16)ولک ، رنه و آوستن وارن : نظریه ادبیات، ترجمه ضیاء موحّد و پرویز مهاجر ، تهران، علمی و فرهنگی 1373.
17)هراتی ، سلمان : مجموعه کامل اشعار، تهران، دفتر شعر جوان 1390
Abstract
Understanding the structure of the poem without music outside next to impossible. This is especially very important in the poetry Nymayy and is striking. Critical analysis of external music and poetry aside Nymayy )Nima Yooshij – Akhvan Sals – and Salman Harati( And the outer And different aspects of music And aside side Nymayy poetry is studied and analyzed. And finding statistical data presented in tables and graphs. This research proves that unity between Nymayy poetry and old poetry in music is obvious exterior. In terms aside musical exterior rhyme accepts But artistic did not know row and repeat the ballad meter, The data is presented in a table. The summary is presented in tables and charts. Nymayy poetry despite having certain characteristics of unity evident with the traditional poetry. In terms aside musical rhyme fully accepts and is it to be poetry, Although not used regularly. But artistic did not know row and repeat the ballad meter And the application of the poetry Nymayy almost random and event do not follow any rule.
مجموعه ی کامل اشعار نیما یوشیج ، سیروس طاهباز ، ص 280 ↑

مجموعه ی کامل اشعار نیما یوشیج ، سیروس طاهباز ، ص 456 ↑
مجموعه ی کامل اشعار نیما یوشیج ، سیروس طاهباز ، ص 238 ↑
مجموعه ی کامل اشعار نیما یوشیج ، سیروس طاهباز ، ص 504 ↑
مجموعه ی کامل اشعار نیما یوشیج ، سیروس طاهباز ، ص 509 ↑
گزینه اشعار ، مهدی اخوان ثالث ، ص 260 ↑
گزینه اشعار ، مهدی اخوان ثالث ، ص 67 ↑
گزینه اشعار ، مهدی اخوان ثالث ، ص 123 ↑
1 گزینه اشعار ، مهدی اخوان ثالث ، ص 125 ↑
مجموعه ی کامل اشعار ، سلمان هراتی ، ص 258 ↑
مجموعه ی کامل اشعار ، سلمان هراتی ، ص 281 ↑
مجموعه ی کامل اشعار ، سلمان هراتی ، ص 129 ↑
مجموعه ی کامل اشعار ، سلمان هراتی ، ص 366 ↑
مجموعه ی کامل اشعار ، سلمان هراتی ، ص 127 ↑

گفتار نخست: تخفیف مجازات
با احراز جهات تخفیف، دادگاه می ­تواند مجازات قانونی مرتکب را تخفیف دهد. ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی ۹۲ مقرر می­دارد: در صورت وجود یک یا چند جهت از جهات تخفیف، دادگاه می ­تواند مجازات تعزیری را به نحوی که به حال متهم مناسب­تر باشد به شرح ذیل تقلیل دهد یا تبدیل کند:
الف: تقلیل حسب به میزان یک تا سه درجه
ب: تبدیل مصادره اموال به جزای نقدی درجه یک تا چهار
پ: تبدیل انقصال دائم به انفصال موقت به میزان پنج تا پانزده سال
ت: تقلیل سایر مجازات­های تعزیری به میزان یک یا دو درجه از همان نوع یا انواع دیگر
وصف “مناسب­تر” به حال متهم در قانون تعریف نشده است . لیکن از سیاق ماده مذکور استنباط می­ شود که تبدیل مجازات متضمن نوعی تخفیف است. منتهی تخفیفی مناسب­تر به حال بزهکار. مناسب­بودن مجازات یعنی درخور و موافق بودن مجازات با وضع و حال محکوم­علیه با این فرض که مجازات قانونی تناسبی با خصوصیات او ندارد. لذا ماده مذکور از ابزارهای مهم سیاست فردی کردن مجازات­ها است.[۲۷۷]
بند نخست: انواع تخفیف و ضوابط آن
در نظام قضایی ایران تخفیف مجازات به دو صورت انجام می­ شود: تخفیف قانونی و تخفیف قضایی. منظور از تخفیف قانونی آن است که قانون­گذار دادگاه را مکلف کرده است که در موارد خاصی مجازات جرم را تخفیف دهد و این تخفیف الزامی است. مواد ۵۳۱ و ۵۸۳ قانون تعزیرات نمونه­هایی از تخفیف قانونی هستند. منظور از تخفیف قضایی، اختیار دادگاه نسبت به اعمال تخفیف در مجازات قانونی است ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی ۹۲ در مقام بیان تخفیف قضایی می­باشد.
تخفیف قضایی مجازات فقط در محدوده ۴ بند ماده ۳۷ و آن هم به صورت تبدیل یا تقلیل مقدور خواهد­بود. منظور از تقلیل این است که مجازات بدون تغییر نوع آن از حیث درجه کاهش یابد و منظور از تبدیل این است که مجازات به نوع دیگری تبدیل شود.[۲۷۸] البته به­نظر می­رسد تقلیل در بند ت ماده ۳۷ اعم از تقلیل و تبدیل باشد.
تلاش مقنن برای سامان بخشیدن به چگونگی اعمال تخفیف، یعنی تعیین حد و مرز برای آن به موجب ماده ۳۷ ، اقدامی شایسته و ضروری بود. زیرا ماده ۲۲ قانون سابق اختیار دادگاه را در تخفیف و تبدیل مجازات به نحو غیرمحدودی تعیین نموده­بود و به موجب آن دادگاه می­توانست برای جرمی که مجازات تا ۱۰سال حبس پیش ­بینی شده­ بود را به ده هزار تومان جزای نقدی تبدیل کند و قاعده و حد و مرز مشخصی در این خصوص وجودنداشت. البته مسبوط الید بودن دادگاه به موجب قانون سابق جهت اجرای هر چه بهتر اصل فردی کردن مجازات­ها بهتربود، لکن با عنایت به اینکه از قاعده و نظم خاصی پیروی نمی­کرد، بعضاً مورد سوءاستفاده یا تعیین مجازات­های نامتناسب برای جرائم سنگین قرار می­گرفت؛ که با لازم الاجرا شدن قانون جدید این نقیصه برطرف شد. لکن ایراد مهم وارد بر ماده ۳۷ قانون جدید این است که به موجب بند نخست آن امکان تبدیل مجازات حبس به جزای نقدی یا سایر مجازات­ها منتفی است. این امر علاوه بر آن­که اجرای اصل تفرید مجازات­ها را با چالش روبه­رو می­ کند، موجب افزایش جمعیت کیفری زندان­ها می­ شود. البته سایر ساز و کارهای تخفیفی و ابزارهای دیگر تفرید کیفر، از جمله معافیت از کیفر، مجازات­های جایگزین حبس، تعلیق اجرای مجازات و…. می ­تواند نقیصه­ی مذکور را تا حدودی پوشش دهد.

پایان نامه رشته حقوق

ضابطه­ی تخفیف مجازات در پرونده­های مشمول تکرار جرم، تعدد جرم و در پرونده­هایی که مرتکب طفل یا نوجوان باشد براساس ماده ۳۷ نمی ­باشد؛ و هر کدام از موارد مذکور از ضابطه­ای خاص پیروی می­ کنند. در خصوص تکرار جرم ماده ۱۳۹ قانون مجازات اسلامی مقرر می­دارد: در تکرار جرائم تعزیری در صورت وجود جهات تخفیف به شرح زیر عمل خواهد شد:
۱_ چنانچه مجازات قانونی دارای حداقل و حداکثر باشد، دادگاه می‌تواند مجازات مرتکب را تا میانگین حداقل و حداکثر مجازات تقلیل دهد.
۲_ چنانچه مجازات ثابت یا فاقد حداقل باشد، دادگاه می‌تواند مجازات مرتکب را تا نصف مجازات مقرر تقلیل دهد.
تبصره_ چنانچه مرتکب دارای سه فقره محکومیت قطعی مشمول مقررات تکرار جرم یا بیشتر از آن باشد، مقررات تخفیف قابل اعمال نخواهد بود.
در مورد تعدد جرم تبصره ۳ ماده ۱۳۴ اشعار می­دارد: در تعدد جرم در صورت وجود جهات تخفیف، دادگاه می‌تواند مجازات مرتکب را تا میانگین حداقل و حداکثر و چنانچه مجازات فاقد حداقل و حداکثر باشد تا نصف آن تقلیل دهد.
و بالاخره در خصوص اطفال ونوجوانان بزهکار ماده ۹۳ قانون مذکور مقرر می­دارد: دادگاه می‌تواند درصورت احراز جهات تخفیف، مجازاتها و اقدامات تأمینی و تربیتی اطفال و نوجوانان را تا نصف حداقل تقلیل داده یا به اقدام دیگری تبدیل نماید.
همانطور که ملاحظه شد در موارد تعدد و تکرار جرم دادگاه در صورت احراز جهات تخفیف نمی ­تواند به مجازاتی کمتر از میانگین حداقل و حداکثر مجازات قانونی حکم دهد. هرچند این مقرره در راستای تشدید برخورد و مجازات افرادی می­باشد که با ارتکاب جرایم متعدد و یا تکرار آن حالت خطرناک خود را نشان داده­اند لکن این قاعده در مورد همه مجرمین ممکن است صادق نباشد و محدود کردن بیشتر دادگاه برای تخفیف مجازات در این­گونه موارد با سیاست­های فردی کردن مجازات سازگاری چندانی ندارد.
مقنن در خصوص اطفال و نوجوانان بزه

