهمترین دستاوردهایی که ایجاد این شبکه همکاری به ارمغان آورده است عبارتند از:
-بااستفاده از امکانات آموزشی موجود در شرکتهای بزرگ صنعتی، دانش فنی موردنیاز بنگاه های کوچک و متوسط به این بنگاه ها انتقال پیدا کرده و مهارتهای کارکنان این واحدهاارتقامی یابد.
-استفاده آسانتر و کاملتربنگاه های کوچک و متوسط از امکانات تحقیق و توسعه (RD) موجود در صنایع بزرگ سبب شده است تا کیفیت ساخت و تولید در بنگاه های کوچک و متوسط به میزان زیادی افزایش یابد.
مهمترین راهکارهایی که برای صادرات محصولات تولیدشده در بنگاه های کوچک و متوسط درنظر گرفته شده است عبارتند از:
علاوه بر حفظ بازارهای خارجی کنونی و تشویق بنگاه های کوچک و متوسط برای توسعه بازارهای خارجی شان، باید این بنگاه ها را در راه دستیابی به بازارهای جدید و ناشناخته و فرصتهای جدید صادراتی یاری کرد. ازطرف دیگر باید از آن دسته از بنگاه های کوچک و متوسط که برای تولید و ساخت محصولاتی تلاش می کنند که می تواند باعث به وجود آوردن بازارهای خارجی جدیدی شوند، حمایت گردد.

 

دانشگاه علوم انتظامی
دانشکده فرماندهی وستاد
پایان نامه دوره ۲۰ دافوس
موضوع :
تاثیر سرمایه اجتماعی برارتقاءامنیت عمومی از دیدگاه فرماندهان و مدیران فرماندهی انتظامی استان گلستان
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
استاد راهنما :
جناب آقای دکتر علی بابائیان
استاد مشاور:
سرهنگ ستاد غلامرضا مرادی
محقق:
سرهنگ دوم علی اکبر خرمی
تابستان ۱۳۹۳

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چکیده
این تحقیق در پی بررسی میزان تاثیر سرمایه اجتماعی برارتقاءامنیت از دیدگاه فرماندهان ومدیران استان گلستان است.هدف کاربردی این تحقیق ،تعیین میزان تاثیرگذاری سرمایه اجتماعی وابعاد آن برارتقاءامنیت می باشد.سرمایه اجتماعی یک دارایی نامشهود ،برخلاف سرمایه انسانی یا سرمایه فیزیکی مفهومی بسیار فراتر از دارایی هایی است که یک فرد یا یک سازمان در اختیار داشته ویکی از راه های مهم افزایش سرمایه اجتماعی تقویت ارتباطات وهنجارهای اجتماعی است.هنجارها موجب تقویت همیاری،انسجام بخشی وکاهش کنترل رسمی شهروندان شده وبه این صورت امنیت اجتماعی تقویت می شود.روابطی که میان افراد یک جامعه ویا یک سازمان شکل می گیرد ،اگر به اندازه کافی قوی باشد می تواند موجب ارتقای سطح سرمایه اجتماعی شود.جامعه آماری این تحقیق،شامل ۲۰۰نفر از فرماندهان ومدیران لایه یک ودو فرماندهی انتظامی استان گلستان تعیین گردیده است.در این پژوهش جهت تعیین حجم نمونه از روش تصادفی استفاده وتعداد ۹۶نفر به عنوان نمونه انتخاب گردیدنداین تحقیق ،از شهریور ماه سال ۱۳۹۲ آغاز وتا پایان تیرماه ۹۳ به پایان رسید.در بخش آمار توصیفی ،داده های مربوط به نحوه توزیع دهندگان در قالب جداول توزیع فراوانی ونمودارهای آماری وبا بهره گرفتن از آمار Tهمبستگی وبابهره گیری از نرم افزار spssمورد ارزیابی قرار گرفته است.براساس نتایج حاصل ازآزمون تحلیل،تاثیر سرمایه اجتماعی وابعاد آن شامل اعتماد،مشارکت وقانون مداری برارتقاءامنیت مورد تایید قرارگرفت.لیکن،هرچه برمیزان اعتماد ،مشارکت وقانون مداری افزوده شود میزان امنیت عمومی نیز افزایش می یابد.در پایان رتبه بندی میزان تاثیر گذاری هرکدام از عوامل تحقیق با بهره گرفتن از آزمون T،رتبه بندی فریدمن انجام که اعتماد در رتبه اول،مشارکت در رتبه دوم وقانون مداری در رتبه سوم قرارگرفت.
کلید واژه ها
سرمایه اجتماعی(social capital) امنیت عمومی(public safety) اعتماد(Trust) مشارکت(partnership) قانون مداری(Thrule of law)
فهرست مطالب
صفحه عنوان
فصل اول:کلیات تحقیق
۱-۱) مقدمه…………………………………………………………………………………………………………………….. ۱
۱-۲) بیان مساله…………………………………………………………………………………………………………….. ۲
۱-۳) اهمیت وضرورت تحقیق…………………………………………………………………………………………. ۴
۱-۴) انگیزه تحقیق وانتخاب موضوع………………………………………………………………………………… ۴
۱-۵) اهداف تحقیق………………………………………………………………………………………………………… ۵
۱-۶) سوالات تحقیق………………………………………………………………………………………………………. ۵
۱-۷) فرضیه های تحقیق…………………………………………………………………………………………………. ۶
۱-۸) الگوی مفهومی تحقیق……………………………………………………………………………………………. ۶
۱-۹) قلمروتحقیق…………………………………………………………………………………………………………… ۶
۱-۱۰) تعاریف نظری واژگان……………………………………………………………………………………………… ۸
۱-۱۱)تعاریف عملیاتی واژگان تخصصی……………………………………………………………………………. ۹
۱-۱۲) خلاصه تحقیق……………………………………………………………………………………………………… ۱۱
فصل دوّم: ادبیات تحقیق
۲-۱)مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. ۱۲
۲-۲)بخش اول : مطالعات انجام شده.…….………………………………………………….……….. ۱۴
۲-۲-۱)پیشینه تحقیق………………..………………………………………………….…………….. ۱۴ ۲-۲-۲) تحقیقات داخلی ..……………………………………………………………..…………….. ۱۴
۲-۲-۳)تحقیقات خارجی ………………….…….……………………………………….……………. ۱۵ ۲-۳)بخش دوم : مبانی نظری پژوهش ……………..…..………….………………………………… ۱۶ ۲-۳-۱)سرمایه اجتماعی ……….……..….……..….……….……………………………………….. ۱۶ ۲-۳-۲)انواع سرمایه اجتماعی …………….…………….….…………….….………………………. ۲۴ ۲-۳-۳)نظریه های سرمایه اجتماعی …………..…..……………………….………………………. ۲۵ ۲-۳-۴مدل های سرمایه اجتماعی ……….….…………………………………………………………۳۱ ۲-۳-۵)سطوح سرمایه اجتماعی ………………………..……………………………………………. ۳۷
۲-۳-۶)ابعاد سرمایه اجتماعی …….…..………………….………………………………………….. ۳۸
۲-۳-۷)سرمایه اجتماعی وامنیت ………………………..……………………………………………. ۴۰ ۲-۴)امنیت عمومی ……………………………………………………………………………………….. ۴۱
۲-۴-۱)تعریف امنیت .……………………………………………………………………………………. ۴۱
۲-۴-۲)مفهوم امنیت وتحول .…………………………..………………………………………………. ۴۴
۲-۴-۳)ابعاد امنیت ….……………………………………………………………………………………. ۴۵
۲-۴-۴)ویژگیهای امنیت .……………………………………….……………………………………….. ۴۵
۲-۴-۵)تحول امنیت ….…………………..………………………………….…………………………. ۴۶
۲-۴-۶)تبارشناسی مفهوم امنیت .……………….………………………… ………………………… ۴۷ ۲-۴-۷)نیروی انتظامی وامنیت ………..………………………………………………………………. ۴۸
۲-۵)اعتماد …….…………………………………..………………………………….…………………. ۵۰
۲-۵-۱)انواع اعتماد ..……………………………………..…………………………………………….. ۵۴
۲-۶)مشارکت …………….…………….…..……………………………………………………………. ۵۷
۲-۶-۱)مشارکت اجتماعی …………….………………..…………………………………………….. ۶۰
۲-۷)قانون مداری …………….………………..……………………………………………………….. ۶۲
۲-۷-۱)ضرورت قانون برای جامعه ………………………………..…………………………………. ۶۳
۲-۷-۲)نقش وجایگاه قانون ……..………………….…..………………………………………………. ۶۳
۲-۷-۳)رعایت عدالت دراجرای قانون ……….……..………..……………………………………….. ۶۴
۲-۷-۴)رعای انصاف در اجرای قانون ……………………………..…………………………………….۶۴ ۲-۸)بخش سوم: چارچوب نظری پژوهش و مدل تحقیق…………………………………………………….. ۶۵ ۲-۸-۱)تاثیر سرمایه اجتماعی بر ارتقاءامنیت …………………….………………………………… ۶۵
۲-۸-۲)مولفه های تاثیرگذاربرامنیت …………….………….………………………………………… ۶۶
۲-۸-۳)مدل مفهومی تحقیق ………………..………………………………………….…………….. ۶۸ ۲-۸-۴)مدل تحلیلی تحقیق …………………………………………………………………………………………. ۷۰ ۲-۹)خلاصه فصل……………………………………………………………………………………………………………. ۷۱
فصل سوّم: روش تحقیق