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت 40y.ir مراجعه نمایید.
کار قائل به برخورد ملایم­تر و پیش ­بینی تخفیف بیشتر می­باشد حتی در مورد تبدیل مجازات به انواع دیگر در مورد آنان محدودیتی وجود ندارد و دادگاه هر مجازاتی را که به مصلحت طفل باشد در راستای نیل به اهداف اصل تفرید مجازات­ها می ­تواند تعیین و اعمال نماید.
بند دوم: محدودیت­های تخفیف
علاوه بر موارد مذکور در قسمت قبلی من­جمله عدم قابلیت تبدیل مجازات حبس به سایر مجازات­ها، در قوانین خاص مقررات ویژه­ای پیرامون نحوه اعمال کیفیات مخففه وجود دارد از جمله تبصره ۱ماده ۱قانون تشدید مجازات مرتکبین اختلاس ارتشا و کلاهبرداری که مطابق آن در صورت وجود جهات و کیفیات مخففه دادگاه می ­تواند با اعمال ضوابط مربوط به تخفیف مجازات مرتکب را فقط تا حداقل مجازات مقرر (حبس) و انقصال ابد از خدمات دولتی تقلیل دهد. نمونه دیگر مواد ۳ الی ۹ قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح مصوب ۸۲ می­باشد که مقررات خاصی را در مورد شیوه اعمال کیفیات مخففه پیش ­بینی نموده است. حال این سوال به ذهن می­رسد که با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب ۹۲ ، مقررات مربوط به تخفیف در قوانین خاص منسوخ شده و یا همچنان به قوت خود باقی است؟
به نظر می رسد ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی عام موخری است که نمی ­تواند مقررات خاص مقدم را نسخ کند و در مقررات قانون جدید مجازات اسلامی نیز دلالتی مبنی بر نسخ مقررات تخفیف مجازات در قوانین خاص وجود ندارد. بنابراین مقررات خاص مربوط به تخفیف مجازات در قوانین خاص به قوت خود باقی­است.[۲۷۹][۲۸۰] در برخی از موارد قانونگذار علی­رغم وجود جهات تخفیف، دادگاه را از اعمال کیفیات مخففه منع نموده است. به عنوان مثال می­توان به ماده ۷۱۹ قانون تعزیرات اشاره­کرد که مطابق آن در حوادث رانندگی هرگاه مصدوم به کمک فوری نیاز داشته­باشد و راننده با وجود امکان رساندن مصدوم به مراکز درمانی و یا استمداد از مأمورین انتظامی از این­کار خودداری کند و یا به منظور فرار از تعقیب محل حادثه را ترک و مصدوم را رها کند، دادگاه در این­گونه موارد نمی ­تواند اعمال کیفیات مخففه نماید. به نظر می­رسد در این­گونه موارد مرتکب حتی با جلب رضایت شاکی خصوصی پس از صدور حکم قطعی نیز نمی ­تواند به استناد ماده ۲۷۷ قانون آیین دادرسی کیفری، از امتیاز تخفیف مجازات استفاده نماید.[۲۸۱]
گفتار دوم: تعلیق اجرای مجازات
اصل فردی کردن بعد از تعیین مجازات نیز اجرا می­ شود؛ به عبارت دیگر اختیار دادگاه در تخفیف و مساعد کردن مجازات با ویژگی­ها و خصوصیات مرتکب به مرحله­ اجرای حکم نیز تسری پیدا می­ کند.
تعلیق اجرای مجازات به معنای به تعویق و تأخیر انداختن اجرای مجازات مجرمانی است که قانونگذار امیدوار است در فرصتی که به آنان می­بخشد، برای بهبود خود بهره­جویند. این نهاد یکی از ابزارهای مهم فردی کردن کیفر و تناسب آن با شخصیت متهم و نیز امکانی برای اصلاح و بازسازگاری مجرم تلقی می­ شود. از مزایای آن می­توان گفت که ارفاقی به متهم محسوب می­گردد، از اثرات سوء زاندن جلوگیری می­ کند، یک وسیله ماهرانه در جهت اجرای سیاست جنایی هر کشور بوده و به منظور کاهش جمعیت کیفری زندان­ها اجرا می­ شود.[۲۸۲] حتی در برخی موارد با توجه به روحیات و حالات مجرم معلوم می­ شود که تهدید به اجرای مجازات بیش از خود مجازات در رفتار آتی مرتکب موثر می­باشد.[۲۸۳]در ادامه به بررسی اجمالی شرایط و انواع تعلیق اجرای مجازات می­پردازیم.
بند نخست: شرایط
برای تعلیق اجرای مجازات مرتکب، در قانون شرایطی پیش ­بینی شده است که اجمالاً ذکر می­ شود.
الف: جرایم تعزیری درجه سه تا هشت
قرار تعلیق اجرای مجازات برای جرایمی که مجازات قانونی آن­ها تعزیر از درجه ۳ تا ۸ است، امکان­ پذیر می­باشد. مجازات­های دیگر از قبیل قصاص و حدود قابل تخفیف یا تعلیق نیستند. ماده ۴۶ قانون مجازات اسلامی ۹۲ مقرر می­دارد: در جرائم تعزیری درجه شش تا هشت دادگاه می‌تواند در صورت وجود شرایط مقرر برای تعویق صدور حکم، اجراء تمام یا قسمتی از مجازات را از یک تا پنج سال معلق نماید. دادستان یا قاضی اجراء احکام کیفری نیز پس از اجراء یک‌سوم مجازات می‌تواند از دادگاه صادرکننده حکم قطعی، تقاضای تعلیق نماید. همچنین محکوم می‌تواند پس از تحمل یک سوم مجازات، در صورت دارا بودن شرایط قانونی، از طریق دادستان یا قاضی اجراء احکام کیفری تقاضای تعلیق نماید.
هر چند این ماده صریحاً به امکان تعلیق مجازات­های تکمیلی اشاره نکرده است، لیکن به نظر می­رسد در این زمینه منع قانونی وجود نداشته باشد. مگر جایی که قانون راساً تعلیق این­گونه مجازات­ها را ممنوع اعلام کرده­باشد. دادگاه نمی ­تواند در خصوص تمامی جرایم تعزیری درجه سه تا هشت اجرای مجازات را تعلیق نماید و با محدویت­هایی روبرو است. ماده ۴۷ قانون مذکور این محدودیت­ها را بیان می­ کند بدین شرح که صدور حکم و اجراء مجازات در مورد جرائم زیر و شروع به آنها قابل تعویق و تعلیق نیست:
۱_ جرائم علیه امنیت داخلی و خارجی، خرابکاری در تأسیسات آب، برق، گاز، نفت و مخابرات،
۲_ جرائم سازمان‌یافته، سرقت مسلحانه یا مقرو
ن به آزار، آدم‌ربایی و اسیدپاشی،
۳_ قدرت‌نمایی و ایجاد مزاحمت با چاقو یا هر نوع اسلحه دیگر، جرائم علیه عفت عمومی، تشکیل یا اداره کردن مراکز فساد و فحشاء،
۴_ قاچاق عمده مواد مخدر یا روان‌گردان، مشروبات الکلی و سلاح و مهمات و قاچاق انسان،

 

(مثنوی۱/ ۱۴۴۹- ۱۴۵۲)

 

 

هدهد: درداستان منطق الطیر رمز روح است رمز انسان کامل و شیخ و رهبراست که هدایت پرندگان را به آستانهی سیمرغ (رمزخدا) برعهده دارد، منطق الطیر: در لغت به معنی زبان پرنده، منطق اسم مکان بر وزن مفعل (نَطَقَ یَنْطِقُ) محل نطق: زبان، یا مصدر میمی، سخن گفتن این اصطلاح مأخوذ از قرآن مجید آیه (۱۶) سوره نمل است که به آن اشاره شده است.(شمیسا سیروس، منطق الطیر، فصل سوم،۱۳۷۶: ۳۷- ۳۸)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نَفــس وِیْـت بِنَــاس پَری مَرتَبَه مَـنْ عَـرَف َنَفْـسَه فَقَـدعَرَفَ رَبَّه