۳-۱)مقدمه ………………………………………………………………………………………………… ۷۲ ۳-۲) روش تحقیق ……………………………..………………………………………………………… ۷۲
۳-۳)تحقیقات کاربردی ………………………….……………………………………………………….۷۲
۳-۴) جامعه ونمونه آماری ……………………………………………………………………………….. ۷۴
۳-۵) قلمرو زمانی و مکانی تحقیق…………………………………………………………………………………… ۷۴
۳-۶) روش نمونه گیری و تعیین حجم نمونه ………………………………………………..………… ۷۵
۳-۷) روش ها و ابزار گردآوری و سنجش اطلاعات ……….……….……………………………….۷۵
۳-۸) روش های سنجش روایی وپایایی ……..…….………………………………………………… ۷۶
۳-۹) روش های تجزیه و تحلیل داده ها ……………………..…..…………………………………. ۷۷ ۳-۱۰)خلاصه فصل………………………………………………………………………………………………………….. ۷۸
فصل چهارم: تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱)مقدمه……………………………………………………………………………………………………………………. ۷۹
۴-۲)آمار توصیفی…………………………………………………………………………………………………………. ۷۹

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت jemo.ir مراجعه نمایید.

 

متغیر وابسته متغیر مستقل

تاثیر مهارت های PC
کیفیت سرویس وب
۲-۶٫تاثیر ریسک درک شده بر کیفیت سرویس وب
اندازه گیری کیفیت سرویس وب
موافقت عمومی زمانی وجود دارد که کیفیت خدمات یک ساختار متمایز است اما تفاوت هایی در رابطه با اندازه گیری کیفیت وجود دارند. یکی از اولین و گسترده ترین وسایل استفاده شده برای اندازه گیری خدمات توسط پاراسرمن، زتیامل و بری (۱۹۸۸) ایجاد شد و به فراهم کردن مدیران با بیان جنبه های داخلی خدمات دریافتی IS تمایل داشت و در نتیجه، زیر بنایی برای فرایندهای شغلی IS فراهم کرد. (کتینگر ولی، ۱۹۹۷). SERVQAL همانطور که نامیده می شود، بر اندازه‌گیری کیفیت خدمات براساس مفهوم اختلاف زیاد کیفیت خدمات (SQG) (پاراسرمن ات ال (۱۹۸۸) بین کارایی (بازده) کیفیت خدمات سازمان و نیازهای کیفیت خدمات مشتری تأکید دارد. (توقعات – دریافتی ها). چاراسرمن ات ال (۱۹۸۸) به طور کلی یک مدل کیفی خدمات را براساس پنج SQGS (اندازه گیری بعد از خدمات دریافت شده) را ارائه کرد. پاراسرمن، زیتامل و بری (۱۹۹۴) بعداً از مدل که شامل کیفیت خدمات الکترونیکی منعکس کننده ویژگی ها بود استفاده کردند و آنرا به عنوان یک وب سایت تسهیل کننده خرید مفید مؤثر، خریداری کردن و ارسال تعریف کردند که بسیاری از آنها نشان دهنده جنبه های پیشنهاد شده به عنوان عوامل مؤثر بر کیفیت خدمات در برخورد با خدمات فیزیکی هستند. SERVQAL شامل ۵ مرحله است:
قابل لمس )محسوس) شامل ظاهر فیزیکی، وسایل، افراد و موارد ارتباطی
قابلیت اطمینان یا توانایی انجام خدمات پیشنهاد شده و تهیه خدمات سریع
تعهد (اطمینان) یا دانش و تواضع کارمندان و توانایی آنها در ابراز صداقت و اعتماد
همدلی یا توجه به آموزش انفرادی که شرکت برای مشتری هایش فراهم می کند.

 

دانلود متن کامل پایان نامه در سایت fumi.ir

 

طرح های کیفیت خدمات

آیا فقط خدمات ارائه شده به مشتری برای اندازه گیری کیفیت استفاده می شود (کرانین، تایلر، ۱۹۹۲) یا خدمات ارائه نشده (توقعات- خدمات دریافت شده) استفاده می شود (پراسرمن ات ال، ۱۹۸۸). اگر خدمات ارائه نشده استفاده شود، آیا می توان آنرا محاسبه یا اندازه گیری کرد؟ (دابکار، شفرد و ثرپ، ۲۰۰۰: ۳۱).

محتوای وب سایت می تواند به عنوان ارائه و فهرست کردن اطلاعات و عملکردهایی تعریف شود که ارائه کلی شرکت و تصور عمومی آن را ارائه میدهد و به نظر میرسد که بر چگونگی کیفیت خدمات دریافتی وب توسط مشتری تأثیر گذار است (لیو، تووشی، ۲۰۰۶). این ساختار شامل جنبه هایی از قبیل کیفیت اطلاعات مناسب بودن مقدار اطلاعات، انواع رسانه ها، حالت ارائه، اندازه و انواع تصاویر، درخواست کلی وب سایت است.

تعریف ریسک:

ریسک، نوعی عدم اطمینان به آینده است که قابلیت محاسبه را داشته باشد. ( ویلیامز، ۱۳۸۲: ۳۲). اگر نتوان میزان عدم اطمینان به آینده را محاسبه کرد، ریسک نیست؛ بلکه فقط عدم اطمینان است؛ به‌همین جهت به‌دلیل محاسبه مقداری عدم اطمینان در قالب ریسک می‌توان آن‌را مدیریت و کنترل کرد. ریسک در زبان چینیان نیز با دو علامت تعریف می‌شود که اولی به‌معنی خطر و دومی به مفهوم فرصت است (راعی، ۱۳۸۷: ۲۵).

ریسک در اصطلاح عبارت است از امکان تفاوت بازده واقعی (برحسب ریال یا درصد) از بازده مورد انتظار( بریگام، ۱۳۸۴: ۲۸).

همچنین در مدیرت مالی، ریسک به وضعیتی گفته می‌شود که در آن وقوع پیشامدها احتمالی است( مصباحی مقدم ، ۱۳۸۸: ۶۳).

مهفوم ریسک از اوایل قرن حاضر وارد ادبیات مدیریت مالی‌ گشته است. چرخ عمر این مفهوم از سطح مبانی نظری شروع شده و سپس به‌ سطح ارائه الگوهای فکری متفاوت از ریسک رسید. بعد از سیر این دو مرحله از سطوح تحلیل‌های ذهنی به تحلیل‌های‌ عینی رسیده و با بهره‌گیری از آمار و ریاضی به اندازه‌گیری‌ ریسک به‌صورت کمّی منتهی شده است(حسین‌آبادی، ۱۳۸۰ : ۴۱).

مارکویتس[۳۰] :دانشمند آمریکایی، اولین کسی بود که مقوله ریسک را کمّی کرد. وی اعلام داشت که تصمیم‌های مالی باید براساس ریسک بازده انجام شود. یعنی در یک سطح مشخص بازده، کمترین ریسک و در یک سطح مشخص ریسک، بیشترین بازده را نصیب سرمایه‌گذار میکنند. ( میکائل پور ، ۱۳۸۲: ۲۸).

اهمیت ریسک

پدیده ریسک یکی از کلیدی‌ترین مشخصه‌ های شکل‌گیری تصمیم در حوزه سرمایه‌گذاری، امور مربوط به بازارهای مالی و انواع فعالیت‌های اقتصادی است. در بیشتر کتاب‌های اقتصادی، از سه عامل کار، زمین و سرمایه به‌عنوان نهاده‌های اصلی تولید نام برده میشود. اما با کمی تامل دانسته میشود که سه عامل شرط لازم برای تولید است؛ اما شرط کافی در فرایند تولید چیزی جز عامل ریسک نیست. به‌عبارت دیگر، چنان‌چه سه عامل وجود داشته باشد، اما تولیدکننده زیان‌های احتمالی این فرایند را متقبّل نشود، هرگز تولید صورت نخواهد گرفت. از این‌رو در برخی مطالعات از عامل ریسک به‌عنوان عامل چهارم در فرایند تولید یاد میشود( مصباحی مقدم ، ۱۳۸۸: ۴۴).
عکس مرتبط با اقتصاد

 

روش‌های محاسباتی ریسک

روش‌های مختلفی برای محاسبه ریسک وجود دارد؛ مهمترین آنها عبارتند از:

روش ارزش در معرض خطر [۳۱]؛ این روش نخستین بار توسط وترستون [۳۲]در سال ۱۹۹۴ ارائه شد. در سال ۱۹۹۵ کمیته بال (نهاد ناظر بر فعالیت بانک‌های بین‌المللی) بانک‌ها را موظف کرد که از این مدل، برای تعیین حد کفایت سرمایه خود استفاده کنند. این روش، به‌معنای برآورد حداکثر زیان در سطح خاصی از اطمینان (مثلا۹۵درصد) و در مدت‌زمان معیّن است. با بهره گرفتن از این روش، می‌توان ریسک موجود را اندازه گیری کرد.

 

آزمون شرایط حاد؛ استفاده از این روش، به‌عنوان ابزاری برای برآورد حداکثر میزان زیان‌های اقتصادی بالقوه در شرایط غیر عادی بازار است. هدف این ابزار، تلاش در جهت افزایش شفافیّت ریسک‌ها از طریق بازاریابی دامنه رخدادهای بالقوه‌ای است که از احتمال وقوع بسیار کمی برخوردارند؛ به‌گونهای که این رخدادهای زیان‌بار خارج از محدوده آماری مورد استفاده از روش قبلی قرار دارند(میکائل پور ، ۱۳۸۲: ۲۹).

 

پوشش ریسک؛ اکثر شرکتهایی که در رابطه با ساخت و تولید، خرده‌فروشی، عمده‌فروشی یا ارائه خدمات فعالیت میکنند، در زمینه پیش‌بینی متغیرهایی همچون نرخ بهره، نرخ ارز و قیمت کالا، از تخصّص و مهارت کافی برخوردار نیستند. بنابراین منطقی است که اقدام به پوشش ریسک ناشی از متغیّرهای مذکور نمایند و از این طریق شرکت‌ها می‌توانند بر فعالیت اصلی خود تمرکز یابند(میکائل پور ، ۱۳۸۲: ۳۱).

راهبرد پوشش ریسک در موضع خرید [۳۳]؛ معامله‌گرانی که به‌منظور پوشش ریسک، یک موضع معاملاتی خرید در قرارداد آتی اتخاذ می‌کنند، اصطلاحا گفته میشود که از راهبرد پوشش ریسک در موضع خرید استفاده کردهاند. این راهبرد، برای شرکتی مناسب است که قصد دارد در آینده کالایی را خریداری و قیمت آینده آن‌را در حال حاضر تثبیت نماید.

راهبرد پوشش ریسک در موضع فروش [۳۴]: این راهبرد، اتخاذ موضع معاملاتی فروش در قراردادهای آتی است و هنگامی مناسب خواهد بود که پوشش‌دهنده ریسک، از قبل مالک دارایی بوده و در انتظار دارد که در مقطعی از زمان آینده، آن‌را بفروشد. برای مثال کشاورزی که مقداری محصول در اختیار دارد و میداند که محصولش در دو ماه آینده، آماده فروش در بازار است، میتواند از این راهبرد استفاده کند( هال، جان؛ ۱۳۸۴: ۶۳).

ابعاد ریسک

اگر ریسک را به‌عنوان یک پدیده مورد بررسی قرار دهیم، از ابعاد گوناگونی میتوان به آن نگاه کرد:

ریسک مولّد و غیر مولد؛ ریسک مولّد ریسکی است که متضمن ارزش افزوده است؛ در حالی‌که ریسک غیر مولد ریسکی فاقد ارزش افزوده است. سرمایه‌گذاری در پروژه اکتشاف معدن، متضمن نوع اقتصادی ریسک است؛ در حالی‌که شرکت در جلسه قمار که آن هم نوعی به‌خطر انداختن مال به امید کسب مال بیشتری است ریسک غیر مولد شمرده میشود.

 

ریسک قابل کنترل و غیر قابل کنترل[۳۵] : ریسک قابل کنترل میتواند به‌وسیله تصمیمگیرنده، کنترل شود یا تحت تاثیر قرار گیرد؛ در حالی‌که تصمیمگیرنده در ریسک غیر قابل کنترل، هیچگونه کنترلی بر ریسک ندارد. به ریسک قابل کنترل، ریسک واکنشی و به ریسک غیر قابلکنترل ریسک شانس گفته میشود. به‌عنوان مثال صاحب خودرو با رعایت موارد ایمنی مثل استفاده از دزدگیر میتواند خود را در برابر قسمتی از ریسک سرقت پوشش دهد؛ اما اگر با رعایت موارد ایمنی بازهم با خطر سرقت روبرو شود، ریسک غیر قابل کنترل خواهد بود.

ریسک مالی و غیر مالی؛ ریسک مالی پذیرش مخاطره در امور مالی است؛ در حالی‌که ریسک غیر مالی پذیرش خطر جانی، اجتماعی امنیتی و … است( مصباحی مقدم ، ۱۳۸۸: ۵۶).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی

 

 

ریسک از جهت سود و زیان: ریسک را به دو دسته ریسک واقعی (خالص) و سوداگرانه (برد و باخت) تقسیم می‌کنند. بدین صورت که ریسک واقعی، همواره دربرگیرنده زیان است (همانند مالکیت خودرو که در صورت تصادف، زیان وارد می‌شود و در غیر این‌صورت، وضعیت، بدون تغییر است) و ریسک سوداگرانه، سود و زیان را دربردارد (نمونه بارز آن مالکیت یک کارخانه یا شرکت است). به‌عبارت ساده، ریسک هم می‌تواند جنبه زیان (ریسک منفی) و هم جنبه سود (ریسک مثبت) را در برگیرد( اکبریان، ۱۳۸۲: ۲۳).