۱) ترجمه بیت: نفس خودت را بشناس، تا مرتبهی خویش را دریابی؛ زیرا کسی که نفس خودش را بشناسد به تحقیق خداوند را شناخته است.
۲) نکات بلاغی: مرتبه با رَبَّه: کلمه قافیه است، نَفسِ وِیْت بِنَاس: خودت رابشناس، پَری: فرشته خو، فرشته گونه، نوع شعر: ملمع.
۳) شرح مفاهیم عرفانی: معرفت: درمعنی شناخت ربوبیت، که نزد مشایخ به حکم اشارت «مَن عَرَفَه نَفسَه فَقد عَرَفَ رَبَّه» به شناخت نفس مربوط و مشروط است، بیشتر امری ذوقی وروحانی است. و نه فقط معرفت حالی در نزد قوم برمعرفت علمی رجحان دارد و معرفت واقعی را در همین وجدان حالی می دانند، بلکه تصفه نفس را از لوازم امر لازم میشمرند، و بقاء نفسانیت را در وجود انسان مانعی برای رسیدن به معرفت می باشد. و از حکیم ترمذی نقل است که گفت: «تُریدُاَن تَعرِفَ الحقَّ مَعَ بقاء نفسک فیک ونفسُکَ لاتُعرَفُ نَفسَها فَکیفَ تَعرفُ غیرَها»، تنها راه شناخت معرفت و رسیدن به آن از طریق فناء و تجربه شهودی ممکن میدانند. هرچند معرفت ربوبیت در نزد عارف دوام حیرت است، باز این حیرت درمقام هستی نیست، حیرت در هستی از شک منکرانه ناشی است وآنچه معرفت عارف بدان منتهی می شود حیرت درچگونگی است. (ر.ک، زرین کوب،۱۳۹۰: ۵۴۲- ۵۴۴)، قال رسول الله (ص): «مَنْ عَرَفَ نَفْسَه فَقَدعَرَفَ رَبَّه» پس هرکه خود را نشناسد از معرفت کلّ محجوب باشد، انسان میزان اندازه گیری اسطرلاب حق است افراد عادی اگرچه اسطرلابی برای سنجش دارند، امّا از آن چه فایده میگیرند این وسیله برای کسی سودمند است، که وضع افلاک نجومی بداند، برای وی سودمند میباشد. مَنْ عَرَفَ نَفْسَه فَقَدعَرَفَ رَبَّه همینطور که این وسیله وضع افلاک را نشان میدهد، وجود آدمی هم که در سوره الاسرا آیه (۷۰) آمده است: (وَلَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ وَحَمَلْنَاهُمْ فِی الْبَرِّ وَالْبَحْرِ وَرَزَقْنَاهُم مِّنَ الطَّیِّبَاتِ وَفَضَّلْنَاهُمْ عَلَى کَثِیرٍ مِّمَّنْ خَلَقْنَا تَفْضِیلًا) است. آینه وجود حق است و در همین مورد حضرت علی می فرمایند: « إنَّ الْخَیرَ کُلُّه فِی مَنْ عَرَفَ قَدْرَه وَ کَفَی بِالْمَرءِ جَهْلَاً أنْ للا یَعْرِفَ قَدْرَهُ ».(ر. ک، فتح الهی و سپه وندی،۱۳۸۹: ۱۵۳ – ۱۵۴)

 

جهت دانلود متن کامل این پایان نامه به سایت abisho.ir مراجعه نمایید.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

بهــر آن پیغمبــر این شــرح ســاخـت هرکه خود بشناخت یزدان را شناخت
(مثنوی۵/۲۱۱۴)

«مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ» کسی که خود را شناخت خدایش را شناخته است.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

آن یـکــی بیچــاره ی مفلــس زِ درد کـه زِبـی چیـزی هـزاران زهـر خـورد
(مثنوی۶/ ۱۸۳۷)

آن کسی که نسخه گنج را یافت باید به فلان گورستان برود وپشت به قبه کند بزرگ کند، و تیر کمان را بنهد و روی به سوی شرق کند، هرجایی که تیر افتاد گنج همان جاست. اما خبر به پادشاه رسید تیر اندازان تیر را به دور انداختند چیزی ظاهر نشد. چون به حضرت رجوع کرد الهامش کرد، که تیر را از کمان پرتاب کن همانجا پیش او افتاد «خُطْوَتَانِ وَ قَدْ وَصَلَ» برای رسیدن به حق دو گام کافی است، اشاره به این حکایت دارد که هرکسی تیر دور اندازد از دریافت حق محروم تر است، وطرفی چون خُطْوَه ای می خواست تا به گنج برسد آن خُطْوَه کلام «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ». (ر. ک. فروزانفر، ۱۳۹۰: ۵۵۵)
اگر همه عالم را نور در بر گیرد تا در چشم نوری نباشد هر گز آن نور را نبیند، امّا اصل دریافت نور آن قابلیتی است که در نفس وجود دارد، که آن نفس دیگری با روحی دیگر میباشد همان گونه که در خوابی می بینی که نفس در خواب به کجا می رود، روح در جسم میماند و نفس می گردد تا به چیزی دیگر بدل گردد. همان حدیث حضرت علی علیه السلام است «مَنْ عَرَفَ نَفْسَهُ فَقَدْ عَرَفَ رَبَّهُ» نفس در این عبارت همانند: این است که آینه ای کوچکی در دست گرفته ای اگر آینه خوب نشان دهد، بزرگ نماید، ووقتی که کوچک نشان دهد، آن است که به حرف غیر ممکن است درک وفهم شود، همین که میگوییم عالمی هست تا آن عالم را طلب کنیم. (ر. ک، مولانا، تصحیح فروزان فر، ۱۳۸۸: ۷۴)
عرفا در مورد تفکر چنین عقیده ای دارند که: در تفکر باید دو معرفت در دل حاضر کنی تا معرفت سومی در دل حاضر شود، و چنانچه حاصل نشد میتوان با آگاهی از همان دو معرفت قبلی کافی باشد در این صورت آن را تذکر می گویند. عرفا معتقدند که معرفت برای سه چیز است: معرفتی، حالتی و عملی در نتیجه عمل پیرو حالت است و حالت هم پیرو معرفت است و معرفت پیرو تفکر در نتیجه تفکر اصل تمام خیرات میباشد. صوفیه معتقدند که معرفت همان تفکر در حق است، و صوفی در تفکر بیشتر با عشق همراه است. در نتیجه تفکر عارف با صوفی تفاوت دارد، در تعریف عرفانی شبستری بعد معرفت وتفکر را بر دو نوع دانسته است: یکی معرفت استدلالی وفلسفی که باطل است. دوم معرفت روحانی وعرفانی حق که قابل قبول وی است، طریق اوّل غیر علمی بوده و به نتیجه نمیرسد. عقل فلسفی به ماورا نمیرسد چون ذات نامریی است شبستری ناتوانی فلسفه و منطق از ادراک حق را بیان نموده است، و تنها راه رسیدن به حق را همانند موسی باید دانست، که عصای استدلال و حجت عقلی ونقلی را بر زمین بزند، و به وادی ایمن که مظهر و نماد معرفت باطنی وشهود حق است برسد. و آن از طریق دل صورت می گیرد بر اساس نظر شیخ محمود شبستری دانای کامل و صاحب دل از وحدت و مشاهده موجودات عالم به حق می رسد، که به «ما رایتُ شیئاً وَ الآ رایتُ الله فیه» است. طبق نظر شبستری حکیمان دچار حیرانی شده در صورتی که اهل کشف و شهود از حضیض مقام به اوج مراتب شهود رسیده، ودر تجلی ذات حق فانی شده در این صورت مظهر حق را دیده وبه «عرفت الاشیاء بالله» نایل شده اند. در نتیجه وارث «عَرَفتَ اللهُ بِالَاشیاءِ» گشته اند.
با استناد به حدیث نبوی «تَفَکَرُوا فِی آلالءِ اللهِ وَ لَا تَفَکَرُوا فِی ذَاتِ اللهِ» شرط را سالکان حقیقت را تفکر کردن در آلاء الله یعنی در نعمتها و آثار و نشانه های فعلی و وصفی حضرت حق میداند. اما تفکر در ذات حق گناه است: زیرا آن علم و دانشی است، که به گمان خود انسان از شناختِ خداوند حاصل گردیده و این محال محض است؛ زیرا فکر ترتیب امور در ذهن است، برای تحصیل معرفت حقیقی است. (توحیدیان رجب، شماره ۵۳، ۱۳۸۹: ۵۹ – ۶۲)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سَمْـعِـتُ فِـی الْلَیـلْ اِشَـارِه ی مَردَان وَلَــفْظِ فــَصیح قَــال یَــا فِـــلان

۱) ترجمه بیت: شنیدم در شب دعای مردان حق با لفظی روان و شیوا گفت ای فلان.
۲) نکات بلاغی و دستوری: مردان با فلان: کلمه قافیه است، اشاره مردان: کنایه از دعا و ناله عرفا است، فلان: از مبهمات یا: حرف ندا، فلان منادا وفلان ضمیر مبهم است. فصیح: زبان آور شیوا سخن.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

ژَقُـول ِرَسُـولِ خُــدا رُخْ مَتَـــاب وِات: مَــالِلّــتُرابُ ورَبُّ الاَربَــــاب

۱) ترجمه بیت: ازفرموده ی حضرت محمد (ص) فرستاده ی خداوند سر پیچی نکن که فرمودهاند: مشتی خاک را با خداوند پاک چه کار، ذات او از آن بالاتر که کمند اندیشه به کنگره جلال او تواند رسید، یا طایر فکر در حوالی او گذر تواند کرد.
۲) نکات بلاغی: مَتَاب با ارباب: کلمه قافیه است، ژَ قُوْل: از سخن از بیان، رُخْ مَتَاب: صورت بر نگردان: کنایه از سرپیچی کردن است، نوع شعر: ملمع، اقتباس: از حدیث پیامبر مکرم اسلام، واج آرایی (و، ل، ر، الف، ب).
۳) شرح مفاهیم عرفانی: ربّ أ لاربَاب: خدای خدایان، پروردگار، خدای تبارک وتعالی در اصطلاح عرفانی یعنی حقیقهالحایق و تجلّی اوّل را گویند، که مبدأ تمام تعیّنات عالم امکان است. بر آورنده بر آورندگان به اعتبار اسم اعظم و تعیّن اوّل که منشأ همه اسماء وپایان تمام پایان ها است و آن را حق گویند. زیرا تمام خواسته ها که نسیی اند به او ختم مییابد وبیانگر این است، که سرانجام به سوی پروردگار توست اشاره دارد به آیه (۱۵۶) سوره بقره که خداوند میفرماید: (الَّذِینَ إِذَا أَصَابَتْهُم مُّصِیبَهٌ قَالُواْ إِنَّا لِلّهِ وَإِنَّا إِلَیْهِ رَاجِعونَ)؛ زیرا خداوند مظهر تعیّن اوّل است وربوبیِت خداوند ربوبیّت عظما است. رّب با ربِ الارباب فرق است یعنی؛ کسی که به خدا رسید به ذات خود نمیرسد او بت پرست است، و هر روز با خلق خداوند در جنگ است و روی گردانی و انکار، اما هرکسی از این وجه بگذرد به ذات حق میرسد، در نتیجه از بت پرستی نجات یافته و با مخلوق حق دوستی می یابد و از انکار رهایی مییابد. این نشانه شخص نیک است کسی که به این مرحله میرسد هر آنچه خدا پرست است، اما او مشرک ولیکن کسی که به ذات حق رسید خدا پرست و موحّد است. (ر.ک، سلیمانی،۱۳۹۰: ۳۵۵ – ۳۵۶)، «رخ: رخسار، خَد، روی در اصطلاح عرفانی یعنی: سر چشمه کمالات، اسماء و صفات حضرت حق است، رخ مظهر حسن خدایی و حسن وجمال خدایی را جمعیت کمالات اسماء و صفات میداند.» (فتح الهی علی و سپه وندی، ۱۳۸۷: ۱۶۸)، اشاره ای به دفتر ۴ مثنوی معنوی حضرت مولانا است که حکایت می کند: پادشاه زاده ای که پادشاهی حقیقی به وی روی نمود، «یَوْمَ یَفِرُّالمَرْءُ مِنْ اَخیهِ واُمِّه وَاَبیهِ» نقد وقت اوشد، پادشاهی این خاک: همانند توده خاکی که کودک طبعان آن را قلعه گیری نام نهند، آن کودک که چیره آید برسرخاک توده برآید ولاف زند که قلعه مراست. کودکان دیگر بر وی رَشک بَرَند، که «اَلْتُّرابُ رَبیعُ الصّبِیْیانّ». آن پادشاه زاده چو از قید رنگ ها برست، گفت: من این خاک های رنگین را خاک دون می گویم، زر و اطلس و اَکسون نمی گویم، من از این اکسون رستم، به یَکسُون رفتم، و«آتَیْناهُ الْحُکمَ صَبِیّاً». ارشاد حق را مُرور ِسال ها حاجت نیست. در قدرت «کُنْ فَیَکُون» هیچ کس سخن در حد ارزش نمیگوید. (ر. ک، استعلامی،شرح مثنوی دفتر، ۴/۱۳۸۷: ۱۵۱)، در بیان تفسیر سوره فصلت آیه(۱۳) در جواب مغرورانه گروهی که می گفتند: خداوند نمی تواند ما را شکست بده واینان در برابر حضرت هود به قیام وسرکشی وتکذیب برخواستند، امّا آیا آنها نمى دانستند خداوندی که آنان را آفریده ازآنها قوی تراست؟ آیه (۱۴ و۱۵) سوره فصلت: (إِذْ جَاءتْهُمُ الرُّسُلُ مِن بَیْنِ أَیْدِیهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ أَلَّا تَعْبُدُوا إِلَّا اللَّهَ قَالُوا لَوْ شَاء رَبُّنَا لَأَنزَلَ مَلَائِکَهً فَإِنَّا بِمَا أُرْسِلْتُمْ بِهِ کَافِرُونَ، فَأَمَّا عَادٌ فَاسْتَکْبَرُوا فِی الْأَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَقَالُوا مَنْ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّهً أَوَلَمْ یَرَوْا أَنَّ اللَّهَ الَّذِی خَلَقَهُمْ هُوَ أَشَدُّ مِنْهُمْ قُوَّهً وَکَانُوا بِآیَاتِنَا یَجْحَدُونَ) ، نه تنها خالق آنها که خالق تمام آسمانها و زمین است، اصلا این دو قدرت قابل مقایسه با هم نیستند، قدرت ناچیز وابسته فانى کجا، و قدرت بى انتهاى جاودانى و ذاتى حق کجا؟ و خاک را با آفریننده افلاک چه نسبت؟ حضرت پیامبر فرمودند: «مَالِلّتُرابُ ورَبُّ الاَربَاب». (ر.ک، مکارم شیرازی، ۲۰/۱۳۷۱: ۲۳۷)

 

 