ریسک عملیاتی[۳۶] ؛ ریسک عملیاتی می‌تواند از قصور و عدم کارایی پرسنل و افراد [۳۷]؛ تکنولوژی [۳۸]و روند کاری [۳۹] رخ دهد( ابوالحسنی، ۱۳۸۷: ۶۹).

 

 

مهمترین عوامل مؤثر بر بروز ریسک عملیاتی به شرح زیرند:

کلاهبرداری داخلی؛ یعنی کلاهبرداری توسط کارکنان‌ بانک.

کلاهبرداری خارجی؛ یعنی آن دسته از کلاهبرداری‌هایی‌ که توسط افراد خارج از بانک انجام می‌شوند.

عوامل غیر عمدی یا سهل‌انگاری‌های ناشی از کارکنان، یا عدم ایمنی محل کار؛ که باعث از بین رفتن فیزیکی دارایی‌ها می‌شود.

عوامل ناشی از عملکرد گیرندگان تسهیلات؛

عوامل بیرونی؛ از قبیل محدودیت‌های قانونی، تحولات‌ سیاسی، عوامل طبیعی و …، طراحی سیستم کنترل داخلی مناسب، آموزش کارکنان، به‌کارگیری تخصص‌های لازم متناسب با پیچیدگی امور بانکی، بهترین شیوه برای‌ پوشش دادن این ریسک است. برخی از عوامل مؤثر در این‌ کارکرد عبارتند از: به‌کارگیری تکنولوژی مناسب و کارآمد، به‌ خصوص در زمینه IT، به‌کار بردن اصول احتیاطی قراردادها و پیش‌بینی برخی خطرات احتمالی و تعبیه روش‌هایی برای‌ مدیریت آن(نیازی؛ ۱۳۸۴: ۱۸).

خطر احساس شده توسط یک مشتری الکترونیکی، به عنوان یکی از موانع اصلی برای خرید آن لاین مشخص شده و نابراین شرکت های تجاری الکترونیکی عمده مراحلی برای رفع نگرانی های خطر با تکنولوژی های امنیتی، آگاه کردن شرکت ها و توضیحات سیاست اطمینان بخش دارند (چانگ ات ال، ۲۰۰۵؛ لیائو و چنگ، ۲۰۰۲، لپز- نیکلاس مولینا کاستیلو، ۲۰۰۸، شی، ۲۰۰۴). خطر احتمالی همچنین با مفاهیمی مانند خطر شخصی، خطر خصوصی، خطر اقتصادی، خطر روانشناسی و خطر تکنولوژی (فنی) تعریف می شود. (لیبرمن و استاشوسکی، ۲۰۰۲، رینگ و ون، ۱۹۹۴، زانگ و پریباتگ، ۲۰۰۵). از آنجا که ناتوانی سیستم، بخشی از خطر احتمالی است و اغلب با یک نقصان همراه است، فهمیدن اینکه خطر احتمالی چگونه می تواند بر کیفیت خدمات الکترونیکی و خشنودی مشتری های الکترونیکی تأثیر بگذارد، آسان است. لپز نیکلاس و مولینا کاستیلو (۲۰۰۸) و گفن ات ال (۲۰۰۳) بیان کردند که خطر احتمالی بر عملکرد خرید و تمایل به خرید الکترونیکی تأثیر می گذارد: خطرات بالاتر، تمایل مشتری الکترونیکی برای خرید را کم می کند. خطر درک شده احساسات خوب یابد را تحریک می کند که ممکن است عقاید، نگرش ها و تمایلات رفتاری را تغییر دهد (پالو، ۲۰۰۳: ۴۱). زانگ و پری باتک (۲۰۰۵) بیان کردند که خطر احتمالی، تأثیر گذار برجسته ای بر کیفیت خدمات الکترونیکی دریافت شده توسط مشتری الکترونیکی و خشنودی مشتری دارد. به هر حال چانگ ات ال (۲۰۰۵) بازنگری مفاهیم برای مشخص کردن تأثیر خطر درک شده بر خرید آن لاین را در میان عوامل دیگر پیشنهاد کرد و نتیجه گرفت در حالی که برخی پژوهش های تأثیرات منفی عمده ای را یافته اند، دیگر پژوهش های اصلاً تأثیری نیافته اند. این اندازه با زیان احتمالی یا از دست دادن به دست می آید مشتریان از تجریان از تجربه خرید آن لاین می ترسند. این موضوعات شخصی، امنیتی و سرقت کارت اعتباری است. چهار موضوع برای اندازه گیری این ساختار از دو پژوهش قبلی گرفته شده: زانگو پری باتک (۲۰۰۵) و سونینی، سوتارو و جانسون (۱۹۹۹).

متغیر وابسته متغیر مستقل

کیفیت سرویس وب
ریسک دریاقت شده
۲-۷٫تاثیر محتویات وب سایت بر کیفیت سرویس وب

 

 

کیفیت خدمات، یک رضایتمندی از خدمات (بردی ورابرتسون، ۲۰۰۱)است علاوه بر آن، آیا خشنودی مشتری به عنوان عامل میانجی گر بین کیفیت خدمات و تمایلات رفتاری عمل می کند که پیش بینی آینده را قوی تر کند؟ (سی بردی و هالت، ۲۰۰۰) به ما برخی فرضیه ها را برای آزمایش این موضوعات با پذیرش مشتری های الکترونیکی در بخش بعد به کار بردیم.

کیفیت محتوا می تواند توسط وسایل، اطلاعات یا درخواست ارائه شده به بینندگان به صورت کم یا بسیار زیاد به خطر بیفتد. ترکیب تصاویر و خطوط می تواند برای تکمیل متن به کار رود که به منظور بهبود کیفیت محتوای وب سایت به کار می رود. یانگ ات ال (۲۰۰۱) شش جنبه کیفیت خدمات الکترونیکی را مشخص کرد که چهار جنبه پایه و اساس محتوا:

 

 

دوام (استحکام) وب سایت

درستی محتوا

زیبایی شناسی که شامل جذابیت سایت

تصاویر و نمودارها

کارینگ (۲۰۰۳) بیان کرد مه محتوای مناسب و مؤثر وب سایت می تواند به طور مثبت بر نگرش های مشتری در رابطه با کیفیت وب براساس خدمات دریافتی تأثیر بگذارد و به تمایلات رفتاری تداوم استفاده از خدمات وب سایت منجر شود. محتوای وب مناسب می تواند خدمات پایه ای وب را به صورت حقیقی تر و عملی تر برای مشتری های الکترونیکی ارائه دهد. (لاندروم، پری باتک و زانگ، ۲۰۰۷). اندازه و سبک می تواند برای تأثیر خدمات دریافتی از فروشندگان آن لاین استفاده شود. همچنین محققان نشان دادند که اندازه و سبک (شیوه) نمودارها نه تنها بر خدمات دریافتی تأثیر می گذارد بلکه می تواند مشتری های الکترونیکی را جذب و حفظ کند (نیتس، پارکر، کروم واید و آتاوی، ۲۰۰۴، رانی آرپان، پاشوپاتی و بریل، ۲۰۰۳). مانتویا ویس، واس وگروال (۲۰۰۳)بیان می کنند که شیوه های ترسیم در میان دیگر جنبه های محتوای وب سایت، می تواند بر استفاده از کانال آن لاین تأثیر بگذارد و رضایت عمومی را ایجاد کند. مدل IS دلن وام سی لیم (دلن و ام سی لین، ۱۹۹۲) به محتوای وب سایت به عنوان «کیفیت سیستم» بر می گردد.
متغیر وابسته متغیر مستقل
کیفیت سرویس وب
محتویات وب سایت
۲-۸٫تاثیر سهولت خدمات بر کیفیت سرویس وب

 

فصل دوم
این فصل شامل چهارچوب پژوهش و مروری بر متون می باشد .
چهارچوب پژوهش:
چهارچوب این پژوهش پنداشتی است و بر مفهوم فشار مراقبتی مراقبین بیماران همودیالیزی استوار است که در راستای آن، بیماری مزمن، بیماری مزمن کلیه، همودیالیز، مراقبت، فشار مراقبتی مراقبین بیماران همودیالیزی و عوامل مرتبط با آن مورد بحث قرار می گیرد.
بیماری مزمن بهصورت وضعیت طبی یا مشکل ناتوان کنندهی سلامتی که در یک دورهی زمانی طولانی ادامه مییابد، تعریف شده است. شرط مزمن بودن بیماری تداوم بیش از سه ماه در سال و یا ضرورت بستری شدن به مدت یک ماه در سال می باشد (۴۱). لی [۱۰]و همکاران (۲۰۰۷) نیز بیماریهای مزمن را به صورت تمامی مشکلات سلامتی که طولانی شده و یا مجددا” بازگشت مینمایند، توصیف میکنند (۴۲). کمیسیون بیماریهای مزمن آمریکا بیان میکند بیماریهای مزمن، تمامی کاستیها یا انحراف از حالت عادیست که یک یا چند ویژگی زیر را دارا باشد: مادام العمر باشد، پس از آن ناتوانی بر جای بماند، بیماری غیرقابلبرگشت باشد و بازتوانی بیمار نیازمند آموزشهای ویژه و مستلزم مراقبت طولانیمدت باشد (۴۳). همچنین، سازمان جهانی بهداشت بیان میکند بیماریهای مزمن، بیماریهایی هستند که طیف وسیعی از مشکلات سلامتی را دارا بوده و نیازمند مدیریت طولانی مدت بیش از یک تا ده سال باشند (۴۴).
در بسیاری از کشورها شیوع بیماریهای مزمن به دلایل چندی از جمله پیشرفت علم و تکنولوژی، ارتقای سطح سواد، دسترسی به خدمات بهداشتی درمانی و تغییر در شیوهی زندگی رو به افزایش است (۴۵) و در کشورهای رشد یافته و رو به رشد به دلیل اینکه این بیماریها اهمیت بیشتری مییابد، چرا که منجر به کاهش طول عمر، ایجاد ناتوانی، نابسامانیهای خانوادگی، افزایش هزینه ها و فقر میشوند (۴۶). بسیاری از بیماریهای مزمن تهدید کنندهی زندگی نیستند؛ ولی میتوانند کیفیت زندگی مبتلایان را تحت تأثیر قرار دهند (۴۷).
بر طبق بررسی های انجام شده، مصرف تنباکو و الکل و رژیم غذایی و برنامهی حرکتی نامناسب، سه عامل زمینهای بسیار مؤثر و قابل پیشگیری در شکلگیری این گروه از بیماریها محسوب میشود (۱۵). عواملی از جمله فقر و عدم دریافت آموزشهای بهداشتی و ناتوانی در برخورداری از دریافت خدمات پیشگیری غربالگری از جمله ماموگرافی، کنترل سطح کلسترول و بررسی روتین و غیره، زمینهی ایجاد و پیشرفت این بیماریها را بیشتر میکند (۴۸). بیماریهای مزمن میتواند منجر به فقر و افت سطح اقتصادی قابل ملاحظه در بیمار و خانواده وی شود. بعلاوه، بیمار در طی مدت بیماری، بخش قابل ملاحظهای از توان تولید مؤثر خود در چرخهی اقتصادی در سطح خانواده، اجتماع و حتی در سطح کشور را از دست میدهد. درمان و کنترل اصلی این بیماریها شامل آموختن نحوهی زندگی با علایم یا معلولیت و خوگرفتن با تغییر هویت ناشی از ابتلا به بیماری مزمن است (۱۵, ۴۹).
عکس مرتبط با اقتصاد
بیماریهای مزمن، طیفی از بیماریهای طولانیمدت را تشکیل میدهند که اغلب با درجاتی از ناتوانی همراه بوده و تأثیرات آن متوجه بیمار، خانواده و جامعه میباشد. این بیماریها مراقبت جامعی را از سوی پرستاران تقاضا و ایجاب میکنند که پرستار همواره در جهت تعدیل نشانه ها و ارتقای کیفیت زندگی این بیماران تلاش نماید (۵۰).
بیماری مزمن کلیه از طیفی از فرایندهای پاتوفیزیولوژیک مختلف، مرتبط با عملکرد غیرطبیعی کلیه و یک کاهش پیشرونده در میزان فیلتراسیون گلومرولی[۱۱] تشکیل میشود (۵۱). طیف بیماری مزمن کلیه از پروتئینوری تا افزایش کراتینین سرم که نمایانگر کاهش میزان پالایش گلومرولی است و نهایتا” از دست رفتن کامل کارکرد کلیه یعنی بیماری کلیوی مرحله نهایی[۱۲] متغیر است (۵۲). بیماری کلیوی مرحلهی نهایی، مرحلهای از بیماری مزمن کلیه را معرفی میکند که تجمع سموم، مایع و الکترولیتهایی که به صورت طبیعی توسط کلیه دفع میگردند، به سندرم اورمی ختم میگردد (۵۱) و برای توصیف افرادی بهکار می رود که واجد شرایط دیالیز یا پیوند کلیه هستند (۵۲).
از جمله عوامل خطرساز بیماری مزمن کلیه میتوان، افزایش فشارخون، دیابت ملیتوس، بیماری های خودایمنی، سن بالا، نژاد سیاه، سابقه خانوادگی بیماری کلیوی، سابقه نارسایی حادکلیوی، حضور پروتئینوری، نقایص ساختمانی مجرای ادراری (۵۱) گلومرولونفریت، پیلونفریت، سرطان های کلیوی، بیماری کلیه پلیکیستیک، بیماریهای مادرزادی، (۵۲) نفرو توکسینها نام برد (۳۴). شایعترین علت بیماری مزمن کلیوی، نفروپاتی دیابتی، بیشتر مواقع ثانویه به دیابت ملیتوس نوع ۲ میباشد. (۵۱) که به علت همه گیری های دیابت قندی نوع ۲ و چاقی، شیوع آن در سرتاسر جهان رو به افزایش است. پرفشاری خون در رتبه دوم بعد از دیابت، عامل مهم ابتلا به بیماری مزمن کلیه می باشد (۵۲). در گذشته بیماری مزمن کلیه یک مسئلهی بهداشتی صرف بود؛ ولی در حال حاضر به یک معضل و تهدید جهانی مبدل گردیده است. شیوع بالای ۱۷ درصدی این بیماریها در جهان، ماهیت مخرب، پیشرونده و عمدتا” بدون علامت آن در سیر به سمت مراحل انتهایی نارسایی کلیه و همراهی آن با بیماری های قلبی عروقی و در نهایت هزینه های فوق العاده بالای مراقبت و درمان این بیماران از عوامل مهم شکل دهندهی این تهدید جهانی میباشند. هزینه پیوند کلیه و دیالیز سالانه یک بیمار به طور متوسط در کشورهای پیشرفته حدود ۵۰ هزار دلار است. در حال حاضر فقط با احتساب ۵۰۰ میلیون بیمار CKD موجود، مجموعه بیماریهای مزمن غیرواگیر، دیابت و فشار خون به عنوان عوامل ایجاد کنندهی ESRD و بیماریهای قلبی عروقی به عنوان عوارض ناشی از CKD، بیش از ۸۰ درصد سرانهی بهداشتی- درمانی کشورها را به خود اختصاص داده است. این در حالیست که بیش از یک میلیارد انسان مبتلا به چاقی، ۸۵۰ میلیون فشارخونی و ۲۰۰ میلیون دیابتی در صف ابتلا و پیوستن به ۵۰۰ میلیون بیمار کلیوی موجود در جهان قرار گرفتهاند و این خیل عظیم بیماران مانند سیلی مهیب به بحرانهای اقتصادی، بهداشتی و اجتماعی در جهان دامن زده است (۵۳-۵۵).
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
با پیشرفت بیماری مزمن کلیه به نارسایی کلیه آماده شدن برای آغاز درمان جایگزینی کلیه اهمیت دارد. درمانهای جایگزین کلیه شامل دیالیز(همودیالیز و دیالیز صفاقی) و پیوند کلیه است (۵۲). پیوند کلیه انسانی در بسیاری از موارد مؤثرترین روش درمان نارسایی مزمن کلیه محسوب میشود. تقریبا” تمامی بیماران مبتلا به ESRD که پیوند دریافت میکنند، طول عمر بالاتری دارند نسبت به بیمارانی که عوامل خطرساز مشابه داشته و دیالیز میشوند. هر چند، پیوند کلیه، بیمار را از دیالیز و عوارض آن نجات میدهد؛ امکان پیوند برای همهی بیماران فراهم نیست و آنان باید مدت زمان زیادی را در لیست انتظار سپری کنند و همیشه این شانس برای درصد کمی از بیماران فراهم می شود. در ضمن بیمارانی هم که پیوند را انجام می دهند، باید تا مدت طولانی تحت نظر باشند و داروهای سرکوبگر ایمنی مصرف کنند که ممکن است مشکلاتی را نیز برای آنها ایجاد نماید و خطر ایجاد عفونت و بدخیمی افزایش مییابد. همهی این مسایل باعث شده است که شایعترین روش درمانی برای بیماران دیالیز باشد (۳۳, ۵۶).
دیالیز به دو روش دیالیز صفاقی و دیالیز خونی انجام میگیرد. در دیالیز صفاقی ۳-۵/۱ لیتر مایع حاوی دکستروز را وارد فضای حفرهی صفاق میکنند و اجازه میدهند برای مدت زمانی، معمولا” ۴-۲ ساعت باقی بماند. مانند همودیالیز، دفع مواد زاید به صورت ترکیبی از راه های همرفتی بهصورت اولترافیلتراسیون و کلیرانس انتشاری در جهت گرادیان غلظت صورت میگیرد (۵۱, ۵۷).
مهمترین و متداولترین درمان جایگزینی، همودیالیز است. همودیالیز بر اساس انتشار ذرات حل شده از خلال یک غشای نیمه تراوا میباشد. حرکت مواد زاید متابولیک در جهت گرادیان غلظت از گردش خون به سمت مایع دیالیز صورت میپذیرد (۳۳). جریان همودیالیز بر سه اصل فیزیکی استوار است که شامل انتشار، اسمز و اولترافیلتراسیون است. (۵۱)
فرایند دیالیز برای حذف مواد محلول با وزن مولکولی پایین و بالا به کار می رود. این فرایند بهصورت پمپ کردن خون هپارینه از دیالیز کننده با سرعتی حدودml/min 500-300 می باشد، در حالی که جریان مایع دیالیز با سرعتی حدود ml/min800-500 در خلاف جهت آن برقرار است (۵۸). طول زمان و تعداد دفعات دیالیز بستگی به مقدار مواد زاید متابولیکی، ظرفیت دیالیز در کلیرانس مواد زاید و مقدار مایع تجمع یافته در بدن داشته، معمولا” به میزان ۱۲ ساعت در هفته و منقسم به دفعات ۳ تا ۴ ساعت میباشد (۵۹). دیالیز عوارض زیادی را به همراه دارد، افت فشارخون شایعترین عارضهی حاد همودیالیز به ویژه در بین دیابتیها میباشد که به دلیل اولترفیلتراسیون بیش از حد همراه با ناکافی بودن پرشدگی جبرانی رگها، نقص در پاسخهای وازواکتیو یا خودکار، تغییرات اسمولالیته، استفاده زیاده از حد از داروهای ضد فشارخون و کاهش ذخیرهی قلبی ایجاد میشود (۵۷, ۵۸) و با علایمی چون اضطراب و بیقراری، گیجی، تهوع و استفراغ، تعریق، تاکیکاردی، هیپوتانسیون و سردرد مشخص میشود (۵۹). درد و گرفتگی عضلانی خصوصا” در اندام تحتانی از عوارض شایع همودیالیز است. مهمترین علل آن شامل بروز هایپوتانسیون، اولترافیلتراسیون بیش از حد، استفاده از محلولهایی با غلظت سدیم پایین و حساسیت بیش از حد عصبی عضلانی ناشی از پلی نوریت اورمیک است (۵۹). سندرم عدم تعادل دیالیز یکی از نشانه های سیستمیک و نورولوژیک است که موجب علایمی مانند تهوع و استفراغ، بیقراری، سردرد، گیجی، کاهش هوشیاری و کما میشود (۵۸). این عارضه غالبا” در جلسات نخست شروع دیالیز بهعلت تغییرات سریع ترکیبات مایع خارج سلولی ایجاد میشود (۵۹). تهوع استفراغ نیز از عوارض جسمی همودیالیز است که میتواند به علل مختلفی از جمله هیپوتانسیون و سندرم عدم تعادل باشد (۵۹). سردرد نیز در بیماران شایع میباشد که ممکن است مرتبط با علایم سندرم عدم تعادل، استفاده از محلول دیالیز با ترکیب استات و یا کاهش کافئین خون در حین دیالیز در بیمارانی که قهوه می نوشند، باشد (۵۸).
درد قفسه سینه و پشت ممکن است بهدلیل شروع درمان با سرعت و شدت زیاد و کاربرد صافیهای بزرگ بهخصوص در افراد مسن و کسانی که فشارخونشان پایین است، باشد (۵۸). علل احتمالی دیگر، وجود کمخونی خصوصا” در افراد سالمند، پریکاردیت، اضطراب، هیپوولمی و یا حملهی آنژین صدری میباشد (۵۹). خارش به دلیل چرخش سموم اورمیک در طی دیالیز و پس از آن، افزایش سطح فسفر و کلسیم، هیپرپاراتیروئیدیسم، حساسیت به هپارین، لاین های همودیالیز، گاز اکسیداتیلین مورد استفاده برای استریل کردن صافی و افزایش سطح هیستامین در نارسایی کلیه از علل اصلی خارش است (۵۹). بیماران دارای مشکلات قلبی عروقی ممکن است به دنبال اختلالات الکترولیت به ویژه سطح غیرطبیعی پتاسیم دچار دیس ریتمیهای قلبی شوند (۵۹). همولیز عارضهی دیگر همودیالیز است که معمولا” به محلول دیالیز مربوط است. در مواردی که محلول بیش از حد گرم باشد یا از محلول هیپوتونیک یا آلوده به فرمالدئید، کلر، مس یا نیترات برای رقیق سازی محلول دیالیز استفاده شود این عارضه رخ میدهد (۵۹). آمبولی هوا نیز از عوارض دیگر همودیالیز است که به دلیل اشکالات تکنیکی و فعال نبودن هشدار[۱۳] تشخیص هوا ایجاد میشود. در صورت ورود آمبولی به قلب، تنگی نفس، سرفه، احساس فشار در قفسه سینه و کلاپس سریع قلبی عروقی و در صورت ورود آمبولی به مغز، گیجی، اختلال سطح هوشیاری، اختلالات حرکتی، گفتاری و تشنج بروز می کند (۵۹).
یکی دیگر از عوارض دیالیز اتلاف خون میباشد که ممکن است ناشی از باقیماندن خون در دیالیزور، جدا شدن لاینها، لولههای رابط، پارگی غشای نیمهتراوا، هماتوم زیرجلد ناشی از جابجایی سوزنها در محل دستیابی عروقی، لخته شدن خون در صافی و لاینها، هپارینه کردن نامناسب و خونریزی از محل خارج کردن سوزن ها درانتهای دیالیز باشد (۵۹). همچنین، عوارض مزمنی که بیماران دیالیزی را دچار مشکل میکند شامل آنمی، پوکیاستخوان و عفونت خون (هپاتیت ویروسیB و C، ایدز، سپسیس) می باشد. آنمی به دلیل کمبود ترشح اریتروپویتین، کاهش طول عمر گلبولهای قرمز و از دست دادن خون حین یا بعد از دیالیز، کمبود آهن و ویتامینهای خونساز، همولیز و لخته شدن خون ایجاد میشود (۵۹).