ج) آگاهی از وظایف، تکالیف و مسئولیت های همسری
د) تناسب و سنخیت از لحاظ اخلاقی، اعتقادی، فرهنگی، اقتصادی، سن و سال، تحصیلات، ظاهری و جسمانی، خانوادگی، شخصیتی و … [۶۹]
عکس مرتبط با اقتصاد
بند دوم: عوامل موثر در ازدواج ناموفق
الف) ازدواج های عجولانه: ازدواجی که از روی شناخت و بررسی کافی صورت نگیرد.
ب)ازدواج های غیر صادقانه: ازدواجی که با پنهان کاری، اطلاع اشتباه دادن، فقط خوبی ها را نشان دادن و … شکل بگیرد.
ج) ازدواج های صرفاً احساسی: ازدواج هایی که معمولاً جاذبه های جنسی عامل آن ها باشد.
د) ازدواج های بدون تناسب: ازدواج هایی که سنخیت و تناسب (سنی- فرهنگی- تحصیلی- اجتماعی- خانوادگی- شخصیتی و …) در آن ها راه ندارد.
تصویر درباره جامعه شناسی و علوم اجتماعی
ن) ازدواج های بدون آمادگی: ازدواج هایی که دو طرف یا یکی از آن ها به بلوغ فکری، اجتماعی، جنسی، شخصیتی و … نرسیده باشند.
هـ) ازدواج های بیمارگونه: ازدواج هایی که از ابتدا با شخصی صورت می گیرد که بیماری خاص دارند مثل اعتیاد، ایدز، فساد اخلاقی، بیماری روانی)
ر) ازدواج های خیابانی: ازدواج هایی که بین دو طرف در کوچه و بازار و … بدون شناخت یکدیگر عجولانه صورت می گیردو
م) ازدواج های تحمیلی: ازدواج هایی که بدنبال فشار و اصرار والدین وصورت بگیرد. که خود فرد راضی به آن ازدواج نیست که در مباحث بعدی به انواع آن و راه های مقابله با آن می پردازیم.
خ) ازدواج های بدون مشورت: ازدواج هایی که بدون رای و نظر و همفکری دیگران صورت بگیرد.
ل) ازدواج های اجباری: ازدواج هایی که به ناچار فرد به آن تن می دهد و یک ازدواج را بر خود تحمیل می کنند. ازدواج خود تحمیلی نیز علل گوناگونی دارد که در این تحقیق به این علل نیز پرداخته خواهد شد با توجه به این نکته که تنها والدین نیستند که ازدواج را بر فرزندانشان تحمیل می کنند بلکه گاهی والدین یا اطرافیان باعث می شوند که فرزندان ازدواج ناموفقی را به خود تحمیل کنند.
ی) ازدواج های تک بعدی: ازدواج هایی که فقط بر اساس یک بعد از طرف مقابل صور ت می گیرد. فقط زیبایی او یا مال او یا جایگاه اجتماعی او صورت بگیرد.[۷۰]
فصل دوم: ازدواج تحمیلی
مبحث اول: پیشینه تاریخی ازدواج تحمیلی و انواع ازدواج های اجباری
در طول تاریخ و اقصی نقاط جهان، اقوام و اشخاصی بوده اند که زنان را همچو کالا یا وسیله ای برای مقاصد سیاسی، اقتصادی و رفع اختلاف قبایل پنداشته اند و بی آنکه به آرزوها، انتظارات و حقوق طبیعی آنان کمترین توجهی نمایند، آن ها را در یک شرایط ناخواسته وادار به ازدواج ناخواسته، وادار به ازدواج و زناشویی اجباری نموده اند. برخی از انواع ازدواج های اجباری در طول تاریخ به شرح ذیل است:
گفتار اول: ازدواج ربایشی
در ازدواج ربایشی، قبیله ای که همه افتخارش جنگاوری و نبرد تعریف شده بود، شیوه خاص را در همسر گزینی اتخاذ می نمود. در این شیوه مرد با اسب، دختری را که بر اسب نشسته دنبال می کرد و دختر تلاش می نمود تا از دست او فرار کند، چنانچه مرد می توانست او را به چنگ آورد، همسرش را ربوده بود. ویل دورانت این رسم را در اسپارت نیز مشاهده کرده است. در اسپارت پدر و مادر، مسئول تدارک ازدواج فرزندان خود بودند، داماد برای تصاحب عروس پول نمی پرداخت، وی می بایست عروس را به زور از خانه اش بیرون بکشد عروس موظف است که در مقابل او ایستادگی نماید، از این رو در نزد اسپارتیان کلمه زناشویی به معنی ربودن بود، در مواردی نیز جمعی از مردان و زنان مجرد را که از لحاظ عود مساوی بودند، در اتاقی تاریک گرد می آوردند تا در تاریکی، هریک از مردان شریک خود را از میان دختران برگزیند.[۷۱]
در برخی ملل قدیم نظیر هندوها و چینی ها و بسیاری از قبایل وحشی، ازدواج خارجی سه نوع بود که یک قسم آن اسپر کردن و تصرف حیوان بارکشی که برای جمع آوری هیزم، آوردن آب و سایر کارها پر مشقت آن نواحی به کار آید.[۷۲]
گفتار دوم: ازدواج یغمائی
زناشویی یغمائی در عربستان دوران جاهلیت بسیار معمول بود. منظور از ازدواج یغمائی یا زناشویی به وسیله تاراج آن است که مرد یا زن را به منظور زناشویی بربایند و بریغما و تاراج ببرند. طرف یغماگر معمولاً مرد بود. این نوع زناشویی بیشتر در زمان جنگ و نزاع و شبیخون اتفاق می افتاد که طرف پیروز همه چیز از جمله زنان را به یغما و اسارت می برد. برخی محققان معتقدند علت نفرت عرب جاهلیت از دختر و زنده به گور کردن وی، بیشتر در اثر رسم ازدواج یغمائی بوده است.[۷۳]
گفتار سوم: ازدواج ورّاثی
در کشور گابن، سابقاً بعد از مرگ شوهر ، زن یا زنان وی متعلق به وراث یا وارثان قانونی او بود. وراث می توانست یا خود از زن استفاده کند یا او را ئبه اقوام دورتر متوفی انتقال دهد. در قبیله «پایبای» آفریقا، پسر، زن بیوه پدر را بر ارث می برد و اگر مادرش نبود می توانست با او همبستر شود. [۷۴]
گفتار چهارم: ازدواج از طریق خرید همسر
نظام پدر سالاری و انتساب فرزند به پدر موجب شده بود تا مردان برای همسر گزینی به خرید همسر یا همسرانی اقدام نمایند، این وضع با کالا شدن یا کالا پنداری زنان همراه بوده و در طول تاریخ به صور گوناگونی صورت گرفته است. در بابل کسانی که دختران در سن ازدواج داشتند، آن را به محلی می آوردند و دلال ها آن ها را توصیف کرده و می فروختند، ولی هر یک از دختران را فقط به شرطی به فروش می رساندند که همسر نامیده شوند. به همین مناسبت نیز در عصر «هومر» در یونان باستان، از دختران «گاوآور» نام برده می شود، به زعم «گونتر» خرید زن، اساسی ترین شکل ازدواج بین اقوام هند و اروپایی و مرز آلمانی نژاد بوده است، به طوری که ازدواج از طریق خرید در حقیقت همان ازدواج هند و اروپایی است. «لوی» نیز در بین اقوام ساکن در آمریکای شمالی به همین رسم اشاره می کند.[۷۵]
در روم قدیم یکی از اقسام رایج ازدواج، خرید و فروش دختر بود. در اقوام بدوی دختر را به معنای واقعی و حقیقی می فروختند. قیمت دختران جوان تر بیشتر بود. زیرا آن ها ازدواج را تمری تجاری می دانستند که رضایت فرد در آن بی اهمیت است. در این قسم ازدواج (خرید زن) برای اقوام بدوی دو خاصیت وجود داشت: اول استفاده مادی از زن به وسیله کار کردن و دوم، هر نوع معامله ای که مرد صلاح می دانست که با زن انجام دهد نظیر اجاره دادن، قرض دادن، معاوضه کردن و فروختن او.[۷۶]
گفتار پنجم: ازدواج سیاسی
یکی از انواع ازدواج تحمیلی که در ایران و سایر ملل ریشه کهنی دارد، ازدواج دختران برای رفع خصومت و فرو نشاندن آتش جنگ و خونریزی بوده است، چنین ازدواجی اغلب به عنوان نفع و صلاح کشور شمرده می شد. در این نوع ازدواج دختر پادشاه یا یکی از بزرگان و اشراف زادگان کشور بنا به مصالح سیاسی با شاهزاده یا پادشاه کشور دیگر ازدواج می نمود. به طور نمونه ازدواج خسرو انوشیروان با دختر خاقان ترک از این نوع ازدواج است. خاقان ترک اطلاع می یابد که انوشیروان به قصد جنگ به حرکت در آمده است، این خبر موجب نگرانی وی می شود. ناگزیر برای چاره اندیشی با بزرگان و خردمندان به مشورت می نشیند، آنان به اتفاق تنها راه جلوگیری از جنگ و ایجاد صلح و دوستی را وصلت با انوشیروان می دانند، انوشیروان فرستادگان خاقان را می پذیرد و از پیشنهاد ازدواج، استقبال می کند، این وصلت و خویشاوندی جنگ مهیبی را به صلح و آرامش مبدل می کند.[۷۷]