بر این اساس، بیماری مزمن کلیه میتواند بر روی فاکتورهای روانی و کیفیت زندگی این بیماران تاثیر گذاشته و متعاقب آن زندگی شخصی این بیماران را تحت تأثیر قرار دهد. تغییرات روانی که در این بیماران طیف وسیعی از احساس نگرانی، دلهره و اضطراب تا افسردگی شدید و پرخاشگری را شامل می شود، با دو علت کلی در ارتباط است: ماهیت تهدیدکنندهی حیات این بیماری و تغییرات مسایل روانی در طی بیماری. افزایش سطح سموم در خون میتواند موجب تغییرات شناختی مانند قضاوت ناصحیح، خواب آلودگی و اختلال در تمرکز شود. سایر تغییرات شناختی شامل کاهش سطح حافظه، اختلال در صحبت کردن و تحریکپذیری است. در مراحل پیشرفته، بیمار توانایی حرکت را از دست میدهد که این وضعیت موجب افسردگی شدید و دوره هایی از انکار، احساس قطع ارتباط با اطرافیان و عصبانیت میشود (۶۰). بیماران دیالیزی، کیفیت زندگی پایین (۶۱, ۶۲) و سطح اضطراب بالایی دارند (۶۳, ۶۴). در مطالعاتی که در ایالت متحده انجام شده است به این نتیجه رسیدند که مشکلات روانی در بیماران همودیالیزی بسیار چشمگیر است. گاهی اوقات در مراحل اولیه بیمار نمیتواند بیماری خود را بپذیرد و دچار علایم افسردگی شدید میشود (۶۵).
نتیجه تصویری برای موضوع افسردگی
نارسایی مزمن کلیوی و روش های درمانی مربوط به آن از جمله همودیالیز، شیوه زندگی، وضعیت سلامت و نقش های فرد را تحت تأثیر قرار داده است و در طولانی مدت کاهش استانداردهای زندگی، مشکلات جسمی و روانی و محدودیت در فعالیتهای تفریحی، اجتماعی و شغلی را در پی خواهد داشت و همه این موارد بیماران را نیازمند مراقبت و حمایت می نماید (۶۶).
براساس مطالعات انجام شده توسط انجمن ملی مراقبین در امریکا بیش از ۶۶ میلیون آمریکایی ۱۸ سال به بالا در حال مراقبت و حمایت از کسانی هستند که مبتلا به ناتوانی بوده و با آنها در یک جامعه زندگی میکنند. آنها کارهای بسیار زیادی را برای بیماران خود انجام می دهند، از جمله کمک کردن در امور روزمرهی زندگی، کمک در خرید کردن و به بیرون بردن بیمار از منزل جهت انجام امور درمانی ، لباس پوشیدن و حمام رفتن، کمک در کارهای خانه و همچنین کمک در بهداشت شخصی بیمار. در مطالعه ای که توسط انجمن ملی مراقبین ایالات متحده نسبت زنان به مردان در مراقبت کردن ۶۱ درصد به ۳۹ درصد است و این نشان میدهد اغلب زنان مراقبت از این گونه بیماران را به عهده می گیرند. ۵۸درصد از مراقبین، میانگین سنی بین ۴۹-۱۸ سال داشته و ۵۹ درصد آنها در تمام طول روز به مراقبت می پردازند. آمارها نشان میدهد که تقریبا از هر ۴ خانواده، یک خانواده با مراقبت[۱۴] در ارتباط است (۶۷).
در مبحث مراقبت اصطلاحی با عنوان “Family Caregiver” وجود دارد که به معنای مراقبت یکی از اعضای خانواده از عضو دیگر خانواده است. ولی اگر شخصی که مراقبت را ارائه می دهد یک متخصص مانند پرستار، پزشک، کاردرمانگر یا روانشناس باشد اصطلاح ” professional Care” مطرح می شود (۳۶, ۶۸). تعاریف زیادی از مراقبت[۱۵] ارائه شده است. انجمن مراقبین خانواده آمریکا[۱۶] مراقبت توسط خانواده را اینگونه تعریف میکند: « ارائه حمایتهای ذهنی و فیزیکی لازم برای محافظت کردن از یکی از اعضای خانواده ». هوروویتز[۱۷] در سال ۱۹۵۸ تعریف جامعتری را ارائه داد که دارای چهار بعد است:
۱٫ مراقبت مستقیم[۱۸] (کمک کردن در لباس پوشیدن، مدیریت داروها)؛
۲٫ مراقبت روانی[۱۹] (فراهم کردن حمایت اجتماعی و دلگرمی)؛
۳٫ مراقبت به صورت میانجیگری[۲۰] (گفتگو کردن با سایرین در مورد کسی که تحت مراقبت است)؛
۴٫ مراقبت مالی[۲۱] (انجام امور مال بیمار و خرید و فروش های او). (۳۶, ۶۸).
در خانواده ها معمولا” اولین کسی که نقش مراقبت را به عهده دارد همسر خانواده است و در صورتیکه امر مراقبت برای وی سنگین باشد، فرزندان نیز به کمک میآیند. کان و پنرود[۲۲] اظهار میکنند که اکثر مراقبین را به ترتیب زن، مرد، دختر و پسر در یک خانواده تشکیل میدهند. براساس اطلاعات بهدست آمده از انجمن سالمندان [۲۳]، ۲۳ درصد از خانواده ها در طول ۵۰ سال حداقل یکبار مراقبت کردن از بیماری را به عهده دارند. مراقبت کردن در ارتباط هستند. و ۸۰ درصد مراقبین جامعه اعضای همان خانواده می باشند. پترآرنو[۲۴] تخمین می زند هزینه های مراقبت کردن از ۳۰۶ بیلیون دلار در سال ۲۰۰۶ به بیش از ۳۷۵ بیلیون دلار در سال ۲۰۰۹ رسیده است (۶۷)
مراقبینی که بیماران آنها به بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی عروقی، سرطان، بیماری کلیوی مبتلا هستند و درمان آنها بیش از شش ماه طول میکشد، عموما” درجاتی از ناامیدی را تجربه میکنند. آیندهی مراقب و بیمارش مشخص نیست و گاهی طول عمر بیمار به ۹۲ سال میرسد. در چنین شرایطی گاهی بیمار از مراقب خود درخواست میکند که به زندگی وی پایان دهد. مراقبت طولانی مدت کار فرسایشی است و به صورت مزمن سبب استرس و به وجود آمدن علایم افسردگی در مراقب میشود، به طوری که گاهی مراقب به شدت خسته می شود و از پای درمی آید (۶۹).
بسیاری از افراد مراقبت کننده، مراقبت از بیمار خود را در روزهای اول به نام مراقبت نمیشناسند و قبول ندارند. به عنوان مثال زمانی که نوهی شخصی، چمن های باغ را کوتاه می کند، به پدربزرگ خود در جهت حفظ انرژیاش کمک کرده و باری را از روی دوش وی برداشته است. کمکهایی که اعضای خانواده به پدر یا مادر خود می کنند، به صورت غیرمستقیم وظایف آنها را انجام میدهند. زمانیکه فرزندان خانوادهای، کارهایی را در خانه انجام میدهند، به صورت غیرمستقیم از بار کاری والدین کم میکنند و این خود نوعی مراقبت محسوب میشود. مراقبت شامل چهار مرحله است که هر مرحله ویژگیهای خاص خود را دارا میباشد در مراقبت مرحلهی اول شخص بیمار می شود و کمکم در حال ضعیف شدن است، افراد خانواده غالبا” وظایف شخص بیمار را انجام می دهند (۷۰, ۷۱).