گفتار ششم: ازدواج مبادله ای
ازدواج مبادله ای یکی از رسومی است که در مناطقی از ایران و کشمیر رواج داشته و گاهی به نام «گاو به گاو» یا «زن به زن» نیز نامیده شده است. بر طبق این رسم دختران یا مادران بیوه وادار به ازدواج با پسر یا مرد خانواده ای می شوند که برادر یا پدر آن ها خواهان ازدواج با دختر یا مادر آن خانواده باشد. ازدواج مبادله ای صور گوناگونی دارد.
بند اول: در این نوع ازدواج، خواهران به عنوان همسر مبادله می شوند
به روایت «گونتر» در استرالیا و گینه نو و بخشی از اقیانوسیه رسم رایج بر این است که دو مرد، خواهران خود ورا به عنوان ازدواج مبادله نمایند. در استرالیا هم مرد، زن نمی گرفت. مگر اینکه خواهران یا دختران خود را در ازای زنی که گر فته بود، به آن خانواده می داد .
بند دوم: در میان شاهزادگان اروپا، مبادله یک برادر یا یک خواهر از یک خانواده با یک برادر و یک خواهر از خانواده دیگر وجود داشته است.
بند سوم: هرگاه فردی از یک کلان به ناچار دختری از کلان دیگر را می گرفت و به رسم همخونی تونمی احترام می گذاشت، باید کلانی که دخترش ازدواج کرده است، دختری را در ازای آن مطالبه نماید.[۷۸]
بند چهارم: مطابق رسمی در میان برخی از اقوام و عشیره های عرب استان خوزستان، هنگامی که به یکی از بزرگان قوم و قبیله ای مصیبتی وارد می شود، دختری جوان را به عنوان هدیه برای عرض تسلیت و کاهش غصه، به او هدیه می دهد.
بند پنجم: «نهوه» عبارت است از اینکه دختر عمو مکلف است با پسر عمو ازدواج کند و چنانچه او رضایت ندهد، دختر برای همیشه حق ازدواج ندارد. در برخی موارد پسر عمو، یک یا دو زن دارد، ولی علاقمند است که دختر عموی خود را به عنوان همسر سوم یا چهارم خود انتخاب کند.[۷۹]
در این شرایط اگر دختران ، مخالف ازدواج با پسر عمو باشند و از دستور پسر عمو سرپیچی کنند با فرمان او در خانه پدری باقی مانده و تا پایان عمر حق ازدواج ندارند.
این رسوم در گذشته رواج بیشتری داشت، البته اخیراً مواردی از سنت های غلط گزارش شده است؛ به طوری که شماری از دختران تحصیل کرده و فرهیخته به جهت این نوع ازدواج اجباری توسط والدین یا برادر خود در منزل حبس شده اند.[۸۰]
بنابراین اگر فکر می کنید دوره ازدواج های تحمیلی گذشته و دیگر کسی به اجبار سر سفر عقد نمی نشیند سخت در اشتباهید این ازدواج ها شاید در ظاهر کم شده باشند اما در اصل شکل این اجبار ها تغییر کرده اما اصل اجبار همچنان پابرجاست.
مبحث دوم: شیوه های ازدواج های تحمیلی
ازدواج هایی که به طور ناخواسته بر فرد تحمیل می شود، به دو دسته تقسیم می شوند: اول ازدواج تحمیلی به شیوه مستقیم که در این فرایند یکی از اعضای خانواده- به طور معمول والدین دختر را وادار به پذیرش ازدواج با مردی می کنند که دختر به زندگی مشترک با او راضی نیست غالباً انگیز ه های اقتصادی یا سیاسی در این نوع ازدواج ها موثر بوده است. دوم ازدواج اجباری که به شیوه غیر مستقیم بر فرد تحمیل می شود. این گونه ازدواج ها زیر فشار ساخت اجتماعی بر دختران جوان تحمیل می شود. در عصر حاضر، ازدواج های تحمیلی به شیوه غیر مستقیم شیوع زیادی یافته است و به گفته ای ۹۵ درصد ازدواج ها در فرهنگ ما اجباری است.
گفتار اول: علل های مستقیم تاثیر گذار در ازدواج تحمیلی
شاخت زمینه ها و عوامل یک پدیده، پیش بینی، برنامه ریزی و کنترل آن را تسهیل می کند. امروز دیگر تبیین تک خطی از پدیده ها که همه حوادث اجتماعی را تنها به مددیک عامل تفسیر و تبیین می نمود، چندان جایگاهی در علوم ندارد و معمولاً ترکیبی از چند عامل در تبیین یک پدیده مطرح می شود.
در پیدایی ازدواج اجباری به شیوه مستقیم نیز بسیاری از عوامل فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی تاثیر دارند که در این قسمت هر یک از عوامل به اجمال بررسی می شود.
بند اول: عوامل فرهنگی
فرهنگ، در شکل دهی رفتارها و هنجارهای اعضای جامعه نقش تعیین کننده ای دارد، زیرا فرهنگ، کنشها و نقشهای نهاد اجتماعی راباتوجه به موقعیتهای اجتماعی، زیستی و اقلیمی، تعریفوتعیینمیکند.
شناخت و تصویر از یک پدیده و نوع کارکردهای آن در سیستم واجتماعی، یکی از مهمترین عوامل فرهنگی در بروز رفتار آدمی نسبت به آن پدیده است.
امروزه با وجود فرصت هایی که در اغلب جوامع برای زنان ایجاد شده است و آنان از شرایط و پایگاه خود در نظام اجتماعی آگاهی یافته اند، علاقمندند تا در سرنوشت خود دخالت نموده و در این خصوص استقلال نظر داشته باشند، لیکن عده ای آن ورا از این حق خدا دادی و طبیعی محروم می سازند.
بی تردید نگاه نادرست به زنان در جامعه، در شکل گیری ازدواج های اجباری موثر است.[۸۱]
تفکر کالا پنداری زن و استفاده ابزاری از او موجب می شود تا اراده، تصمیم و تمایل زن در فرایند همسر گزینی نادیده انگاشته شود و مقاومت دختران برای ایفای نقش در سرنوشت خود، نوعی گردن کشی و بی حرمتی نسبت به والدین تلقی گردد.
الف: نگرش ها و باورها
برخی از خانواده هایی که دختر خود را بدون جلب رضایت به ازدواج مردی در می آورند، بر این پندار هستند که زن، جنس درجه دومی است که می بایست پیوسته در همه چیز حتی تمایلات قلبی و روحی تابع مرد باشد و استقلال او در انتخاب و گزینش هایش، به ضرر او و خانواده اش خواهد بود. این زعم ناآگاهانه، آنگاه اثر بخش خواهد شد که مردی ثروتمند در سنین بالا، به خواستگاری دختر جوانی می رود که او هیچ علاقه ویژه ای به آن مرد ندارد و آینده روشنی را در زندگی مشترک با وی احساس نمی کند. در این شرایط چنانچه دختر به درخواست ازدواج او پاسخ منفی بدهد، دیگران بر اساس تصوری نادرست، اظهار می دارند که لزومی ندارد در آغاز ازدواج، دختر به طرف مقابل علاقمند باشد و در جریان زندگی به همدیگر علاقمند خواهند شد!
پندار جنس دومی زن، گاه به گونه ای دیگر به حذف تمایلات و آرزوهای دختران دم بخت می انجامد. به طور نمونه هنگامی که دختر خواستکاران متعددی دارد و به هیچ یک پاسخ مثبت نمی دهد، برخی خانواده ها اصرار می کنند که باید با فلان فرد ازدواج کند، زیرا اگر دختر آزاد گذاشته شود، از هر فردی ایراد می گیرد و از زیر بار ازدواج شانه خالی می کند… [۸۲]
در برخی موارد نیز این تفکر که «بخت خوب، همان بخت اول می باشد»، موجب شده است بسیاری از دختران در سنین پایین و اغلب ناخواسته ازدواج نمایند.
اما باید توجه داشت که هیچ یک از بهانه های گذشته، نمی تواند مستمسکی برای تحمیل اراده و تصمیم دیگران در ازدواج دختر گردد، در اینجا منطقی ترین شیوه برای متقاعد ساختن دختران به ازدواج، ارائه مشاوره های علمی در خصوص شرایط و ملاک های همسر گزینی با والهام از الگوهای دینی است و به جای تحمیل اراده به آنان می بایست با واقع بینی تمام، شرایط اجتماعی و فرهنگی را تشریح کرد و دلسوزی پدران و مادران را به آنان گوشزد نمود و از سوی دیگر خانواده ها را با روحیات و اقتضائات جوانی و استقلال خواهی دختران در گزینش همسر مناسب آشنا ساخت.
ب) آداب و رسوم
آداب و رسوم یکی از مهمترین عوامل اجتماعی است که رفتار و عمل انسان ها را در یک جامعه شکل می دهد و معمولاً با نوعی تقدس و احترام ویژه همراه است. در تعریف آداب و رسوم ذکر شده است که آداب و رسوم هنجارهایی برای هشدار به مردمان است تا فعالیت های روزمره خود را بر روال عادی و مرسوم انجام دهند، زیرا رویگردانی از آن ها، موجب مخالفت و رد دائم دیگران می شود.[۸۳] البته تمام آداب و رسوم یک جامعه را نمی توان به طور کامل پذیرفت، بلکه می بایست آن ها را با معیار عقل، دین و علم محک زد و کارکرد و نقش آفرینی آن ها را در سعادت و رفاه اجتماعی انسان مورد ارزیابی قرار داد، چنانچه رسوم اجتماعی با سه عامل گذشته مخالفتی نداشته باشند، مثبت تلقی می شوند و در غیر این صورت، بی ارزش بوده و می بایست آن ها را علیرغم تثبیت و استحکام در جامعه، حذف نمود.
آداب و رسوم طائفه ای در پاره ای از مناطق کشور، موجب بروز ازدواج تحمیلی شده است. این آداب و رسوم به قدری در روابط اجتماعی قوی و قدرتمند عمل می کند که گویی مفری از آن ها نیست و هر که با آن ستیز کند از تمام امتیازات اجتماعی محروم می شود.
مطابق رسم هدیه و «نهوه» که از سنت هایی کهن در برخی اقوام و عشیره های استان خوزستان است، پس از مرگ بزرگ خانواده و طائفه ، مراسمی در حضور شیخ قبیله انجام می شود و یکی از افراد بزرگ خانواده نسبی متوفی، دختر خود را جهت تحکیم پیوند و تسلی خانواده متوفی به یکی از فرزندان متوفی هدیه میدهد و درمورد نهوه دخترعموها بدون اجازه پسر عموها حق ازدواج ندارند. دربرخی موارد پس عمو با دخترعمو همکفو نبوده و یا پسرعمو علیرغم داشتن دو یا سه زن، قصد ازدواج با دختر عمو را دارد…
هر چند این رسوم مقداری کم رنگ شده است، اما به هر حال در روابط اجتماعی و خانوادگی آن طوائف به صورت یک واقعیت اجتماعی حضور دارد.
بند دوم: عوامل اقتصادی
بسیاری از مردم چنین می پندارند که رمز رفاه و سعادت آنان در دستیابی به ثروت و پول بیشتر است و چنانچه معیشت آنان تامین گردد، دیگر در زندگی هیچ مشکلی نخواهند داشت، زیرا پول، حلال همه مشکلات است!! بر اساس همین باور غلط گاهی برای رهایی خود از زیر بار فشارهای اقتصادی، دختران جوان خود را به ازدواج با مردان مسن و پولدار مجبور می کنند، معمولاً این گونه ازدواج ها برای دختران جوان، خوش عاقبت نبوده و با بالا رفتن سن، مردان سالمند با سوء ظن و بدبینی شدید با همسر جوان خود رفتار می کنند و پیوسته او را در معرض سوالات و بازخواست های مختلف قرار می دهند.
از سوی دیگر فقر و نیازمندی اقتصادی خانواده ها در برخی مناطق، به ویژه مناطق مرزی موجب فروش دختران تحت عنوان ازدواج شده است. در حالی که در اغلب موارد مردی که این دختر را با پرداخت پول به خانواده دختر، به عنوان همسر گرفته است، با تبانی باندهای فحشای داخلی و خارجی، به سوی دنیای فساد و تباهی سوق می دهد.
بند سوم: عوامل روانشناختی
یکی از مباحث اساسی که روانشناسان از دیر باز بدان توجه بسیار نموده و مباحث فراوانی پیرامون آن مطرح کرده اند، «شخصیت» است که نقش کلیدی در تعیین رفتار آدمی دارد و پیوسته در تعامل با محیط اجتماعی قرار دارد. شخصیت، مجموعه صفات درونی، گرایش ها و بینش های نسبتاً ثابتی است که متاثر از فطرت آدمی، محیط اجتماعی و سایر عوامل تاثیر گار است.
بسیاری از مردم به ویژه آنان که تحت تاثیر ساختارهای اجتماعی سنتی قرار دارند، میان شخصیت زن و مرد تفاوت عمده ای قائلند و معتقدند که زنان در ابعاد روحی و شخصیتی معمولاً به سرعت تحت تاثیر واکنش ها و سائقه های عاطفی قرار گرفته و نمی توانند بر اساس منطق و واقع بینی برای آینده خویش تصمیمی اتخاذ نمایند و زن را «ضعیفه» خطاب می کنند. این پندار ضعیف انگاری شخصیت زن دستاویزی برای تحمیل رای و نظر در مورد ازدواج دختران شده و برخی زنان را در جوامع سنتی، با نوعی تنگ نظری مواجه کرده است؛ البته این بدان معنا نیست که تفاوت های زنان و مردان در جنبه های عاطفی و خردورزی نادیده انگاشته شود، اما به هر حال نگرش تحقیر آمیز نسبت به شخصیت زن، در پاره ای موارد، مجوزی برای دخالت های بی مورد در حق تعیین سرنوشت زنان شده است.
بند چهارم: عوامل اجتماعی
الف- ساخت های پدرسالارانه
یکی از عوامل اجتماعی ازدواج های اجباری، ساخت های پدرسالارانه می باشد، مقصود از ساخت رابطه نسبتاً پایدار میان عناصر و اجزای یک مجموعه می باشد که کلیت آن مورد نظر است. از نظر «راد کلیف براون» ساخت جامعه، شبکه ای از ارتباطات اجتماعی است که وحدت آن ها در شبکه مستمری خلاصه می شود که پایگاه ها و نقش ها، محور اصلی آن را تشکیل می دهند.[۸۴]
پدرسالاری سلطه و تسلط مردان بر زنان در همه شئون اجتماعی است. این مسئله در همه جوامع وجود داشته است، گر چه از نظر میزان و ماهیت قدرتی که مردان در مقایسه با زنان اعمال می کنند، تفاوت های زیادی وجود دارد.[۸۵] در شبکه روابط اجتماعی، پدرسالاری به صورت روابط نسبتاً پایداری در آمده است و این ساخت پدرسالارانه رفتارها و انتظارات ویژه ای را بر زنان تحمیل می کند، بسیاری از مردان به مقتضای این سخت اجتماعی، تحمیل اراده خود را در انتخاب همسر دختر یا خواهر خود، حق مسلم می دانند و مخالفت با آن را «گستاخی دختران» تلقی می کنند. این ساخت علاوه بر استحکام در روابط اجتماعی بر ساختار ذهنی بسیاری از مردان سایه افکنده و جهان بینی مردسالارانه ای را در روابط اجتماعی با زنان القاء می کند.
ب- منزلت اجتماعی
اعضای جامعه در طبقات اجتماعی مختلفی قرار دارند. طبقات، موقعیت ها و امتیازات ویژه ای را برای اعضای طبقه تعیین و تعریف می کنند و معمولاً افراد با چهار معیار قدرت، مالکیت، ارزیابی اجتماعی و پاداش روانی در طبقات متفاوتی جای می گیرند.[۸۶]
افراد با داشتن میزان و درصد زیاد معیارهای فوق از امتیازات و منزلت اجتماعی بالایی برخوردار می شوند و در سیستم روابط اجتماعی به عنوان گروه مرجع محسوب می شوند.
پاره ای از ازدواج های تحمیلی در فرایندی شکل می گیرد که افراد با داشتن طبقه اجتماعی بالا از دختری خواستگاری می کنند، ولی او راضی به چنین ازدواجی نیست، ولی والدین دختر به خاطر انتساب فرد به طبقه اجتماعی بالا، دختر را مجبور به ازدواج با وی می کنند.
گفتار دوم: علل های غیر مستقیم تاثیر گذار در ازدواج های تحمیلی