از مراقبت مرحله دوم به عنوان”مرحلهی مراقبت طولانی ” نیز یاد میشود. در این مرحله، بیمار علاوه بر آن که در انجام وظایف خود ناتوان است، در انجام دادن کارهای مربوط به خود مانند بهداشت شخصی و رفتن به حمام، نظافت خانه، غذا درست کردن، خرید کردن نیز مشکل دارد. بیمار در این مرحله کاملا” وابسته نیست و میتواند بعضی از کارهای خود را انجام دهد. بیمار میتواند حرف بزند، تلفن کند، غذای آماده را بخورد و در تصمیمگیریها شرکت کند. این مرحله طولانیترین مرحلهی مراقبت است. برای مثال در بیماری که نارسایی کلیه دارد و همودیالیز میشود، ممکن است همودیالیز بیمار ۲۰-۱۵ سال طول بکشد. در این زمان، بیمار همودیالیزی در مرحله دوم قرار دارد. نکته بسیار پر اهمیت این است که از شروع این مرحله مراقبین نیاز به حمایت دارند. هوهلر[۲۵] پیوستن مراقبین به انجمنها، سازمانها و گروه های حمایتی را در این مرحله توصیه میکند. به عنوان مثال انجمنهای آلزایمر در اکثر شهرها وجود دارد و مراقبین بیمار آلزایمری میتوانند به این مکانها مراجعه کرده و از مزایای آن استفاده کنند (۷۰, ۷۲, ۷۳). فردی که از بیماری مراقبت میکند، ممکن است در برآوردن نیازهایش به مشکل برخورده و به صورت دورهای احساس شکست کند. مراقبین نیاز به استراحت، مسافرت و نیروگرفتن مجدد دارند. (۷۰, ۷۱).
هوهلر از مرحله سوم مراقبت به عنوان « مرحله مراقبت با وظایف سنگین » یاد میکند. در این مرحله از سلامتی مراقبین به شدت کاسته میشود، چرا که در این زمان آنها دو وظیفهی بسیار مهم دارند: اول مراقبت از بیمارشان و دوم مراقبت از خودشان. در این مرحله، شخص سومی باید مراقب را بررسی نماید تا مراقب از سلامتی خود غافل نشود. این شخص سوم معمولا” از طرف انجمنهای حمایتی به مراقب معرفی میشود. در این مرحله، شخص حمایتگر علاوه بر این که به مراقب و نیازهای وی میپردازد، می بایست اندوه و پریشانیهای خانواده و اعضای آن را نیز بررسی کند و اقدامات لازم را انجام دهد (۷۰, ۷۲, ۷۳).
در مرحله چهارم مراقبت، مراقب برای مرگ بیمار خود آماده میشود و میبایست در مورد مراقبتهای پایان عمر آموزش دیده باشد. مراقب در مورد مرگ و مردن به صورت کامل باید با بیمار خود صحبت کند. حتی اگر بیمار هوشیار نیست و به محیط اطراف خود آگاهی ندارد، می بایست این کار انجام پذیرد، چرا که حس شنوایی، آخرین حسی است که از بین میرود. حمایتگر باید در مورد مسایل روانی احتمالی با مراقب صحبت کند (۷۰). در این مرحله، مراقب باید با مشکلات روانی بسیار زیادی دست و پنجه نرم کند و خود را با آنها تطبیق دهد. چند مشکل بزرگ که در این مرحله سراغ مراقب میآید در ابتدا عصبانیت است، مراقب به شدت پرخاشگر شده و در مرحلهی انکار به سر میبرد. او نمیتواند با مرگ بیمار خود کنار بیاید. مشکل دوم احساس گناه در مراقب است. او خود را مدام سرزنش میکند که به خاطر مراقبت بد من، بیمارم به این روز افتاده و در حال مرگ است. باید به مراقب به صورت کاملا” منطقی توضیح داد که مرگ بیمار وی امری طبیعی است و بایستی مراقب را توجیه کرد که او کمکاری نکرده است. در این مرحله باید به مراقب زمان داد که خود را تطبیق دهد (۷۰).
بعلاوه، مراقبت مزایایی[۲۶] دارد، مثلا”، می تواند به عنوان یک تجربه خوشایند باشد که مراقب را به سمت رابطه و عاطفه ای سرشار از معنی و مفهوم میکشاند و به زندگی فرد احساس زیبایی میبخشد. مراقبت موجب می شود که مراقب از اینکه او می تواند نقش مفیدی را در خانواده ایفا کند، احساس رضایت کند و این امر برای مراقب بسیار خوشایند است. بسیاری از افراد به مراقبت کردن روی میآورند چرا که آنها خانواده خود را دوست دارند و برای اعضای بیمار آن احترام و ارزش قایل هستند (۷۴). مراقبین رضایت خود را در این مییابند که به عقب برگشته و مجددا” از بیمارشان مراقبت کنند و به او غذا بدهند. آنها زمانی که کیفیت زندگی بیمار خود را ارتقا میدهند، احساس ارزشمندی می کنند و برای فرزندانشان به عنوان یک الگو نقش بازی[۲۷] میکنند. مراقبینی که نسبت به مراقبت نگرش[۲۸] مثبتی دارند، از رضایتمندی و فایده بیشتری نسبت به کسانی که حس می کنند در این کار به دام افتاده اند، بهره مند می شوند (۷۴, ۷۵).
مراقبت برای مراقب مضراتی نیز خواهد داشت از جمله استرس و انزوا و گوشهگیری و فشار مراقبتی که در طی مراقبت متحمل میشود. استرس ناشی از مراقبت به درجاتی زندگی و سلامتی مراقبین را تحت تاثیر قرار میدهد. مراقبین اظهار میدارند که پس از چند سال مراقبت از بیمارشان احساس میکنند خودشان از سلامتی خالی شدهاند. بسیاری از مراقبین عقیده دارند که مراقبت از بیمارشان موجب نابودی سلامتی آنها میشود. تحقیقات نشان میدهد که استرس و افسردگی مراقبین موجب تضعیف سیستم ایمنی آنها میشود و شرایط را برای ابتلا به بیماری ایشان فراهم میکند. همچنین، مراقبت سبب به وجود آمدن مشکلات و بیماریهای مزمن در ابعاد جسمی و عاطفی میشود. استرس مراقبین میتواند موجب پرفشاری خون، اضطراب، افسردگی و پیری زودرس در مراقبین شود. پژوهشها نشان میدهد علت اصلی پیری زودرس در مراقبین، فشار و استرس وارد شده به آنها است و باعث می شود حداقل ۱۰ سال نسبت به بقیه پیرتر شوند (۷۴, ۷۶).
مشکل دیگری که مراقبین با آن روبرو هستند، انزوا و گوشهگیری است. مراقبین احساس تنهایی میکنند و تنها هنگامیکه در انجام دادن وظایف خود موفق عمل کرده و آنها را به سرانجام میرسانند، احساس شگفتی میکنند. قطعا” مراقبین نیاز دارند که مورد محبت قرار گرفته و از تنهایی خارج شوند. مراقبین معمولا” به علت اینکه بیمار خود را دوست دارند و تحت شرایطی، بیمار آنها نیاز به مراقبت ۲۴ ساعته دارد، خود را در یک خانه یا یک اتاق محبوس میکنند و با دنیای اطراف خود قطع رابطه میکنند. گروه ها و سازمان های حمایتی میبایست این مراقبین را شناسایی کنند و در طول هفته به ایشان سر بزنند و مراقبت بیمار او را برای چند ساعت به عهده بگیرند تا مراقب به امور خود بپردازد (۷۶).
فشار مراقبتی یکی از شایعترین معیارهایی است که در مراقبین به عنوان یک پیامد سنجیده میشود و به نظر می رسد به خوبی درک نشده و تعریف کاملی از آن ارائه نشده است. معنای فشار[۲۹] مبهم و پیچیده است. (۶۹, ۷۷).