 

 

نمودار (۴-۱) ۷۶
نمودار (۴-۲) ۷۶
نمودار (۴-۳) ۷۷
نمودار (۴-۴) ۷۹
نمودار (۴-۵) ۸۰
نمودار (۴-۶) ۸۰
نمودار (۴-۷) ۸۲
نمودار (۴-۸) ۸۳
نمودار (۴-۹) ۸۳
نمودار (۴-۱۰) ۸۵
نمودار (۴-۱۱) ۸۶
نمودار (۴-۱۲) ۸۶
نمودار (۴-۱۳) ۸۸
نمودار (۴-۱۴) ۸۹
نمودار (۴-۱۵) ۸۹
نمودار (۴-۱۶) ۹۱
نمودار (۴-۱۷) ۹۲
نمودار (۴-۱۸) ۹۲

 

نمودار (۴-۱۹) ۹۴

نمودار (۴-۲۰) ۹۵
نمودار (۴-۲۱) ۹۵

چکیده:

اسید الاجیک ماده ایی است که اولین بار در سال ۱۸۳۱ توسط شیمی دانی به نام هنری براکونت کشف شد اسید الاجیک در ۴۶ نوع میوه و سبزیجات یافت میشود و یک هورمون گیاهی و یک آنتاگونیست قوی است که دارای اثرات انتی اکسیدانی و انتی گلایکشنی میباشد و در حفاظت سلول از پراکیداسیون چربی و رادیکال های آزاد نقش دارد .دارای فرمول شیمیایی C14H6O8 و دارای جرم مولی ۳۰۲ gr/mol است.
اسید جاسمونیک عضوی از رده جاسموناتها و یک هورمون گیاهی است بزرگترین وظیفه اسید جاسمونیک در تنظیم کردن رشد گیاه است که شامل ممانعت از رشد, پیری و ریزش برگ گیاه میباشد. دارای فرمو شیمیایی C12H8O3 و جرم مولی ۲۱۰٫۲۷ gr/mol و دمای جوش۱۶۰ درجه ی سانتیگراد میباشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی غلظتهای مختلف اسید الاجیک و اسید جاسمونیک بر روی فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی و برخی شاخص های بیوشیمیایی در بافت ریه موش سوری و کسب اطلاعات درباره اینکه این دو ماده شیمیایی در چه غلظتی تاثیرات آنتی اکسیدانی و آنتی گلایکشنی دارند می باشد . روش تحقیق براساس روش تجربی است ابتدا محیط کشت بافت ریه (MLCM) تهیه شده و پس از۲۴ ساعت انکوباسیون بافت از انکوباتور خارج و محتوای پتری ها تحت شرایط استریل به لوله های پلاستیکی دردار (فالکون) منتقل میشوند و بعد از هموژناسیون نسبت به اندازه گیری شاخص های بیوشیمیایی اقدام می گردد. سپس سنجش میزان فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی و مقدار برخی شاخص های بیوشیمیایی به روش HPLC و اسپکتروفتومتری انجام شد.
آزمایشات با سه تکرارانجام گردید و محاسبه میانگین و انحراف معیار نتایج انجام و مقایسه انها با آزمون SSPSو ANOVA test در سطح معنی دار ۰۵/۰ > p نسبت به شاهد انجام شد. نتایج نشان داد اسید الاجیک و اسید جاسمونیک در برخی از غلظتها باعث افزایش معنی دار آنزیمهای آنتی اکسیدانی نسبت به نمونه ی شاهد و در شاخص های بیوشیمیایی کاهش معنی دار نسبت به نمونه ی شاهد دیده شد. بر اساس این تحقیق این دو ماده دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و آنتی گلایکشنی بالا هستند.
واژگان کلیدی : اسیدالاجیک ” اسید جاسمونیک” آنزیم های آنتی اکسیدانی” شاخص های بیوشیمی.

فصل اول

مقدمه

 

مقدمه

مطالعه اثرات آنتی اکسیدانی و آنتی گلایکشنی جاسمونیک اسید و الاجیک اسید در بافت ریه موش سوری در شرایط INVITRO
۱ – ۱ بیان مسئله ی پژوهش:
۱-۱-۱ : فلاونوئیدها:
فلاونوئیدها (یا بیوفلاونوئید) (از کلمه لاتین فلاووس به معنای زرد) گروهی از متابولیت های ثانویه گیاهی هستند. فلاونوئیدها به عنوان ویتامین P (احتمالا به دلیل اثر آنها بر روی نفوذپذیری مویرگ های خونی عروق به حال) شناخته شده اند.
بیوفلاونوئیدها واقعا در گروه ویتامین ها قرار نمی گیرند اما بعضی مواقع با نام ‎ویتامین P خوانده می شوند. بیوفلاونوئیدها برای جذب ویتامین C لازم هستند و این دو باید با هم دریافت شوند. .
ساختار شیمیایی آنها شامل یک اسکلت ۱۵ کربن، که متشکل از دو حلقه فنیل (A و B) و حلقه هتروسیکلیک © می باشد.

شکل (۱-۱)

 

برای دانلود متن کامل پایان نامه به سایت zusa.ir مراجعه نمایید.

 

۱-۱-۲ تقسیم بندی فیتوکمیکال ها:

فیتوکمیکال ها را می توان به صورت زیر گروه بندی نمود: ۱- کارتنوئیدها ۲-فالوونوئیدها ۳- فیتات ها ۴- فیتواستروژن ها ۵- ایزوتیوسیانات ها و اندول ها ۶-فنل ها و ترکیبات حلقوی ۷- ساپونین ها ۸- سولفیدها و تیول ها ۹- ترپن ها.
۱ -۱-۳ اسید الاجیک
ماده ایی فنولیک است که اولین بار در سال ۱۸۳۱ توسط شیمی دانی به نام هنری براکونت کشف شد اسید الاجیک در ۴۶ نوع میوه و سبزیجات یافت میشود و یک هورمون گیاهی و یک آنتاگونیست قوی است که دارای اثرات انتی اکسیدانی و انتی گلایکشنی میباشد و در حفاظت سلول از پراکسیداسیون چربی و رادیکال های آزاد نقش دارد. دارای فرمول شیمیایی C14H6O8 و دارای جرم مولی ۳۰۲ gr/mol است محلول در هیدروکسیل سدیم و دیگر الکالین ها محلول در پیریدین و به میزان کم در اب است.

شکل (۱-۲)
بنابراین درمان با اسید الاجیک بوسیله حل آن در آب در دوز ۰۰۱/۰ میلی مول انجام میشود به رنگ قهوه های مایل به زرد تا خاکستری میباشد . از اسید الاجیک برای درمان بسیاری از بیماریها مانند مشکلات قلبی گوارشی دیابت کبد روماتیسم استفاده می شود.
۱-۱-۴ اسید جاسمونیک
عضوی از رده جاسموناتها و یک هورمون گیاهی است بزرگترین وظیفه اسید جاسمونیک در تنظیم کردن رشد گیاه است که شامل ممانعت ا ز رشد، پیری و ریزش برگ گیاه می باشد. دارای فرمول شیمیایی C12H8O3 و جرم مولی ۲۷/۲۷۰ gr/mol و دمای جوش۱۶۰ درجه ی سانتیگراد می باشد.
جاسمونیک اسید مانند الاجیک اسید دارای خواص آنتی اکسیدانی و آنتی گلایکشنی می باشد و در درمان بیاری از بیماری ها کاربرد دارد این مواد از طریق خوراکی وارد بدن میشوند و دارای خواص دارویی هستند. تاکنون بیش از ۸۰۰۰ نوع ترکیبات پلی فنلی از ساده تا ترکیبات پیچیده در انواع گیاهان شناسایی شده است. این اسید به روش زیستی از اسید لینولئیک بوسیله روش octadecanoid ابتدا در کلروپلاست و سپس در ادامه در پراکسی زوها ساخته می شود. مناطق انتهای ساقه، برگ های جوان , میوه های نارس و مریستم های انتهای ریشه دارای بیشترین مقدار از جاسمونات ها هستند. غالبا در اثر زخم و آسیب در گیاهان میزان جاسمونیک اسید که تحت تاثیر ژن های ویژه سنتنر می شود افزایش می یابد. نقش جاسمونات ها به عنوان قسمتی از یک مسیر انتقال پیام که به وسیله زخم های موضعی فعال می شوند به خوبی مشخص شده است. مقدار جاسمونات اندوژن بر اساس زخم افزایش می یابد و به وسیله فعال سازی ژن های درگیر در پاسخ های دفاعی گیاه ادامه می یابد.

شکل (۱-۳)
اسید جاسمونیک همچنین به مشتقات متنوعی تبدیل می‌شود، از قبیل استرها، مانند متیل جاسمونات و ممکن است با آمینو اسیدها نیز ترکیب شود.

شکل (۱-۴)

 

۱-۲ اهداف پژوهش:

بررسی غلظتهای مختلف اسید الاجیک و اسید جاسمونیک بر روی بافت ریه موش سوری و کسب اطلاعات درباره اینکه این دو ماده شیمیایی در چه غلظتی تاثیرات آنتی اکسیدانی و آنتی گلایکشنی دارند.

 

۱-۳ فرضیه های پژوهش:

اسید الاجیک و اسید جاسمونیک بر فعالیت آنزیمهای آنتی اکسیدانی بافت ریه موثر هستند.
اسید الاجیک و اسید جاسمونیک دارای خاصیت آنتی گلایکشنی هستند.
اسید الاجیک تاثیر بیشتری بر بافت ریه نسبت به اسید جاسمونیک دارد.

 

۱-۴ ریه:

ریه عضو تنفسی انسان می باشد شامل دو قسمت ریه راست و ریه چپ می باشد .
ریه راست خودش شامل سه لوب یا بخش فوقانی – میانی و تحتانی و ریه چپ شامل دو لوب فوقانی و تحتانی است. این بخشها توسط شیارهای آناتومیکی به نام فیشر از یکدیگر جدا می شوند. ریه راست دارای دوشیار عرضی و مایل و ریه سمت چپ فقط دارای یک شیار عرضی می باشد.
( لوب: بخشی از ریه که توسط فیشر از هم جدا شده و ارتباط خاصی با هم ندارند ، هر لوب از چند سگمان تشکیل شده که با هم ارتباط دارند).

 

۱-۴-۱ ریه ی سمت راست:

شکل (۱-۵)
دارای ۳ لوب فوقانی ، میانی و تحتانی و هم چنین ۲ فیشر می باشد .
۱فیشر مینور ( عرضی / Lesser ) که لوب فوقانی و میانی را از هم جدا می کند . ۲ فیشر ماژور (oblique ) که لوب تحتانی و میانی را از هم جدا می کند .
اگر از رو به رو به ریه راست نگاه کنیم بیشترین مقدار را لوب میانی به خود اختصاص داده و لوب تحتانی سهم کمی دارد .
ولی اگر از پشت به آن نگاه کنیم قسمت بیشتر لوب تحتانی را در خلف می بینیم.

 

۱-۴-۲ ریه ی سمت چپ: